Voorblad > A aa █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: aa, ae, e, ee, ie, ij ■ Wisselvorm, samengetrokken met het voorafgaande lidwoord de: die Waterloopnaam met de betekenis "stromend water". Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aa_(waternaam) Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/a1 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M000004 Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID90252 Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID466 Taaldacht www.taaldacht.nl/vergeten-woorden-a/ Aa is woordverwant aan au/ouw/ooi. Kijk ook bij ap, Sanskriet voor water. Kijk ook bij aar. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aa_(Noord-Brabant) https://nl.wikipedia.org/wiki/Bakelse_Aa https://nl.wikipedia.org/wiki/Abeek https://nl.wikipedia.org/wiki/Aa_(Frankrijk) https://nl.wikipedia.org/wiki/Aa_of_Weerijs https://nl.wikipedia.org/wiki/Drentsche_Aa https://nl.wikipedia.org/wiki/Grote_Aa_(Zwolle) https://nl.wikipedia.org/wiki/Groote_Aa_(Heeze) https://nl.wikipedia.org/wiki/Sterkselse_Aa https://nl.wikipedia.org/wiki/Buulder_Aa https://nl.wikipedia.org/wiki/Strijper_Aa https://nl.wikipedia.org/wiki/IJ_(rivier) Aabeek (Nederlands) = Aabach (Duits). Aabeek en Aabach zijn tautologieën omdat aa op zich een stroomnaam is. De Latijnse woordverwant van aa is aqua, Gothisch ahwa, in het Frans ook aix (Waals axhe). Het Franse eau is woordverwant aan aa. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Breda_(naam) Erfgoed Breda https://erfgoed.breda.nl/nieuws/breda-en-de-brede-aa/ Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Fulda_(rivier) https://de.wikipedia.org/wiki/Werra#Namensherkunft https://de.wikipedia.org/wiki/Schwarza https://nl.wikipedia.org/wiki/Schwarza Patroniem, onder voorbehoud: Auwera (oude aa) in allerlei wisselvormen Marcel Vervloet http://home.scarlet.be/~tsd22610/FpageO.htm Molennaam: Ghen-aa-molen www.molenechos.be/molen.php?nummer=195 https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/70783 www.delcampe.net/en_US/collections/postcards/belgium-bree/bree-ghen-a-a-molen-moulin-limburg-464404937.html https://nl.wikipedia.org/wiki/Ghen-Aamolen De Genattestraat in Beek, Bree (B), is een verwijzing naar Ghen-aa. -natte- in genatte- verwijst dus niet naar nat. Duitse plaatsnaam: Aachen (D) Deze naam zou het datief meervoud zijn van aha/ahha (acha) volgens Joseph Bender, Die deutschen Ortsnamen. Via Google Books. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Aa, Aach, Ache, aha/ahha (acha) , -au, Ohe, Ouwe https://de.wikipedia.org/wiki/Ache https://de.wikipedia.org/wiki/Liste_der_Gewässer_namens_Aa https://de.wikipedia.org/wiki/Aach https://de.wikipedia.org/wiki/Ach https://de.wikipedia.org/wiki/-a https://en.wikipedia.org/wiki/Aach_(toponymy) https://de.wikipedia.org/wiki/Aabach https://de.wikipedia.org/wiki/Ohe www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Meyers&lemid=IA00005 https://de.wikipedia.org/wiki/Aachen#Name https://de.wikipedia.org/wiki/Aachener_Bäche https://de.wikipedia.org/wiki/Großache www.dwds.de/wb/Aue www.dwds.de/wb/Eiland www.plattmakers.de/nl/2083/Ailand www.dwds.de/wb/Au www.dwds.de/wb/Flussaue ● Engelse term: ea www.etymonline.com/word/ea www.etymonline.com/word/*akwa www.etymonline.com/word/island ● Franse term: aix www.etymo-logique.com/le-mot-du-jour/lieu/villes-le-mot-du-jour/ax-aix/ https://fr.wikipedia.org/wiki/Aix-la-Chapelle https://nl.wikipedia.org/wiki/Aix-en-Provence https://fr.wikipedia.org/wiki/Aquae_Sextiae https://fr.wikipedia.org/wiki/Aix-les-Bains https://nl.wikipedia.org/wiki/Aa_(Frankrijk) https://fr.wikipedia.org/wiki/Aa_(fleuve) ● Italiaanse termen: -acco, -icco "the Italian reflex is -acco" https://en.wikipedia.org/wiki/Aach_(toponymy) "Im Italienischen: -acco (z. B. Premariacco, Remanzacco, Tavagnacco)" https://de.wikipedia.org/wiki/Ache#Namensvarianten "... tipici quelli prediali in -acco, -icco,..." https://it.wikipedia.org/wiki/Tavagnacco + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aa aaks █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: aks Kijk bij aks. aalst █ Zelfstandig naamwoord Plaatsnaam. Woordoorsprong onzeker. Plaats waar elzen groeien? Heiligdom?
Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/aalst2 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID85782 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aalst ● Verwante termen: hasselt, plaatsnaam + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aalst aalstal aal•stal █ Zelfstandig naamwoord Afsluiting in een water, met een opening, voor welke netten, fuiken of korven voor de aal- oftewel palingvangst worden geplaatst. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M000080 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aalstal + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aalstal
aanaarden aan•aar•den █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) aanaarden, (de) aanaarding Bedekken met aarde. Het Virtuele Land www.hetvirtueleland.be/cag/items/show/66088 ● Verwante termen:
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanaarden
aanaarder aan•aar•der █ Zelfstandig naamwoord dat degene/datgene noemt die/dat een handeling verricht (nomen agentis) Werktuig om aan te aarden.
Google afbeeldingen. ● Verwante term: aanaarden ● Duitse term: Häufler. Kartoffelhäufler, Häufelpflug. Duits werkwoord häufen = Nederlands werkwoord hopen. ● Franse term: butoir + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanaarder aanbinden aan•bin•den █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) aanbinden, (de) aanbinding 1. Een boom bij het planten binden aan een boompaal.
2. Een stam of tak aan een draad of gestel binden om te leiden. Bij fruitbomen en kruisheggen.
● Verwante termen:
● Duitse term: anbinden www.duden.de/rechtschreibung/anbinden ● Engelse term: stake aandachtsoort aan•dacht•soort
█ Zelfstandig naamwoord Soort die in het beheer of monitoring bijzondere aandacht geniet. ● Verwante termen: Kijk bij verbinden.
