Voorblad > A
aa █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: aa, ae, e, ee, ie, ij ■ Wisselvorm, samengetrokken met het voorafgaande lidwoord de: die Waterloopnaam met de betekenis "stromend water".
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aa_(waternaam) Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/a1 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M000004 Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID90252 Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID466 Taaldacht www.taaldacht.nl/vergeten-woorden-a/ Aa is woordverwant aan au/ouw/ooi.
Kijk ook bij ap, Sanskriet voor water.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bakelse_Aa
https://nl.wikipedia.org/wiki/Abeek https://nl.wikipedia.org/wiki/Aa_(Frankrijk) https://nl.wikipedia.org/wiki/Aa_of_Weerijs https://nl.wikipedia.org/wiki/Drentsche_Aa https://nl.wikipedia.org/wiki/Grote_Aa_(Zwolle) https://nl.wikipedia.org/wiki/Groote_Aa_(Heeze) https://nl.wikipedia.org/wiki/Sterkselse_Aa https://nl.wikipedia.org/wiki/Buulder_Aa https://nl.wikipedia.org/wiki/Strijper_Aa https://nl.wikipedia.org/wiki/IJ_(rivier) Aabeek (Nederlands) = Aabach (Duits). Aabeek en Aabach zijn tautologieën omdat aa op zich een stroomnaam is. De Latijnse woordverwant van aa is aqua, Gothisch ahwa, in het Frans ook aix (Waals axhe). Het Franse eau is woordverwant aan aa. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Breda_(naam) Erfgoed Breda https://erfgoed.breda.nl/nieuws/breda-en-de-brede-aa/ Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Fulda_(rivier) https://de.wikipedia.org/wiki/Werra#Namensherkunft https://de.wikipedia.org/wiki/Schwarza https://nl.wikipedia.org/wiki/Schwarza Patroniem, onder voorbehoud: Auwera (oude aa) in allerlei wisselvormen
Marcel Vervloet
https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/70783
www.delcampe.net/en_US/collections/postcards/belgium-bree/bree-ghen-a-a-molen-moulin-limburg-464404937.html https://nl.wikipedia.org/wiki/Ghen-Aamolen De Genattestraat in Beek, Bree (B), is een verwijzing naar Ghen-aa. -natte- in genatte- verwijst dus niet naar nat.
Duitse plaatsnaam:
Aachen (D) Deze naam zou het datief meervoud zijn van aha/ahha (acha) volgens Joseph Bender, Die deutschen Ortsnamen. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Aa, Aach, Ache, aha/ahha (acha) , -au, Ohe, Ouwe https://de.wikipedia.org/wiki/Ache https://de.wikipedia.org/wiki/Liste_der_Gewässer_namens_Aa https://de.wikipedia.org/wiki/Aach https://de.wikipedia.org/wiki/Ach https://de.wikipedia.org/wiki/-a https://en.wikipedia.org/wiki/Aach_(toponymy) https://de.wikipedia.org/wiki/Aabach https://de.wikipedia.org/wiki/Ohe www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Meyers&lemid=IA00005 https://de.wikipedia.org/wiki/Aachen#Name https://de.wikipedia.org/wiki/Aachener_Bäche
https://de.wikipedia.org/wiki/Großache www.dwds.de/wb/Aue www.dwds.de/wb/Eiland www.plattmakers.de/nl/2083/Ailand www.dwds.de/wb/Au www.dwds.de/wb/Flussaue ● Engelse term: ea www.etymonline.com/word/ea www.etymonline.com/word/*akwa www.etymonline.com/word/island ● Franse term: aix www.etymo-logique.com/le-mot-du-jour/lieu/villes-le-mot-du-jour/ax-aix/ https://fr.wikipedia.org/wiki/Aix-la-Chapelle https://nl.wikipedia.org/wiki/Aix-en-Provence https://fr.wikipedia.org/wiki/Aquae_Sextiae https://fr.wikipedia.org/wiki/Aix-les-Bains https://nl.wikipedia.org/wiki/Aa_(Frankrijk) https://fr.wikipedia.org/wiki/Aa_(fleuve) ● Italiaanse termen: -acco, -icco
"the Italian reflex is -acco" https://en.wikipedia.org/wiki/Aach_(toponymy) "Im Italienischen: -acco (z. B. Premariacco, Remanzacco, Tavagnacco)" https://de.wikipedia.org/wiki/Ache#Namensvarianten "... tipici quelli prediali in -acco, -icco,..." https://it.wikipedia.org/wiki/Tavagnacco
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aa Kijk bij aks.
Plaatsnaam. Woordoorsprong onzeker. Plaats waar elzen groeien? Heiligdom?
www.etymologiebank.nl/trefwoord/aalst2 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID85782 https://nl.wikipedia.org/wiki/Aalst ● Verwante termen: hasselt, plaatsnaam + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aalst █ Werkwoord
█ Naamwoorden van handeling: (het) aanaarden, (de) aanaarding
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanaarden
aanaarder aan•aar•der █ Zelfstandig naamwoord dat degene/datgene noemt die/dat een handeling verricht (nomen agentis) Werktuig waarmee men kan aanaarden.
aan•bin•den
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) aanbinden, (de) aanbinding
1. Een boom bij het planten binden aan een boompaal.
2. Een stam of tak binden om te leiden. Bij fruitbomen en kruisheggen.
● Verwante termen:
● Duitse term: anbinden www.duden.de/rechtschreibung/anbinden ● Engelse term: stake aan•dacht•soort
█ Zelfstandig naamwoord Soort die in het beheer of monitoring bijzondere aandacht geniet. ● Verwante termen: aaneensluiten
aan•een•slui•ten █ Werkwoord ■ Synoniem: verbinden Kijk bij verbinden.
aaneensluiting aan•een•slui•ting
█ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van aaneensluiten ■ Synoniem: verbinding Kijk bij verbinden.
aan•ge•bon•den boom
█ Woordgroep met bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord Boom die vastgebonden is aan een boompaal.
● Engelse term: staked tree
aangepaste groei aan•ge•pas•te groei █ Woordgroep met bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord Tot welke vorm een boom of struik uitgroeit wordt mede bepaald door omstandigheden zoals ongelijke lichtval op de kroon. Als een boom aan de rand van een bos staat, dan zullen er aan de kant waar licht op het individu valt meer takken groeien dan aan de kant waar er geen licht op valt. Het individu zal aan de schaduwkant tot een bepaalde hoogte geen takken laten groeien omdat dat verspilde energie is, want deze takken zullen geen bladeren produceren die deelnemen aan het proces van fotosynthese. Het individu heeft in dit geval de groeivorm aangepast aan de omstandigheden. Afgeleide: groeiaanpassing
● Verwante termen: ● Franse term: croissance adaptée ● Engelse term: adapted growth (Afgeleide: growth adaptation) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aangepaste-groei aangepaste groeivorm
aan•ge•pas•te groei•vorm █ Woordgroep met bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord Een groeivorm die het resultaat is van aangepaste groei. Kijk bij aangepaste groei. ● Verwante termen:
● Franse term: forme de croissance adaptée + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aangepaste-groeivorm aanmaakhout aan•maak•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: tondel, vinkelhout, vonkelhout Fijn hout dat gemakkelijk vuur vat. Wordt gebruikt om vuur mee aan te maken.
