haagboom
haag•boom █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: hegboom Boom in een haag. ● Verwante termen: ● Engelse term: hedgerow tree https://en.wikipedia.org/wiki/Hedge#Hedgerow_trees + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#haagboom haagdoorn
haag•doorn █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: hagedoorn Oud synoniem van meidoorn. ● Duitse termen, woordverwant: Hagedorn, Hagendorn www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=hagedorn www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=hagendorn ● Engelse term, woordverwant: hawthorn. haw = haag, thorn = doorn + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#haagdoorn haagmes
haag•mes █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: heggenbaard (baard zoals in hellebaard), heggenzwaard, doornenmes, doornmes, doornsikkel, veegmes ■ Synoniem, indien zo gevormd: halve maan ■ Synoniem, zo genoemd door maker en verdeler Polet (B): haagkapper Groot snoeimes op een lange steel, in veel gevallen met een blad in de vorm van een halve maan. Gereedschap voor het onderhoud van heggen.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M022747 Het MOT www.mot.be/resource/Tool/hakmes-met-lange-steel?lang=nl De beknopte huishoudelyke hovenier, deel I; Meertens Instituut *13. Een Croisant of Halve Maan; dienende tot opslaging der Heggen, die niet te harthoutig syn, als Ypen, Linden, &c. Men dient 'er verscheidene te hebben, met korte en met lange Steelen, naar dat de Heggen lager of hooger syn. www.meertens.knaw.nl/boedelbank/boedellexicon/dossiers/knoop.htm www.erfgoedplus.be/details/KF.objecten.148153457567215580266865 Oord in Gelderland.
● Verwante termen:
● Duitse term: Hagmesser www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GH00784 www.wdw.uni-trier.de/onlinewb/index.php3?id=56442 ● Engelse term: slasher
● Verwante Engelse term: bill
https://en.wikipedia.org/wiki/Bill_(weapon) ● Franse term: croissant https://fr.wikipedia.org/wiki/Croissant_(outil_de_jardinage) https://fr.wiktionary.org/wiki/croissant + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#haagmes █ Zelfstandig naamwoord Smalle weg afgezoomd met dicht houtgewas. Bron: Genker straatnaamgeving in de twintigste eeuw, Vic Mennen www.dbnl.org/tekst/menn002genk01_01/menn002genk01_01_0001.php "steeg", Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/steeg1 "steeg", Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22steeg%22 ● Verwante termen: ● Duitse termen: Heckengang, Heckengasse?, Heckensteg? www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GH04711 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#haagsteeg █ Zelfstandig naamwoord Het MOT www.mot.be/resource/Tool/haagtrekker?lang=nl Dit is een benaming die het Museum voor Oude Technieken opgeeft. Kijk ook bij klamaks. haagschaar
haag•schaar █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: heggenschaar Kijk bij heggenschaar.
haak █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm die nu als dialect beschouwd wordt: hook 1. Aan het uiteinde omgebogen voorwerp. 1.1. Gebruiksvoorwerp (werktuig) met een gebogen uiteinde.
Haak is woordverwant aan hoek, Nederduits Hook.
www.etymologiebank.nl/trefwoord/hoek www.etymologiebank.nl/trefwoord/hoek2 www.plattmakers.de/nl/8320/Hook bootshaak brandhaak doornhaak kantelhaak mathaak
pakhaak
riethaak
sloothaak
vlottershaak
walhaak
Engels billhook = bijlhaak, als Nederlandse variant bijlhook
● Verwante termen: Recht of gebogen mes met twee handvatten dat men naar zich toe trekt om rond hout vorm te geven of te ontschorsen.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Haalmes Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M022839 "snippermes", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M064754.re.6 "trekmes", Het MOT www.mot.be/resource/Tool/trekmes-recht?lang=nl www.mot.be/nl/opzoeken/iddoc/naam?query=trekmes "trekmes", Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/trekmes "trekmes", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M070103 ● Verwante termen: ● Duitse term: Zugmesser https://de.wikipedia.org/wiki/Zugmesser ● Franse term: plane https://fr.wikipedia.org/wiki/Plane ● Engelse term: drawknife https://en.wikipedia.org/wiki/Drawknife + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#haalmes 1. █ Zelfstandig naamwoord 1. ■ Synoniem: trichoom Bepaald plantendeel.
Bijvoeglijk naamwoord: behaard
● Verwante termen bij 1: ● Duitse termen bij 1: Haar, Härchen, Pflanzenhaar, Trichom https://de.wikipedia.org/wiki/Trichom www.duden.de/rechtschreibung/Pflanzenhaar Artikel 3: www.duden.de/rechtschreibung/Haar_Kopfhaar_Fell_Horngebilde#b2-Bedeutung-3 ● Franse term bij 1: trichome https://fr.wikipedia.org/wiki/Trichome_(botanique) ● Engelse term bij 1: hair, trichome https://en.wikipedia.org/wiki/Trichome 2. █ Zelfstandig naamwoord Snede van het zeisblad. Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/haar4 Neerlandistiek ● Verwante termen bij 2: ● Duitse term bij 2: Har www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=NRhWB&lemid=AH00344 3. █ Zelfstandig naamwoord 3. ■ Wisselvorm: haren (haar + en) Zandige hoogte in de heide. Plaatsnaam.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/haar3 Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4199 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M022873 Plaatsnaam.
Etymologiebank.nl
www.etymologiebank.nl/trefwoord/haar7 Taaldacht www.taaldacht.nl/vergeten-woorden-h Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Haaren_(Noord-Brabant) https://nl.wikipedia.org/wiki/Haren_(Brussel) https://nl.wikipedia.org/wiki/Haren https://nl.wikipedia.org/wiki/Bergharen https://nl.wikipedia.org/wiki/Neerharen#Etymologie Haarlo ● Verwante termen bij 3: Houtblok waarin het haaraambeeld (bijvoorbeeld de haarspit) geplaatst wordt..
Haarblok in het Woordenboek van de Limburgse dialecten.
● Verwante termen:
● Duitse term: Dengelamboss ● Franse termen: enclumette, enclumette de faucheur https://fr.wiktionary.org/wiki/enclumette www.mot.be/resource/Tool/enclumette-de-faucheur?lang=fr ● Engelse term: peen anvil
haargaffelhaar•gaf•fel █ Zelfstandig naamwoord ■ Kortweg: gaffel
■ Synoniem: haarmik
Gaffel (bepaald tweevoudig vertakt hout) die de zeis ondersteunt wanneer de zeis op het veld gehaard wordt met behulpt van de haarspit.
(Bemerk dat de haarspit schuin in de grond geslagen is.)
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#haargaffel haar•ge•touw
█ Zelfstandig naamwoord ■ touw = werktuig. ge + touw
■ Synoniem: haargetuig
Het woord touw in haargetouw heeft geen betrekking op de touw die gebonden werd aan de haarspit en de haarhamer.
"touw", Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal
"getouw", Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22getouw%22
"getouw", Etymologiebank.nl "weefgetouw"
"getuig", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M019797 "getuig", Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=13436 "tuig", Etymologiebank.nl
haaralm = haaralaam
Nederlands haartuig, Duits Harzeug
● Verwante termen: ● Duitse term: Hargezau www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RH02126 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#haargetouw haargetuig
haar•ge•tuig █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: haargetouw Kijk bij haargetouw.
haarhamer
haar•hā•mer █ Zelfstandig naamwoord Het MOT www.mot.be/resource/Tool/haarhamer?lang=nl ● Verwante termen: ● Duitse termen: Dengelhammer, Haarhammer www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=haarhammer ● Franse term: marteau à battre les faux www.mot.be/resource/Tool/marteau-a-battre-les-faux?lang=fr ● Engelse term: peen hammer + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#haarhamer haar•kruk
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: haarmik
Een houten vork die men onder de steel van een zeis zet wanneer men die met een hamer scherp wil slaan.
Bron: Dommellandse woorden door Jan Goossens. ● Verwante termen: haarmik
haar•mik
haarscherp█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: haarkruk haar•scherp █ Bijvoeglijk naamwoord 1. Zeer scherp.
1.1. Van zeisbladen. Een snede hebbend die zo dun is als een haar (het soort haar dat op een lichaam groeit).
Bron: Neerlandistiek 1.2. In de fotografie. Letterlijk: Zodanig scherp in beeld gebracht dat een haar in het beeld te onderscheiden is. Algemeen: Zeer gedetailleerd.
Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/haarscherp Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=A008374.re.10 ● Verwante termen: ● Duitse term: haarscharf
https://de.wiktionary.org/wiki/haarscharf + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#haarscherp haar•spit █ Zelfstandig naamwoord ■ haar (van het werkwoord haren) + spit
Haaraambeeld om het zeisblad op het veld te haren. Spit genoemd naar de gelijkenis met een spit in de betekenis van puntige ijzeren staaf of puntig voorwerp. Nog gekend als braadspit; staaf waaraan men vlees roostert; kip aan het spit. De spit van de haarspit wordt in de grond gestoken. De haarspit is een bepaald veldaambeeld.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M022985 "spit", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M065376.re.5 "spit", Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/spit1 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Haarspit Het MOT www.mot.be/resource/Tool/haarspit?lang=nl "haarijzer", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M022928 ● Verwante termen:
● Duitse term: Harspiess
www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RH02134 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#haarspit ha•bi•tat
█ Zelfstandig naamwoord De leefomgeving van een bepaalde soort. De abiotische en biotische factoren van een habitat voldoen aan de eisen en toleranties die de soort stelt om te kunnen overleven, groeien en voortplanten.: Een soort kan verschillende habitats nodig hebben in de loop van een jaar of zijn levenscyclus. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Habitat Ecopedia www.ecopedia.be/58/encyclopedie/ ● Verwante termen: ● Duitse term: Habitat https://de.wikipedia.org/wiki/Habitat ● Franse term: habitat https://fr.wikipedia.org/wiki/Habitat_(écologie) ● Engelse term: habitat https://en.wikipedia.org/wiki/Habitat + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#habitat habitatboom
ha•bi•tat•boom █ Zelfstandig naamwoord Boom die levensruimte oftewel habitat biedt aan organismen. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#habitatboom █ Naamwoord van handeling van habitat fragmenteren
● Verwante termen:
● Duitse term: Habitattrennung https://de.wikipedia.org/wiki/Habitattrennung ● Franse term: fragmentation des habitats https://fr.wikipedia.org/wiki/Fragmentation_écopaysagère ● Engelse term: habitat fragmentation https://en.wikipedia.org/wiki/Habitat_fragmentation + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#habitatfragmentatie █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Vogelrichtlijn_en_Habitatrichtlijn ● Verwante termen: ● Duitse term: Habitatrichtlinie https://de.wikipedia.org/wiki/Richtlinie_92/43/EWG_(Fauna-Flora-Habitat-Richtlinie) ● Franse term: Directive Habitats https://fr.wikipedia.org/wiki/Directive_habitats ● Engelse term: Habitats Directive https://en.wikipedia.org/wiki/Habitats_Directive + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#habitatrichtlijn habitatrichtlijngebied
ha•bi•tat•richt•lijn•ge•bied █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Habitatrichtlijngebied ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#habitatrichtlijngebied ha•bi•tat•ty•pe
█ Zelfstandig naamwoord ● Verwante term: habitat ● Engelse term: habitat type + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#habitattype Het verliezen van levensruimte oftewel habitat.
● Verwante termen: ● Duitse term: Habitatverlust https://de.wikipedia.org/wiki/Habitatverlust ● Franse term: perte d'habitat ● Engelse term: habitat loss https://en.wikipedia.org/wiki/Habitat_destruction + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#habitatverlies habitus
ha•bi•tus █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: groeivorm Kijk bij groeivorm.
Duitse term Hackberg ■ Synoniem: Hauberg https://de.wikipedia.org/wiki/Hauberg https://de.wikipedia.org/wiki/Schwendbau ● Verwante term: hakhout ● Duitse verwante term: Lohhecke hagel
hā•gel █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hagel_(neerslag) ● Verwante termen: ● Duitse term: Hagel https://de.wikipedia.org/wiki/Hagel ● Franse term: grêle https://fr.wikipedia.org/wiki/Grêle ● Engelse term: hail https://en.wikipedia.org/wiki/Hail + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hagel hagelschade
hā•gel•schā•de █ Zelfstandig naamwoord Schade door hagel aan tere delen van een plant, zoals loof, bloemen, vruchten en bast van jonge twijgen. ● Duitse term: Hagelschaden
● Franse term:dégât(s) de grêle
hagelsteen
hā•gel•steen █ Zelfstandig naamwoord "Uit hagel en steen. Wellicht (immers indien hagel zelf reeds keisteen, kiezel betekent) een tautologische samenstelling. Hagelkorrel; doch meestal in toepassing op de grotere ijsklompen die uit de lucht vallen." Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023096 ● Verwante termen: ● Duitse term: Hagelkorn ● Franse term: grelôn ● Engelse term: hailstone www.ecologydictionary.org/HAILSTONE + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hagelsteen Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hak_(grondbewerking)tweetand. Voorstelterm van Carlos Montfort: gaffelhak Het MOT www.mot.be/resource/Tool/tweetand?lang=nl "tweetand", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M071452.re.364 aardappelrooihaak (objectief gevormde synoniemen: aardappelrooihak, drietand, rooihak) www.mot.be/resource/Tool/aardappelrooihaak?lang=nl ● Verwante termen: ● Duitse term: Hacke https://de.wikipedia.org/wiki/Hacke_(Werkzeug) https://de.wiktionary.org/wiki/Hacke In Zuidelijk Duits is een Hacke ook een aks, bijl. Vergelijk met werkwoord graven en werktuig graaf; hakken -> hak, Hacke. ● Franse termen: houe, sarcloir? https://fr.wikipedia.org/wiki/Houe ● Engelse termen: hack, hoe https://en.wikipedia.org/wiki/Hoe_(tool) www.etymonline.com/word/hack + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hak hakblok
hak•blok █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: kapblok Kijk kapblok.
█ Stofnaam
■ Synoniemen: aardhout, akkermaalshout, houtwas (onder voorbehoud), houw, kaphout, knothout, schaarhout, slaghout, strubbe
■ Plaatsnaam: houw
■ Synoniemen voor hakhout als bos: hakbos, houw, schaarbos, schalmbos, slagbos. Hout kan ook bos betekenen, als achtervoegsel -hout. 1. Bepaalde loofbomen en -struiken die in een langdurige kringloop gekapt oftewel afgezet worden om rijs of dikker hout te oogsten. Na het afzetten lopen de stoven telkens opnieuw uit. Na een bepaalde tijd wordt de stoofopslag geoogst.
Het tweede woorddeel hout kan ook bos betekenen.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023152 Ecopedia www.ecopedia.be/47/encyclopedie Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hakhout Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M063837 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M062125 Leestekens van het Landschap www.leestekensvanhetlandschap.nl/hakhout "slaghout", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023152&article=slaghouthttp://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M063837&article=slachhout rijshakhout taillis simple hakbos in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
https://books.google.be/books?id=kDdUAAAAcAAJ&pg=PA69&lpg=PA69&dq=hakhout+brabant&source=bl&ots=YAi46rTrLH&sig=9BXxJabwfvqZjJtBSMp58oyVvJM&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwi_hbSluJXTAhWCORQKHfj_AkcQ6AEIWDAI#v=onepage&q=hakhout%20brabant&f=falsehttp://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023135 "kaphout", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030248 Hakhout door Victor Westhoff en Maurits Frans Mörzer Bruijns http://natuurtijdschriften.nl/download?type=document&docid=493587 Hakhout - Suggesties voor het beheer door Patrick Jansen en Leen Kuiper www.probos.nl/images/pdf/boeken/ScanboekHakhout.pdf ● Verwante termen:
● Duitse term, heden algemeen, vaag: Gehölz (langs velden, weiden en graslanden) Schlaghecke: "Hecke, die nur alle paar Jahre »geschlagen«, nicht geschoren wird." Bron: www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RS05916 Artikel 2.c "Schlagholzbusch, Busch in dem Holz geschlagen wird.": www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RS05918 www.duden.de/rechtschreibung/Niederwald_Wald www.duden.de/rechtschreibung/Gehoelz https://de.wikipedia.org/wiki/Niederwald Hagbösch Wald zum Schlagen von Brennholz Brennholz, das alle 15—20 Jahre im Hagbösch gehauen wurde www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=NRhWB&lemid=AH00103 Hagenbusch www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GH00687
● Franse term: taillis
https://fr.wikipedia.org/wiki/Taillis https://fr.wikipedia.org/wiki/Cépée www.larousse.com/en/dictionaries/french/taillis https://fr.wikipedia.org/wiki/Taillis_simple ● Engelse termen: coppice, copse https://en.wiktionary.org/wiki/coppice www.etymonline.com/word/coppice 2. Hout geoogst van hakhout 1.
● Verwante termen: ● Duitse term: Schlagholz Artikel 2.a.: geschlagenes Holz, besonders Schanzenholz: www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RS05918 1) im forstwesen. a) holz, welches gefällt werden kann oder geschlagen ist, flandria slachhout 1) im forstwesen. b) unterholz, buschholz, niederwald. ... nach Nemnich so genannt, weil es nicht wieder gesät zu werden braucht, sondern am stamme wieder ausschlägt www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GS10109 http://drw-www.adw.uni-heidelberg.de/drw-cgi/zeige?index=lemmata&term=schlagholz + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hakhout hakhoutbed
hak•hout•bed █ Zelfstandig naamwoord Bed waarin het hakhout staat. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hakhoutbed hakhoutbeheer
hak•hout•be•heer █ Naamwoord van handeling van hakhout beheren. Het regelmatig afzetten van hakhout en de bijkomende handelingen, zoals het onderhoud van wallen (vrijmaken van ongewenste begroeiing en afgezakte aarde of zand terug op de wal scheppen). Hakhoutbeheer kan beschouwd worden als een vorm van bosbouw.
● Verwante termen:
● Duitse term, vertaalequivalent: Schlagholzbewirtschaftung (Wirtschaft = waardschap, waard = beheerder).
● Duitse termen: Hauwirtschaft, Niederwaldwirtschaft, Schlagholzwirtschaft ● Duitse term, heeft betrekking op wisselgebruik van perceel: Feld-Waldwirtschaft www.spektrum.de/lexikon/geographie/feldwaldwirtschaft/2397 ● Engelse termen: coppice management, coppicing https://en.wikipedia.org/wiki/Coppicing ● Franse term: régime de taillis https://fr.wikipedia.org/wiki/Régime_de_taillis + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hakhoutbeheer Boom die beheerd wordt als hakhout.