aangebonden boom aan•ge•bon•den boom █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Boom die vastgebonden is aan een boompaal. ● Engelse term: staked tree
aangepaste groei aan•ge•pas•te groei █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ■ Synoniem: groeiaanpassing Tot welke vorm een boom of struik uitgroeit wordt mede bepaald door omstandigheden zoals ongelijke lichtval op de kroon. Als een boom aan de rand van een bos staat, dan zullen er aan de kant waar licht op het individu valt meer takken groeien dan aan de kant waar er geen licht op valt. Het individu zal aan de schaduwkant tot een bepaalde hoogte geen takken laten groeien omdat dat verspilde energie is, want deze takken zullen geen bladeren produceren die deelnemen aan het proces van fotosynthese. Het individu heeft in dit geval de groeivorm aangepast aan de omstandigheden. ● Verwante termen: ● Engelse term: adapted growth (Afgeleide: growth adaptation) ● Franse term: croissance adaptée + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aangepaste-groei aangepaste groeivorm
aan•ge•pas•te groei•vorm █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Een groeivorm die het resultaat is van aangepaste groei. Kijk bij aangepaste groei. ● Verwante termen:
● Franse term: forme de croissance adaptée + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aangepaste-groeivorm aanmaakhout aan•maak•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: tondel, vinkelhout, vonkelhout Fijn hout dat gemakkelijk vuur vat, hout dat gebruikt wordt om vuur aan te maken. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=A000015.re.1 "vonkelhout" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M081590
"vonkelhout" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M080307 vonk + el = vonkel "vonkel in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
"vonkelen" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M081589
"vinkelhout" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M080307 ● Verwante termen:
● Duitse termen: Anmachholz, Anfeuerholz
Licht ontvlambare stof die geschikt is om vuur aan te maken.● Engelse term: kindling ● Franse termen: bois d'allumage, petit bois www.larousse.com/en/dictionaries/english-french/kindling + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanmaakhout aanmaakstof aan•maak•stof █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: tondel Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Tondel Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M069144
Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=58818 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/tondel Neerlandistiek www.neerlandistiek.nl/2017/01/etymologie-tondel/ "tonderzwam" in Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Echte_tonderzwam
● Engelse term: kindling
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanmaakstof aanpassing aan•pas•sing █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van aanpassen ■ Synoniem: adaptatie 1. Proces dat leidt tot aangepastheid. 2. Aangepastheid. 3. Eigenschap, die bijdraagt tot aangepastheid. Bron: Biologische begrippen databank, Biologielokaal van de Digitale School. https://dlwbiologie.files.wordpress.com/2018/09/biologische-begrippen.pdf 1. Kijk bij evolutionaire aanpassing (adaptatie). 2. Kijk bij gedragsaanpassing. 3. Kijk bij groeiaanpassing / aangepaste groei. + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanpassing aanpunten █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) aanpunten, (de) aanpunting Een punt maken aan iets. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.ivdnt.org/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M000634 Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/aanpunten ● Verwante termen: ● Engelse term: ● Duitse termen: anspitzen, spitzen www.duden.de/rechtschreibung/anspitzen https://de.wiktionary.org/wiki/spitzen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanpunten aanritsen aan•rit•sen █ Zelfstandig naamwoord Een deel van de schors lijnvormig verwijderen. "aangeritst hout"
● Verwante termen: ● Duitse term: anritzen www.dwds.de/wb/anritzen www.duden.de/rechtschreibung/anritzen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanritsen aantasten aan•tas•ten █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) aantasten, (de) aantasting Schadelijke uitwerking hebben op. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/aantasten Bron: Van Dale www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/aantasten ● Verwante term: ● Duitse term: befallen. Naamwoorden van handeling: Befall, Befallen www.duden.de/rechtschreibung/befallen www.duden.de/suchen/dudenonline/Befall ● Engelse term, naamwoord van handeling: blight https://en.wikipedia.org/wiki/Blight ● Franse term: atteindre. Naamwoord van handeling: atteinte + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aantasten aanvulgrond aan•vul•grond █ Zelfstandig naamwoord Grond om een rooigat te vullen. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanvulgrond aanwas aan•was █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: bijgroei 1. De groei van een boomindividu. 2. In de bosbouw: Het volume hout dat over een bepaalde periode aangegroeid is. Door de bomen het bos zien www.doordebomenhetboszien.nl/html/b.html Ensie www.ensie.nl/probos/bijgroei ● Verwante termen: ● Duitse term: Zuwachs + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanwas aanwasboor aan•was•boor █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: monsterboor, staalboor Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aanwasboor ● Verwante termen: ● Duitse term: Zuwachsbohrer https://de.wikipedia.org/wiki/Zuwachsbohrer ● Engelse term: increment borer https://en.wikipedia.org/wiki/Increment_borer ● Franse term: tarière sonde + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanwasboor aanzagen █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) aanzagen, (de) aanzaging ■ Synoniem: inzagen Aanvangen met zagen. De eerste zaagsnede maken. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001050 ● Verwante termen: ● Duitse term: ansägen
www.duden.de/rechtschreibung/ansaegen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanzagen aanzet aan•zet █ Zelfstandig naamwoord Van bomen en struiken: 1. Takaanzet. Plaats waar de tak uit de stam of andere tak komt. Plaats op een stam of (gestel)tak waar een tak uiterlijk aanvangt. 2. Wortelaanzet. Het punt waar een hoofdwortel uit de stronk of een zijwortel uit een hoofdwortel groeit. ● Verwante termen: ● Duitse term: Ansatz + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanzet De eigenschap hebbend vlak te zijn aan de aanzet.
Aanzetvlak snoeien: Manier van snoeien waarbij de tak op de takaanzet ingesneden wordt. Voorbeeldzin: De tak is aanzetvlak gesnoeid.
● Verwante term: aanzet ● Engelse term: flush www.etymonline.com/word/flush + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanzetvlak aar 1. █ Zelfstandig naamwoord Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/aar Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aar_(bloeiwijze) Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/aar1 Korenaar; aar van koren. ● Verwante termen bij 1: ● Duitse term bij 1: Ähre https://de.wikipedia.org/wiki/Ähre https://de.wiktionary.org/wiki/Ähre www.duden.de/rechtschreibung/Aehre ● Engelse term bij 1: ear https://en.wikipedia.org/wiki/Ear_(botany) www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=ear ● Franse term bij 1: épi https://fr.wikipedia.org/wiki/Épi_(botanique) 2. █ Zelfstandig naamwoord Stroomnaam. Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/aar3 Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID54103 ● Verwante termen bij 2: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aar -aar Achtervoegsel in hazelaar, kerselaar, notelaar en rozelaar. Vormt een nomin agentis.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/aar4 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001111 http://ans.ruhosting.nl/e-ans/12/03/01/04/03/01/body.html + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#-aar aardappelmand aard•ap•pel•mand █ Zelfstandig naamwoord www.hetvirtueleland.be/solr-search/results?q=aardappelmand www.polderblues.be/erfgoed/alaam/alaam.htm ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aardappelmand aardkunde aard•kun•de