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M081590 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=M080307 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?wdb=WNT&actie=article&uitvoer=HTML&id=M081589 ● Verwante termen:
● Duitse termen: Anmachholz, Anfeuerholz
● Franse termen: bois d'allumage, petit bois www.larousse.com/en/dictionaries/english-french/kindling ● Engelse term: kindling + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanmaakhout aanmaakstof aan•maak•stof █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: tondel Licht ontvlambare stof die geschikt is om vuur mee aan te maken.
● Engelse term: kindling
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanmaakstof aanpassing aan•pas•sing █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van aanpassen ■ Synoniem: adaptatie
2. Kijk bij gedragsaanpassing. 3. Kijk bij groeiaanpassing / aangepaste groei. + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanpassing aanpunten aan•pun•ten
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) aanpunten, (de) aanpunting Een punt maken aan iets.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.ivdnt.org/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M000634 Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/aanpunten ● Verwante termen:
aan•rit•sen
█ Zelfstandig naamwoord Een deel van de schors lijnvormig verwijderen.
● Verwante termen: ● Duitse term: anritzen www.dwds.de/wb/anritzen www.duden.de/rechtschreibung/anritzen aan•tas•ten
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) aantasten, (de) aantasting Geleidelijk bederven. Bron: www.vandale.nl/opzoeken?pattern=aantasten&lang=nn ● Verwante term: plantenziekte ● Duitse term: befallen. Naamwoorden van handeling: Befall, Befallen
www.duden.de/rechtschreibung/befallen www.duden.de/suchen/dudenonline/Befall ● Franse term: atteindre. Naamwoord van handeling: atteinte
● Engelse term, naamwoord van handeling: blight
https://en.wikipedia.org/wiki/Blight + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aantasten aantasting aan•tas•ting Kijk bij aantasten.
aan•vul•grond
█ Zelfstandig naamwoord Grond waarmee men een rooigat vult.
aanwas aan•was █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: bijgroei 1. De groei van een boomindividu. 2. In de bosbouw: Het volume hout dat over een bepaalde periode aangegroeid is. www.doordebomenhetboszien.nl/html/b.html ● Verwante termen: ● Duitse term: Zuwachs + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanwas aanwasboor aan•was•boor █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: monsterboor, staalboor https://nl.wikipedia.org/wiki/Aanwasboor ● Verwante termen: ● Duitse term: Zuwachsbohrer https://de.wikipedia.org/wiki/Zuwachsbohrer ● Franse term: tarière sonde ● Engelse term: increment borer https://en.wikipedia.org/wiki/Increment_borer + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanwasboor aanzagen aan•za•gen
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) aanzagen
■ Synoniem: inzagen ● Duitse term: ansägen
www.duden.de/rechtschreibung/ansaegen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanzagen aanzet aan•zet █ Zelfstandig naamwoord Van bomen en struiken: 1. Takaanzet. Plaats waar de tak uit de stam of andere tak komt. Plaats op een stam of (gestel)tak waar een tak uiterlijk aanvangt. 2. Wortelaanzet. Het punt waar een hoofdwortel uit de stronk of een zijwortel uit een hoofdwortel groeit. ● Verwante termen: ● Duitse term: Ansatz + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanzet De eigenschap hebbend vlak te zijn aan de aanzet.
Aanzetvlak snoeien: Manier van snoeien waarbij de tak op de takaanzet ingesneden wordt. Voorbeeldzin: De tak is aanzetvlak gesnoeid.
● Verwante term: aanzet ● Engelse term: flush www.etymonline.com/word/flush + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanzetvlak aar 1. █ Zelfstandig naamwoord https://nl.wikipedia.org/wiki/Aar_(bloeiwijze) www.etymologiebank.nl/trefwoord/aar1 Korenaar; aar van koren. ● Verwante termen bij 1: ● Duitse term bij 1: Ähre https://de.wikipedia.org/wiki/Ähre https://de.wiktionary.org/wiki/Ähre www.duden.de/rechtschreibung/Aehre ● Franse term bij 1: épi https://fr.wikipedia.org/wiki/Épi_(botanique) ● Engelse term bij 1: ear https://en.wikipedia.org/wiki/Ear_(botany) www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=ear 2. █ Zelfstandig naamwoord Stroomnaam. www.etymologiebank.nl/trefwoord/aar3 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID54103 ● Verwante termen bij 2: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aar -aar Achtervoegsel in hazelaar, kerselaar, notelaar en rozelaar. Vormt een nomin agentis.
www.etymologiebank.nl/trefwoord/aar4 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001111 http://ans.ruhosting.nl/e-ans/12/03/01/04/03/01/body.html + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#-aar aard•ap•pel•mand
█ Zelfstandig naamwoord www.polderblues.be/erfgoed/alaam/alaam.htm ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aardappelmand aardkunde aard•kun•de
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: geologie Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Geologie ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aardkunde aardmuis aard•muis █ Zelfstandig naamwoord Knaagdier. Knaagt 's winters aan boomschors. https://nl.wikipedia.org/wiki/Aardmuis ● Verwante termen: ● Duitse term: Erdmaus www.waldwissen.net/wald/tiere/saeuger/wsl_maeuse/index_DE + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aardmuis aardwind aard•wind
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: aardewind
■ Synoniemen: gangspil (op een schip), kaapstaander, kaapstand
Werktuig met een windas om zware lasten te verplaatsen. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M029272 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001255 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001168 www.etymologiebank.nl/trefwoord/kaapstander gangspil http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M017231 ● Verwante termen: ● Duitse termen: Spill, Spille https://de.wikipedia.org/wiki/Spill ● Franse term: cabestan https://fr.wikipedia.org/wiki/Cabestan_(accastillage) ● Engelse term: capstan https://en.wikipedia.org/wiki/Capstan_(nautical) www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=capstan + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aardwind aars•gat
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: eersgat
In het Woordenboek der Brabantse Dialecten III.4.3:59 knöst - boomstronk, ook genoemd: post, strèùk, gatènd of kontènd. ● Verwante term: worteleinde + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aarsgat aat █ Zelfstandig naamwoord 1. Voedsel.
