Voorblad > A ab... | ac... | ad... | af... | ag... | ak... | al... | am... | an... | ap... | aq... | ar... | at... | au... | av...
aa █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: a, ae, e, ee, ie, ij ■ Wisselvorm, samengetrokken met het voorafgaande lidwoord de: die Stromend water. Veel voorkomende stroomnaam. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aa_(waternaam) Bron: Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/a1 Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M000004 Bron: Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID90252 Bron: Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID466 Bron: Taaldacht www.taaldacht.nl/vergeten-woorden-a/ Aa is woordverwant aan au/ouw/ooi. Kijk ook bij ap, Sanskriet voor water. Kijk ook bij aar. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aa_(Noord-Brabant) https://nl.wikipedia.org/wiki/Bakelse_Aa https://nl.wikipedia.org/wiki/Abeek https://nl.wikipedia.org/wiki/Aa_(Frankrijk) https://nl.wikipedia.org/wiki/Aa_of_Weerijs https://nl.wikipedia.org/wiki/Drentsche_Aa https://nl.wikipedia.org/wiki/Grote_Aa_(Zwolle) https://nl.wikipedia.org/wiki/Groote_Aa_(Heeze) https://nl.wikipedia.org/wiki/Sterkselse_Aa https://nl.wikipedia.org/wiki/Buulder_Aa https://nl.wikipedia.org/wiki/Strijper_Aa https://nl.wikipedia.org/wiki/IJ_(rivier) https://nl.wikipedia.org/wiki/Sterkselse_Aa Aabeek (Nederlands) = Aabach (Duits). Aabeek en Aabach zijn tautologieën omdat aa op zich een stroomnaam is. De Latijnse woordverwant van aa is aqua, Gothisch ahwa, in het Frans ook aix (Waals axhe). Het Franse eau is nauw woordverwant aan aa. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Breda_(naam) Bron: Erfgoed Breda https://erfgoed.breda.nl/nieuws/breda-en-de-brede-aa/ Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Fulda_(rivier) https://de.wikipedia.org/wiki/Werra#Namensherkunft https://de.wikipedia.org/wiki/Schwarza https://nl.wikipedia.org/wiki/Schwarza Patroniem, onder voorbehoud: Auwera (oude aa) in allerlei wisselvormen Bron: Marcel Vervloet http://home.scarlet.be/~tsd22610/FpageO.htm Molennaam: Ghen-aa-molen Bron: Molenecho's www.molenechos.be/molen.php?nummer=195 Bron: Onroerend Erfgoed, Vlaamse Gewest https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/70783 Bron: Delcampe www.delcampe.net/en_US/collections/postcards/belgium-bree/bree-ghen-a-a-molen-moulin-limburg-464404937.html Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Ghen-Aamolen De Genattestraat in Beek, Bree (B), is een verwijzing naar Ghen-aa. -natte- in genatte- verwijst dus niet naar nat. Duitse plaatsnaam: Aachen (D) Deze naam zou het datief meervoud zijn van aha/ahha (acha) volgens Joseph Bender, Die deutschen Ortsnamen. Via Google Books. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Aa, Aach, Ache, aha/ahha (acha) , -au, Ohe, Ouwe https://de.wikipedia.org/wiki/Ache https://de.wikipedia.org/wiki/Liste_der_Gewässer_namens_Aa https://de.wikipedia.org/wiki/Aach https://de.wikipedia.org/wiki/Ach https://de.wikipedia.org/wiki/-a https://en.wikipedia.org/wiki/Aach_(toponymy) https://de.wikipedia.org/wiki/Aabach https://de.wikipedia.org/wiki/Ohe www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Meyers&lemid=IA00005 https://de.wikipedia.org/wiki/Aachen#Name https://de.wikipedia.org/wiki/Aachener_Bäche https://de.wikipedia.org/wiki/Großache www.dwds.de/wb/Aue www.dwds.de/wb/Eiland www.plattmakers.de/nl/2083/Ailand www.dwds.de/wb/Au www.dwds.de/wb/Flussaue ● Engelse term: ea www.etymonline.com/word/ea www.etymonline.com/word/*akwa www.etymonline.com/word/island ● Franse term: aix www.etymo-logique.com/le-mot-du-jour/lieu/villes-le-mot-du-jour/ax-aix/ https://fr.wikipedia.org/wiki/Aix-la-Chapelle https://nl.wikipedia.org/wiki/Aix-en-Provence https://fr.wikipedia.org/wiki/Aquae_Sextiae https://fr.wikipedia.org/wiki/Aix-les-Bains https://nl.wikipedia.org/wiki/Aa_(Frankrijk) https://fr.wikipedia.org/wiki/Aa_(fleuve) ● Italiaanse termen: -acco, -icco "the Italian reflex is -acco" https://en.wikipedia.org/wiki/Aach_(toponymy) "Im Italienischen: -acco (z. B. Premariacco, Remanzacco, Tavagnacco)" https://de.wikipedia.org/wiki/Ache#Namensvarianten "... tipici quelli prediali in -acco, -icco,..." https://it.wikipedia.org/wiki/Tavagnacco + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aa aaks █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: aks Kijk bij aks. aalst █ Zelfstandig naamwoord Plaatsnaam. Woordoorsprong onzeker. Plaats waar elzen groeien? Heiligdom? Bron: Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/aalst2 Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID85782 Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aalst ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aalst aalstal aal•stal █ Zelfstandig naamwoord Afsluiting in een water, met een opening, voor welke netten, fuiken of korven voor de aal- oftewel palingvangst worden geplaatst. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M000080 Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aalstal ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aalstal aambeeld aam•beeld █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: aanbeeld IJzeren blok, van boven met gehard staal voorzien, waarop metalen gesmeed en gehamerd worden. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M000128 Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/aambeeld Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aambeeld_(gereedschap) "aanbeeld" of "aambeeld"?, Bron: Taaladvies https://taaladvies.net/taal/advies/vraag/7/ ● Verwante termen:
aanaarden aan•aar•den █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) aanaarden, (de) aanaarding Bedekken met aarde. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanaarden aanaarder aan•aar•der █ Zelfstandig naamwoord dat degene/datgene noemt die/dat een handeling verricht (nomen agentis) Werktuig om aan te aarden. Google afbeeldingen. ● Verwante term: aanaarden ● Duitse term: Häufler. Kartoffelhäufler, Häufelpflug. Duits werkwoord häufen = Nederlands werkwoord hopen. ● Franse term: butoir + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanaarder aanbinden aan•bin•den █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) aanbinden, (de) aanbinding 1. Een boom bij het planten binden aan een boompaal. 2. Een stam of tak aan een draad of gestel binden om te leiden. Bij fruitbomen en kruisheggen. ● Verwante termen: ● Duitse term: anbinden www.duden.de/rechtschreibung/anbinden ● Engelse term: stake https://en.wiktionary.org/wiki/stake#Verb ● Franse term: lier https://fr.wiktionary.org/wiki/lier + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanbinden aandachtsoort aan•dacht•soort █ Zelfstandig naamwoord Soort die in het beheer of monitoring bijzondere aandacht geniet. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aandachtsoort aaneensluiten aan•een•slui•ten █ Werkwoord ■ Evenwoord: verbinden Kijk bij verbinden. aangebonden boom aan•ge•bon•den boom █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Boom die vastgebonden is aan een boompaal. ● Verwante termen: ● Duitse term: angebundener Baum http://quagga-illustrations.de/produkt/h0013689/ ● Engelse term: staked tree + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aangebonden-boom aangedreven zaag aan•ge•drē•ven zaag █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Zaag die door een middel of middelen tot zagend bewegen gebracht wordt. Aandrijven: Een middel of middelen aanwenden om iets te doen bewegen. Bron, gewijzigde tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M000252&article=bewegen "voetaangedreven zaag" "wateraangedreven zaag" "windaangedreven zaag" "stoomaangedreven zaag", "stoommotoraangedreven zaag" "stoomaangedreven elektromotorzaag" (stoom wekt de stroom op) "elektromotorzaag" "motoraangedreven zaag" "verbrandingsmotoraangedreven zaag" ● Verwante termen: ● Duitse term: angetriebene Säge + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aangedreven-zaag aangepaste groei aan•ge•pas•te groei █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ■ Evenwoord: groeiaanpassing Tot welke vorm een boom of struik uitgroeit wordt mede bepaald door omstandigheden zoals ongelijke lichtval op de kroon. Als een boom aan de rand van een bos staat, dan zullen er aan de kant waar licht op het individu valt meer takken groeien dan aan de kant waar er geen licht op valt. Het individu zal aan de schaduwkant tot een bepaalde hoogte geen takken laten groeien omdat dat verspilde energie is, want deze takken zullen geen bladeren produceren die deelnemen aan het proces van fotosynthese. Het individu heeft in dit geval de groeivorm aangepast aan de omstandigheden. ● Verwante termen: ● Engelse term: adapted growth (Afgeleide: growth adaptation) ● Franse term: croissance adaptée + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aangepaste-groei aangepaste groeivorm aan•ge•pas•te groei•vorm █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Een groeivorm die het resultaat is van aangepaste groei. Kijk bij aangepaste groei. ● Verwante termen: ● Franse term: forme de croissance adaptée + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aangepaste-groeivorm aanmaaien aan•maai•en Beginnen met maaien. In het bijzonder, in de twintigste eeuw, op een te maaien grondstuk aan de vier buitenkanten met de zeis een vlak maaien dat breed genoeg is om er een maaimachine op te laten rijden, zij het een maaimachine op paardenkracht, zij het een maaimachine met motor. Met de maaimachine maait men dan de rest van het te maaien gewas. De maaibalk was aan de zijkant van de maaimachine bevestigd. Zonder het aanmaaien zou de machine het te maaien gewas aan de buitenkant van het grondstuk onder de voet lopen. Bron: elektronische Woordenbank van de Nederlandse dialecten http://ewnd.ivdnt.org/boeken/woord/89123 ● Verwante termen: ● Duitse term: anmähen www.dwds.de/wb/anmähen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanmaaien aanmaakhout aan•maak•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: tondel, vinkelhout, vonkelhout Fijn hout dat gemakkelijk vuur vat, hout dat gebruikt wordt om vuur aan te maken. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=A000015.re.1 vonk + el = vonkel "vonkelhout", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M081590 "vonkelhout", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M080307 "vonkel, Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=67669 "vonkelen", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M081589 "vinkelhout", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M080307 ● Verwante termen: ● Duitse termen: Anmachholz, Anfeuerholz ● Engelse term: kindling ● Franse termen: bois d'allumage, petit bois www.larousse.com/en/dictionaries/english-french/kindling + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanmaakhout aanmaakstof aan•maak•stof █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: tondel Licht ontvlambare stof die geschikt is om vuur aan te maken. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Tondel Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M069144 Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=58818 Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/tondel Bron: Neerlandistiek www.neerlandistiek.nl/2017/01/etymologie-tondel/ "tonderzwam", Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Echte_tonderzwam ● Verwante termen: ● Engelse term: kindling + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanmaakstof aanpassing aan•pas•sing █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: adaptatie 1. Proces dat leidt tot aangepastheid. 2. Aangepastheid. 3. Eigenschap, die bijdraagt tot aangepastheid. Bron: Biologische begrippen databank, Biologielokaal van de Digitale School. PDF-bestand: https://dlwbiologie.files.wordpress.com/2018/09/biologische-begrippen.pdf 1. Kijk bij evolutionaire aanpassing (adaptatie). 2. Kijk bij gedragsaanpassing. 3. Kijk bij groeiaanpassing / aangepaste groei. + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanpassing aanpunten aan•pun•ten █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) aanpunten, (de) aanpunting Een punt maken aan iets. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.ivdnt.org/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M000634 Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/aanpunten ● Verwante termen: ● Duitse termen: anspitzen, spitzen https://de.wiktionary.org/wiki/anspitzen https://de.wiktionary.org/wiki/spitzen ● Engelse term: point https://en.wiktionary.org/wiki/point#Verb ● Franse term: tailler en pointe? + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanpunten aanritsen aan•rit•sen █ Zelfstandig naamwoord Van geveld hout, vooral naaldhout. Een deel van de schors lijnvormig verwijderen. "aangeritst hout" ● Verwante termen: ● Duitse term: anritzen www.dwds.de/wb/anritzen www.duden.de/rechtschreibung/anritzen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanritsen aanslaan aan•slaan █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) aanslaan, (de) aanslag De aanslag tegen het werkvlak brengen. ● Verwante termen:
aanslag aan•slag █ Zelfstandig naamwoord Bij verschillende werktuigen, die bestemd zijn om langs de vlakke kant van een te bewerken voorwerp gelegd of voortgeschoven te worden, als linialen, winkelhaken, kruishouten, ritsijzers, sommige schaven en zagen, enzovoort. De uitstekende rand van het werktuig, waarmee men het tegen de kant van het voorwerp aanslaat of doet steunen, om bij de bewerking in de juiste richting te blijven. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M000731&article=werktuigen Bijvoorbeeld van een tafelzaag. Deel dat het hout geleid tijdens het zagen. Bij een deur en een te openen raam is de aanslag het deel waar de deur en het raam tegen aan slaat. Zie aanslagbeitel. ● Verwante term: ● Duitse term: Anschlag ● Engelse term, van een tafel- of lintzaag: fence + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanslag aanslagbeitel aan•slag•bei•tel █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kruisbeitel Bepaalde beitel om op moelijk bereikbare plaatsen, zoals in de aanslagen van deuren en ramen, uitsparingen uit te hakken met een hamer. https://books.google.be/books?id=76xaUwsNOrIC&pg=PA2402&lpg=PA2402&dq=Aanslagbeitel&source=bl&ots=UAT9gUS-5-&sig=ACfU3U0_TDz2XRCLYKiELZEeCk-Rvu2Ljw&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwi755TM5-zjAhVJyaQKHaTpDpkQ6AEwBXoECAkQAQ#v=onepage&q=Aanslagbeitel&f=false Bron: Ensie www.ensie.nl/vandale1898/aanslagbeitel www.ensie.nl/oosthoek1916/aanslagbeitel "kruisbeitel", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035715.re.141 ● Verwante term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanslagbeitel aantasten aan•tas•ten █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) aantasten, (de) aantasting Schadelijke uitwerking hebben op. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/aantasten Bron: Van Dale www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/aantasten ● Verwante termen: ● Duitse term: befallen. Naamwoorden van handeling: Befall, Befallen www.duden.de/rechtschreibung/befallen www.duden.de/suchen/dudenonline/Befall ● Engelse term, naamwoord van handeling: blight https://en.wikipedia.org/wiki/Blight ● Franse term: atteindre. Naamwoord van handeling: atteinte + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aantasten aanvulgrond aan•vul•grond █ Zelfstandig naamwoord Grond om een rooigat te vullen. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanvulgrond aanwas aan•was █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: bijgroei 1. De groei van een boomindividu. 2. In de bosbouw: Het volume hout dat over een bepaalde periode aangegroeid is. Bron: Door de bomen het bos zien www.doordebomenhetboszien.nl/html/b.html Bron: Ensie www.ensie.nl/probos/bijgroei Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/encyclopedie/aanwas ● Verwante termen: ● Duitse term: Zuwachs https://de.wiktionary.org/wiki/Zuwachs + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanwas aanwasboor aan•was•boor █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: monsterboor, staalboor Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aanwasboor Bron: Joost de Vree www.joostdevree.nl/shtmls/aanwasboor.shtml Fabrikanten: Haglöf, Pressler ● Verwante termen: ● Duitse termen: Hohlbore, Zuwachsbohrer https://de.wikipedia.org/wiki/Zuwachsbohrer ● Engelse term: increment borer https://en.wikipedia.org/wiki/Increment_borer ● Franse term: tarière sonde + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanwasboor aanzagen aan•zā•gen █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) aanzagen, (de) aanzaging ■ Evenwoord: inzagen Aanvangen met zagen. De eerste zaagsnede maken. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001050 ● Verwante termen: ● Duitse term: ansägen www.duden.de/rechtschreibung/ansaegen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanzagen aanzet aan•zet █ Zelfstandig naamwoord Van bomen en struiken: 1. Takaanzet. Plaats waar de tak uit de stam of andere tak komt. Plaats op een stam of (gestel)tak waar een tak uiterlijk aanvangt. 2. Wortelaanzet. Het punt waar een hoofdwortel uit de stronk of een zijwortel uit een hoofdwortel groeit. ● Verwante termen: ● Duitse term: Ansatz + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanzet aanzetvlak aan•zet•vlak █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Evenwoord, indien betrekking op een verwijderde gesteltak: stamvlak Van een tak. Tot op de aanzet verwijderd. Aanzetvlak snoeien: Manier van snoeien waarbij de tak op de takaanzet ingesneden wordt. "De tak is aanzetvlak gesnoeid." "een aanzetvlakke snede" Kijk ook bij kraagvolgend. ● Verwante termen: ● Duitse term: bündig, "bündig zum Ansatz", "ein bündiger schnitt". Nederlands bundig en bondig www.dwds.de/wb/bündig ● Engelse term: flush, "a flush cut", "flush with ..." www.etymonline.com/word/flush https://en.wiktionary.org/wiki/flush#Adjective ● Franse term: à fleur de https://fr.wiktionary.org/wiki/à_fleur_de affleurer, gelijkmaken https://fr.wiktionary.org/wiki/affleurer + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aanzetvlak aar 1. █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/aar Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aar_(bloeiwijze) Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/aar1 Korenaar; aar van koren. ● Verwante termen bij 1: ● Duitse term bij 1: Ähre https://de.wikipedia.org/wiki/Ähre https://de.wiktionary.org/wiki/Ähre www.duden.de/rechtschreibung/Aehre ● Engelse term bij 1: ear https://en.wikipedia.org/wiki/Ear_(botany) www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=ear ● Franse term bij 1: épi https://fr.wikipedia.org/wiki/Épi_(botanique) 2. █ Zelfstandig naamwoord Stroomnaam. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/aar3 Bron: Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID54103 ● Verwante termen bij 2: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aar -aar █ Achtervoegsel Achtervoegsel in hazelaar, kerselaar, notelaar en rozelaar. Vormt een nomin agentis. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/aar4 Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001111 Bron: Algemene Nederlandse Spraakkunst http://ans.ruhosting.nl/e-ans/12/03/01/04/03/01/body.html + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#-aar aardappelmand aard•ap•pel•mand █ Zelfstandig naamwoord Bron: Polderbleus www.polderblues.be/erfgoed/alaam/alaam.htm ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aardappelmand aardkunde aard•kun•de █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: geologie De wetenschap die het ontstaan, de oorspronkelijke vorming en de latere veranderingen der aarde onderzoekt; inzonderheid de wetenschap der steensoorten, die de bestanddelen der aardkorst uitmaken. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001191 Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Geologie ● Verwante term: bodem + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aardkunde aardmuis aard•muis █ Zelfstandig naamwoord Bepaald knaagdier. Knaagt 's winters aan boomschors. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aardmuis Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001207 ● Verwante termen: ● Duitse term: Erdmaus www.waldwissen.net/wald/tiere/saeuger/wsl_maeuse/index_DE + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aardmuis aardwind aard•wind █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: aardewind ■ Evenwoorden: gangspil (op een schip), kaapstaander, kaapstand Werktuig met een windas om zware lasten te verplaatsen. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001255 "aardewind", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001168 "kaapstander", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M029272 "kaapstander", Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kaapstander "gangspil", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M017231 "gangspil", Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/gangspil ● Verwante termen: ● Duitse termen: Spill, Spille https://de.wikipedia.org/wiki/Spill ● Engelse term: capstan https://en.wikipedia.org/wiki/Capstan_(nautical) www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=capstan ● Franse term: cabestan https://fr.wikipedia.org/wiki/Cabestan_(accastillage) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aardwind aarsgat aars•gat █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: eersgat Het onderste, dikke deel van een boom. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001267&article=onderste In het Woordenboek der Brabantse Dialecten III.4.3:59 knöst - boomstronk, ook genoemd: post, strèùk, gatènd of kontènd. ● Verwante term: worteleinde + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aarsgat aat 1. █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: ate [ā•te] Voedsel. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S000948 Bron: Neerlandistiek www.neerlandistiek.nl/2015/11/etymologie-aat/ Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/aat1 Aat is woordverwant aan aas. aas www.etymologiebank.nl/trefwoord/aas1 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001353 www.dwds.de/wb/Aas www.dwds.de/wb/äsen www.etymologiebank.nl/trefwoord/azen āzen āsen, äsen ● Verwante termen bij 1: 2. █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: oot Wilde haver. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/aat1 Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22aat%22 "oot", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M048034 ● Verwante term bij 2: ● Nederduitse term bij 2: Aat www.plattmakers.de/nl/11895/Aat ● Engelse term bij 2: oat https://en.wiktionary.org/wiki/oat www.etymonline.com/word/oat + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aat ab...
abeel █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Witte_abeel https://nl.wikipedia.org/wiki/Grauwe_abeel Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/abeel1 Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001380 Bron: Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID1365 Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S002995&article=albeel http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S002991 ● Verwante term: soort ● Duitse termen: Abele, Abielbajum www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RA00095 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GA00220 https://de.wikipedia.org/wiki/Silber-Pappel ● Engelse term: abele https://en.wikipedia.org/wiki/Populus_alba ● Franse term: Abèle https://fr.wikipedia.org/wiki/Populus_alba + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#abeel abiota abio•ta █ Zelfstandig naamwoord ■ Te onderscheiden van: biota Alle niet-levende factoren (zoals temperatuur, zoutgehalte, lichtregime, klimaat,..) die deel uitmaken van een bepaald ecosysteem en die de "biota" (levende organismen) beïnvloeden. Bron: VLIZ' Infoloket over kust en zee www.vliz.be/vmdcdata/faq/keywords.php?id=3 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#abiota abiotisch abio•tiek █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Evenwoord, met Frans achtervoegsel -ique: abiotiek ■ Te onderscheiden van: biotisch Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/abiotisch Bron: Encyclo.nl www.encyclo.nl/begrip/Abiotisch ● Verwante termen: ● Duitse term: abiotisch https://de.wiktionary.org/wiki/abiotisch ● Engelse term: abiotic https://en.wiktionary.org/wiki/abiotic ● Franse term: abiotique https://fr.wiktionary.org/wiki/abiotique https://fr.wiktionary.org/wiki/-ique + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#abiotisch abiotische factor abio•ti•sche fac•tor █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ■ Te onderscheiden van: biotische factor Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Abiotische_factor Factor = Omstandigheid die meewerkt om een bepaalde toestand in het leven te roepen Bron, gewijzigde tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M016308&article=omstandigheid ● Verwante termen: ● Duitse term: abiotischer Umweltfaktor https://de.wikipedia.org/wiki/Abiotische_Umweltfaktoren ● Engelse term: abiotic component https://en.wikipedia.org/wiki/Abiotic_component ● Franse term: facteur abiotique https://fr.wikipedia.org/wiki/Facteur_abiotique + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#abiotische-factor abscissie ab•scis•sie █ Zelfstandig naamwoord ■ Van Frans abscission = afsnijden, daarvoor van Latijn Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Abscissie https://nl.wikipedia.org/wiki/Bladlitteken https://nl.wikipedia.org/wiki/Bladkussentje https://nl.wikipedia.org/wiki/Bladmerk https://nl.wiktionary.org/wiki/abscission https://en.wiktionary.org/wiki/abscission#Etymology ● Verwante termen: ● Duitse term: Abszission https://de.wikipedia.org/wiki/Abszission www.spektrum.de/lexikon/biologie/abscission/237 ● Engelse term: abscission https://en.wikipedia.org/wiki/Abscission ● Franse term: abscission https://fr.wikipedia.org/wiki/Abscission + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#abscissie absorptie ab•sorp•tie █ Zelfstandig naamwoord Opname van stoffen. Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/encyclopedie/absorptie Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Absorptie ● Verwante termen:
https://en.wikipedia.org/wiki/Absorption_of_water + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#absorptie abundantie abun•dan•tie █ Zelfstandig naamwoord ■ Van Engels abundance, daarvoor van Frans abondance, daarvoor van de Latijnse stam abundoo Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Abundantie_(ecologie) Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/encyclopedie/abundantie Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/abundantie Bron: Wiktionary https://en.wiktionary.org/wiki/abundo#Etymology ● Verwante term: bedekkingsgraad + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#abundantie ac...
achtermaat ach•ter•maat █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: achtermade ■ Evenwoorden: toemaat, tweede snede Nieuw gras dat op een afgemaaide weide opschiet. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001557 "toemaat", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M068846 ● Verwante termen: ● Engelse term, woordverwant: aftermath ● Engelse term: aftergrass, lattermath (latter = later) www.etymonline.com/word/aftermath https://en.wiktionary.org/wiki/aftermath https://en.wiktionary.org/wiki/lattermath + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#achtermaat achterstallig beheer ach•ter•stal•lig be•heer █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ■ Evenwoorden: nalatig beheer Beheer dat te laat of niet uitgevoerd wordt. ● Verwante termen: ● Duitse term: überfällige Pflege ● Engelse term: overdue management ● Franse term: gestion en retard + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#achterstallig-beheer acetylsalicylzuur ace•tyl•sa•li•cyl•zuur █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Acetylsalicylzuur ● Verwante termen: ● Engelse term: acetylsalicylic acid https://en.wikipedia.org/wiki/Aspirin + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#acetylsalicylzuur achterdeel ach•ter•deel █ Zelfstandig naamwoord Een der beide uiterste delen of planken van een gezaagde boomstam, te weten die volgen op het schaaldeel. Bron, gewijzigde tekstovername: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001454 Bron: Joostdevree.nl www.joostdevree.nl/shtmls/dosse_gezaagd.shtml Kijk ook bij schaaldeel. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#achterdeel ad...