● Verwante termen: ● Engelse term: coppice tree + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hakhoutboom ■ Synoniemen: houw, houwbos, slagbos
Bos dat bestaat uit hakhout, eventueel met overstaanders. Synoniem: hakhout (hout betekent ook bos) ● Verwante termen: ● Duitse term, vertaalequivalent: Niederwald. https://de.wikipedia.org/wiki/Niederwald ● Duitse term: Bauernwald www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RB02100 Ook Hauwald en Feldwald? ● Verwante Duitse termen: Eichenschälwald, Lohhecke www.spektrum.de/lexikon/biologie/eichenschaelwald/20225 https://de.wikipedia.org/wiki/Lohhecke ● Franse term: forêt en taillis ● Engelse term: coppice woodland Haag die bestaat uit hakhout.
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hakhouthaag hakhoutkroon
hak•hout•kroon █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: stoofopslag hakhoutopslag
hak•hout•op•slag █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: stoofopslag Kijk bij stoofopslag. hakken
hak•ken █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (de) hak, (het) hakken, (de) hakking ■ Synoniemen: houwen, kappen ■ Contextueel synoniem: vellen
1. Door middel van slaan of houwen met een snijdend werktuig in delen splitsen, in stukken splijten.
2. Door middel van slaan, houwen met scherp gereedschap iets scheiden, afscheiden van datgene waaraan het vast zit. In het bijzonder staand hout oogsten in het algemeen; de stam of (hakhout)scheut scheiden van de stronk/stoof. 3. Door slaan of houwen met scherp gereedschap tot stand brengen, vervaardigen. 4. Door slaan, houwen met scherp gereedschap losmaken, bevrijden, dus: loshakken. Zie ook het gereedschap hak. Bewerkte tekstovername van de Geïntegreerde Taal-Bank, bron:
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023167 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/hakken Een veronderstelling: hakken komt van haxen en haxen komt van het werktuig aaks/aks. aksen –> haxen (haksen) –> hakken. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003264&article=haxen "doorhakken", Wiktionary
https://nl.wiktionary.org/wiki/doorhakken "houthakken", Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/houthakken ● Verwante termen: ● Duitse term, woordverwant: hacken www.duden.de/rechtschreibung/hacken_mit_Hacke_Beil ● Engelse term, woordverwant: hack www.etymonline.com/word/hack https://en.wiktionary.org/wiki/hack#Etymology_1 ● Franse term, woordverwant: hacher www.cnrtl.fr/etymologie/hacher ● Franse term, vertaalequivalent: couper ● Waalse term, woordverwant: hatchî
http://chanae.walon.org/lh/wa/dic/index.php?query=hatchî
https://wa.wiktionary.org/wiki/hatchî https://wa.wiktionary.org/wiki/hatcher https://wa.wiktionary.org/wiki/haetchî + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hakken hakmes
hak•mes
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kapmes hak•sel
█ Zelfstandig naamwoord ■ hak + sel
Bron: Wiktionary
https://nl.wiktionary.org/wiki/haksel
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/haksel Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023180 -sel
ter aanduiding van het voortbrengsel der werking Wiktionary
https://nl.wiktionary.org/wiki/-sel
● Verwante termen: ● Duitse term: Häcksel www.dwds.de/wb/Häcksell hak•se•laar
Machine om te hakselen. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023180.re.6 ● Verwante termen: ● Duitse term: Häcksler www.dwds.de/wb/Häcksler https://de.wikipedia.org/wiki/Häckselmaschine + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hakselaar hak•se•len
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) hakselen Tot haksel maken. Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/hakselen Hakselen is woordverwant aan hakken.
hā•len
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (de) haal*, (het) halen, (de) haling ■ Synoniem: trekken Naar zich toe trekken. De handeling die men doet met een haalmes.
*haal, zoals in uithaal
Op de helft van de dikte van het hout. Een halfhoutse verbinding.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023254 www.encyclo.nl/begrip/Halfhouts "liplas", Joostdevree.nl www.joostdevree.nl/shtmls/liplas.shtml ● Verwante term: halfparasiet
half•pa•ra•siet █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: hemiparasiet Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Halfparasiet Harige ratelaar en maretak zijn halfparasieten. ● Verwante term: parasiet ● Duitse termen: Halbparasit, Hemiparasit www.spektrum.de/lexikon/biologie/hemiparasiten/31280 ● Franse term: hémiparasite www.larousse.fr/dictionnaires/francais/hémiparasite/39493 ● Engelse term: hemiparasite + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#halfparasiet halm
█ Zelfstandig naamwoord Stengel van grassen en granen. Bron: Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=halm&lang=nn Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/halm Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/halm strohalm helm
● Duitse termen: Halm, Holm
www.dwds.de/wb/Halm www.duden.de/rechtschreibung/Halm https://www.dwds.de/wb/Holm#1 ● Franse termen: (van granen) chaume, (van gras) brin Halfschaduw heeft betrekking op de standplaats van planten. In halfschaduw ontvangt een plant ongeveer tussen de 2 à 4 uur (zo goed als) ongedempt zonlicht.
halfstam
half•stam █ Zelfstandig naamwoord 1. Boomteeltvorm in de fruitteelt. Halfstam beschrijft de nominale enthoogte van 1,50 tot 1,60 meter. Bron: Guy De kinder http://fruitabc.blogspot.be/2012/12/halfstam-hoogstam-of-laagstambomen-van.html 2. Korte woordvorm van halfstamboom.
● Verwante termen: ● Duitse term: Halbstamm https://de.wikipedia.org/wiki/Zuchtform_(Obstgehölze)#Halb-_und_Niederstamm ● Franse term: demi tige + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#halfstam half•stam•boom
█ Zelfstandig naamwoord Fruitboom die als halfstam geteeld is. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#halfstamboom half•stam•boom•gaard
█ Zelfstandig naamwoord Boomgaard die bestaat uit halfstambomen.
half•struik
Definitie onder voorbehoud: Plant die kenmerken van een struik heeft, maar niet volledig verhout en daarom geen struik is.█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: suffrutex (sub + frutex) Kijk ook bij dwergstruik.
● Duitse term: Halbstrauch
https://de.wikipedia.org/wiki/Halbstrauch ● Franse term: sous-arbrisseau https://fr.wiktionary.org/wiki/sous-arbrisseau https://fr.wikisource.org/wiki/L’Encyclopédie/1re_édition/SUFFRUTEX ● Engelse term: Subshrub https://en.wikipedia.org/wiki/Subshrub https://en.wiktionary.org/wiki/subshrub https://en.wiktionary.org/wiki/suffrutex www.finedictionary.com/suffrutex.html + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#halfstruik hal•le
█ Zelfstandig naamwoord Plaatsnaam die de volgende betekenissen kan hebben.
(Halle kan ook een samenstelling zijn die bestaat uit twee woorden: hal + le, waarbij het laatste woord een anders betekenis heeft, zoals bijvoorbeeld loo. Kijk bij loo.)
1. Bocht in hoogland.
Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID5183 2. Overdekte handelplaats. Hal.
Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID2442 3. Wisselvorm van halde, helling. Overdrachtelijk: holle gracht.
Citaat: "Etymologie: Mog. < Germ. *χalu- 'afhellend'?" (Nota van de samensteller: afhellend verwijst naar halde).
Bron: Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID13177 Halen, Limburg (B) https://nl.wikipedia.org/wiki/Halen_(België)#Toponymie Halle, Heusden-Zolder, Limburg (B)
Halle, Vlaams-Brabant (B)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Halle_(Vlaams-Brabant)#Toponymie
halve maanHalmaal, Limburg (B) https://nl.wikipedia.org/wiki/Halmaal Overzicht op Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Halle + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#halle hal•ve maan █ Woordgroep Haagmes met een blad in de vorm van een halve maan. Het haagmes wordt veel vereenzelvigd met de halve maan, maar haagmessen zijn er verschillende vormen.
● Verwante termen: ● Franse term: croissant https://fr.wikipedia.org/wiki/Croissant_(outil_de_jardinage) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#halve-maan ■ Wisselvormen: hamme, hem
1. Ham is afgeleid van het Germaanse ‘Hamma’ wat zoveel betekent als landtong uitspringend in overstromingsgebied. In hedendaags Nederlands met prefix uit-: uitham.
Artikel 1: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023516 Taaldacht www.taaldacht.nl/over-taaldacht/#comment-214 www.taaldacht.nl/vergeten-woorden-h/ hamme https://nl.wikipedia.org/wiki/Hamme ham/hamme, bocht in een water
Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=15571&article=hamm http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023516&lemmodern=ham http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023518&lemmodern=ham https://nl.wikipedia.org/wiki/Hamm_(Noordrijn-Westfalen)#Geschiedenis Kijk bij "Namenbedeutung von Hamburg": www.onomastik.com/on_geschichte_hamburg.php
https://de.wikipedia.org/wiki/Hammaburg https://de.wikipedia.org/wiki/Hammaburg#Namensursprung https://de.wikipedia.org/wiki/Hamm_(Begriffsklärung) ● Waalse term: han
2. Griend.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis 2, http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023516 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=15548
www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=ham + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#ham ● Duitse term: Hammer
● Franse term: marteau
● Engelse term: hammer
www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=hammer + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hamer hā•me•ren
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) hameren
handbijl
hand•bijl █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: keukenbijl Bijl om met één hand te gebruiken. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Handaxt, Handbeil, Küchenbeil ● Engelse termen: hand bill, hatchet https://en.wikipedia.org/wiki/Billhook#Design 2. Eigenlijk elke boor die in de hand genomen wordt, in tegenstelling tot vaststaande boren. Bijvoorbeeld, een door een elektrische motor aangedreven handboor. Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Handboor
https://nl.wikipedia.org/wiki/Boor_(gereedschap) Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023604 fret in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M016928 "fret", Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/fret2 Het MOT www.mot.be/resource/Tool/fretboor?lang=nl www.mot.be/resource/Tool/zwikboor?lang=nl "fretboor", Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Fretboor
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#handboor● Verwante termen: ● Duitse term: Handbohrer https://de.wikipedia.org/wiki/Handbohrmaschine ● Engelse term: hand bore www.etymonline.com/word/bore ● Engelse term: hand winch
● Engelse term, Noord-Amerika: come-a-long https://en.wikipedia.org/wiki/Come-A-Long + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#handlier hand•schaaf
█ Zelfstandig naamwoord 1. Schaaf die met de hand bediend worden, in tegenstelling tot een gemotoriseerde schaaf.