■ Wisselvorm: ate www.neerlandistiek.nl/2015/11/etymologie-aat/
● Verwante term bij 2:www.etymologiebank.nl/trefwoord/aat1 ● Verwante termen bij 1: ● Engelse term bij 2: oat https://en.wiktionary.org/wiki/oat www.etymonline.com/word/oat https://nl.wikipedia.org/wiki/Witte_abeel
https://nl.wikipedia.org/wiki/Grauwe_abeel www.etymologiebank.nl/trefwoord/abeel1 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001380 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID1365 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S002995&article=albeel http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S002991 ● Verwante term: ● Duitse termen: Abele, Abielbajum www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RA00095 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GA00220 https://de.wikipedia.org/wiki/Silber-Pappel ● Franse term: Abèle https://fr.wikipedia.org/wiki/Populus_alba ● Engelse term: abele https://en.wikipedia.org/wiki/Populus_alba + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#abeel abiota abio•ta █ Zelfstandig naamwoord Alle niet-levende factoren (zoals temperatuur,zoutgehalte, lichtregime, klimaat,..) die deel uitmaken van een bepaald ecosysteem en die de "biota" (levende organismen) beïnvloeden. Bron: www.vliz.be/vmdcdata/faq/keywords.php?id=3 abio•tiek
█ Bijvoeglijk naamwoord ■ Synoniem: abiotiek
https://nl.wiktionary.org/wiki/abiotisch www.encyclo.nl/begrip/abiotiek ● Verwante termen: ● Duitse term: abiotisch https://de.wiktionary.org/wiki/abiotisch ● Franse term: abiotique https://fr.wiktionary.org/wiki/abiotique ● Engelse term: abiotic https://en.wiktionary.org/wiki/abiotic + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#abiotisch abiotische factor abio•ti•sche fac•tor █ Woordgroep met bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord https://nl.wikipedia.org/wiki/Abiotische_factor www.encyclo.nl/begrip/Abiotisch ● Rerwante termen: ● Duitse term: abiotischer Umweltfaktor https://de.wikipedia.org/wiki/Abiotische_Umweltfaktoren ● Franse term: facteur abiotique https://fr.wikipedia.org/wiki/Facteur_abiotique ● Engelse term: abiotic component https://en.wikipedia.org/wiki/Abiotic_component + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#abiotische-factor abscissie ab•scis•sie █ Naamwoord van handeling van afsnijden, leenwoord uit het Frans van Latijnse oorsprong: abscission https://nl.wikipedia.org/wiki/Abscissie https://nl.wikipedia.org/wiki/Bladlitteken https://nl.wikipedia.org/wiki/Bladkussentje https://nl.wikipedia.org/wiki/Bladmerk https://nl.wiktionary.org/wiki/abscission https://en.wiktionary.org/wiki/abscission#Etymology ● Verwante termen:
● Duitse term: Abszission
https://de.wikipedia.org/wiki/Abszission ● Franse term: Abscission https://fr.wikipedia.org/wiki/Abscission ● Engelse term: Abscission https://en.wikipedia.org/wiki/Abscission + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#abscissie absorptie ab•sorp•tie █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van absorberen Opname van stoffen. https://nl.wikipedia.org/wiki/Absorptie ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#absorptie abundantie abun•dan•tie
https://nl.wikipedia.org/wiki/Abundantie_(ecologie) ● Verwante term: bedekkingsgraad + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#abundantie achtermaat ach•ter•maat █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: toemaat, tweede snede Nieuw gras dat op een afgemaaide weide opschiet. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001557 toemaat http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M068846 ● Verwante termen: ● Engelse term, woordverwant: aftermath ● Engelse term: aftergrass, lattermath (latter = later) www.etymonline.com/word/aftermath https://en.wiktionary.org/wiki/aftermath https://en.wiktionary.org/wiki/lattermath + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#achtermaat achterstallig beheer ach•ter•stal•lig be•heer █ Woordgroep met bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord Beheer dat te laat of niet uitgevoerd wordt.
● Verwante termen: ● Duitse term: überfällige Pflege + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#achterstallig-beheer acetylsalicylzuur ace•tyl•sa•li•cyl•zuur █ Zelfstandig naamwoord https://nl.wikipedia.org/wiki/Acetylsalicylzuur ● Verwante termen: ● Engelse term: acetylsalicylic acid https://en.wikipedia.org/wiki/Aspirin + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#acetylsalicylzuur adaptatie adap•ta•tie █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: evolutionaire aanpassing Kijk bij evolutionaire aanpassing. + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#adaptatie ademhaling adem•ha•ling █ Naamwoord van handeling van ademhalen
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ademhaling_(plant) ● Verwante term: transpiratie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#ademhaling ademhalingswortel adem•ha•lings•wor•tel █ Zelfstandig naamwoord http://nl.123rf.com/stock-foto/beademing.html?mediapopup=12455255 www.amstelveenweb.com/fotodisp&fotodisp=757 ● Verwante term: ademhaling ● Engelse term: breathing root
adventief ad•ven•tief █ Bijvoeglijk naamwoord, van het Franse adventif, daarvoor van het Latijnse werkwoord advenire dat bijkomen betekent. Bijkomend.
1. Een plantenmorfologische term die wordt gebruikt voor de vorming van organen op onverwachte, of minder gebruikelijke plaatsen aan de plant. Bijvoorbeeld: adventieve knoppen op de wortel. Bron: Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Adventief 2. Biogeografische status van een plant of dier die oorspronkelijk niet op een bepaalde plaats leefde en daar door niet natuurlijke oorzaken of niet spontaan verschijnt. Bron: Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Adventief
https://nl.wikipedia.org/wiki/Adventief https://nl.wikipedia.org/wiki/Adventief_(biogeografie) ● Verwante termen:
● Duitse term: Adventiv
https://de.wikipedia.org/wiki/Adventivpflanze + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#adventief adventiefknop ad•ven•tief•knop █ Zelfstandig naamwoord Een knop die ontstaat doordat ouder weefsel weer begint met celdeling. Ontstaat door een prikkel zoals zwaar snoeien. www.fruitpluktuin.nl/fruit/Overige/woordenlijst-van-fruitboom
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#adventiefknop
adventiefwortel ad•ven•tief•wor•tel █ Zelfstandig naamwoord https://nl.wikipedia.org/wiki/Bijwortel ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#adventiefwortel adventieve groei ad•ven•tie•ve groei █ Woordgroep met bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord Van planten: Bijkomende groei.
● Verwante termen: ● Duitse term: Adventivbildung https://de.wikipedia.org/wiki/Adventivbildung + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#adventieve-groei afbladderen
af•blad•de•ren
█ Naamwoord van handeling: (het) afbladderen. Synoniem naamwoord van handeling: (de) exfoliatie█ Werkwoord 1. Bladeren afstoten.