adaptatie adap•tā•tie █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: evolutionaire aanpassing Kijk bij evolutionaire aanpassing. + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#adaptatie ademhaling ādem•ha•ling █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Ademhaling_(plant) assimilatie en dissimilatie https://nl.wikipedia.org/wiki/Assimilatie_(biochemie) https://nl.wikipedia.org/wiki/Celademhaling ● Verwante term: transpiratie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#ademhaling ademhalingswortel adem•ha•lings•wor•tel █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: ademwortel, kniewortel, pneumatofoor https://wisiwis.ugent.be/glossary.php#pneumatofoor Bron: Amstelveenweb.com www.amstelveenweb.com/fotodisp&fotodisp=757 ● Verwante termen:
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#ademhalingswortel adventief ad•ven•tief █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Van Frans adventif, daarvoor van het Latijnse werkwoord advenire dat bijkomen betekent. ■ Te onderscheiden van: prospectief 1. Bijkomend. 1.1. Een plantenmorfologische term die wordt gebruikt voor de vorming van organen op onverwachte, of minder gebruikelijke plaatsen aan de plant. Bijvoorbeeld: adventieve knoppen op de wortel. Bron: Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Adventief https://nl.wikipedia.org/wiki/Adventief_(morfologie) 1.2. Biogeografische status van een plant of dier die oorspronkelijk niet op een bepaalde plaats leefde en daar door niet natuurlijke oorzaken of niet spontaan verschijnt. Bron: Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Adventief https://nl.wikipedia.org/wiki/Adventief_(biogeografie) ● Verwante termen:
https://de.wikipedia.org/wiki/Adventivpflanze + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#adventief adventiefknop ad•ven•tief•knop █ Zelfstandig naamwoord ■ Te onderscheiden van: prospectiefknop Een knop die ontstaat doordat ouder weefsel weer begint met celdeling. Ontstaat door een prikkel zoals zwaar snoeien. www.fruitpluktuin.nl/fruit/Overige/woordenlijst-van-fruitboom www.mijntuin.org/articles/adventieve-knop-adventiefknoppen ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#adventiefknop adventiefwortel ad•ven•tief•wor•tel █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Bijwortel ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#adventiefwortel adventieve groei ad•ven•tie•ve groei █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ■ Te onderscheiden van: prospectieve groei Van planten: Bijkomende groei. ● Verwante termen:
https://de.wikipedia.org/wiki/Adventivbildung + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#adventieve-groei af...
afbladderen af•blad•de•ren █ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) afbladderen. Evenwoordig naamwoord van handeling: (de) exfoliatie 1. Bladeren afstoten. 2. Schors afstoten. Bijvoorbeeld bij de plataan. Afschilferen. ● Verwante termen: ● Duitse term: abblättern. Naamwoorden van handeling: Abblättern, Abblätterung https://de.wikipedia.org/wiki/Abblättern ● Engelse term: exfoliate. Naamwoord van handeling: exfoliation https://en.wikipedia.org/wiki/Exfoliation_(botany) ● Franse termen: défeuiller, effeuiller, exfolier. Naamwoord van handeling: exfoliation www.interglot.com/dictionary/nl/fr/search?q=effeuiller + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afbladderen afbreken af•brē•ken █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (de) afbreuk, (het) afbreken, (de) afbreking Met een zaak als voorwerp. Door breken zich afscheiden van datgene waaraan het verbonden was. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=00733 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afbreken afbreuk af•breuk █ Zelfstandig naamwoord Een breuk die leidt tot het volledig loslaten van een deel. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afbreuk afgevallen gebladerte af•ge•val•len ge•bla•der•te █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ● Verwante termen: ● Duitse term: Falllaub www.duden.de/rechtschreibung/Falllaub https://de.wikipedia.org/wiki/Laub_(Botanik)#Laubfall www.lw-heute.de/mediaarchiv/grab_pic.php?id=17225 ● Franse termen: feuillage caduc, feuilles caduques + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afgevallen-gebladerte afhangend af•han•gend █ Bijvoeglijk naamwoord Naar beneden hangend. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afhangend afkalven af•kal•ven █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afkalven, (de) afkalving Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/afkalven Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Afkalven Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/afkalven Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M002198 "kalven" in Etymologiebank.nl http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/kalven "kalven" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M029711 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afkalven afkloppen af•klop•pen █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afkloppen, (de) afklopping 1. Iets door kloppen van iets anders verwijderen, het met de hamer er verder van afdrijven. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M002244 1.1. In het bijzonder. Met een hamer op hout slaan waardoor de groeiringen los komen. In "Flechtwerk mit Bind- und Flechtpflanzen - auf den Spuren eines alten Handwerks" door Andrea Gruber en Ameli Pauli wordt deze handeling besproken op bladzijde 16. Hier volgt de koppeling naar het werk, PDF-bestand: www.zobodat.at/pdf/Pub-Naturschutzabt-Niederoesterreich_7_2005_0001-0027.pdf ● Verwante termen: ● Nederduitse term: afkloppen http://neon.niederlandistik.fu-berlin.de/en/plattdeutsch/wb?buchstaben=A ● Duitse term: abklopfen. Naamwoorden van handeling: Abklopfen, Abklopfung www.dwds.de/wb/abklopfen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afkloppen afkoken af•kō•ken █ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) afkoken. Evenwoordig naamwoord van handeling: (de) decoctie ■ Evenwoord: decoctie 1. Gaar koken. 2. Een (vloei)stof oftewel aftreksel onttrekken door middel van koken. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M002269 Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/afkoken "decoctie" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=A003856 ● Verwante termen: ● Duitse term: abkochen. Naamwoorden van handeling: Abkochen, Abkochung https://de.wikipedia.org/wiki/Abkochen ● Engelse term: decoct. Naamwoord van handeling: decoction https://en.wikipedia.org/wiki/Decoction ● Franse term: décocter. Naamwoord van handeling: décoction https://fr.wikipedia.org/wiki/Décoction + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afkoken afkooksel af•kook•sel █ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=A003856 ● Verwante termen: ● Duitse term: Dekokt https://de.wikipedia.org/wiki/Dekokt ● Engelse term: decoction https://en.wikipedia.org/wiki/Decoction ● Franse term: décoction https://fr.wikipedia.org/wiki/Décoction + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afkooksel afkorten af•kor•ten █ Werkwoord ■ Evenwoord: korten Kijk bij korten. afkortzaag af•kort•zaag █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kortzaag Kijk bij kortzaag. afleggen af•leg•gen █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afleggen, (de) aflegging In de bloem- en boomkwekerij. Van ondertakken of -ranken. Ze van de moederplant af- of ombuigen, op de grond leggen en gedeeltelijk met aarde bedekken, zodat zij wortel kunnen schieten en afzonderlijke gewassen opleveren. Bij uitbreiding ook, met verwisseling van object, van de plant zelf. Een wijnstok afleggen. Anjelieren afleggen (door aflegging voortplanten). Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M002323&article=ondertakken Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Afleggen_(planten) ● Verwante termen:
https://de.wikipedia.org/wiki/Absenker ● Engelse termen: layer, pleach. Naamwoorden van handeling: air layering, ground layering, layering, pleaching www.merriam-webster.com/dictionary/layer https://en.wikipedia.org/wiki/Layering www.merriam-webster.com/dictionary/pleaching https://en.wikipedia.org/wiki/Pleaching ● Franse term: marcotter. Naamwoord van handeling: marcottage https://fr.wikipedia.org/wiki/Marcottage https://fr.wiktionary.org/wiki/marcotter + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afleggen aflegger af•leg•ger █ Zelfstandig naamwoord dat degene/datgene noemt die/dat een handeling verricht (nomen agentis) Tak van een boom of struik of uitloper die door afleggen (in het geval van de uitloper, afhangen) de bodem raakt en wortel schiet. Hieruit kan een nieuw individu groeien, ook aflegger genoemd. In de bloem- en boomkwekerij. Een plant, hetzij bloemstruik of boom, door afleggen gewonnen, d. i. opgewassen uit een loot of een tak, die men van de moederplant afgebogen en in den grond gelegd heeft. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M002324&article=boomkweekerij ● Verwante termen: ● Duitse termen: Ableger, Absenker https://de.wikipedia.org/wiki/Absenker ● Engelse termen: layer, rooted branch, rooting branch a: a branch or shoot of a plant that roots while still attached to the parent plant b: a plant developed by layering www.merriam-webster.com/dictionary/layers ● Franse term: marcotte https://fr.wiktionary.org/wiki/marcotte + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aflegger afgrendelen af•gren•de•len █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afgrendelen, (de) afgrendeling Bij een boomwonde: De inwendige ontwikkelingsgang in de boom waarbij de de wonde afgeschermd wordt van de buitenlucht, dit om te voorkomen dat schadelijke bacteriën en schimmels via de lucht de wonde binnendringen ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afgrendelen afpennen af•pen•nen █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afpennen, (de) afpenning De penwortel doorsnijden. Bron: Houtwal.be www.houtwal.be/vakjargon/jargon_af.htm ● Verwante term: penwortel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afpennen afscheuren af•scheu•ren █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afscheuren, (de) afscheuring Door een scheurbeweging van een groter geheel losraken. Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/afscheuren Afscheuren, of kortweg scheuren, is ook een manier om vegetatief te vermeerderen. Kijk bij scheuren. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afscheuren aftakelingsfase af•ta•ke•lings•fā•se █ Zelfstandig naamwoord Een van de bosontwikkelingsfasen. Bosontwikkelingsfasen:
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aftakelingsfase aftappen af•tap•pen █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (de) aftap, (het) aftappen, (de) aftapping In de context van deze lijst: Boomsap laten wegvloeien door een opening. Bron: Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=aftappen&lang=nn Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/aftappen ● Verwante termen: ● Duitse term: abzapfen www.duden.de/rechtschreibung/abzapfen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aftappen aftocht af•tocht █ Zelfstandig naamwoord Het zich terugtrekken wanneer de te vellen boom begint te vallen. Veilige aftocht. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Rückweiche, Rückzug ● Engelse term: retreat ● Franse term: repli www.larousse.fr/dictionnaires/francais/repli/68410?q=repli#67663 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aftocht aftochtweg af•tocht•weg █ Zelfstandig naamwoord De te volgen weg bij de aftocht. ● Verwante termen: ● Duitse term: Rückzugweg ● Engelse termen: escape route, path of retreat ● Franse term: voie de repli + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aftochtweg aftreksel af•trek•sel █ Zelfstandig naamwoord Vloeistof waarin men de oplosbare delen van iets heeft laten oplossen. Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/aftreksel Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M002899 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aftreksel afvoeren af•voe•ren █ Werkwoord █ Naamwoorden van handelen: (het) afvoeren), (de) afvoering Dat wat gemaaid is weghalen. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afvoeren afwateren af•wa•te•ren █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afwateren, (de) afwatering Water afvoeren. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Afwatering https://nl.wikipedia.org/wiki/Drainage ● Verwante termen: ● Duitse term: entwässern www.duden.de/rechtschreibung/entwaessern https://de.wiktionary.org/wiki/entwässern + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afwateren afzethoogte af•zet•hoog•te █ Zelfstandig naamwoord Van hakhout. Hoogte, gemeten vanaf het maaiveld, waarop het hakhoutindividu afgezet wordt. In de Nederlandse griendcultuur komt het veel voor dat men afzet op laars- en heuphoogte. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afzethoogte afzetten af•zet•ten █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afzetten, (de) afzetting ■ Evenwoord, als het gaat over een herhaalde handeling: terugzetten Hakhout kappen. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003104&lemmodern=afzetten&article=hakhout Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/encyclopedie/afzetten ● Verwante termen:
● Engelse term: coppice. Naamwoord van handeling: coppicing De wortel van coppice heeft betrekking op houwen = afzetten. https://en.wikipedia.org/wiki/Coppicing ● Franse term: abattre? + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afzetten afzonderen af•zon•de•ren █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) afzonderen, (de) afzondering ■ Evenwoorden: isoleren, fragmenteren, versnipperen In de context van deze lijst: gebieden ecologisch afscheiden. ● Verwante termen: ● Duitse term: absondern https://de.wiktionary.org/wiki/absondern www.duden.de/rechtschreibung/absondern + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#afzonderen ag...