2. Kleine schaaf. Schaaf die met één hand gebruikt wordt.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Blokschaaf Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?wdb=WNT&actie=article&uitvoer=HTML&id=M019304 gerfschaaf ● Duitse term: Handhobel
https://de.wikipedia.org/wiki/Hobel https://de.wikipedia.org/wiki/Schrupphobel ● Franse term: rabot à main ● Engelse term: hand plane
Eenhandige snoeischaar.
● Verwante termen:
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#handsnoeischaar handsproeier
hand•sproei•er
█ Zelfstandig naamwoord
Bepaald voorwerp om water over iets te sproeien en dat daarbij in de hand genomen wordt.
Handsproeier, bevestigd aan waterslang.
Handsproeier in de vorm van een potje.
● Verwante termen: ● Duitse term: Handsprüher + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#handsproeier hand•zaag
1. █ Zelfstandig naamwoord 1. ■ Synoniemen, Zuid-Nederlands: jefzaag (uitspraak van jef lijkt op het Engelse Geoff), Sint-Jozefszaag, vossestaart(zaag) Type zaag dat vooral door timmerlui gebruikt wordt.
Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Handzaag
2.1. Elke type zaag waarmee men met de hand zaagt (niet machinaal).● Verwante term bij 1: ● Duitse termen bij 1: Fuchsschwanzsäge, Handsäge https://de.wikipedia.org/wiki/Fuchsschwanz_(Säge) ● Franse term bij 1: scie égoïne https://fr.wikipedia.org/wiki/Scie_égoïne https://fr.wiktionary.org/wiki/scie_égoïne ● Engelse term bij 1: hand saw, panel saw https://en.wikipedia.org/wiki/Hand_saw 2. █ Zelfstandig naamwoord 2.2. Elke type zaag die in de hand genomen wordt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld een tafelzaag of lintzaag. ● Franse term bij 2: scie à main
hard•hout
█ Zelfstandig naamwoord Hout met een zekere oppervlaktehardheid of slijtvastheid.
hardschaligheid
hard•scha•lig•heid █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hardschaligheid ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hardschaligheid ■ Wisselvormen: haar, haart/haert
■ haar + en. -en = veel voorkomend achtervoegsel in plaatsnamen.
Plaatsnaam: zandige heuvelrug
Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID31752 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Haaren_(Noord-Brabant) https://nl.wikipedia.org/wiki/Haren_(Brussel) https://nl.wikipedia.org/wiki/Haren https://nl.wikipedia.org/wiki/Bergharen https://nl.wikipedia.org/wiki/Neerharen#Etymologie Haarlo "haar", Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/haar3 "haar", Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4199 "haar", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M022873 "haar", Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/haar7 Heers https://nl.wikipedia.org/wiki/Heers_(Nederland)#Etymologie Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID2474.re.13 "haart", Etymologiebank.nl Grote Haart/Haert en Kleine Haart/Haert te Hamont (B).
█ Naamwoord van handeling: (het) haren
Wikipedia
● Verwante termen:
● Nederduitse term: horen https://de.wikipedia.org/wiki/Dengeln www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RH02114 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RH02156 www.plattmakers.de/nl/6734/horen ● Franse termen: matage? battage? https://fr.wikipedia.org/wiki/Matage_(mécanique) ● Engelse term: peen https://en.wikipedia.org/wiki/Peening + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#haren-werkwoord harig
hā•rig █ Bijvoeglijk naamwoord Behaard. Harig hout: Gezaagd en ongeschaafd hout met ruwe vezels op de zijden. De ruwe vezels lijken op haren. ● Verwante termen:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hark
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M058030 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M058434 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M057183 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=45892 Het MOT www.mot.be/resource/Tool/grondhark?lang=nl  Afbeelding uit: Oost-Brabantsche boerderijtermen, Onze Taaltuin. Jaargang 3 (1934-1935) door A. van Gerwen
www.dbnl.org/tekst/_taa011193401_01/_taa011193401_01_0064.php
● Verwante termen:
● Duitse termen: Hark, Harke, Rechen http://plattmakers.de/nl/880/Hark https://de.wikipedia.org/wiki/Harke_(Werkzeug) www.dwds.de/wb/Harke https://de.wikipedia.org/wiki/Rechen_(Werkzeug) www.dwds.de/wb/Rechen ● Franse term: râteau https://fr.wikipedia.org/wiki/Râteau_(outil) https://fr.wiktionary.org/wiki/râteau ● Engelse term: rake https://en.wikipedia.org/wiki/Rake_(tool) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hark har•ken
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) harken Werken met de hark. Wat op de bodem verspreid ligt met de hark bijeenhalen.
Kleverige en taaie stof in naaldbomen. Hars lost niet of enkel gedeeltelijk op in water.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hars Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M024402 In een naaldboom stroom hars, in een loofboom stroomt sap.
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22klibber%22
resin en rosin, hars en colofonium ● Verwante termen: ● Duitse term: Harz https://de.wikipedia.org/wiki/Harz_(Material) ● Franse term: résine
https://fr.wikipedia.org/wiki/Résine_(végétale) ● Engelse term, vertaalequivalent: resin ● Engelse term: rosin https://en.wikipedia.org/wiki/Resin www.etymonline.com/word/resin https://en.wiktionary.org/wiki/resin https://en.wikipedia.org/wiki/Rosin
www.etymonline.com/word/rosin https://en.wiktionary.org/wiki/rosin oleohars https://fr.wikipedia.org/wiki/Oléorésine www.thefreedictionary.com/oleoresin www.answers.com/topic/oleoresin + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hars Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?wdb=WNT&actie=article&uitvoer=HTML&id=M010243 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#harsafscheiding hars•blaas
█ Zelfstandig naamwoord Van bepaalde sparrensoorten. Individuen van een bepaalde leeftijd kunnen blazen op de schors vertonen waar hars in zit, zogenaamde harsblazen.
■ Synoniem: harsbuil
www.natuurpunt.be/nieuws/daar-zijn-de-harsmannetjes-20120207#.V5SicxKrG1s Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Harsbuilmot https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Retina_resinella_01.JPG ● Verwante termen: ● Duitse term: Harzgalle www.lepiforum.de/lepiwiki.pl?Retinia_Resinella https://de.wikipedia.org/wiki/Holzfehler#Harzgallen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#harsgal Een kleine ruimte gevuld met hars in naaldhout. Een houtgebrek.
● Verwante termen: ● Duitse term: Harzgalle ● Franse term: poche de résine + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#harsholte hars•hou•dend
█ Bijvoeglijk naamwoord
Hars bevattend. Harshoudend hout.
Kijk bij harsholte.
hars•lek
█ Zelfstandig naamwoord Lek in een naaldboom. Kan onstaan door een inwendige breuk of harstappen.
hars•pō•rie
█ Zelfstandig naamwoord "In sommige soorten van naaldhout komen, zowel in de richting van de draad als dwars daarop, harsgangen voor. Voor wat betreft het eindelingshout worden zij gewoonlijk harsporiën genoemd." Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M055467.re.8 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#harsporie █ Naamwoorden van handeling: (het) harstappen, (de) harstapping
Hars laten afvloeien uit een levende naaldboom. ● Verwante termen: ● Duitse term: Harz abzapfen https://de.wikipedia.org/wiki/Pecherei ● Franse term: gemmer https://fr.wikipedia.org/wiki/Gemmage ● Engelse term: resin extraction https://en.wikipedia.org/wiki/Resin_extraction ● Verwante term: hars ● Duitse term: Harzer https://de.wikipedia.org/wiki/Harzer_(Beruf) ● Franse term: résinier https://fr.wikipedia.org/wiki/Résinier + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#harstapper hars•ver•lies
█ Naamwoord van handeling van hars verliezen Het verliezen van hars.
● Verwante term:
https://de.wikipedia.org/wiki/Pecherei ● Franse termen: gemmage, récolte de gemme, récolte de résine https://fr.wikipedia.org/wiki/Gemmage ● Engelse term: resin/rosin harvesting https://en.wikipedia.org/wiki/Resin_extraction + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#harswinning harszakje
█ Zelfstandig naamwoord Een gemakszuchtige en foutieve vertaling van het Engelse resin pocket. De juiste benamingen zijn harsholte en harskamer. Het Engelse pocket heeft meer betekenissen dan alleen maar zakje. Kijk bij harsholte.
hars•zuur
█ Zelfstandig naamwoord ● Verwante term: hars ● Duitse term: Harzsäure https://de.wikipedia.org/wiki/Harzsäuren ● Franse term: acide résinique https://fr.wikipedia.org/wiki/Acide_résinique ● Engelse term: resin acid https://en.wikipedia.org/wiki/Resin_acid + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#harszuur hart•kant
█ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=M024501 Joostdevree.nl www.joostdevree.nl/shtmls/hartkant_van_hout.shtml ● Verwante termen: hart•lijn
█ Zelfstandig naamwoord Denkbeeldige lijn door het midden van iets, bijvoorbeeld een heg. De lijn in de heg die de stammen langs elkaar vormen.