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: geologie De wetenschap die het ontstaan, de oorspronkelijke vorming en de latere veranderingen der aarde onderzoekt; inzonderheid de wetenschap der steensoorten, die de bestanddelen der aardkorst uitmaken. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001191 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Geologie ● Verwante termen: bodem + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aardkunde aardmuis aard•muis █ Zelfstandig naamwoord Bepaald knaagdier. Knaagt 's winters aan boomschors. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aardmuis Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001207 ● Verwante termen: ● Duitse term: Erdmaus www.waldwissen.net/wald/tiere/saeuger/wsl_maeuse/index_DE + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aardmuis aardwind aard•wind █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: aardewind ■ Synoniemen: gangspil (op een schip), kaapstaander, kaapstand Werktuig met een windas om zware lasten te verplaatsen. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001255 "aardewind" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001168 "kaapstander" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M029272 "kaapstander" in Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kaapstander "gangspil" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M017231 "gangspil" in Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/gangspil ● Verwante termen: ● Duitse termen: Spill, Spille https://de.wikipedia.org/wiki/Spill ● Engelse term: capstan https://en.wikipedia.org/wiki/Capstan_(nautical) www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=capstan ● Franse term: cabestan https://fr.wikipedia.org/wiki/Cabestan_(accastillage) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aardwind aarsgat aars•gat █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: eersgat Het onderste deel van een boom. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank In het Woordenboek der Brabantse Dialecten III.4.3:59 knöst - boomstronk, ook genoemd: post, strèùk, gatènd of kontènd. ● Verwante term: worteleinde + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aarsgat aat 1. █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: ate Voedsel. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S000948 Neerlandistiek
www.neerlandistiek.nl/2015/11/etymologie-aat/
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/aat1 Aat is woordverwant aan aas. aas www.etymologiebank.nl/trefwoord/aas1 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001353 www.dwds.de/wb/Aas www.dwds.de/wb/äsen www.etymologiebank.nl/trefwoord/azen āzen āsen, äsen
2. █ Zelfstandig naamwoord
■ Wisselvorm: oot Wilde haver. Etymologoebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/aat1 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal "oot" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
● Verwante term bij 2:http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M048034 ● Engelse term bij 2: oat https://en.wiktionary.org/wiki/oat www.etymonline.com/word/oat + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aat abeel █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Witte_abeel
https://nl.wikipedia.org/wiki/Grauwe_abeel Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/abeel1 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001380 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID1365 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S002995&article=albeel http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S002991 ● Verwante term: ● Duitse termen: Abele, Abielbajum www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RA00095 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GA00220 https://de.wikipedia.org/wiki/Silber-Pappel ● Engelse term: abele https://en.wikipedia.org/wiki/Populus_alba ● Franse term: Abèle https://fr.wikipedia.org/wiki/Populus_alba + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#abeel abiota abio•ta █ Zelfstandig naamwoord ■ Antoniem: biota Alle niet-levende factoren (zoals temperatuur, zoutgehalte, lichtregime, klimaat,..) die deel uitmaken van een bepaald ecosysteem en die de "biota" (levende organismen) beïnvloeden. Bron: VLIZ' Infoloket over kust en zee www.vliz.be/vmdcdata/faq/keywords.php?id=3 abiotisch abio•tiek █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Synoniem: abiotiek ■ Antoniem: biotisch Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/abiotisch www.encyclo.nl/begrip/abiotiek ● Verwante termen: ● Duitse term: abiotisch https://de.wiktionary.org/wiki/abiotisch ● Engelse term: abiotic https://en.wiktionary.org/wiki/abiotic ● Franse term: abiotique https://fr.wiktionary.org/wiki/abiotique + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#abiotisch abiotische factor abio•ti•sche fac•tor █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ■ Antoniem: biotische factor Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Abiotische_factor www.encyclo.nl/begrip/Abiotisch ● Verwante termen: ● Duitse term: abiotischer Umweltfaktor https://de.wikipedia.org/wiki/Abiotische_Umweltfaktoren ● Engelse term: abiotic component https://en.wikipedia.org/wiki/Abiotic_component ● Franse term: facteur abiotique https://fr.wikipedia.org/wiki/Facteur_abiotique + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#abiotische-factor abscissie ab•scis•sie █ Naamwoord van handeling van afsnijden, leenwoord uit het Frans van Latijnse oorsprong: abscission Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Abscissie https://nl.wikipedia.org/wiki/Bladlitteken https://nl.wikipedia.org/wiki/Bladkussentje https://nl.wikipedia.org/wiki/Bladmerk https://nl.wiktionary.org/wiki/abscission https://en.wiktionary.org/wiki/abscission#Etymology ● Verwante termen:
● Duitse term: Abszission
https://de.wikipedia.org/wiki/Abszission ● Engelse term: Abscission https://en.wikipedia.org/wiki/Abscission ● Franse term: Abscission https://fr.wikipedia.org/wiki/Abscission + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#abscissie absorptie ab•sorp•tie █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van absorberen Opname van stoffen. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Absorptie ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#absorptie abundantie abun•dan•tie
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Abundantie_(ecologie) Ecopedia www.ecopedia.be/encyclopedie/abundantie ● Verwante term: bedekkingsgraad + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#abundantie achtermaat ach•ter•maat █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: achtermade ■ Synoniemen: toemaat, tweede snede Nieuw gras dat op een afgemaaide weide opschiet. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001557 "toemaat" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M068846 ● Verwante termen: ● Engelse term, woordverwant: aftermath ● Engelse term: aftergrass, lattermath (latter = later) www.etymonline.com/word/aftermath https://en.wiktionary.org/wiki/aftermath https://en.wiktionary.org/wiki/lattermath + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#achtermaat achterstallig beheer ach•ter•stal•lig be•heer █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Beheer dat te laat of niet uitgevoerd wordt.
● Verwante termen: ● Duitse term: überfällige Pflege + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#achterstallig-beheer acetylsalicylzuur ace•tyl•sa•li•cyl•zuur █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Acetylsalicylzuur ● Verwante termen: ● Engelse term: acetylsalicylic acid https://en.wikipedia.org/wiki/Aspirin + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#acetylsalicylzuur adaptatie adap•ta•tie █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: evolutionaire aanpassing Kijk bij evolutionaire aanpassing. + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#adaptatie ademhaling adem•ha•ling █ Naamwoord van handeling van ademhalen
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Ademhaling_(plant) ● Verwante term: transpiratie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#ademhaling ademhalingswortel adem•ha•lings•wor•tel █ Zelfstandig naamwoord http://nl.123rf.com/stock-foto/beademing.html?mediapopup=12455255 www.amstelveenweb.com/fotodisp&fotodisp=757 ● Verwante term: ademhaling ● Engelse term: breathing root
adventief ad•ven•tief █ Bijvoeglijk naamwoord, van het Franse adventif, daarvoor van het Latijnse werkwoord advenire dat bijkomen betekent. Bijkomend.
1. Een plantenmorfologische term die wordt gebruikt voor de vorming van organen op onverwachte, of minder gebruikelijke plaatsen aan de plant. Bijvoorbeeld: adventieve knoppen op de wortel. Bron: Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Adventief 2. Biogeografische status van een plant of dier die oorspronkelijk niet op een bepaalde plaats leefde en daar door niet natuurlijke oorzaken of niet spontaan verschijnt. Bron: Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Adventief
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Adventief https://nl.wikipedia.org/wiki/Adventief_(biogeografie) ● Verwante termen:
● Duitse term: Adventiv
https://de.wikipedia.org/wiki/Adventivpflanze + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#adventief adventiefknop ad•ven•tief•knop █ Zelfstandig naamwoord Een knop die ontstaat doordat ouder weefsel weer begint met celdeling. Ontstaat door een prikkel zoals zwaar snoeien. www.fruitpluktuin.nl/fruit/Overige/woordenlijst-van-fruitboom
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#adventiefknop
adventiefwortel ad•ven•tief•wor•tel █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Bijwortel ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#adventiefwortel adventieve groei ad•ven•tie•ve groei █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Van planten: Bijkomende groei.