2. Schors afstoten. Bijvoorbeeld bij de plataan. Afschilferen.
● Verwante termen: ● Duitse term: abblättern. Naamwoorden van handeling: Abblättern, Abblätterung https://de.wikipedia.org/wiki/Abblättern ● Franse termen: défeuiller, effeuiller, exfolier. Naamwoord van handeling: exfoliation
www.interglot.com/dictionary/nl/fr/search?q=effeuiller ● Engelse term: exfoliate. Naamwoord van handeling: exfoliation https://en.wikipedia.org/wiki/Exfoliation_(botany) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afbladderen afbreuk af•breuk
█ Zelfstandig naamwoord Een breuk die leidt tot het volledig loslaten van een deel.
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afbreuk
afgevallen gebladerte af•ge•val•len ge•bla•der•te █ Woordgroep met bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord ● Verwante termen: ● Duitse term: Falllaub www.duden.de/rechtschreibung/Falllaub https://de.wikipedia.org/wiki/Laub_(Botanik)#Laubfall www.lw-heute.de/mediaarchiv/grab_pic.php?id=17225 ● Franse termen: feuillage caduc, feuilles caduques + Bladwijzer: af•han•gend
█ Bijvoeglijk naamwoord
Naar beneden hangend.
af•kal•ven
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afkalven, (de) afkalving https://nl.wikipedia.org/wiki/Afkalven ● Verwante termen: afkoken af•ko•ken █ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) afkoken. Synoniem naamwoord van handeling: (de) decoctie http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=A003856 ● Verwante termen:
● Duitse term: abkochen. Naamwoorden van handeling: Abkochen, Abkochung
https://de.wikipedia.org/wiki/Abkochen ● Franse term: décocter. Naamwoord van handeling: décoction https://fr.wikipedia.org/wiki/Décoction ● Engelse term: decoct. Naamwoord van handeling: decoction https://en.wikipedia.org/wiki/Decoction + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afkoken afkooksel af•kook•sel █ Zelfstandig naamwoord http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=A003856 ● Verwante termen: ● Duitse term: Dekokt https://de.wikipedia.org/wiki/Dekokt ● Franse term: décoction https://fr.wikipedia.org/wiki/Décoction ● Engelse term: decoction https://en.wikipedia.org/wiki/Decoction + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afkooksel afkorten af•kor•ten █ Werkwoord ■ Synoniem: korten Kijk bij korten. afkortzaag afleggen af•leg•gen █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afleggen, (de) aflegging https://nl.wikipedia.org/wiki/Afleggen_(planten) ● Verwante termen: ● Duitse term: absenken https://de.wikipedia.org/wiki/Absenker ● Franse termen: marcottage, marcotter https://fr.wikipedia.org/wiki/Marcottage https://fr.wiktionary.org/wiki/marcotter ● Engelse termen: layer, pleach. Naamwoorden van handeling: air layering, ground layering, layering, pleaching www.merriam-webster.com/dictionary/layer https://en.wikipedia.org/wiki/Layering www.merriam-webster.com/dictionary/pleaching https://en.wikipedia.org/wiki/Pleaching + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afleggen aflegger af•leg•ger █ Zelfstandig naamwoord dat degene/datgene noemt die/dat een handeling verricht (nomen agentis) Tak van een boom of struik of uitloper die door afleggen (in het geval van de uitloper, afhangen) de bodem raakt en wortel schiet. Hieruit kan een nieuw individu groeien. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Ableger, Absenker https://de.wikipedia.org/wiki/Absenker ● Franse term: marcotte https://fr.wiktionary.org/wiki/marcotte ● Engelse termen: layer, rooted branch, rooting branch a: a branch or shoot of a plant that roots while still attached to the parent plant b: a plant developed by layering www.merriam-webster.com/dictionary/layers + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aflegger
█ Naamwoorden van handeling: (het) afgrendelen, (de) afgrendeling
Bij een boomwonde: De inwendige ontwikkelingsgang in de boom waarbij de de wonde afgeschermd wordt van de buitenlucht, dit om te voorkomen dat schadelijke bacteriën en schimmels via de lucht de wonde binnendringen
af•pen•nen
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afpennen, (de) afpenning De penwortel doorsnijden.
● Verwante term: penwortel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afpennen af•scheu•ren
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afscheuren, (de) afscheuring Door een scheurbeweging van een groter geheel losraken. Bron: https://nl.wiktionary.org/wiki/afscheuren
Een van de bosontwikkelingsfasen.
Bosontwikkelingsfasen:
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aftakelingsfase aftappen af•tap•pen
█ Werkwoord
█ Naamwoorden van handeling: (de) aftap, (het) aftappen, (de) aftapping
● Verwante termen:
● Duitse term: abzapfen www.duden.de/rechtschreibung/abzapfen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aftappen af•tocht
█ Zelfstandig naamwoord Het zich terugtrekken wanneer de te vellen boom begint te vallen. Veilige aftocht.
● Duitse termen: Rückweiche, Rückzug
● Engelse term: retreat
De te volgen weg bij aftocht.
● Verwante term: aftocht ● Duitse term: Rückzugweg ● Franse term: voie de repli ● Engelse termen: escape route, path of retreat + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aftochtweg aftreksel af•trek•sel
█ Zelfstandig naamwoord Vloeistof waarin men de oplosbare delen van iets heeft laten oplossen. Bron: https://nl.wiktionary.org/wiki/aftreksel ● Verwante term: af•voe•ren
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handelen: (het) afvoeren), (de) afvoering Dat wat gemaaid is weghalen.
afwateren af•wa•te•ren █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afwateren, (de) afwatering Water afvoeren. https://nl.wikipedia.org/wiki/Afwatering https://nl.wikipedia.org/wiki/Drainage ● Verwante termen: ● Duitse term: entwässern
www.duden.de/rechtschreibung/entwaessern https://de.wiktionary.org/wiki/entwässern + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afwateren afzethoogte af•zet•hoog•te
█ Zelfstandig naamwoord Van hakhout: Hoogte waarop het hakhoutindividu afgezet wordt.
In de Nederlandse griendcultuur komt het veel voor dat men afzet op laars- en heuphoogte.
█ Naamwoorden van handeling: (het) afzetten, (de) afzetting
■ Synoniemen, als het gaat over een herhaalde handeling: terugzetten Hakhout kappen.
● Verwante termen:
afzonderen af•zon•de•ren █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afzonderen, (de) afzondering ■ Synoniemen: isoleren, fragmenteren, versnipperen In de context van deze lijst: gebieden ecologisch afscheiden.