● Verwante termen: hart•tak
█ Zelfstandig naamwoord Bj fruitbomen: Spil van de boom.
has•selt
█ Zelfstandig naamwoord Plaatsnaam. Plaats waar veel hazelaars groeien.
Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID15492 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hasselt_(België) https://nl.wikipedia.org/wiki/'t_Hasselt https://nl.wikipedia.org/wiki/Nederhasselt https://nl.wikipedia.org/wiki/Ophasselt https://nl.wikipedia.org/wiki/Stokhasselt https://nl.wikipedia.org/wiki/Hasselt ● Verwante termen: Duitse term Hauberg https://de.wikipedia.org/wiki/Hauberg ■ Synoniem: Hackberg ● Verwante term: hakhout ● Verwante Duitse term: Lohhecke hā•ver
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Haver ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#haver hā•ze•laar
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hazelaar_(plant) ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hazelaar he...
hechtwortel
hecht•wor•tel █ Zelfstandig naamwoord Kleine, korte adventiefwortel die zich door middel van een kleverige substantie vasthecht aan het substraat (bv. bij Klimop, Hedera helix). Bron: www.wisiwis.ugent.be/glossary.php#hechtwortel ● Verwante termen: ● Duitse term: Hechtwurzel
heem
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: heim ■ Wisselvormen, achtervoegsel: -em, -gem, -heim, -kom, -um Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/-heem Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/heem1 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22heem%22 www.frieschdagblad.nl/index.asp?artID=41197 Reckheim (Rekem) Rotheim (Rotem) Stockheim (Stokkem) kom
● Verwante termen: ● Duitse term: Heim https://de.wikipedia.org/wiki/-heim ● Nederduitse term: Haim www.plattmakers.de/nl/2046/Haim ● Engelse termen: ham, hamlet, home
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_generic_forms_in_place_names_in_the_United_Kingdom_and_Ireland https://en.wikipedia.org/wiki/Hamlet_(place)#Etymology
www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=hamlet https://en.wikipedia.org/wiki/Chippenham#Etymology + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heem ■ Synoniem: heempark
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Heemtuin ● Verwante term: heem + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heemtuin heep
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: happe, hepe, hiep. Verkleinwoorden: hapken, hepke
■ Westvlaams: appe
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M024993 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=16745 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=15794 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M024175 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M024177 Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID178 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hiep Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/heep In Belgisch Limburg heet een mijnwerkersbijl een hep of hepke.
● Duitse termen: Häpe, Hepe, Heppe, Hippe. Holzhappen. Happen is een wisselvorm van heep.
https://de.wikipedia.org/wiki/Hippe_(Werkzeug) https://heraldik-wiki.de/wiki/Rebmesser www.dwds.de/?q=hepe www.dwds.de/wb/Hippe https://de.wiktionary.org/wiki/Hippe https://de.wiktionary.org/wiki/Häpe www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=h%E4pe https://de.wikipedia.org/wiki/Hippe_(Waffe) www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=hippe ● Westopperduitse termen: Gertel, Säsli, Stäckespitzer https://als.wikipedia.org/wiki/Gertel ● Duitse termen, westelijk regionaal: Kromm www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=kromm www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=LothWB&lemid=CK01276 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK16810 ● Luxemburgse term: Hipp, Krëmmes (Nederlands krommes), Kromm (afkorting van Krëmmes?) https://lb.wikipedia.org/wiki/Hipp http://engelmann.uni.lu:8080/portal/WBB2009/LLU/wbgui_py?lemid=UK00502 http://engelmann.uni.lu:8080/portal/WBB2009/LWB/wbgui_py?lemid=HK04548 http://engelmann.uni.lu:8080/portal/WBB2009/WLM/wbgui_py?lemid=MK01696 https://en.wiktionary.org/wiki/Kromm ● Franse term: happe http://micmap.org/dicfro/search/dictionnaire-godefroy/happe ● Waalse termen: hepe, hèpe https://wa.wikipedia.org/wiki/Hepe https://wa.wikipedia.org/wiki/Motî:hepe http://dictionnaire-wallon-francais.skynetblogs.be/archive/2015/04/13/h-k-8420075.html ● Waalse term, verkleinvorm, Borinage: hapiette https://fr.wiktionary.org/wiki/hapiette ● Engelse termen: bill (= Nederlands bijl, Duits Beil), billhook https://en.wikipedia.org/wiki/Billhook www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=bill + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heep heerdgang
heerd•gang
█ Zelfstandig naamwoord Wisselvorm: herdgang
Kijk bij herdgang.
hees
█ Zelfstandig naamwoord Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID48533 Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID2487 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/hees2 heest, Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=16247 Patroniem: Van Hees ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hees Struik, jonge boom.
Heester is woordverwant aan hees.
Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4221
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID2487 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=16248 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=16422 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025067 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/heester Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22heester%22 Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/heester heister, Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank
Heestert
Heist
Heist-op-den-Berg? Knokke-Heist?
Heest: laag hout of tuin? Volg de volgende koppelingen.
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?wdb=MNW&actie=article&uitvoer=HTML&id=16247 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=08481
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=19898 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=32230 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M015694 ● Verwante termen: ● Duitse term: Heister www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=heister www.dwds.de/wb/Heister ● Franse term, woordverwant: hêtre https://fr.wiktionary.org/wiki/h%C3%AAtre#.C3.89tymologie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heester heetsel
heet•sel
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: mutsaard
hef•boom
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hefboom ● Verwante term: boom ● Duitse term: Hebebaum, Hebel https://de.wikipedia.org/wiki/Hebebaum https://de.wikipedia.org/wiki/Hebel_(Physik) ● Franse term: levier https://fr.wikipedia.org/wiki//Levier_(mécanique) ● Engelse term: lever https://en.wikipedia.org/wiki/Lever + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hefboom hefboomsnoeischaar
hef•boom•snoei•schaar Een vadsige en verkeerde vertaling van fabrikant Gardena om een ratelsnoeischaar te benoemen, in het Duits Ratschenschere genoemd (Ratsche = ratel, Schere = schaar). De correcte uitvoering van deze eenvoudige vertaling blijkt binnen de bedrijfscultuur van Gardena een onoverkomenlijk probleeem te zijn.
Een ratelsnoeischaar is een snoeischaar met een ratelmechanisme. ● Verwante termen: hefhaak
hef•haak █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: pakhaak ■ Plaatsnaam, enkelvoud met achtervoegsel -en: hagen
Rij struiken als landafscheiding, al dan niet uitgroeiend of regelmatig geschoren.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Heg Leestekens van het Landschap www.leestekensvanhetlandschap.nl/heg Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025106 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M022727 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/heg www.etymologiebank.nl/trefwoord/haag
Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=heg&lang=nn Taaldacht www.taaldacht.nl/vergeten-woorden-h/ (hagen 4) Het achtervoegsel -en kan een zwakke uitgang zijn van een woord in enkelvoud.
Plaatsnamen: Den Haag, Haacht
Duitse afgeleiden: Gehege, Gehäge
www.dwds.de/wb/dwb/gehege
www.dwds.de/wb/Gehege ● Verwante termen:
● Duitse term, met voorzetsel Ge-: Gehege https://de.wikipedia.org/wiki/Hecke https://de.wikipedia.org/wiki/Hag www.duden.de/rechtschreibung/Hag www.dwds.de/wb/Hag www.plattmakers.de/en/5870/Hääg www.dwds.de/wb/Hecke www.plattmakers.de/en/9617/Hegg www.plattmakers.de/nl/14440/Heeg https://de.wikipedia.org/wiki/Hagen_(Begriffsklärung) www.plattmakers.de/nl/4777/hagen www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=hagen https://de.wikipedia.org/wiki/Hain https://de.wikipedia.org/wiki/Hain#Wortherkunft https://de.wiktionary.org/wiki/Hain www.dwds.de/wb/Hain www.dwds.de/wb/Gehege Heg: www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=ElsWB&lemid=EH00358 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RH03592 www.lagis-hessen.de/de/subjects/rsrec/sn/shwb/entry/Heg ● Zwitserduitse term: Haag (heining, Duits Zaun). Zoals in schaarhaag. ● Franse term: haie https://fr.wikipedia.org/wiki/Haie ● Engelse term: haw, hedge, hedgerow https://en.wikipedia.org/wiki/Hedge www.merriam-webster.com/dictionary/hedgerow www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=hedge www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=haw www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=hawthorn + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heg Dier dat verblijft in heggen, tijdelijk of voortdurend. De heg kan een belangrijke en zelfs levensnoodzakelijke rol spelen in het leven van het dier.