agestochorie █ Zelfstandig naamwoord Verspreiding van zaden door voertuigen. Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/143/encyclopedie/ ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#agestochorie ak...
akker ak•ker █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: veld Oorspronkelijke betekenis: land. Naar de huidige opvatting: bouwland. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003217 Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Akker_(landbouw) Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/akker ● Verwante termen: ● Duitse termen: Acker, Feld https://de.wikipedia.org/wiki/Acker www.dwds.de/wb/Acker ● Engelse term: acre, field https://en.wikipedia.org/wiki/Field_(agriculture) www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=acre www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=field ● Franse term: champ https://fr.wikipedia.org/wiki/Champ_(agriculture) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#akker akkerbed ak•ker•bed █ Zelfstandig naamwoord Deel van de akker tussen twee voren. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S002939.re.12 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#akkerbed akkerbloem ak•ker•bloem █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: veldbloem Bloemdragend akkerkruid. De korenbloem is een gekende akkerbloem. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Korenbloem ● Verwante termen: ● Duitse term: Ackerblume + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#akkerbloem akkerkruid ak•ker•kruid █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: veldkruid Kruid dat (typisch) op akkers groeit. Onkruid. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S002939.re.42 ● Verwante termen:
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#akkerkruid akkermaal ak•ker•maal █ Zelfstandig naamwoord ■ akker + maal (= teken, teken ter afscheiding) Akkergrens. Bron: Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/akkermaal Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003234 "akkermaalslot", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003238 "akkermaalsbos", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003235 "maal", Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=27435 "maal", Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/maal1 Bron: Duden www.duden.de/rechtschreibung/Mal_Zeichen_Stelle_Tor Denkmal ● Verwante termen:
akkermaalshout ak•ker•maals•hout █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Akkermaalshout Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/akkermaalshout Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003237 "maal", Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=27435 "maal", Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/maal1 Bron: Duden www.duden.de/rechtschreibung/Mal_Zeichen_Stelle_Tor Denkmal ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#akkermaalshout akkervogel ak•ker•vo•gel █ Zelfstandig naamwoord Bron: Sovon www.sovon.nl/nl/content/bmp-w-bmp-weide-en-akkervogels Bron: INBO PDF-bestand: https://pureportal.inbo.be/portal/files/12839130/Dochy_Hens_2005_Stakkers_vd_akkers_INBO_R_2005_2_webversie_20_7_05_.pdf PDF-bestand: https://pureportal.inbo.be/portal/files/3647847/IN.A.2003.218.pdf ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#akkervogel aks █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: aaks, aatsj/aatsch, haaks, haaksj/haaksch, haats ■ Evenwoord: bijl Bijl met lange steel, tweehandig. Velbijl. De woorden aaks en aks zijn relatief recent in onbruik geraakt in België en Nederland. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003264 Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22aks%22 Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/aks Bron: Het MOT www.mot.be/resource/Tool/aks?lang=nl PDF-bestand: www.mot.be/webhdfs/v1/website/opzoeken/lectuur/artikels/de-aks-met-lange-dille.pdf Bron: Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/aks Bron: Encyclo.nl www.encyclo.nl/begrip/AKS Bron: eWND http://ewnd.ivdnt.org/boeken/woord/38152 "aaks, haaks", Vindplaats: Thoears Woeardebook (Thorns Woordenboek), Thorn (NL), door Marijke Tonnaer en Har Sniekers, 2011 "aaks, haaks", Bron: Het dialect van Molenbeersel (B), getuigenis van een informant uit Molenbeersel, onderzoek uitgevoerd door Robin Coolen op verzoek van Carlos Montfort, september 2020 "aatsj", Vindplaats: Woordenboek van het dialect van Bree en omgeving, door Rik Schoofs "aatsj" is nauw verwant aan ... 1. Oostenrijks? Zwitserduits? "-atsch" in "Plankatsch", Vindplaats: webstede van Leonhard Müller und Söhne, Oostenrijk Een Plankatsch is een beslagbijl, een werktuig om een boomstam te kantrechten. www.mueller-hammerwerk.at/de/plankatsch-classis-s-7057.html 2. Waals "hatche. De h wordt in het Frans niet uitgesproken. Of dit ook zo is in het Waals weet de samensteller niet. "huks", Bron: eWND http://ewnd.ivdnt.org/boeken/woord/104191 "huks", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060405&article=huks Twee bijzondere video's over aksen smeden: Youtube: www.youtube.com/watch?v=Qr4VTCwEfko Youtube: www.youtube.com/watch?v=bvAsktFTvgM ● Verwante termen:
● Akens Plat, en in de regio: Aass ● Oostfriese term, woordverwant: Ex ● Duitse term, woordverwant: Axt https://de.wikipedia.org/wiki/Axt www.plattmakers.de/nl/1112/Ääks www.platt-wb.de/platt-hoch/?term=ex ● Engelse termen, woordverwant: ax, axe ● Engelse term, verkleinvorm: hatchet. Van Frans hache en Frans -ette (-ette = diminutiefsuffix) https://en.wikipedia.org/wiki/Axe https://en.wiktionary.org/wiki/ax +++
The spelling ax is better on every ground, of etymology, phonology, and analogy, than axe, which became prevalent during the 19th century; but it is now disused in Britain. [Oxford English Dictionary] The spelling ax, though "better on every ground, of etymology, phonology, & analogy" (OED), is so strange to 20th-c. eyes that it suggests pedantry & is unlikely to be restored. [Fowler] www.etymonline.com/word/axe +++
● Franse term: hache ● Franse term, velaks: cognée https://fr.wikipedia.org/wiki/Hache www.cnrtl.fr/etymologie/hache https://fr.wikipedia.org/wiki/Cognée https://fr.wiktionary.org/wiki/cognée https://en.wiktionary.org/wiki/cognée www.histoiresdoutilsartisanaux.fr/outil.php?outil=Cognee www.cnrtl.fr/etymologie/cognée www.cnrtl.fr/definition/cognée https://fr.wiktionary.org/wiki/jeter_le_manche_après_la_cognée ● Waalse term: hatche ● Waalse term: hepe -> Nederlands heep, hep, hiep, ... en Duits Hepe, Hippe, ... https://wa.wikipedia.org/wiki/Hepe ● Deense term: økse ● Zweedse term: yksa ● Noorse term: øks + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aks al...