● Verwante termen: ● Duitse term: absondern https://de.wiktionary.org/wiki/absondern www.duden.de/rechtschreibung/absondern ■ Synoniem: veld
https://nl.wikipedia.org/wiki/Akker_(landbouw)
www.etymologiebank.nl/trefwoord/akker ● Verwante termen: ● Duitse termen: Acker, Feld https://de.wikipedia.org/wiki/Acker ● Franse term: champ https://fr.wikipedia.org/wiki/Champ_(agriculture) ● Engelse term: acre, field https://en.wikipedia.org/wiki/Field_(agriculture) www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=acre www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=field + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#akker akkerbed ak•ker•bed
█ Zelfstandig naamwoord Deel van de akker tussen twee voren. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S002939.re.12 ak•ker•bloem
█ Zelfstandig naamwoord Bloemdragend akkerkruid. De korenbloem is een gekende akkerbloem. https://nl.wikipedia.org/wiki/Korenbloem ak•ker•kruid
█ Zelfstandig naamwoord Kruid dat typisch op akkers groeit. Onkruid.
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S002939.re.42 ● Verwante termen: ak•ker•maal
█ Zelfstandig naamwoord http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003234 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003238 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003235 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#akkermaal akkermaalshout ak•ker•maals•hout █ Zelfstandig naamwoord https://nl.wikipedia.org/wiki/Akkermaalshout www.etymologiebank.nl/trefwoord/akkermaalshout http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003237 maal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=27435 www.etymologiebank.nl/trefwoord/maal1 www.duden.de/rechtschreibung/Mal_Zeichen_Stelle_Tor Denkmal ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#akkermaalshout akkervogel ak•ker•vo•gel
█ Zelfstandig naamwoord
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#akkervogel ■ Wisselvormen: aaks, haaks, haaksj/haaksch
■ Wisselvorm verwant aan Waals hatche: haats ■ Synoniem: bijl
Bijl met lange steel, tweehandig. Velbijl. De woorden aaks en aks zijn relatief recent in onbruik geraakt in België en Nederland. Woordverwant aan Nederduits Aaks, Hoogduits Axt en Engels axe. Het Franse en Picardische hache is woordverwant aan aks. Laat de beginletter h weg en de gelijkenis wordt duidelijk: ache = aks. Het Engelse hatchet (kleine aks) komt van het Franse hache. Hache + -ette = hachette (FR) -> hatchet (EN).
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003264 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22aks%22 Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/aks MOT www.mot.be/resource/Tool/aks?lang=nl www.mot.be/webhdfs/v1/website/opzoeken/lectuur/artikels/de-aks-met-lange-dille.pdf Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/aks www.encyclo.nl/begrip/AKS www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/469 huks www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/104191 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060405&article=huks Twee bijzondere videos over aksen smeden:
www.youtube.com/watch?v=Qr4VTCwEfko www.youtube.com/watch?v=bvAsktFTvgM ● Verwante termen:
● Nederduitse term, woordverwant: Aaks ● Oostfriese term, woordverwant: Ex (eigenlijk Eks) https://de.wikipedia.org/wiki/Axt www.plattmakers.de/nl/1112/Ääks www.platt-wb.de/platt-hoch/?term=ex
● Engelse termen, woordverwant: ax, axe
https://en.wikipedia.org/wiki/Axe https://en.wiktionary.org/wiki/ax +++
The spelling ax is better on every ground, of etymology, phonology, and analogy, than axe, which became prevalent during the 19th century; but it is now disused in Britain. [Oxford English Dictionary] The spelling ax, though "better on every ground, of etymology, phonology, & analogy" (OED), is so strange to 20th-c. eyes that it suggests pedantry & is unlikely to be restored. [Fowler] www.etymonline.com/word/axe
+++
● Franse termen, woordverwant: hache ● Franse term, velaks: cognée https://fr.wikipedia.org/wiki/Hache https://fr.wikipedia.org/wiki/Cognée ● Waalse term, woordverwant: hatche
https://wa.wikipedia.org/wiki/Hepe● Waalse term: hepe ● Deense term: økse ● Zweedse term: yksa ● Noorse term: øks █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: allaam http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S002976 www.etymologiebank.nl/trefwoord/alaam www.woordenlijst.org/#/?q=alaam ● Verwante term: geschier ● Verwante Engelse term: loom www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=loom + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#alaam albinisme al•bi•nis•me █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Albinisme ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#albinisme alg █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: alge ■ Synoniem: wier https://nl.wikipedia.org/wiki/Algen www.vandale.be/opzoeken?pattern=alg&lang=nn http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003367 www.etymologiebank.nl/trefwoord/alge wier www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/wier www.etymologiebank.nl/trefwoord/wier ● Verwante termen:
● Duitse term: Alge https://de.wikipedia.org/wiki/Alge ● Franse term: algue https://fr.wikipedia.org/wiki/Algue ● Engelse term: alga https://en.wikipedia.org/wiki/Algae www.etymonline.com/word/algae + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#alg alge al•ge █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: alg Kijk bij alg.
alkaloïde al•ka•lo•i•de █ Zelfstandig naamwoord https://nl.wikipedia.org/wiki/Alkaloïde ● Verwante term: juglandine ● Duitse term: Alkaloide https://de.wikipedia.org/wiki/Alkaloide ● Franse term: elcaloïde https://fr.wikipedia.org/wiki/Alcaloïde ● Engelse term: alkaloid https://en.wikipedia.org/wiki/Alkaloid https://en.wiktionary.org/wiki/alkaloid + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#alkaloide allaam al•laam
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: alaam █ Bijvoeglijk naamwoord
■ Synoniem: solitair Zonder buurboom of -bomen staan.
Veldnaam: den eenen boom staand https://nl.wiktionary.org/wiki/staand ● Verwante termen: ● Duitse term: alleinstehend (alleinstehender Baum, Einzelbaum)
● Franse term: isolé (arbre isolé)
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#alleenstaand allergie al•ler•gie █ Zelfstandig naamwoord https://nl.wikipedia.org/wiki/Allergie https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruisallergie (allergie voor osb plaat) ● Verwante term: stuifmeel ● Duitse term: ● Franse term: ● Engelse term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#allergie allochtoon al•loch•toon █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Van het Franse allochtone, daarvoor van Grieks allochtōn Kijk bij allopatrische soortvorming.
allopatrische soortvorming al•lo•pa•tri•sche soort•vor•ming █ Woordgroep met bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: allopatrie
https://nl.wikipedia.org/wiki/Allopatrische_soortvorming ● Verwante termen: ● Duitse term: Allopatrische Artbildung https://de.wikipedia.org/wiki/Allopatrische_Artbildung ● Verwante Duitse term: Rassenkreise ● Engelse term: allopatric speciation https://en.wikipedia.org/wiki/Allopatric_speciation + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#allopatrische-soortvorming ambacht www.etymologiebank.nl/trefwoord/ambacht
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22ambacht%22 ● Verwante termen: ● Duitse term: Ambacht www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=ambacht + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#ambacht █ Zelfstandig naamwoord Houtskool.