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hegbewoner hegboom
heg•boom █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: haagboom Kijk bij haagboom.
heggen leggen
heg•gen leg•gen
█ Werkwoordelijke woordgroep
■ Wisselvorm: hagen leggen ● Verwante termen: ● Franse term voor leggen: coucher ● Engelse term, naamwoord (hier woordgroep) van handeling: hedge laying https://en.wikipedia.org/wiki/Hedge_laying + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heggen-leggen heg•gen•nes•ter
█ Zelfstandig naamwoord Dier dat in heggen nest.
www.missing-lynx.com/articles/usa/zaloga_culin_cutter.htm https://en.wikipedia.org/wiki/Rhino_tank#Invention ■ Oude schrijfwijze: heggeschaar
Gereedschap in de vorm van een schaar om heggen te scheren en vormstruiken te snoeien. Ook in machinale uitvoering. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Heggenschaar Het MOT www.mot.be/resource/Tool/haagschaar-hand?lang=nl Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M022755 Haakse heggenschaar: http://deerbe.com/unt/53650-antike_heckenschere_fr_historische_sammler_und_jger_em.html ● Verwante termen: ● Duitse termen: Hagschere, Heckenschere www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=hagschere https://de.wikipedia.org/wiki/Heckenschere ● Franse termen: cisailles à haie(s), taille haie https://fr.wikipedia.org/wiki/Taille-haie ● Engelse termen: hedge shears, hedge trimmer https://en.wikipedia.org/wiki/Hedge_trimmer + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heggenschaar heggen vlechten
heg•gen vlech•ten
█ Werkwoordelijke woordgroep ■ Wisselvorm: hagen vlechten
■ Synoniemen: haagleiden, hegleiden, heggen leiden
In een levende heg: Stammen en takken buigen, leggen en vlechten om de heg werend te maken.
● Verwante termen:
hei
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: heide Kijk bij heide.
heide
hei•de █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: hei 1. Bepaalde plantenfamilie. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Heifamilie https://de.wikipedia.org/wiki/Heidekräuter https://de.wikipedia.org/wiki/Heidekrautgewächse https://fr.wikipedia.org/wiki/Bruyère https://fr.wikipedia.org/wiki/Erica https://en.wikipedia.org/wiki/Ericaceae https://en.wikipedia.org/wiki/Erica ● Verwante term bij 1: bezem ● Engelse term bij 1: heather 2. Vegetatietype. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Heide_(vegetatie) Ecopedia www.ecopedia.be/encyclopedie/heide Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Klasse_van_de_droge_heiden https://nl.wikipedia.org/wiki/Klasse_van_de_hoogveenbulten_en_natte_heiden https://nl.wikipedia.org/wiki/Associatie_van_gewone_dophei https://nl.wikipedia.org/wiki/Natte_heide https://nl.wikipedia.org/wiki/Droge_heide ● Verwante termen bij 2: 3. De onbebouwde, onbewoonde vlakte; het (open, vrije) veld.
Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025138 Dit toponiem komt je zelfs tegen waar je tegenwoordig geen heide verwacht, maar waar deze vegetatie vroeger wel aanwezig was, ver buiten de Kempen.
● Verwante term bij 3: hees ● Franse term bij 3: lande https://fr.wikipedia.org/wiki/Lande ● Engelse termen bij 3: heath, heathland + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heide hei•de•boender
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: heiboender
eWND www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/161006 Geheugen van Nederland www.geheugenvannederland.nl/nl/geheugen/view?coll=ngvn&identifier=NISA01%3A405 Video: https://search.alexanderstreet.com/preview/work/bibliographic_entity%7Cvideo_work%7C2473776?ssotoken=anonymous ● Verwante termen:
www.heimatverein-achim.de/Wat_dat.html#Heidequast https://www.worphausen.de/index.php/archiv17/962-20170823 Duits Quast, Nederlands kwast
www.dwds.de/wb/Quast www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=quast + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heideboender hei•de•boom
█ Zelfstandig naamwoord Boom die op de heide staat. ● Verwante termen: hei•de•brand
█ Zelfstandig naamwoord Brand op de heide.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025133 heidesikkel
hei•de•sik•kel █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: heisikkel ■ Synoniemen: heidezeis, heizeis, heizeisen, heizicht, heidezicht Sikkel (of lutzeis, zeis, zicht ...) om hei te slaan.
Brabants Erfgoed www.brabantserfgoed.nl/collectie/object/noordbrabants-museum/0cec02d6dac2e76cc0f9cf5321e56085c4b1a593 "heizeisen", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
(de uitgang -en in heizeisen duidt niet op meervoud!)
● Verwante termen: hei•en
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) heien Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/heien1 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Heien https://nl.wikipedia.org/wiki/Heipaal hei, heia, heie
hei•kant
█ Zelfstandig naamwoord De kant, de zoom der heide; ook de richting waarin, de streek waar de heide ligt. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025158 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Heikant ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heikant ■ Wisselvorm: heining
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025220 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=16395 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/hein www.etymologiebank.nl/trefwoord/heining Zoals in Heinsberg?
Samentrekking van hagen (haag + en), dat leidde tot Duits hain en Nederlands hein.
● Verwante termen: ● Duitse term: Hain, Heinung https://de.wikipedia.org/wiki/Hain https://de.wikipedia.org/wiki/Hain#Wortherkunft https://de.wiktionary.org/wiki/Hain www.dwds.de/wb/Hain www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PH00470 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Meyers&lemid=IH00461 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Meyers&lemid=IH00460 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Adelung&lemid=DH00300 (hier ook banwoud, Forst?) Heinung http://drw-www.adw.uni-heidelberg.de/drw-cgi/zeige?index=lemmata&term=heinung + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hein hei•nen
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) heinen, (de) heining
1. (Om)Heinen met een heg of tuin. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025224 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=16404 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025224 2. Sloten zuiver maken.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025225 3. Afsluiten met een sloot.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID13904 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=16404
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025224 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heinen hei•ning
█ Zelfstandig naamwoord 1. Naamwoord van handeling van heinen.
2. Kortweg hein. Schutting, heg, sloot. Het resultaat van heinen.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/heining Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22heining%22 ● Verwante term: hein + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heining hei•paal
█ Zelfstandig naamwoord Paal die diep in de grond geslagen is of die bestemd is om diep in de grond geslagen te worden.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025146.re.7&lemmodern=heipaal Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Heipaal ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heipaal heischraal grasland
hei•schraal gras•land █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Ecopedia www.ecopedia.be/299/encyclopedie/ Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Klasse_van_de_heischrale_graslanden ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heischraal-grasland hei•zeis
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: heizeisie
Zeis waarmee men heide kapt, vlak boven de grond.
hek
█ Zelfstandig naamwoord Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/hek Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=gatter&lang=dn Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22hek%22 ● Verwante termen: ● Duitse term: Heck www.duden.de/rechtschreibung/Heck_Land_Weide_Tuer www.dwds.de/wb/Heck + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hek hē•kel
█ Zelfstandig naamwoord 1. Vlaskam. Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/hekel2 ● Verwante termen: hekelen, vlasbraak 2. Uitsteeksel op de doorn oftewel ang(el) van het zeisblad. De hekel wordt in het hekelgat geplaatst.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025259&betekenis=hekelgat ● Verwante termen: █ Zelfstandig naamwoord Gat aan een zeisboom waarin de hekel gestoken wordt.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025259&betekenis=hekelgat ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hekelgat hē•ke•len
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) hekelen Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/hekelen ● Verwante term: hekel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hekelen hek•ken•dam
█ Zelfstandig naamwoord 1. Verhoogde doorgang over een sloot.
1.1. Overdrachtelijk van 1.: Toegang tot een akker of weide.
eWND www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/27533 Regionaal Archief Tilburg http://wiki.regionaalarchieftilburg.nl/Hekkendam ● Verwante termen: heksenbezem
hek•sen•bē•zem █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Heksenbezem www.vob-ond.be/Ledenrubriek/Tips/Planten/index.html#Heksenbezem ● Verwante term: parasitisme ● Duitse term: Hexenbesen https://de.wikipedia.org/wiki/Hexenbesen_(Biologie) ● Franse term: maladie du balai de sorcière https://fr.wikipedia.org/wiki/Maladie_du_balai_de_sorcière ● Engelse term: witch's broom https://en.wikipedia.org/wiki/Witch's_broom + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heksenbezem heksenkring
hek•sen•kring █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Heksenkring ● Verwante termen: ● Duitse term: Hexenring https://de.wikipedia.org/wiki/Hexenring ● Franse termen: cercle des fées, rond de sorcière https://fr.wikipedia.org/wiki/Rond_de_sorcière ● Engelse termen: fairy circle, fairy ring https://en.wikipedia.org/wiki/Fairy_ring + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heksenkring ■ Wisselvorm: hol
Diepte in het landschap. Plaatsnaam. Hellebeemden, Helstraat (helstraat kan ook verharde straat betekenen, hel = hard, streektaal) www.hasel.be/helstraat https://books.google.be/books?id=-ZtK1s21Ih0C&pg=PA16&lpg=PA16&dq=hel+toponiem&source=bl&ots=hLeEx-8TlF&sig=6sIQvcsP9QYRhyz-mvafN0Qiw_g&hl=nl&sa=X&ved=0CB4Q6AEwAGoVChMIpp6lxe3dyAIVBFUaCh0bfQDV#v=onepage&q=hel%20toponiem&f=false http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=16502&article=halde&domein=0&conc=true Schiphol: www.dbnl.org/tekst/_taa008194301_01/_taa008194301_01_0014.php helli-
Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=ONW&id=ID5027 helde Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4253 Plaatsnaam: www.etymologiebank.nl/trefwoord/hel4
helde
hel•de █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: heeld, held/heldsj hellen, helden http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID12353 Plaatsnaam: Helden www.etymologiebank.nl/trefwoord/helden "helling", Etymologiebank.nl http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/helling "helling", Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22helling%22 ● Verwante termen:
www.dwds.de/wb/Halde ● Engelse termen: heald?, hield https://en.wiktionary.org/wiki/hield https://en.wiktionary.org/wiki/-heald + Bladwijzer: - hel•le•baard
█ Zelfstandig naamwoord ■ halm (steel) of helm (steel) + baard (bepaalde aks) = baard op een lange steel
Bepaald slag- en stootwapen uit de Middeleeuwen. Hellebaard is in de hedendaagse Nederlandse woordenschat het enige gekende woord waarin baard voorkomt als een slagtuig.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/hellebaard Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hellebaard ● Verwante termen:
hel•ling
█ Zelfstandig naamwoord
Hellend oppervlak.