● Verwante termen: ● Duitse term: Adventivbildung https://de.wikipedia.org/wiki/Adventivbildung + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#adventieve-groei afbladderen af•blad•de•ren █ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) afbladderen. Synoniem naamwoord van handeling: (de) exfoliatie 2. Schors afstoten. Bijvoorbeeld bij de plataan. Afschilferen. ● Verwante termen: ● Duitse term: abblättern. Naamwoorden van handeling: Abblättern, Abblätterung https://de.wikipedia.org/wiki/Abblättern
https://en.wikipedia.org/wiki/Exfoliation_(botany)
af•brē•ken● Franse termen: défeuiller, effeuiller, exfolier. Naamwoord van handeling: exfoliation www.interglot.com/dictionary/nl/fr/search?q=effeuiller + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afbladderen afbreken █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (de) afbreuk, (het) afbreken, (de) afbreking Met een zaak als voorwerp. Door breken zich afscheiden van datgene waaraan het verbonden was. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=00733 ● Verwante termen: afbreuk af•breuk █ Zelfstandig naamwoord Een breuk die leidt tot het volledig loslaten van een deel. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afbreuk afgevallen gebladerte af•ge•val•len ge•bla•der•te █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ● Verwante termen: ● Duitse term: Falllaub www.duden.de/rechtschreibung/Falllaub https://de.wikipedia.org/wiki/Laub_(Botanik)#Laubfall www.lw-heute.de/mediaarchiv/grab_pic.php?id=17225 ● Franse termen: feuillage caduc, feuilles caduques + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afgevallen-gebladerte afhangend █ Bijvoeglijk naamwoord Naar beneden hangend. ● Verwante termen:
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afhangend afkalven af•kal•ven █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afkalven, (de) afkalving Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/afkalven Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Afkalven Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/afkalven Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M002198 "kalven" in Etymologiebank.nl http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/kalven "kalven" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M029711 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afkalven afkoken af•ko•ken █ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) afkoken. Synoniem naamwoord van handeling: (de) decoctie ■ Synoniem: decoctie
1. Gaar koken. 2. Een (vloei)stof oftewel aftreksel onttrekken door middel van koken.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M002269 Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/afkoken "decoctie" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
● Duitse term: abkochen. Naamwoorden van handeling: Abkochen, Abkochung
https://de.wikipedia.org/wiki/Abkochen ● Engelse term: decoct. Naamwoord van handeling: decoction https://en.wikipedia.org/wiki/Decoction ● Franse term: décocter. Naamwoord van handeling: décoction https://fr.wikipedia.org/wiki/Décoction + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afkoken afkooksel af•kook•sel █ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=A003856 ● Verwante termen: ● Duitse term: Dekokt https://de.wikipedia.org/wiki/Dekokt ● Engelse term: decoction https://en.wikipedia.org/wiki/Decoction ● Franse term: décoction https://fr.wikipedia.org/wiki/Décoction + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afkooksel afkorten af•kor•ten █ Werkwoord ■ Synoniem: korten Kijk bij korten. afkortzaag af•kort•zaag █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kortzaag Kijk bij kortzaag. afleggen af•leg•gen █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afleggen, (de) aflegging In de bloem- en boomkwekerij. Van ondertakken of -ranken. Ze van de moederplant af- of ombuigen, op de grond leggen en gedeeltelijk met aarde bedekken, zodat zij wortel kunnen schieten en afzonderlijke gewassen opleveren. Bij uitbreiding ook, met verwisseling van object, van de plant zelf. Een wijnstok afleggen. Anjelieren afleggen (door aflegging voortplanten). Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
Artikel B.2.f., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M002323 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Afleggen_(planten) ● Verwante termen: ● Duitse term: absenken https://de.wikipedia.org/wiki/Absenker ● Engelse termen: layer, pleach. Naamwoorden van handeling: air layering, ground layering, layering, pleaching www.merriam-webster.com/dictionary/layer https://en.wikipedia.org/wiki/Layering www.merriam-webster.com/dictionary/pleaching https://en.wikipedia.org/wiki/Pleaching ● Franse termen: marcottage, marcotter https://fr.wikipedia.org/wiki/Marcottage https://fr.wiktionary.org/wiki/marcotter + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afleggen aflegger af•leg•ger █ Zelfstandig naamwoord dat degene/datgene noemt die/dat een handeling verricht (nomen agentis) Tak van een boom of struik of uitloper die door afleggen (in het geval van de uitloper, afhangen) de bodem raakt en wortel schiet. Hieruit kan een nieuw individu groeien, ook aflegger genoemd. In de bloem- en boomkwekerij. Een plant, hetzij bloemstruik of boom, door afleggen gewonnen, d. i. opgewassen uit een loot of een tak, die men van de moederplant afgebogen en in den grond gelegd heeft. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
● Verwante termen: ● Duitse termen: Ableger, Absenker https://de.wikipedia.org/wiki/Absenker ● Engelse termen: layer, rooted branch, rooting branch a: a branch or shoot of a plant that roots while still attached to the parent plant b: a plant developed by layering www.merriam-webster.com/dictionary/layers ● Franse term: marcotte https://fr.wiktionary.org/wiki/marcotte + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aflegger
█ Naamwoorden van handeling: (het) afgrendelen, (de) afgrendeling
Bij een boomwonde: De inwendige ontwikkelingsgang in de boom waarbij de de wonde afgeschermd wordt van de buitenlucht, dit om te voorkomen dat schadelijke bacteriën en schimmels via de lucht de wonde binnendringen
af•pen•nen█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afpennen, (de) afpenning De penwortel doorsnijden. Houtwal.be www.houtwal.be/vakjargon/jargon_af.htm ● Verwante term: penwortel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afpennen afscheuren af•scheu•ren
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afscheuren, (de) afscheuring Door een scheurbeweging van een groter geheel losraken.
Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/afscheuren Afscheuren, of kortweg scheuren, is ook een manier om vegetatief te vermeerderen. Kijk bij scheuren.
Een van de bosontwikkelingsfasen.
Bosontwikkelingsfasen:
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aftakelingsfase aftappen █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (de) aftap, (het) aftappen, (de) aftapping In de context van deze lijst: Boomsap laten wegvloeien door een opening. Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=aftappen&lang=nn Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/aftappen ● Verwante termen:
● Duitse term: abzapfen www.duden.de/rechtschreibung/abzapfen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aftappen aftocht af•tocht █ Zelfstandig naamwoord Het zich terugtrekken wanneer de te vellen boom begint te vallen. Veilige aftocht. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Rückweiche, Rückzug
● Engelse term: retreat
● Franse term: repliwww.larousse.fr/dictionnaires/francais/repli/68410?q=repli#67663 De te volgen weg bij aftocht.
● Verwante term: aftocht ● Duitse term: Rückzugweg ● Engelse termen: escape route, path of retreat ● Franse term: voie de repli + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aftochtweg aftreksel af•trek•sel
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aftreksel█ Zelfstandig naamwoord Vloeistof waarin men de oplosbare delen van iets heeft laten oplossen. Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/aftreksel Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M002899 ● Verwante termen: afvoeren af•voe•ren █ Werkwoord █ Naamwoorden van handelen: (het) afvoeren), (de) afvoering Dat wat gemaaid is weghalen. afwateren af•wa•te•ren █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afwateren, (de) afwatering Water afvoeren. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Afwatering https://nl.wikipedia.org/wiki/Drainage ● Verwante termen: ● Duitse term: entwässern
www.duden.de/rechtschreibung/entwaessern https://de.wiktionary.org/wiki/entwässern + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afwateren afzethoogte af•zet•hoog•te
█ Zelfstandig naamwoord Van hakhout. Hoogte, gemeten vanaf het maaiveld, waarop het hakhoutindividu afgezet wordt.