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S003466 www.etymologiebank.nl/trefwoord/amer www.taaldacht.nl/vergeten-woorden-a/ ● Verwante term: houtskool ● Duitse term: Ammer www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RA01349 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=BMZ&lemid=BA00383 ● Engelse term: ember https://en.wikipedia.org/wiki/Ember www.etymonline.com/word/ember + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#amer amfibieën am•fi•bie•en
█ Zelfstandig naamwoord Klasse van koudbloedige dieren die leven in water en op land.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Amfibieën ● Verwante termen: ● Duitse term: ● Franse term: ● Engelse term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#amfibieen 1. Poel die aangelegd is als geschikte biotoop voor amfibieën (kikkers, padden, salamanders ...).
2. Poel waarin zich amfibieën bevinden.
● Verwante termen: ● Duitse termen: Amphibienpfuhl, Amphibientümpel ● Duitse term, veel gebruikt, maar fout: Amphibienteich. Een Teich is een vijver en dat is veel groter dan een poel. + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#amfibieenpoel anaëroob █ Bijvoeglijk naamwoord
www.ecopedia.be/103/encyclopedie/ ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#anaeroob anemochorie ane•mo•cho•rie █ Zelfstandig naamwoord Verspreiding van diasporen door de wind. https://nl.wikipedia.org/wiki/Anemochorie ● Verwante termen: ● Duitse term: Anemochorie https://de.wikipedia.org/wiki/Anemochorie ● Franse term: anémochorie https://fr.wikipedia.org/wiki/Anémochorie ● Engelse term: anemochory https://en.wikipedia.org/wiki/Seed_dispersal#Wind https://en.wiktionary.org/wiki/anemochory + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#anemochorie Begrip dat de aanpassing beschrijft van zaadplanten aan bestuiving door de wind.
● Verwante term: anemochorie ● Duitse term: Anemophilie https://de.wikipedia.org/wiki/Anemophilie ● Franse term: anémophilie https://fr.wiktionary.org/wiki/anémophilie https://fr.wikipedia.org/wiki/Fécondation_anémophile ● Engelse term: anemophily https://en.wikipedia.org/wiki/Anemophily + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#anemofilie ang █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm, met diminutiefsuffix -el: angel 1. Uitsteeksel.
1.1. Uitsteeksel aan een zeisblad dat aan de zeisboom bevestigd wordt.
1.2. Synoniem voor pen, zoals in een pen-en-gatverbinding. Bekapt uiteinde aan een balk.
Hagelandsch idioticon, www.dbnl.org/arch/tuer001bijd01_01/pag/tuer001bijd01_01.pdf www.etymologiebank.nl/trefwoord/angel1 ● Verwante term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#ang an•ker•balk•ge•bint
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: ankerbalkgebinte
www.joostdevree.nl/shtmls/ankerbalkgebint.shtml
www.restauratieambacht.be/index.php?option=com_content&task=view&id=296&Itemid=452 ● Verwante term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#ankerbalkgebint an•or•ga•nisch
█ Bijvoeglijk naamwoord https://nl.wiktionary.org/wiki/anorganisch ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#anorganisch antagonist an•ta•go•nist █ Zelfstandig naamwoord https://nl.wikipedia.org/wiki/Antagonist_(landbouw) ● Verwante termen: ● Franse term: antagoniste https://fr.wikipedia.org/wiki/Antagonisme_(phytopathologie) ● Engelse term: antagonist www.britannica.com/science/antagonism-ecology https://en.wikipedia.org/wiki/Antagonism_(phytopathology) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antagonist an•thē•se
█ Zelfstandig naamwoord De bloeifase van een bloem. ● Verwante termen: ● Franse term: anthèse https://fr.wikipedia.org/wiki/Anthèse ● Engelse term: anthesis https://en.wikipedia.org/wiki/Anthesis + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#anthese antropochorie an•tro•po•cho•rie █ Zelfstandig naamwoord Verspreiding van zaden door mensen. ● Verwante termen: ● Duitse term: Anthropochorie ● Franse term: anthropochorie https://fr.wikipedia.org/wiki/Dissémination_des_graines#Par_l'homme_:_anthropochorie,_hémérochorie_ou_polémochorie ● Engelse term: anthropochory https://en.wikipedia.org/wiki/Seed_dispersal#By_humans https://en.wiktionary.org/wiki/anthropochory + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antropochorie █ Bijvoeglijk naamwoord
http://anw.inl.nl/article/antropogeen https://nl.wiktionary.org/wiki/antropogeen https://nl.wiktionary.org/wiki/antropo- ● Verwante termen: ● Duitse term: Anthropogen https://de.wikipedia.org/wiki/Anthropogen ● Franse term: anthropique https://fr.wiktionary.org/wiki/anthropique ● Engelse term: anthropogenic www.merriam-webster.com/dictionary/anthropogenic https://en.wikipedia.org/wiki/Human_impact_on_the_environment + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antropogeen antropogene habitus an•trō•pō•ge•ne hā•bi•tus █ Woordgroep met bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord Groeivorm die beïnvloed is door de mens. ● Verwante term: groeivorm + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antropogene-habitus antropologie an•trō•pō•lō•gie █ Zelfstandig naamwoord https://nl.wikipedia.org/wiki/Antropologie https://nl.wiktionary.org/wiki/antropo- ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antropologie antroturbatie an•trō•tur•bā•tie █ Zelfstandig naamwoord Het verstoren van de bodem door mensen.
● Verwante termen: ● Engelse term: anthroturbation https://en.wiktionary.org/wiki/anthroturbation + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antroturbatie anthrosol an•thrō•sol █ Zelfstandig naamwoord https://nl.wikipedia.org/wiki/Anthrosol ● Verwante term: bodemkunde + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#anthrosol ap █ Zelfstandig naamwoord Water. Uit Sanskriet.