● Verwante termen: halde, hel hellingbos
hel•ling•bos █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: hellingsbos Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hellingbos ● Verwante termen: ● Duitse termen: Böschungswald, Wald am Hang ● Franse term: Forêt de pente ● Engelse term: slope forest + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hellingbos Richting oftewel windstreek waarnaar het vlak van de helling spiegelt.
helm
█ Voorvoegsel
"helmstok", Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/helmstok Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=16528 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025323 strohalm hellebaard ● Verwante termen:
+ Bladwijzer: -
www.dwds.de/wb/Helm#2 ● Engelse term, woordverwant, vertaalequivalent: helm ● Engelse termen, woordverwant: halm, haulm www.etymonline.com/word/helm https://en.wiktionary.org/wiki/helm#Etymology_1 https://en.wiktionary.org/wiki/halm#English https://en.wiktionary.org/wiki/haulm helofyt
he•lo•fyt █ Zelfstandig naamwoord Ecopedia www.ecopedia.be/578/encyclopedie Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Helofyt ● Verwante term: helofytenfilter ● Duitse term: Sumpfpflanze https://de.wikipedia.org/wiki/Sumpfpflanze ● Franse term: hélophyte https://fr.wikipedia.org/wiki/Hélophyte ● Engelse term: helophyte https://en.wikipedia.org/wiki/Helophyte + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#helofyt helofytenfilter
he•lo•fy•ten•fil•ter █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Helofytenfilter https://nl.wikipedia.org/wiki/Riet#Helofytenfilter ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#helofytenfilter hel•zold
Plaatsnaam. Samentrekking van Helchteren en Zolder. Helzold is opgenomen in deze lijst om koppeling aan het lemma hel te voorkomen.
www.vilters-vanhemel.be/limburg_heusden-zolder.html www.ktchelzold.be/index.php/club/geschiedenis Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Voort_(Heusden-Zolder) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#helzold hemechorie
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hemerochorie ● Verwante termen: ● Duitse term: Hemerochorie https://de.wikipedia.org/wiki/Hemerochorie ● Franse term: hémérochorie https://fr.wikipedia.org/wiki/Hémérochorie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hemechorie hē•mel•wa•ter
█ Zelfstandig naamwoord Verzamelnaam voor water dat uit de hemel valt zoals regen, sneeuw en hagel. Bron: www.encyclo.nl/begrip/Hemelwater Hemelwater is meestal regenwater.
hemelwaterven
hē•mel•wā•ter•ven
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: regenwaterven
hemicellulose
hē•mi•cel•lu•lo•se █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hemicellulose ● Verwante term: hout ● Duitse term: ● Engelsese term: https://en.wiktionary.org/wiki/hemicellulose ● Franse term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hemicellulose Hengelo, Hengelhoef
Bijdrage door Carlos Montfort op 23 oktober 2017:
Hang
Van de voornoemde lemma's blijft alleen Hengelhoef over in de levende woordenschat en Hengelo is de oudste attestatie. Hengelhoef ligt in de gemeente Houthalen-Helchteren. Hengelo, het basislemma, is waarschijnlijk samengesteld uit heng (hang = helling) en lo (bos of vesting* op bosgrond), dus lo op een helling.
Dit lijkt me de juiste verdeling van de lettergrepen: heng + e (verbindingsletter) + lo
Dit is mogelijk een latere verdeling van de eerste lettergrepen: hen + gel + (l)o, dat naar hengel en hengelen kan verwijzen.
Bij het vormen van de samenstelling Hengelhoef kan het zijn dat men hengel - met verbingdingsletter -e- en de eerste letter van lo - gekozen heeft om de samenstelling te maken i.p.v. Henghoef of Hengehoef.
Hängel
En dan is er nog de verkleinvorm van hang in het Duits: Hängel. Hängello = bos/vesting op licht hellend vlak. Het diminutiefsuffix -el heeft hier niet noodzakelijk de functie van verkleinen omdat dit suffix ook om andere redenen toegevoegd kan worden. -> Hengello/Hängello: lo op een helling, Hengelhoef/Hängelhoef: hoeve op een helling of hoeve in de plaats Hengelo, met weglating van het woord lo.
Hengi
En dan is er ook nog heng van hengi dat omheining betekent. Omheind lo.
Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID5184 Heng is waarschijnlijk woordverwant aan hein.
Hängel in het Pfälzisches Wörterbuch: www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PH01077
*vesting: plaats waar de mens zich vestigt
■ Wisselvorm van heep
Naam van mijnwerkersbijl in Limburg (B). Hep of hepe is een oud Germaans woord voor kapmes, zowel eenhandig als tweehandig. Weinig Belgisch Limburgse streektalen kenden hep/hepe (nog) in hun woordenschat, totdat Walen dit woord daar invoerden voor mijnwerkersbijl. Het Waals kent hepe en hapiette (heep) als bijl en Walen hebben de Limburgse mijnwerkers opgeleid. her•bā•ri•um
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Herbarium Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/herbarium -arium
https://en.wiktionary.org/wiki/-arium
https://nl.wiktionary.org/wiki/-arium https://nl.wiktionary.org/wiki/-orium ● Duitse term: Herbarium
https://de.wikipedia.org/wiki/Herbarium ● Franse term: herbier https://fr.wikipedia.org/wiki/Herbier ● Engelse term: herbarium https://en.wikipedia.org/wiki/Herbarium https://en.wiktionary.org/wiki/herbarium + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#herbarium her•be•bos•sen
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) herbossen, (de) herbebossing
Een gerooid gebied terug van een bos voorzien.
● Verwante termen: ● Duitse term: wiederaufforsten. Naamwoorden van handeling: Wiederaufforsten, Wiederaufforstung https://de.wikipedia.org/wiki/Aufforstung ● Franse termen: reboiser, reforester. Naamwoorden van handeling: reboisement, reforestation https://fr.wiktionary.org/wiki/reboiser https://fr.wiktionary.org/wiki/reforester https://fr.wikipedia.org/wiki/Reboisement ● Engelse term: reforest. Naamwoord van handeling: reforestation https://en.wikipedia.org/wiki/Reforestation + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#herbebossen herbebossing
her•be•bos•sing █ Naamwoord van handeling van herbebossen. Kijk bij herbebossen.
Het terug in beheer nemen op een plaats waar het beheer achterstallig was.
her•bē•tum
█ Zelfstandig naamwoord Plaats waar kruiden groeien. Of een door de mens aangelegde verzameling van kruiden.
https://en.wiktionary.org/wiki/-etum ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#herbetum Bestrijdingsmiddel tegen planten die de mens als ongewenst beschouwd. Ook onkruidverdelger genoemd.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Herbicide ● Verwante termen: ● Duitse term: Herbizid https://de.wikipedia.org/wiki/Herbizid ● Franse term: herbicide https://fr.wikipedia.org/wiki/Herbicide ● Engelse term: herbicide https://en.wikipedia.org/wiki/Herbicide + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#herbicide herbivoor
her•bi•voor █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Herbivoor ● Verwante termen: ● Duitse term: ● Franse term: ● Engelse term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#herbivoor her•bloei
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025458█ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoorden van handeling van herbloeien Weer tot bloei komen. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank "bloei", Wiktionary
https://nl.wiktionary.org/wiki/bloei
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#herbloei her•bloei•en
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (de) herbloei, (het) herbloeien Opnieuw bloeien.
her•bo•re•tum
Onzinlatijn. De juiste term is herbetum. Herboretum is op onzinnige wijze gevormd naar analogie met arboretum.
Juist: arbor + etum = arboretum
Juist: herba + etum = herbetum (de a in herba vervalt door samentrekking)
Onjuist: herbor + etum. Herbor is in dit geval een fantasiewoord.