In de Nederlandse griendcultuur komt het veel voor dat men afzet op laars- en heuphoogte.
█ Naamwoorden van handeling: (het) afzetten, (de) afzetting
■ Synoniemen, als het gaat over een herhaalde handeling: terugzetten Hakhout kappen.
● Verwante termen:
● Engelse term: coppice. Naamwoord van handeling: coppicing De wortel van coppice heeft betrekking op houwen = afzetten. https://en.wikipedia.org/wiki/Coppicing afzonderen af•zon•de•ren █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afzonderen, (de) afzondering ■ Synoniemen: isoleren, fragmenteren, versnipperen In de context van deze lijst: gebieden ecologisch afscheiden.
● Verwante termen: ● Duitse term: absondern https://de.wiktionary.org/wiki/absondern www.duden.de/rechtschreibung/absondern Verspreiding van zaden door voertuigen.
■ Synoniem: veld
Oorspronkelijke betekenis: land. Naar de huidige opvatting: bouwland.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003217 Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Akker_(landbouw)
ak•ker•bedEtymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/akker ● Verwante termen: ● Duitse termen: Acker, Feld https://de.wikipedia.org/wiki/Acker www.dwds.de/wb/Acker ● Engelse term: acre, field https://en.wikipedia.org/wiki/Field_(agriculture) www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=acre www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=field ● Franse term: champ https://fr.wikipedia.org/wiki/Champ_(agriculture) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#akker akkerbed █ Zelfstandig naamwoord Deel van de akker tussen twee voren. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S002939.re.12 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#akkerbed akkerbloem ak•ker•bloem █ Zelfstandig naamwoord Bloemdragend akkerkruid. De korenbloem is een gekende akkerbloem. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Korenbloem + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#akkerbloem akkerkruid ak•ker•kruid █ Zelfstandig naamwoord Kruid dat typisch op akkers groeit. Onkruid.
ak•ker•maalWoordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S002939.re.42 ● Verwante termen: █ Zelfstandig naamwoord ■ akker + maal (= teken, teken ter afscheiding) Akkergrens. Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/akkermaal Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003234 "akkermaalslot" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003238 "akkermaalsbos" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003235 ● Verwante termen:
akkermaalshout ak•ker•maals•hout █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Akkermaalshout Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/akkermaalshout Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003237 maal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=27435 www.etymologiebank.nl/trefwoord/maal1 www.duden.de/rechtschreibung/Mal_Zeichen_Stelle_Tor Denkmal ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#akkermaalshout akkervogel ak•ker•vo•gel
█ Zelfstandig naamwoord
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#akkervogel ■ Wisselvormen: aaks, haaks, haaksj/haaksch
■ Wisselvorm verwant aan Waals hatche: haats ■ Synoniem: bijl
Bijl met lange steel, tweehandig. Velbijl. De woorden aaks en aks zijn relatief recent in onbruik geraakt in België en Nederland. Woordverwant aan Nederduits Aaks, Hoogduits Axt en Engels axe. Het Franse en Picardische hache is woordverwant aan aks. Laat de beginletter h weg en de gelijkenis wordt duidelijk: ache = aks. Het Engelse hatchet (kleine aks) komt van het Franse hache. Hache + -ette = hachette (FR) -> hatchet (EN).
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003264 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22aks%22 Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/aks MOT www.mot.be/resource/Tool/aks?lang=nl www.mot.be/webhdfs/v1/website/opzoeken/lectuur/artikels/de-aks-met-lange-dille.pdf Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/aks www.encyclo.nl/begrip/AKS www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/469 huks www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/104191 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060405&article=huks Twee bijzondere videos over aksen smeden:
www.youtube.com/watch?v=Qr4VTCwEfko www.youtube.com/watch?v=bvAsktFTvgM ● Verwante termen:
● Nederduitse term, woordverwant: Aaks ● Oostfriese term, woordverwant: Ex (eigenlijk Eks) https://de.wikipedia.org/wiki/Axt www.plattmakers.de/nl/1112/Ääks www.platt-wb.de/platt-hoch/?term=ex
● Engelse termen, woordverwant: ax, axe
https://en.wikipedia.org/wiki/Axe https://en.wiktionary.org/wiki/ax +++
The spelling ax is better on every ground, of etymology, phonology, and analogy, than axe, which became prevalent during the 19th century; but it is now disused in Britain. [Oxford English Dictionary] The spelling ax, though "better on every ground, of etymology, phonology, & analogy" (OED), is so strange to 20th-c. eyes that it suggests pedantry & is unlikely to be restored. [Fowler] www.etymonline.com/word/axe
+++
● Franse termen, woordverwant: hache ● Franse term, velaks: cognée https://fr.wikipedia.org/wiki/Hache https://fr.wikipedia.org/wiki/Cognée ● Waalse term, woordverwant: hatche
https://wa.wikipedia.org/wiki/Hepe● Waalse term: hepe ● Deense term: økse ● Zweedse term: yksa ● Noorse term: øks + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aks alaam █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: allaam Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S002976 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/alaam www.woordenlijst.org/#/?q=alaam ● Verwante term: geschier ● Verwante Engelse term: loom www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=loom + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#alaam albinisme al•bi•nis•me █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Albinisme ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#albinisme alg █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: alge ■ Synoniem: wier Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Algen Van Dale www.vandale.be/opzoeken?pattern=alg&lang=nn Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003367 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/alge wier www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/wier www.etymologiebank.nl/trefwoord/wier ● Verwante termen:
● Duitse term: Alge https://de.wikipedia.org/wiki/Alge ● Engelse term: alga https://en.wikipedia.org/wiki/Algae www.etymonline.com/word/algae ● Franse term: algue https://fr.wikipedia.org/wiki/Algue + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#alg alge al•ge █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: alg Kijk bij alg.
alkaloïde al•ka•lo•i•de █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Alkaloïde ● Verwante term: juglandine ● Duitse term: Alkaloide https://de.wikipedia.org/wiki/Alkaloide ● Engelse term: alkaloid https://en.wikipedia.org/wiki/Alkaloid https://en.wiktionary.org/wiki/alkaloid ● Franse term: elcaloïde https://fr.wikipedia.org/wiki/Alcaloïde + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#alkaloide █ Bijvoeglijk naamwoord
■ Synoniem: solitair Zonder buurboom of -bomen staan.
Veldnaam: den eenen boom "staand" in Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/staand ● Verwante termen: ● Duitse term: alleinstehend (alleinstehender Baum, Einzelbaum)
● Franse term: isolé (arbre isolé)
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#alleenstaand allergie al•ler•gie █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Allergie https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruisallergie (allergie voor osb plaat) ● Verwante term: stuifmeel ● Duitse term: ● Engelse term: ● Franse term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#allergie allochorie al•lō•chō•rie Van planten. Het verspreiden van zaden met hulp van buiten af, niet op eigen kracht.