https://de.wikipedia.org/wiki/Ap_(Wasser) https://en.wikipedia.org/wiki/Ap_(water) Roemeens, en daarom waarschijnlijk ook Volkslatijn, apä
Epe, plaatsnaam
Epen, plaatsnaam
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4140 https://nl.wikipedia.org/wiki/Epe_(plaats_in_Nederland)#Geschiedenis https://nl.wikipedia.org/wiki/Epen#Toponymie ● Duitse term: Apfelbaum
● Franse term: pommier
appelboomgaard ap•pel•boom•gaard █ Zelfstandig naamwoord Boomgaard die geheel of grotendeels uit appelbomen bestaat. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M004083 ● Verwante termen: ● Duitse term: Apfelgarten ● Franse termen: pommeraie, verger de pommiers https://fr.wiktionary.org/wiki/pommeraie ● Engelse term: apple orchard + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#appelboomgaard apicale controle api•ca•le con•tro•le █ Woordgroep met bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord https://nl.wikipedia.org/wiki/Apicale_dominantie ● Verwante term: groeivorm + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#apicale-controle apicale dominantie api•cale do•mi•nan•tie █ Woordgroep met bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord https://nl.wikipedia.org/wiki/Apicale_dominantie ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#apicale-dominantie aquatisch dood hout aqua•tisch dood hout █ Woordgroep met bijvoeglijk naamwoorden en zelfstandig naamwoord
■ Synoniem: waterend dood hout
■ Van Latijns arbor (boom) + etum (verzamelsuffix). Meervoud: arboreta
https://nl.wikipedia.org/wiki/Arboretum 1. Plaats waarop een bomengroep of bos staat. 2. Een door de mens aangelegde verzameling bomen. www.leestekensvanhetlandschap.nl/arboretum ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#arboretum arbusculaire mycorrhiza ar•bus•cu•lai•re my•cor•rhiza █ Woordgroep met bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord https://nl.wikipedia.org/wiki/Mycorrhiza https://nl.wikipedia.org/wiki/Mycorrhiza#Vesiculaire_arbusculaire_mycorrhiza ● Verwante termen: ● Duitse term: Arbuskuläre Mykorrhizapilze https://de.wikipedia.org/wiki/Arbuskuläre_Mykorrhizapilze ● Franse termen: mycorhizes arbusculaires, mycorhizes à arbuscules ● Engelse termen: arbuscular mycorrhiza (enkelvoud), arbuscular mycorrhizal fungi (meervoud) https://en.wikipedia.org/wiki/Arbuscular_mycorrhiza + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#arbusculaire-mycorrhiza archeofyt ar•cheo•fyt █ Zelfstandig naamwoord Taxon (meestal een soort) die zich met hulp van de mens heeft gevestigd vóór 1492, de zogenaamde ontdekking van Zuid-Amerika door Christoffel Columbus. https://nl.wikipedia.org/wiki/Archeofyt ● Verwante termen: ● Duitse term: Archäophyt https://de.wikipedia.org/wiki/Archäophyt ● Engelse term: archaeophyte https://en.wikipedia.org/wiki/Archaeophyte + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#archeofyt archetype ar•che•ty•pe █ Zelfstandig naamwoord https://nl.wikipedia.org/wiki/Archetype_(model) ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#archetype areaal are•aal █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: verspreidingsgebied Kijk bij verspreidingsgebied.
areïek █ Bijvoeglijk naamwoord Kenmerk per eenheid van oppervlakte. (Het betreffende kenmerk wordt per eenheid van oppervlakte gegeven. Bijv. per ha.) ● Verwante term: bunder + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#areiek aren lezen handeling
aren le•zen
█ Werkwoordelijke woordgroep █ Naamwoord van handeling: (de) arenlezing https://nl.wikipedia.org/wiki/Aren_lezen arenlezing http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S000834.re.4 ● Verwante termen: ● Duitse term: Ährenlesen. Naamwoorden van handeling: (die) Ährenlese, (das) Ährenlesen https://de.wikipedia.org/wiki/Ährenlesen www.duden.de/rechtschreibung/Aehrenlese ● Franse term: glaner www.larousse.fr/dictionnaires/francais/glaner/37089?q=glaner#37037 https://fr.wikipedia.org/wiki/Glanage ● Engelse term: glean, lease https://en.wikipedia.org/wiki/Gleaning www.merriam-webster.com/dictionary/glean + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aren-lezen artgerecht
█ Bijvoeglijk naamwoord Soortgerecht. Overeenkomstig met de levensbehoeften van een soort. Bijvoorbeeld het soortgerecht houden van een huisdier.
ar•men•bos
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: armbos
Bos dat ooit eigendom was van het arm(en)bestuur.
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S004321.re.48 https://nl.wikipedia.org/wiki/Burgerlijk_Armbestuur http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=M004295 http://genwiki.nl/limburg/index.php?title=Armenbestuur www.erfgoedtungelroy.nl/Artikelen/Het%20armenbos.pdf "Het Armenbos zou eigendom geweest zijn van de Tafel van de Heilige Geest, zoals men destijds het Armbestuur, in de volksmond ‘den Armen’, noemde. Na de Franse revolutie werd deze kerkelijke instelling geseculariseerd en omgedoopt in ‘Bureau van weldadigheid’, de latere Commissie van Openbare Onderstand (nu OCMW). De eigenlijke oorsprong van het Armenbos moet mogelijk gezocht worden in het vroegere verbod om op de gemene gronden hout te kappen, uitgezonderd enkele plaatsen voorbehouden voor de behoeftigen." Bron: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/300139 arm•hout
█ Zelfstandig naamwoord Hout van gesteltakken. Arm = gesteltak.
Plant met geneeskrachtige werking, geschikt voor gebruik in de artsenij.
● Verwante termen: ● Duitse termen: Arzneipflanze, Heilpflanze https://de.wikipedia.org/wiki/Heilpflanze + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#artsenijkruid art•se•nij•tuin
█ Zelfstandig naamwoord Een kruidentuin waar men geneeskrachtig kruid teelt.
● Verwante termen: ● Duitse termen: Apothekergarten, Arzneigarten https://de.wikipedia.org/wiki/Apothekergarten ● Franse term: jardin médicinal https://fr.wikipedia.org/wiki/Jardin_médicinal ● Engelse term: physic garden https://en.wikipedia.org/wiki/Physic_garden + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#artsenijtuin aseksuele voortplanting asek•su•e•le voort•plan•ting █ Woordgroep met bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: ongeslachtelijke voortplanting Kijk bij ongeslachtelijke voortplanting. assimilaat as•si•mi•laat █ Zelfstandig naamwoord Door assimilatie ontstaan product. Bijvoorbeeld glucose. Glucose wordt gevormd uit koolstofdioxide, licht en water of een andere waterstofdonor.
● Verwante term: assimilatie ● Duitse term: Assimilat www.duden.de/rechtschreibung/Assimilat + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#assimilaat assimilatie as•si•mi•la•tie █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van assimileren https://nl.wikipedia.org/wiki/Assimilatie_(biochemie) ● Verwante termen: ● Duitse term: Assimilation https://de.wikipedia.org/wiki/Assimilation_(Biologie) ● Franse term: assimilation https://fr.wikipedia.org/wiki/Assimilation_(biologie) ● Engelse term: assimilation https://en.wikipedia.org/wiki/Assimilation_(biology) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#assimilatie aten
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) aten Volgens het boek Bossen van Vlaanderen: "... drijven van varkens in bossen tijdens de herfst en winter op de vruchtenoogst, vooral eikels."
Bossen van Vlaanderen - Een historische ecologie. Guido
Tack, Paul Van den Bremt en Martin Hermy. Davidsfonds, 1993. Bladzijde 181.