alaam █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: allaam Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S002976 Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/alaam Bron: Taalunie www.woordenlijst.org/#/?q=alaam ● Verwante term: geschier ● Verwante Engelse term: loom www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=loom + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#alaam albinisme al•bi•nis•me █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Albinisme ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#albinisme alg █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: alge ■ Evenwoord: wier Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Algen Bron: Van Dale www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/alg Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003367 Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/alge "wier" www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/wier www.etymologiebank.nl/trefwoord/wier https://nl.wiktionary.org/wiki/wier "zeewier" https://nl.wikipedia.org/wiki/Zeewier ● Verwante termen: ● Duitse term: Alge https://de.wikipedia.org/wiki/Alge ● Engelse term: alga https://en.wikipedia.org/wiki/Algae www.etymonline.com/word/algae ● Franse term: algue https://fr.wikipedia.org/wiki/Algue + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#alg alge al•ge █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: alg Kijk bij alg. alkaloïde al•ka•lo•i•de █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Alkaloïde ● Verwante term: juglandine ● Duitse term: Alkaloide https://de.wikipedia.org/wiki/Alkaloide ● Engelse term: alkaloid https://en.wikipedia.org/wiki/Alkaloid https://en.wiktionary.org/wiki/alkaloid ● Franse term: elcaloïde https://fr.wikipedia.org/wiki/Alcaloïde + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#alkaloide alleenstaand al•leen•staand █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Evenwoord: solitair Zonder buurboom of -bomen staan. Veldnaam: den eenen boom "staand", Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/staand ● Verwante termen:
● Franse term: isolé (arbre isolé) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#alleenstaand allergie al•ler•gie █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Allergie https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruisallergie (allergie voor osb plaat) ● Verwante term: stuifmeel ● Duitse term: ● Engelse term: ● Franse term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#allergie allochorie al•lō•chō•rie Van planten. Het verspreiden van zaden met hulp van buiten af, niet op eigen kracht. ● Verwante termen: ● Engelse term: allochory https://en.wiktionary.org/wiki/allochory ● Franse term: allochorie https://fr.wiktionary.org/wiki/allochorie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#allochorie allochtoon al•loch•toon █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Van het Franse allochtone, daarvoor van Grieks allochtōn Van vreemde oorsprong. Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/allochtoon ● Verwante termen: ● Franse term: allochtone https://fr.wiktionary.org/wiki/allochtone + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#allochtoon allopatrie al•lo•pa•trie █ Zelfstandig naamwoord Kijk bij allopatrische soortvorming. allopatrische soortvorming al•lo•pa•tri•sche soort•vor•ming █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ■ Evenwoord: allopatrie Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Allopatrische_soortvorming ● Verwante termen: ● Duitse term: Allopatrische Artbildung https://de.wikipedia.org/wiki/Allopatrische_Artbildung ● Verwante Duitse term: Rassenkreise ● Engelse term: allopatric speciation https://en.wikipedia.org/wiki/Allopatric_speciation ● Franse term: spéciation allopatrique https://fr.wikipedia.org/wiki/Spéciation_allopatrique + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#allopatrische-soortvorming am...
ambacht am•bacht █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Ambacht_(handwerk) Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/ambacht Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22ambacht%22 ● Verwante termen: ● Duitse term: Ambacht www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=ambacht + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#ambacht amer █ Zelfstandig naamwoord Houtskool. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/amer Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S003466 Bron: Etymologie.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/amer Bron: Taaldacht www.taaldacht.nl/vergeten-woorden-a/ ● Verwante term: houtskool ● Duitse term: Ammer www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RA01349 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=BMZ&lemid=BA00383 ● Engelse term: ember https://en.wikipedia.org/wiki/Ember www.etymonline.com/word/ember + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#amer amfibieën am•fi•bie•en █ Zelfstandig naamwoord Klasse van koudbloedige dieren die leven in water en op land. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Amfibieën ● Verwante termen: ● Duitse term: Amphibien https://de.wikipedia.org/wiki/Amphibien ● Engelse term: amphibians https://en.wikipedia.org/wiki/Amphibian ● Franse term: amphibiens https://fr.wikipedia.org/wiki/Amphibia + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#amfibieen amfibieënpoel am•fi•bie•en•poel █ Zelfstandig naamwoord 1. Poel die aangelegd is als geschikte biotoop voor amfibieën (kikkers, padden, salamanders ...). 2. Poel waarin zich amfibieën bevinden. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Amphibienpfuhl, Amphibientümpel ● Duitse term, veel gebruikt, maar fout: Amphibienteich. Een Teich is een vijver en dat is veel groter dan een poel. + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#amfibieenpoel an...
anaëroob █ Bijvoeglijk naamwoord Bron: Ecopedia.nl www.ecopedia.be/103/encyclopedie/ ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#anaeroob anemochorie ane•mo•cho•rie █ Zelfstandig naamwoord Verspreiding van diasporen door de wind. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Anemochorie ● Verwante termen: ● Duitse term: Anemochorie https://de.wikipedia.org/wiki/Anemochorie ● Engelse term: anemochory https://en.wikipedia.org/wiki/Seed_dispersal#Wind https://en.wiktionary.org/wiki/anemochory ● Franse term: anémochorie https://fr.wikipedia.org/wiki/Anémochorie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#anemochorie anemofilie ane•mo•fi•lie █ Zelfstandig naamwoord ■ Van Grieks anemos = wind ■ Evenwoorden: anemogamie, windbestuiving Begrip dat de aanpassing beschrijft van zaadplanten aan bestuiving door de wind. ● Verwante termen: ● Duitse term: Anemophilie https://de.wikipedia.org/wiki/Anemophilie ● Engelse term: anemophily https://en.wikipedia.org/wiki/Anemophily https://en.wiktionary.org/wiki/anemophily https://en.wiktionary.org/wiki/anemogamy ● Franse term: anémophilie https://fr.wiktionary.org/wiki/anémophilie https://fr.wikipedia.org/wiki/Fécondation_anémophile https://fr.wiktionary.org/wiki/anémogamie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#anemofilie ang █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm, met diminutiefsuffix -el: angel 1. Uitsteeksel. 1.1. Uitsteeksel aan een zeisblad dat aan de zeisboom bevestigd wordt. 1.2. Evenwoord voor pen, zoals in een pen-en-gatverbinding. Bekapt uiteinde aan een balk. Bron: Woordenboek van de Limburgse Dialecten www.e-wld.nl/lemma/search/?search=ang Bron: Hagelandsch idioticon PDF-bestand: www.dbnl.org/arch/tuer001bijd01_01/pag/tuer001bijd01_01.pdf "angel", Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/angel1 Bron: Taaldacht taaldacht.nl/vergeten-woorden-a/ Angel is woordverwant aan Nederlands enkel, Nederduits Enkel, Engels ankle www.etymologiebank.nl/trefwoord/enkel1 www.plattmakers.de/nl/1397/Enkel www.etymonline.com/word/ankle ● Verwante termen: ● Duitse term, woordverwant: Angel www.dwds.de/wb/Angel#1 www.dwds.de/wb/Angel#2 ● Engelse term, woordverwant: www.etymonline.com/word/angle + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#ang ankerbalkgebint an•ker•balk•ge•bint █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: ankerbalkgebinte Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Ankerbalkgebint Bron: Joostdevree.nl www.joostdevree.nl/shtmls/ankerbalkgebint.shtml Bron: Restauratieambacht.be www.restauratieambacht.be/index.php?option=com_content&task=view&id=296&Itemid=452 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#ankerbalkgebint anorganisch an•or•ga•nisch █ Bijvoeglijk naamwoord Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/anorganisch ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#anorganisch antagonist an•ta•go•nist █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Antagonist_(landbouw) ● Verwante termen: ● Engelse term: antagonist www.britannica.com/science/antagonism-ecology https://en.wikipedia.org/wiki/Antagonism_(phytopathology) ● Franse term: antagoniste https://fr.wikipedia.org/wiki/Antagonisme_(phytopathologie) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antagonist anthese an•thē•se █ Zelfstandig naamwoord De bloeifase van een bloem. ● Verwante termen: ● Engelse term: anthesis https://en.wikipedia.org/wiki/Anthesis ● Franse term: anthèse https://fr.wikipedia.org/wiki/Anthèse + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#anthese antropochorie an•tro•po•cho•rie █ Zelfstandig naamwoord Verspreiding van zaden door mensen. ● Verwante termen: ● Duitse term: Anthropochorie ● Engelse term: anthropochory https://en.wikipedia.org/wiki/Seed_dispersal#By_humans https://en.wiktionary.org/wiki/anthropochory ● Franse term: anthropochorie https://fr.wikipedia.org/wiki/Dissémination_des_graines#Par_l'homme_:_anthropochorie,_hémérochorie_ou_polémochorie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antropochorie antropogeen an•trō•pō•geen █ Bijvoeglijk naamwoord Bron: Algemeen Nederlands Woordenboek http://anw.inl.nl/article/antropogeen Bron: Wikitionary https://nl.wiktionary.org/wiki/antropogeen https://nl.wiktionary.org/wiki/antropo- ● Verwante termen: ● Duitse term: Anthropogen https://de.wikipedia.org/wiki/Anthropogen ● Engelse term: anthropogenic www.merriam-webster.com/dictionary/anthropogenic https://en.wikipedia.org/wiki/Human_impact_on_the_environment ● Franse term: anthropique https://fr.wiktionary.org/wiki/anthropique + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antropogeen antropogene habitus an•trō•pō•ge•ne hā•bi•tus █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Groeivorm die beïnvloed is door de mens. ● Verwante term: groeivorm + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antropogene-habitus antropologie an•trō•pō•lō•gie █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Antropologie Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/antropo- ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antropologie antrosol an•trō•sol █ Zelfstandig naamwoord ■ Oude schrijfwijze: anthrosol Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Anthrosol ● Verwante term: bodemkunde + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antrosol antroturbatie an•trō•tur•bā•tie █ Zelfstandig naamwoord Het verstoren van de bodem door mensen. ● Verwante termen: ● Engelse term: anthroturbation https://en.wiktionary.org/wiki/anthroturbation + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#antroturbatie ap...