● Verwante termen: ● Engelse term: https://en.wiktionary.org/wiki/allochory ● Franse term: https://fr.wiktionary.org/wiki/allochorie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#allochorie allochtoon al•loch•toon █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Van het Franse allochtone, daarvoor van Grieks allochtōn Kijk bij allopatrische soortvorming.
allopatrische soortvorming al•lo•pa•tri•sche soort•vor•ming █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ■ Synoniem: allopatrie
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Allopatrische_soortvorming ● Verwante termen: ● Duitse term: Allopatrische Artbildung https://de.wikipedia.org/wiki/Allopatrische_Artbildung ● Verwante Duitse term: Rassenkreise ● Engelse term: allopatric speciation https://en.wikipedia.org/wiki/Allopatric_speciation + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#allopatrische-soortvorming ambacht am•bacht
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Ambacht_(handwerk) Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/ambacht
Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22ambacht%22 ● Verwante termen: ● Duitse term: Ambacht www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=ambacht + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#ambacht amer █ Zelfstandig naamwoord Houtskool. Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/amer Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S003466 Ecopedia.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/amer Taaldacht www.taaldacht.nl/vergeten-woorden-a/ ● Verwante term: houtskool ● Duitse term: Ammer www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RA01349 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=BMZ&lemid=BA00383 ● Engelse term: ember https://en.wikipedia.org/wiki/Ember www.etymonline.com/word/ember + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#amer amfibieën █ Zelfstandig naamwoord Klasse van koudbloedige dieren die leven in water en op land.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Amfibieën ● Verwante termen: ● Duitse term: ● Engelse term: ● Franse term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#amfibieen 1. Poel die aangelegd is als geschikte biotoop voor amfibieën (kikkers, padden, salamanders ...).
2. Poel waarin zich amfibieën bevinden.
● Verwante termen: ● Duitse termen: Amphibienpfuhl, Amphibientümpel ● Duitse term, veel gebruikt, maar fout: Amphibienteich. Een Teich is een vijver en dat is veel groter dan een poel. + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#amfibieenpoel anaëroob Ecopedia.nl www.ecopedia.be/103/encyclopedie/ ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#anaeroob anemochorie ane•mo•cho•rie █ Zelfstandig naamwoord Verspreiding van diasporen door de wind. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Anemochorie ● Verwante termen: ● Duitse term: Anemochorie https://de.wikipedia.org/wiki/Anemochorie ● Engelse term: anemochory https://en.wikipedia.org/wiki/Seed_dispersal#Wind https://en.wiktionary.org/wiki/anemochory ● Franse term: anémochorie https://fr.wikipedia.org/wiki/Anémochorie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#anemochorie Begrip dat de aanpassing beschrijft van zaadplanten aan bestuiving door de wind.
● Verwante term: anemochorie ● Duitse term: Anemophilie https://de.wikipedia.org/wiki/Anemophilie ● Engelse term: anemophily https://en.wikipedia.org/wiki/Anemophily ● Franse term: anémophilie https://fr.wiktionary.org/wiki/anémophilie https://fr.wikipedia.org/wiki/Fécondation_anémophile + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#anemofilie ang █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm, met diminutiefsuffix -el: angel 1. Uitsteeksel.
1.1. Uitsteeksel aan een zeisblad dat aan de zeisboom bevestigd wordt.
1.2. Synoniem voor pen, zoals in een pen-en-gatverbinding. Bekapt uiteinde aan een balk.
Hagelandsch idioticon, www.dbnl.org/arch/tuer001bijd01_01/pag/tuer001bijd01_01.pdf Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/angel1 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#ang ankerbalkgebint an•ker•balk•ge•bint █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: ankerbalkgebinte Joostdevree.nl
www.joostdevree.nl/shtmls/ankerbalkgebint.shtml
www.restauratieambacht.be/index.php?option=com_content&task=view&id=296&Itemid=452 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#ankerbalkgebint an•or•ga•nisch
█ Bijvoeglijk naamwoord Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/anorganisch ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#anorganisch antagonist an•ta•go•nist █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Antagonist_(landbouw) ● Verwante termen: ● Engelse term: antagonist www.britannica.com/science/antagonism-ecology https://en.wikipedia.org/wiki/Antagonism_(phytopathology) ● Franse term: antagoniste https://fr.wikipedia.org/wiki/Antagonisme_(phytopathologie) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antagonist anthese an•thē•se █ Zelfstandig naamwoord De bloeifase van een bloem. ● Verwante termen: ● Engelse term: anthesis https://en.wikipedia.org/wiki/Anthesis ● Franse term: anthèse https://fr.wikipedia.org/wiki/Anthèse + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#anthese antropochorie an•tro•po•cho•rie █ Zelfstandig naamwoord Verspreiding van zaden door mensen. ● Verwante termen: ● Duitse term: Anthropochorie ● Engelse term: anthropochory https://en.wikipedia.org/wiki/Seed_dispersal#By_humans https://en.wiktionary.org/wiki/anthropochory ● Franse term: anthropochorie https://fr.wikipedia.org/wiki/Dissémination_des_graines#Par_l'homme_:_anthropochorie,_hémérochorie_ou_polémochorie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antropochorie █ Bijvoeglijk naamwoord
Algemeen Nederlands Woordenboek http://anw.inl.nl/article/antropogeen Wikitionary https://nl.wiktionary.org/wiki/antropogeen https://nl.wiktionary.org/wiki/antropo- ● Verwante termen: ● Duitse term: Anthropogen https://de.wikipedia.org/wiki/Anthropogen ● Engelse term: anthropogenic www.merriam-webster.com/dictionary/anthropogenic https://en.wikipedia.org/wiki/Human_impact_on_the_environment ● Franse term: anthropique https://fr.wiktionary.org/wiki/anthropique + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antropogeen antropogene habitus an•trō•pō•ge•ne hā•bi•tus █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Groeivorm die beïnvloed is door de mens. ● Verwante term: groeivorm + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antropogene-habitus antropologie an•trō•pō•lō•gie █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Antropologie Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/antropo- ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antropologie antrosol an•trō•sol █ Zelfstandig naamwoord ■ Oude schrijfwijze: anthrosol Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Anthrosol ● Verwante term: bodemkunde + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antrosol antroturbatie an•trō•tur•bā•tie █ Zelfstandig naamwoord Het verstoren van de bodem door mensen.
● Verwante termen: ● Engelse term: anthroturbation https://en.wiktionary.org/wiki/anthroturbation + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antroturbatie Water. Uit Sanskriet.