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=01915 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=01927 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4693 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=09317 Aten is woordverwant aan etten (laten beweiden) en etten is woordverwant aan eten.
www.etymologiebank.nl/trefwoord/etten http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=09317 Als men naar het Duitse ätzen kijkt, dan valt de gelijkenis met etsen op. Eén van de oorspronkelijke betekenissen van ätzen betekent een weide laten afvreten. Dat afvreten kennen we nu als materiaal afvreten, een overgankelijke taalevolutie.
www.etymologiebank.nl/trefwoord/etsen ● Verwante termen: ● Duitse termen: atten, ātzen, ätzen www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=NRhWB&lemid=AA00841 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PA02942 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RA02544 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=%E4tzen www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RA02510 https://de.wikipedia.org/wiki/Dehme_(Recht) www.duden.de/rechtschreibung/atzen https://de.wikipedia.org/wiki/Hutewald www.dwds.de/wb/Hutung Duits hüten, Nederlands hoeden https://de.wikipedia.org/wiki/Mastungsrecht www.dwds.de/wb/Mast www.dwds.de/wb/mästen https://de.wikipedia.org/wiki/Weidegerechtigkeit Schweine im Hutewald: Glückliche Tiere unter Bäumen | Unser Land | Bayerischer Rundfunk www.youtube.com/watch?v=7zXcHxnticI + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aten atmosferische depositie at•mo•sfe•ri•sche de•po•si•tie █ Woordgroep met bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord Neerslag. ● Verwante termen: at•mo•troof
█ Bijvoeglijk naamwoord www.ecopedia.be/740/encyclopedie ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#atmotroof autarkie au•tar•kie █ Zelfstandig naamwoord Op bestuurlijk niveau: het streven naar het zo min mogelijk afhankelijk zijn van anderen. Zelfverzorging of zelfvoorziening zijn synoniemen voor dit streven. Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Autarkie autarkisch: de eigenschap hebbend van autarkie ● Verwante termen: ● Duitse term: Autarkie https://de.wikipedia.org/wiki/Autarkie ● Franse term: autarcie https://fr.wikipedia.org/wiki/Autarcie ● Engelse term: autarky https://en.wikipedia.org/wiki/Autarky + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autarkie autochorie au•to•cho•rie
█ Zelfstandig naamwoord www.ecopedia.be/151/encyclopedie/ ● Verwante termen: ● Duitse term: Autochorie https://de.wikipedia.org/wiki/Autochorie ● Franse term: autochorie https://fr.wikipedia.org/wiki/Autochorie ● Engelse term: autochory https://en.wiktionary.org/wiki/autochory https://en.wikipedia.org/wiki/Seed_dispersal#Autochory + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autochorie autochtone herkomst au•toch•to•ne her•komst █ Woordgroep met bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Autochtone_herkomst https://nl.wikipedia.org/wiki/Autochtoon_(biogeografie) ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autochtone-herkomst autochtoon au•toch•toon █ Bijvoeglijk naamwoord https://nl.wikipedia.org/wiki/Autochtoon_(biogeografie) ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autochtoon autogamie au•to•ga•mie █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: zelfbestuiving Kijk bij zelfbestuiving. auto-ecologie au•to-eco•lo•gie
█ Zelfstandig naamwoord Deelgebied van de ecologie dat één soort bestudeert en de wisselwerking met de omgeving.
● Verwante term: ecologie ● Duitse termen: Autökologie, Autoökolgie https://de.wikipedia.org/wiki/%C3%96kologie#.C3.96kologie_der_Arten:_Aut.C3.B6kologie ● Franse term: autécologie https://fr.wikipedia.org/wiki/Autécologie ● Engelse term: autoecology https://en.wikipedia.org/wiki/Autoecology https://en.wikipedia.org/wiki/Population_ecology https://en.wikipedia.org/wiki/Community_(ecology) synecology + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#auto-ecologie autotrofie au•to•tro•fie █ Zelfstandig naamwoord Het vermogen van organismen om hun bouwstoffen uit anorganische materialen te halen. ● Verwante termen: ● Duitse term: Autotrophie https://de.wikipedia.org/wiki/Autotrophie ● Franse term: autotrophie https://fr.wikipedia.org/wiki/Autotrophie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autotrofie autotroof au•to•troof █ Bijvoeglijk naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Autotroof ● Verwante termen: ● Duitse term: autotroph www.duden.de/rechtschreibung/autotroph https://de.wikipedia.org/wiki/Autotrophie ● Engelse term: autotrophic. Autotroph = autotroof organisme, zelfstandig naamwoord https://en.wiktionary.org/wiki/autotrophic https://en.wiktionary.org/wiki/autotroph https://en.wikipedia.org/wiki/Autotroph ● Franse term: autotrophe https://fr.wikipedia.org/wiki/Autotrophie https://fr.wiktionary.org/wiki/autotrophe + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autotroof
auxine au•xi•ne █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Auxine ● Verwante term: plantenhormoon ● Duitse term: Auxine https://de.wikipedia.org/wiki/Auxine ● Engelse term: auxin https://en.wikipedia.org/wiki/Auxin ● Franse term: auxine https://fr.wikipedia.org/wiki/Auxine + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#auxine
Handgereedschap voor het boren van grotere gaten.
In oorspronkelijke vorm navegaar. Samenstelling uit nave + gaar. Door verkeerde woordscheiding kon in de spreektaal avegaar ontstaan. Nave verwijst naar naaf. Met de navegaar boort men gaten die dienen als naven. Kijk bij naaf en gaard.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Avegaar www.etymologiebank.nl/trefwoord/avegaar http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M004589 www.mot.be/resource/Tool/avegaar?lang=nl www.mot.be/resource/Tool/naafboor?lang=nl egger http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=08534 negger http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=32289 navegeer http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID13408 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=31965 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M040843 ● Verwante termen:
● Duitse termen: Dollenbohrer (Dolle = gat of pen, woordverwant aan dille), Löffelbohrer, Nabenbohr, Schneckenbohrer, Stangenbohrer
www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RN00013 ● Engelse term: auger, nauger https://en.wikipedia.org/wiki/Auger www.etymonline.com/word/auger www.merriam-webster.com/dictionary/auger ● Franse termen: cuillère (lepelboor), tarière, tarière à main, vrille (schroefboor) https://fr.wikipedia.org/wiki/Tarière https://fr.wiktionary.org/wiki/tarière https://fr.wiktionary.org/wiki/taratrum www.cnrtl.fr/etymologie/tarière avifauna avi•fau•na █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: vogelrijk Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Avifauna "vogelrijk" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M081366.re.214 ● Verwante termen: fauna waarneming ● Duitse termen: Avifauna, Vogelwelt https://de.wikipedia.org/wiki/Avifauna ● Engelse term: avifauna https://en.wikipedia.org/wiki/Avifauna_(disambiguation) ● Franse term: avifaune https://fr.wiktionary.org/wiki/avifaune + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#avifauna
|