ap █ Zelfstandig naamwoord Water. Uit Sanskriet. Wikipedia https://de.wikipedia.org/wiki/Ap_(Wasser) https://en.wikipedia.org/wiki/Ap_(water) Roemeens, en daarom waarschijnlijk ook Volkslatijn, apä Epe, plaatsnaam Epen, plaatsnaam http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4140 https://nl.wikipedia.org/wiki/Epe_(plaats_in_Nederland)#Geschiedenis https://nl.wikipedia.org/wiki/Epen#Toponymie ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#ap appelboom ap•pel•boom █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Appel_(plant) ● Verwante termen: ● Duitse term: Apfelbaum ● Engelse term: apple tree https://en.wikipedia.org/wiki/Apple ● Franse term: pommier + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#appelboom appelboomgaard ap•pel•boom•gaard █ Zelfstandig naamwoord Boomgaard die geheel of grotendeels uit appelbomen bestaat. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M004083 ● Verwante termen: ● Duitse term: Apfelgarten ● Engelse term: apple orchard ● Franse termen: pommeraie, verger de pommiers https://fr.wiktionary.org/wiki/pommeraie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#appelboomgaard apicale controle api•ca•le con•tro•le █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Apicale_dominantie ● Verwante term: groeivorm + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#apicale-controle apicale dominantie api•cale do•mi•nan•tie █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Apicale_dominantie ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#apicale-dominantie aq...
aquatisch dood hout aqua•tisch dood hout █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + bijvoeglijk naamwoord +zelfstandig naamwoord] ■ Evenwoorden: waterend dood hout Kijk bij waterend dood hout. ar...
arboretum ar•bo•re•tum █ Zelfstandig naamwoord ■ Van Latijn arbor (boom) + etum (verzamelsuffix). Meervoud: arboreta 1. Plaats waarop een bomengroep of bos staat. 2. Een door de mens aangelegde verzameling bomen. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Arboretum Bron: Leestekens van het Landschap www.leestekensvanhetlandschap.nl/arboretum ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#arboretum arbusculaire mycorrhiza ar•bus•cu•lai•re my•cor•rhiza █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Mycorrhiza https://nl.wikipedia.org/wiki/Mycorrhiza#Vesiculaire_arbusculaire_mycorrhiza ● Verwante termen: ● Duitse term: Arbuskuläre Mykorrhizapilze https://de.wikipedia.org/wiki/Arbuskuläre_Mykorrhizapilze ● Engelse termen: arbuscular mycorrhiza (enkelvoud), arbuscular mycorrhizal fungi (meervoud) https://en.wikipedia.org/wiki/Arbuscular_mycorrhiza ● Franse termen: mycorhizes arbusculaires, mycorhizes à arbuscules + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#arbusculaire-mycorrhiza archeofyt ar•cheo•fyt █ Zelfstandig naamwoord Taxon (meestal een soort) die zich met hulp van de mens heeft gevestigd vóór 1492, de zogenaamde ontdekking van Zuid-Amerika door Christoffel Columbus. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Archeofyt ● Verwante termen: ● Duitse term: Archäophyt https://de.wikipedia.org/wiki/Archäophyt ● Engelse term: archaeophyte https://en.wikipedia.org/wiki/Archaeophyte + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#archeofyt archetype ar•che•ty•pe █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Archetype_(model) ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#archetype areaal are•aal █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: verspreidingsgebied Kijk bij verspreidingsgebied. areïek █ Bijvoeglijk naamwoord Kenmerk per eenheid van oppervlakte. (Het betreffende kenmerk wordt per eenheid van oppervlakte gegeven. Bijv. per ha.) ● Verwante term: bunder + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#areiek aren lezen āren lē•zen █ Werkwoordelijke woordgroep █ Naamwoord van handeling: (de) arenlezing Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Aren_lezen "arenlezing", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S000834.re.4 ● Verwante termen: ● Duitse term: Ährenlesen. Naamwoorden van handeling: (die) Ährenlese, (das) Ährenlesen https://de.wikipedia.org/wiki/Ährenlesen www.duden.de/rechtschreibung/Aehrenlese www.dwds.de/wb/lesen#2 ● Engelse term: glean, lease https://en.wikipedia.org/wiki/Gleaning www.merriam-webster.com/dictionary/glean https://en.wiktionary.org/wiki/lease#Etymology_1 www.etymonline.com/word/lease Het in het Nederlands geslopen Engels lease komt van Frans laisser, cognaat met Duits lassen; Nederlands en Nederduits laten, dat cognaat is met Engels let https://en.wiktionary.org/wiki/lease#Etymology_5 www.plattmakers.de/nl/940/laten https://en.wiktionary.org/wiki/let#Etymology_1 ● Franse term: glaner www.larousse.fr/dictionnaires/francais/glaner/37089?q=glaner#37037 https://fr.wikipedia.org/wiki/Glanage + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aren-lezen arillus █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: zaadmantel Kijk bij zaadmantel. Duitse term artgerecht █ Bijvoeglijk naamwoord Soortgerecht. Overeenkomstig met de levensbehoeften van een soort. Bijvoorbeeld het soortgerecht houden van een huisdier. "gerecht", Bron: Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID34913 www.duden.de/rechtschreibung/artgerecht www.duden.de/rechtschreibung/_gerecht armenbos ar•men•bos █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: armbos In vroegere tijden. Bos dat eigendom was van het arm(en)bestuur. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S004321.re.48 Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Burgerlijk_Armbestuur Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=M004295 Bron: Genwiki Limburg http://genwiki.nl/limburg/index.php?title=Armenbestuur Bron: Erfgoed Tungelroy PDF-bestand: www.erfgoedtungelroy.nl/Artikelen/Het%20armenbos.pdf "Het Armenbos zou eigendom geweest zijn van de Tafel van de Heilige Geest, zoals men destijds het Armbestuur, in de volksmond ‘den Armen’, noemde. Na de Franse revolutie werd deze kerkelijke instelling geseculariseerd en omgedoopt in ‘Bureau van weldadigheid’, de latere Commissie van Openbare Onderstand (nu OCMW). De eigenlijke oorsprong van het Armenbos moet mogelijk gezocht worden in het vroegere verbod om op de gemene gronden hout te kappen, uitgezonderd enkele plaatsen voorbehouden voor de behoeftigen." Bron: Agentschap Onroerend Ergoed https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/300139 ● Verwante term: bos + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#armenbos armhout arm•hout █ Zelfstandig naamwoord Hout van gesteltakken. Arm = gesteltak. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=S004320.re.42 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#armhout artsenijkruid art•se•nij•kruid █ Zelfstandig naamwoord Plant met geneeskrachtige werking, geschikt voor gebruik in de artsenij. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Arzneipflanze, Heilpflanze https://de.wikipedia.org/wiki/Heilpflanze + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#artsenijkruid artsenijtuin art•se•nij•tuin █ Zelfstandig naamwoord Kruidentuin waar men geneeskrachtig kruid teelt. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Apothekergarten, Arzneigarten https://de.wikipedia.org/wiki/Apothekergarten ● Engelse term: physic garden https://en.wikipedia.org/wiki/Physic_garden ● Franse term: jardin médicinal https://fr.wikipedia.org/wiki/Jardin_médicinal + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#artsenijtuin as...
aseksuele voortplanting asek•su•e•le voort•plan•ting █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ■ Evenwoorden: ongeslachtelijke voortplanting Kijk bij ongeslachtelijke voortplanting. assimilaat as•si•mi•laat █ Zelfstandig naamwoord Door assimilatie ontstaan product. Bijvoorbeeld glucose. Glucose wordt gevormd uit koolstofdioxide, licht en water of een andere waterstofdonor. ● Verwante term: assimilatie ● Duitse term: Assimilat www.duden.de/rechtschreibung/Assimilat + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#assimilaat assimilatie as•si•mi•la•tie █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Assimilatie_(biochemie) ● Verwante termen: ● Duitse term: Assimilation https://de.wikipedia.org/wiki/Assimilation_(Biologie) ● Engelse term: assimilation https://en.wikipedia.org/wiki/Assimilation_(biology) ● Franse term: assimilation https://fr.wikipedia.org/wiki/Assimilation_(biologie) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#assimilatie at...