Wikipedia https://de.wikipedia.org/wiki/Ap_(Wasser) https://en.wikipedia.org/wiki/Ap_(water) Roemeens, en daarom waarschijnlijk ook Volkslatijn, apä
Epe, plaatsnaam
Epen, plaatsnaam
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4140 https://nl.wikipedia.org/wiki/Epe_(plaats_in_Nederland)#Geschiedenis https://nl.wikipedia.org/wiki/Epen#Toponymie appelboom ap•pel•boom
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Appel_(plant) ● Verwante termen: ● Duitse term: Apfelbaum
appelboomgaard ap•pel•boom•gaard █ Zelfstandig naamwoord Boomgaard die geheel of grotendeels uit appelbomen bestaat. Wikipedia http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M004083 ● Verwante termen: ● Duitse term: Apfelgarten ● Engelse term: apple orchard ● Franse termen: pommeraie, verger de pommiers https://fr.wiktionary.org/wiki/pommeraie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#appelboomgaard apicale controle api•ca•le con•tro•le █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Apicale_dominantie ● Verwante term: groeivorm + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#apicale-controle apicale dominantie api•cale do•mi•nan•tie █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Apicale_dominantie ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#apicale-dominantie aquatisch dood hout aqua•tisch dood hout █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + bijvoeglijk naamwoord +zelfstandig naamwoord]
■ Synoniem: waterend dood hout
■ Van Latijn arbor (boom) + etum (verzamelsuffix). Meervoud: arboreta
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Arboretum 1. Plaats waarop een bomengroep of bos staat. 2. Een door de mens aangelegde verzameling bomen. www.leestekensvanhetlandschap.nl/arboretum ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#arboretum arbusculaire mycorrhiza ar•bus•cu•lai•re my•cor•rhiza █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Mycorrhiza https://nl.wikipedia.org/wiki/Mycorrhiza#Vesiculaire_arbusculaire_mycorrhiza ● Verwante termen: ● Duitse term: Arbuskuläre Mykorrhizapilze https://de.wikipedia.org/wiki/Arbuskuläre_Mykorrhizapilze ● Engelse termen: arbuscular mycorrhiza (enkelvoud), arbuscular mycorrhizal fungi (meervoud) https://en.wikipedia.org/wiki/Arbuscular_mycorrhiza ● Franse termen: mycorhizes arbusculaires, mycorhizes à arbuscules + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#arbusculaire-mycorrhiza archeofyt ar•cheo•fyt █ Zelfstandig naamwoord Taxon (meestal een soort) die zich met hulp van de mens heeft gevestigd vóór 1492, de zogenaamde ontdekking van Zuid-Amerika door Christoffel Columbus. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Archeofyt ● Verwante termen: ● Duitse term: Archäophyt https://de.wikipedia.org/wiki/Archäophyt ● Engelse term: archaeophyte https://en.wikipedia.org/wiki/Archaeophyte + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#archeofyt archetype ar•che•ty•pe █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Archetype_(model) ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#archetype Kijk bij verspreidingsgebied.
aren le•zenareïek █ Bijvoeglijk naamwoord Kenmerk per eenheid van oppervlakte. (Het betreffende kenmerk wordt per eenheid van oppervlakte gegeven. Bijv. per ha.) ● Verwante term: bunder + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#areiek aren lezen █ Werkwoordelijke woordgroep █ Naamwoord van handeling: (de) arenlezing Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aren_lezen arenlezing in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S000834.re.4 ● Verwante termen: ● Duitse term: Ährenlesen. Naamwoorden van handeling: (die) Ährenlese, (das) Ährenlesen https://de.wikipedia.org/wiki/Ährenlesen www.duden.de/rechtschreibung/Aehrenlese ● Engelse term: glean, lease https://en.wikipedia.org/wiki/Gleaning www.merriam-webster.com/dictionary/glean ● Franse term: glaner www.larousse.fr/dictionnaires/francais/glaner/37089?q=glaner#37037 https://fr.wikipedia.org/wiki/Glanage + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aren-lezen █ Bijvoeglijk naamwoord Soortgerecht. Overeenkomstig met de levensbehoeften van een soort. Bijvoorbeeld het soortgerecht houden van een huisdier.
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: armbos In vroegere tijden. Bos dat eigendom was van het arm(en)bestuur. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S004321.re.48 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Burgerlijk_Armbestuur Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=M004295 Genwiki Limburg http://genwiki.nl/limburg/index.php?title=Armenbestuur Erfgoed Tungelroy www.erfgoedtungelroy.nl/Artikelen/Het%20armenbos.pdf "Het Armenbos zou eigendom geweest zijn van de Tafel van de Heilige Geest, zoals men destijds het Armbestuur, in de volksmond ‘den Armen’, noemde. Na de Franse revolutie werd deze kerkelijke instelling geseculariseerd en omgedoopt in ‘Bureau van weldadigheid’, de latere Commissie van Openbare Onderstand (nu OCMW). De eigenlijke oorsprong van het Armenbos moet mogelijk gezocht worden in het vroegere verbod om op de gemene gronden hout te kappen, uitgezonderd enkele plaatsen voorbehouden voor de behoeftigen." Bron: Agentschap Onroerend Ergoed
arm•hout█ Zelfstandig naamwoord Hout van gesteltakken. Arm = gesteltak. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S004320.re.42 Plant met geneeskrachtige werking, geschikt voor gebruik in de artsenij.
● Verwante termen: ● Duitse termen: Arzneipflanze, Heilpflanze https://de.wikipedia.org/wiki/Heilpflanze + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#artsenijkruid artsenijtuin art•se•nij•tuin █ Zelfstandig naamwoord Kruidentuin waar men geneeskrachtig kruid teelt. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Apothekergarten, Arzneigarten https://de.wikipedia.org/wiki/Apothekergarten ● Engelse term: physic garden https://en.wikipedia.org/wiki/Physic_garden ● Franse term: jardin médicinal https://fr.wikipedia.org/wiki/Jardin_médicinal + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#artsenijtuin aseksuele voortplanting asek•su•e•le voort•plan•ting █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ■ Synoniem: ongeslachtelijke voortplanting Kijk bij ongeslachtelijke voortplanting. assimilaat as•si•mi•laat █ Zelfstandig naamwoord Door assimilatie ontstaan product. Bijvoorbeeld glucose. Glucose wordt gevormd uit koolstofdioxide, licht en water of een andere waterstofdonor.
● Verwante term: assimilatie ● Duitse term: Assimilat www.duden.de/rechtschreibung/Assimilat + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#assimilaat assimilatie as•si•mi•la•tie █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van assimileren Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Assimilatie_(biochemie) ● Verwante termen: ● Duitse term: Assimilation https://de.wikipedia.org/wiki/Assimilation_(Biologie) ● Engelse term: assimilation https://en.wikipedia.org/wiki/Assimilation_(biology) ● Franse term: assimilation https://fr.wikipedia.org/wiki/Assimilation_(biologie) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#assimilatie aten aten
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) aten Volgens het boek Bossen van Vlaanderen: "... drijven van varkens in bossen tijdens de herfst en winter op de vruchtenoogst, vooral eikels."
Bossen van Vlaanderen - Een historische ecologie. Guido
Tack, Paul Van den Bremt en Martin Hermy. Davidsfonds, 1993. Bladzijde 181.
Afbeelding 1.http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=01915 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=01927 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4693 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=09317 Aten is woordverwant aan etten (laten beweiden) en etten is woordverwant aan eten.
"etten" in Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/etten "etten" in Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=09317 Als men naar het Duitse ätzen kijkt, dan valt de gelijkenis met etsen op. Eén van de oorspronkelijke betekenissen van ätzen betekent een weide laten afvreten. Dat afvreten kennen we nu als materiaal afvreten met zuur, een overgankelijke taalevolutie.