aten āten █ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) aten Volgens het boek Bossen van Vlaanderen: "... drijven van varkens in bossen tijdens de herfst en winter op de vruchtenoogst, vooral eikels." Bossen van Vlaanderen - Een historische ecologie. Guido Tack, Paul Van den Bremt en Martin Hermy. Davidsfonds, 1993. Bladzijde 181. Afbeelding 1. Afbeelding 2. Bron: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=01915 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=01927 Bron: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4693 Bron: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=09317 Aten is woordverwant aan etten (laten beweiden) en etten is woordverwant aan eten. "etten", Bron: Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/etten "etten", Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=09317 Als men naar het Duitse ätzen kijkt, dan valt de gelijkenis met etsen op. Eén van de oorspronkelijke betekenissen van ätzen betekent een weide laten afvreten. Dat afvreten kennen we nu als materiaal afvreten met zuur, een overgankelijke taalevolutie. "etsen", Bron: Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/etsen ● Verwante termen: ● Duitse termen: atten, ātzen/aatzen, ätzen www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=NRhWB&lemid=AA00841 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PA02942 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RA02544 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=%E4tzen www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RA02510 https://de.wikipedia.org/wiki/Dehme_(Recht) www.duden.de/rechtschreibung/atzen https://de.wikipedia.org/wiki/Hutewald www.dwds.de/wb/Hutung Duits hüten, Nederlands hoeden https://de.wikipedia.org/wiki/Mastungsrecht www.dwds.de/wb/Mast www.dwds.de/wb/mästen https://de.wikipedia.org/wiki/Weidegerechtigkeit Schweine im Hutewald: Glückliche Tiere unter Bäumen | Unser Land | Bayerischer Rundfunk www.youtube.com/watch?v=7zXcHxnticI + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#aten atmosferische depositie at•mos•fē•ri•sche de•po•si•tie █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Neerslag. "depositie" op Inbo.be "Hoeveelheid van een stof of een groep van stoffen die uit de atmosfeer neerkomen in een gebied, uitgedrukt als een hoeveelheid per oppervlakte-eenheid en per tijdseenheid (bijvoorbeeld 10 kg SO2/ha/jaar). Bron: INBO www.inbo.be/nl/begrippen/letter_d ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#atmosferische-depositie atmotroof at•mō•troof █ Bijvoeglijk naamwoord Met regenwater gevoed (neerslagafhankelijk). Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/740/encyclopedie "atmotroof water" ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#atmotroof au...
autarkie au•tar•kie █ Zelfstandig naamwoord Op bestuurlijk niveau: het streven naar het zo min mogelijk afhankelijk zijn van anderen. Zelfverzorging of zelfvoorziening zijn evenwoorden voor dit streven. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Autarkie autarkisch: de eigenschap hebbend van autarkie ● Verwante termen: ● Duitse term: Autarkie https://de.wikipedia.org/wiki/Autarkie ● Engelse term: autarky https://en.wikipedia.org/wiki/Autarky ● Franse term: autarcie https://fr.wikipedia.org/wiki/Autarcie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autarkie autochorie au•tō•chō•rie █ Zelfstandig naamwoord ■ Letterlijke vertaling: zelfzaadverspreiding Van planten. Het zelf verspreiden van zaden. Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/151/encyclopedie/ ● Verwante termen: ● Duitse term: Autochorie https://de.wikipedia.org/wiki/Autochorie ● Engelse term: autochory https://en.wiktionary.org/wiki/autochory https://en.wikipedia.org/wiki/Seed_dispersal#Autochory ● Franse term: autochorie https://fr.wikipedia.org/wiki/Autochorie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autochorie autochtone herkomst au•toch•tō•ne her•komst █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Autochtone_herkomst https://nl.wikipedia.org/wiki/Autochtoon_(biogeografie) ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autochtone-herkomst autochtoon au•toch•toon █ Bijvoeglijk naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Autochtoon_(biogeografie) ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autochtoon autogamie au•tō•ga•mie █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: zelfbestuiving Kijk bij zelfbestuiving. auto-ecologie au•tō-ecō•lo•gie █ Zelfstandig naamwoord Deelgebied van de ecologie dat één soort bestudeert en de wisselwerking met de omgeving. ● Verwante term: ecologie ● Duitse termen: Autökologie, Autoökolgie https://de.wikipedia.org/wiki/%C3%96kologie#.C3.96kologie_der_Arten:_Aut.C3.B6kologie ● Engelse term: autoecology https://en.wikipedia.org/wiki/Autoecology https://en.wikipedia.org/wiki/Population_ecology https://en.wikipedia.org/wiki/Community_(ecology) synecology ● Franse term: autécologie https://fr.wikipedia.org/wiki/Autécologie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#auto-ecologie autotrofie au•tō•trō•fie █ Zelfstandig naamwoord ■ Te onderscheiden van: heterotrofie Het vermogen van organismen om hun bouwstoffen uit (enkel) anorganische materialen te halen. Bron: Biologische encyclopedie, door G. Th. van Kempen en Ronald van Kempen, langs Ensie.nl www.ensie.nl/biologische-encyclopedie/autotrofie Bron: Vreemde woorden - Prisma woordenboek, door A. Kolsteren en Ewoud Sanders www.ensie.nl/vreemde-woorden/autotrofie Bron: Wisiwis, UGent Plantentuin www.wisiwis.ugent.be/glossary.php#autotrofie ● Verwante termen: ● Duitse term: Autotrophie https://de.wikipedia.org/wiki/Autotrophie ● Franse term: autotrophie https://fr.wikipedia.org/wiki/Autotrophie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autotrofie autotroof au•tō•troof █ Bijvoeglijk naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Autotroof ● Verwante termen: ● Duitse term: autotroph www.duden.de/rechtschreibung/autotroph https://de.wikipedia.org/wiki/Autotrophie ● Engelse term: autotrophic. Autotroph = autotroof organisme, zelfstandig naamwoord https://en.wiktionary.org/wiki/autotrophic https://en.wiktionary.org/wiki/autotroph https://en.wikipedia.org/wiki/Autotroph ● Franse term: autotrophe https://fr.wikipedia.org/wiki/Autotrophie https://fr.wiktionary.org/wiki/autotrophe + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#autotroof auxine au•xi•ne █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Auxine ● Verwante termen: ● Duitse term: Auxine https://de.wikipedia.org/wiki/Auxine ● Engelse term: auxin https://en.wikipedia.org/wiki/Auxin ● Franse term: auxine https://fr.wikipedia.org/wiki/Auxine + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#auxine av...
avegaar ave•gaar █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen, oorspronkelijke vormen: navegaar, navegeer ■ Wisselvorm: agger ■ In de Limburgse provincieën veelal èver of èvert Handgereedschap voor het boren van grotere gaten. In oorspronkelijke woordvorm navegaar. Samenstelling uit nave + gaar. Door verkeerde woordscheiding kon in de spreektaal avegaar ontstaan. Nave verwijst naar naaf. Met de navegaar boort men gaten die dienen als naven. Kijk bij naaf en gaard. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Avegaar Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/avegaar Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M004589 Bron: Het MOT www.mot.be/resource/Tool/avegaar?lang=nl www.mot.be/resource/Tool/naafboor?lang=nl Bron: e-WND http://ewnd.ivdnt.org/boeken/woord/9325 "effer" "agger", wat komt overeen met Engels auger, in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003186 "egger", Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=08534 "negger", Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=32289 "navegheer", Bron: Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID13408 "navegheer", Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=31965 "navegeer", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M040843 "agger", Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/agger avegaar in het Woordenboek van de Brabantse dialecten Deel II, Aflevering 7, Houtbewerking 1 avegaar in het Woordenboek van de Limburgse Dialecten, Volume 2; Volume 12
● Verwante termen: ● Duitse termen, verwijst naar naaf: Nabenbohr, Nabenbohrer ● Duitse termen: Dollbohrer, Dollenbohrer (Dolle = gat of pen, woordverwant aan dille), Löffelbohrer, Schneckenbohrer, Stangenbohrer www.dwds.de/wb/Nabenbohrer www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RN00013 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PD02768 ● Engelse term: auger, nauger https://en.wikipedia.org/wiki/Auger https://en.wiktionary.org/wiki/auger www.etymonline.com/word/auger www.merriam-webster.com/dictionary/auger ● Deense term: naver https://da.wikipedia.org/wiki/Naver_(værktøj) ● Noorse term: navar https://no.wikipedia.org/wiki/Navar https://nn.wikipedia.org/wiki/Navar ● Zweedse term: navare https://sv.wikipedia.org/wiki/Navare ● Franse termen: cuillère (lepelboor), tarière, tarière à main, vrille (schroefboor) https://fr.wikipedia.org/wiki/Tarière https://fr.wiktionary.org/wiki/tarière https://fr.wiktionary.org/wiki/taratrum www.cnrtl.fr/etymologie/tarière + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#avegaar avifauna avi•fau•na █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: vogelrijk ■ Van Latijn en Neolatijn avi- (avis) + fauna. Latijn avis = Nederlands vogel Deel van de fauna dat alleen uit (vliegende) vogels bestaat. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Avifauna Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/avifauna Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/avifauna "vogelrijk", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M081366.re.214 "avis", Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/avis#Latijn ● Verwante termen: ● Duitse termen: Avifauna, Vogelwelt https://de.wikipedia.org/wiki/Avifauna ● Engelse term: avifauna https://en.wikipedia.org/wiki/Avifauna_(disambiguation) ● Franse term: avifaune https://fr.wiktionary.org/wiki/avifaune + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#avifauna avondrood avond•rood █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Avondrood Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M004653 "groot avondrood" en "klein avondrood", vlinders genoemd naar dit lemma, Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Groot_avondrood https://nl.wikipedia.org/wiki/Klein_avondrood ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/a#avondrood |