"etsen" in Etymologiebank
● Verwante termen: ● Duitse termen: atten, ātzen/aatzen, ätzen www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=NRhWB&lemid=AA00841 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PA02942 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RA02544 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=%E4tzen www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RA02510 https://de.wikipedia.org/wiki/Dehme_(Recht) www.duden.de/rechtschreibung/atzen https://de.wikipedia.org/wiki/Hutewald www.dwds.de/wb/Hutung Duits hüten, Nederlands hoeden https://de.wikipedia.org/wiki/Mastungsrecht www.dwds.de/wb/Mast www.dwds.de/wb/mästen https://de.wikipedia.org/wiki/Weidegerechtigkeit Schweine im Hutewald: Glückliche Tiere unter Bäumen | Unser Land | Bayerischer Rundfunk www.youtube.com/watch?v=7zXcHxnticI + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aten atmosferische depositie at•mo•sfe•ri•sche de•po•si•tie █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Neerslag. "depositie" in Inbo.be
"Hoeveelheid van een stof of een groep van stoffen die uit de atmosfeer neerkomen in een gebied, uitgedrukt als een hoeveelheid per oppervlakte-eenheid en per tijdseenheid (bijvoorbeeld 10 kg SO2/ha/jaar). www.inbo.be/nl/begrippen/letter_d ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#atmosferische-depositie atmotroof at•mo•troof
"atmotroof water"█ Bijvoeglijk naamwoord Met regenwater gevoed (neerslagafhankelijk). Ecopedia www.ecopedia.be/740/encyclopedie ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#atmotroof autarkie au•tar•kie █ Zelfstandig naamwoord Op bestuurlijk niveau: het streven naar het zo min mogelijk afhankelijk zijn van anderen. Zelfverzorging of zelfvoorziening zijn synoniemen voor dit streven. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Autarkie autarkisch: de eigenschap hebbend van autarkie ● Verwante termen: ● Duitse term: Autarkie https://de.wikipedia.org/wiki/Autarkie ● Engelse term: autarky https://en.wikipedia.org/wiki/Autarky ● Franse term: autarcie https://fr.wikipedia.org/wiki/Autarcie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autarkie autochorie au•to•cho•rie
█ Zelfstandig naamwoord ■ Letterlijke vertaling: zelfzaadverspreiding
Van planten. Het zelf verspreiden van zaden.
Ecopedia www.ecopedia.be/151/encyclopedie/ ● Verwante termen: ● Duitse term: Autochorie https://de.wikipedia.org/wiki/Autochorie ● Engelse term: autochory https://en.wiktionary.org/wiki/autochory https://en.wikipedia.org/wiki/Seed_dispersal#Autochory ● Franse term: autochorie https://fr.wikipedia.org/wiki/Autochorie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autochorie autochtone herkomst au•toch•to•ne her•komst █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Autochtone_herkomst https://nl.wikipedia.org/wiki/Autochtoon_(biogeografie) ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autochtone-herkomst autochtoon au•toch•toon █ Bijvoeglijk naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Autochtoon_(biogeografie) ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autochtoon autogamie au•to•ga•mie █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: zelfbestuiving Kijk bij zelfbestuiving. auto-ecologie au•to-eco•lo•gie
█ Zelfstandig naamwoord Deelgebied van de ecologie dat één soort bestudeert en de wisselwerking met de omgeving.
● Verwante term: ecologie ● Duitse termen: Autökologie, Autoökolgie https://de.wikipedia.org/wiki/%C3%96kologie#.C3.96kologie_der_Arten:_Aut.C3.B6kologie ● Engelse term: autoecology https://en.wikipedia.org/wiki/Autoecology https://en.wikipedia.org/wiki/Population_ecology https://en.wikipedia.org/wiki/Community_(ecology) synecology ● Franse term: autécologie https://fr.wikipedia.org/wiki/Autécologie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#auto-ecologie autotrofie au•to•tro•fie █ Zelfstandig naamwoord Het vermogen van organismen om hun bouwstoffen uit anorganische materialen te halen. ● Verwante termen: ● Duitse term: Autotrophie https://de.wikipedia.org/wiki/Autotrophie ● Franse term: autotrophie https://fr.wikipedia.org/wiki/Autotrophie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autotrofie autotroof au•to•troof █ Bijvoeglijk naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Autotroof ● Verwante termen: ● Duitse term: autotroph www.duden.de/rechtschreibung/autotroph https://de.wikipedia.org/wiki/Autotrophie ● Engelse term: autotrophic. Autotroph = autotroof organisme, zelfstandig naamwoord https://en.wiktionary.org/wiki/autotrophic https://en.wiktionary.org/wiki/autotroph https://en.wikipedia.org/wiki/Autotroph ● Franse term: autotrophe https://fr.wikipedia.org/wiki/Autotrophie https://fr.wiktionary.org/wiki/autotrophe + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autotroof
auxine au•xi•ne █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Auxine ● Verwante term: plantenhormoon ● Duitse term: Auxine https://de.wikipedia.org/wiki/Auxine ● Engelse term: auxin https://en.wikipedia.org/wiki/Auxin ● Franse term: auxine https://fr.wikipedia.org/wiki/Auxine + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#auxine
avegaar ave•gaar █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen, oorspronkelijke vorm: navegaar, navegeer Handgereedschap voor het boren van grotere gaten. In oorspronkelijke woordvorm navegaar. Samenstelling uit nave + gaar. Door verkeerde woordscheiding kon in de spreektaal avegaar ontstaan. Nave verwijst naar naaf. Met de navegaar boort men gaten die dienen als naven. Kijk bij naaf en gaard. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Avegaar Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/avegaar Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M004589 MOT www.mot.be/resource/Tool/avegaar?lang=nl www.mot.be/resource/Tool/naafboor?lang=nl elektronische Woordenbank van de Nederlandse dialecten www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/52947 "effer"
"agger", wat komt overeen met Engels auger, in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003186 "egger" in http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=08534 "negger" in Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=32289 "navegheer" in Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID13408 "navegheer" in Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=31965 "navegeer" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M040843 avegaar in het Woordenboek van de Brabantse dialecten Deel II, Aflevering 7, Houtbewerking 1
● Duitse termen: Dollenbohrer (Dolle = gat of pen, woordverwant aan dille), Löffelbohrer, Nabenbohr, Schneckenbohrer, Stangenbohrer
www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RN00013 ● Engelse term: auger, nauger https://en.wikipedia.org/wiki/Auger www.etymonline.com/word/auger www.merriam-webster.com/dictionary/auger ● Franse termen: cuillère (lepelboor), tarière, tarière à main, vrille (schroefboor) https://fr.wikipedia.org/wiki/Tarière https://fr.wiktionary.org/wiki/tarière https://fr.wiktionary.org/wiki/taratrum www.cnrtl.fr/etymologie/tarière avifauna avi•fau•na █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: vogelrijk ■ Van Latijn en Neolatijn avi- (avis) + fauna. Latijn avis = Nederlands vogel Deel van de fauna dat alleen uit vogels bestaat.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Avifauna Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/avifauna Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/avifauna "vogelrijk" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M081366.re.214 "avis" in Wiktionary
https://nl.wiktionary.org/wiki/avis#Latijn
● Verwante termen: ● Duitse termen: Avifauna, Vogelwelt https://de.wikipedia.org/wiki/Avifauna ● Engelse term: avifauna https://en.wikipedia.org/wiki/Avifauna_(disambiguation) ● Franse term: avifaune https://fr.wiktionary.org/wiki/avifaune + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#avifauna
|