-etum, Wiktionary
herde
her•de █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: herd, heerd, heerde ■ Synoniem: kudde Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=16774 Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID5016 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025003 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=17363 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=16775 Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID5016 ● Verwante termen: ● Duitse term: Herde + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#herde her•der
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: herde, hirde Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025470 Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID44452 Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID1843 ● Verwante termen: ● Duitse term: Hirte https://de.wikipedia.org/wiki/Hirte ● Franse termen: berger, bergère https://fr.wikipedia.org/wiki/Berger ● Engelse term: herd, herde https://en.wikipedia.org/wiki/Herder www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=herd + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#herder her•ders•staf
Staf die schaapherders gebruiken, te weten die van onderen voorzien is van een schopje om kluiten naar schapen te werpen, en van boven (doch niet altijd) van een haak om een schaap bij de poot te vangen. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025485 ● Verwante termen: ● Duitse term: Hirtenstab ● Franse term: houlette (van het werkwoord houler) www.cnrtl.fr/definition/houlette www.larousse.fr/dictionnaires/francais/_houlette/40511 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#herdersstaf ■ Synoniem: heerdgang
1. Heerdgang (of herdgang) is de vroegere beweidingsvorm, waarbij vee onder leiding van een herder dagelijks de weidegronden bezocht en 's nachts werd opgestald. (Bron: Hans Renes, www.bmgn-lchr.nl/articles/10.18352/bmgn-lchr.4002/galley/4056/download/) Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=MNW&id=17006 Lees ook het boek "Heerdgang in Zuidelijk Limburg : een vorm van extensieve beweiding in verleden, heden en toekomst" door Henk Hillegers.
https://cris.maastrichtuniversity.nl/portal/en/publications/heerdgang-in-zuidelijk-limburg--een-vorm-van-extensieve-beweiding-in-verleden-heden-en-toekomst(e3a4419b-6194-45b2-aa2a-9d68479f98dd).html https://cris.maastrichtuniversity.nl/portal/files/1238710/guid-fdc798af-0028-451d-8820-ed5a5c9d98c2-ASSET1.0 ● Verwante termen bij 1: ● Duitse term bij 1: Triftweg https://de.wikipedia.org/wiki/Weide_(Grünland)#Weide-_und_Triftwege 2. In Noord-Brabant: Buurtschap. Overdrachtelijk van 1.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Herdgang http://wiki.regionaalarchieftilburg.nl/Herdgangen
● Verwante term bij 2: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#herdgang hē•rent
█ Zelfstandig naamwoord Van herni = haagbeuk. Plaats waar haagbeuken groeien, haagbeukenbos. De letter t op het einde is een verzamelsuffix.
Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4234.re.12&article=herent Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID28541&article=herent http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID48842&article=herent Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Herent_(Neerpelt) https://nl.wikipedia.org/wiki/Herent_(Vlaams-Brabant) https://nl.wikipedia.org/wiki/Herenthout ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#herent herfst•bo•de
█ Zelfstandig naamwoord Verschijning die de herfst aankondigt. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#herfstbode herfstinteressant
herfst•in•te•res•sant █ Bijvoeglijk naamwoord In de herfst: Planten die textuur, kleur of andere visuele effecten bieden door bladkleur, vruchten, schorsbeeld en andere verschijnselen en die het herfstbeeld opfleuren zijn herfstinteressant. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#herfstinteressant herfstkleur
herfst•kleur █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Herfstkleuren ● Verwante termen:
https://de.wiktionary.org/wiki/herbstfarben ● Franse term: couleurs d'automne https://fr.wikipedia.org/wiki/Changement_de_couleur_des_feuilles ● Engelse term: autumn colors ● Engelse term, Noord-Amerika: fall colors https://en.wikipedia.org/wiki/Autumn_leaf_color https://en.wikipedia.org/wiki/Leaf_peeping + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#herfstkleur herfst•punt
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Herfstpunt ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#herfstpunt herfsttooi
herfst•tooi █ Zelfstandig naamwoord Het geheel aan bladeren en voortplantingsorganen van bomen en struiken in de herfst en hoe dat eruitziet. Wat bomen en struiken in de herfst dragen. Bijvoorbeeld; in de herfst verkleuren sommige bladeren, wat typisch is voor de herfsttooi. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#herfsttooi herkogamie
her•ko•ga•mie █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Herkogamie http://home.scarlet.be/~ab475635/Bloemen%20en%20Insectentuin.htm ● Verwante termen: ● Duitse term: Herkogamie https://de.wikipedia.org/wiki/Herkogamie ● Franse term: herkogamie https://fr.wikipedia.org/wiki/Herkogamie ● Engelse term: herkogamy https://en.wikipedia.org/wiki/Herkogamy her•mē•an•de•ren
█ Werkwoord
█ Naamwoorden van handeling: (het) hermeanderen, (de) hermeandering
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hermeanderen ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hermeanderen her•nieuw•baar
█ Bijvoeglijk naamwoord ■ Antoniem: eindig Wat hernieuwd of verlengd kan worden. Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/hernieuwbaar ● Verwante termen: ● Duitse term: erneuerbar ● Franse term: renouvelable her•smē•den
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) smeden ■ Synoniem: versmeden
Opnieuw smeden. Van een versleten of beschadigd werktuig een ander werktuig maken door middel van smeden.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=M025649 ● Verwante term: uitsmeden + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hersmeden her•stē•len
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) herstelen Opnieuw van een steel voorzien.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M066400.re.1 stelen [stē•len]: van een steel voorzien
● Verwante termen: ● Engelse term: rehang + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#herstelen heterogeen hē•te•rō•geen █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Synoniem: andersoortig
■ Antoniemen: gelijksoortig, homogeen
Van andere soort. Andersoortig.
Wiktionary andersoortig, Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M003853
andersoortig, Het Genootschap Onze Taal www.onzetaal.nl/taaladvies/anderssoortig-andersoortig ander, Etymologiebank.nl http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/ander ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heterogeen hē•te•rō•morf
█ Bijvoeglijk naamwoord Binnen een soort: Van verschillende gedaante. Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/heteromorf Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/heteromorf ● Verwante termen: ● Duitse term: Heteromorph https://de.wikipedia.org/wiki/Heteromorphie ● Verwante Engelse term: Polymorphic https://en.wikipedia.org/wiki/Polymorphism_(biology) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heteromorf heteromorfie
hē•te•rō•mor•fie █ Zelfstandig naamwoord Het in meer dan één gedaante voorkomen van een organisme. Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/heteromorfie Kijk ook bij heterostylie. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heteromorfie heterostylie
hē•te•rō•sty•lie █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Heterostylie Kijk ook bij heteromorfie.
● Duitse term: Heterostylie
https://de.wikipedia.org/wiki/Heterostylie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heterostylie heterotroof
hē•te•rō•troof █ Bijvoeglijk naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Heterotroof Ecopedia www.ecopedia.be/242/encyclopedie ● Verwante termen:
● Duitse term: heterotroph
www.duden.de/rechtschreibung/heterotroph ● Franse term: hétérotrophique ● Engelse term: heterotrophic <-> heterotroph= heterotroof organisme, zelfstandig naamwoord https://en.wiktionary.org/wiki/heterotrophic https://en.wikipedia.org/wiki/Heterotroph https://en.wiktionary.org/wiki/heterotroph + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heterotroof heu•kel
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: opper
■ Wisselvorm: heukeling
Stapel. Als werkwoordvorm heukelen en heukelingen (hetzelfde als mijten/opmijten).
De woordstam verwijst naar hoog.
Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4965&article=houg hoog + el (diminutiefsuffix)
Hoogel, Duits Hügel. De g is een gutturaal die op verschillende manieren uitgesproken kan worden in het Nederlands en het Duits; als ch, als Franse g zoals in garçon en als korte k (K'e).
Heukel en Hügel zijn bijna identiek in uitspraak. Met letterkeer in de eerste lettergreep die lijdt tot huegel is de overeenkomst nog groter (ue = ü). Enkel de gutturaal verschilt dan nog.
Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4239 https://nl.wikipedia.org/wiki/Gutturaal
https://nl.wikipedia.org/wiki/Klankverschuiving ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heukel heuvel
heu•vel █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Heuvel_(landvorm) Landschapselement, landvorm. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Landvorm Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/heuvel Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22heuvel%22 Bijvoeglijk naamwoord: heuvelig
● Verwante termen:
● Nederduitse term: Hövel http://plattmakers.de/nl/2689/Hövel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heuvel heu•vel•bed
Verhoogd bed, in de vorm van een lijnvormige heuvel, waarop voedingsplanten geteeld worden.
https://www.tuinkrant.com/artikel/groenten-tuin-verhoogd-bed-heuvelbed-mooie-methode-om-composteren ● Verwante termen: ● Duitse termen: Hügelbeet, Hügelbett
https://de.wikipedia.org/wiki/Hügelbeet + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#heuvelbed hi...
hil•de
█ Zelfstandig naamwoord Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/hilde Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025936 Woordenboek der Friese Taal, 1800-1975, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=39421 Hilde is woordverwant aan halde.
● Verwante termen:
www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GH08452 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Meyers&lemid=IH04735 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=NRhWB&lemid=AH00964 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hilde hindernis
hin•der•nis █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: barrière Ecopedia www.ecopedia.be/663/encyclopedie ● Verwante termen: ● Duitse term: Hindernis https://de.wikipedia.org/wiki/Hindernis + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hindernis Het snoeien om hinder die takken veroorzaken weg te nemen.
● Verwante termen: ● Engelse term: clearance pruning + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hindersnoei historisch permanent grasland
his•to•risch per•ma•nent gras•land █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ■ Synoniem: geschiedkundig bestendig grasland Volgens het Natuurdecreet van het Vlaamse Gewest: Een halfnatuurlijke vegetatie bestaande uit grasland gekenmerkt door het langdurige grondgebruik als graasweide, hooiland of wisselweide met ofwel cultuurhistorische waarde, ofwel een soortenrijke vegetatie van kruiden en grassoorten waarbij het milieu wordt gekenmerkt door aanwezigheid van sloten, greppels, poelen, uitgesproken microreliëf, bronnen of kwelzones. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#historisch-permanent-grasland ho...
█ Naamwoord van handeling: (het) hoeden
Vee bewaken.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026034 ● Verwante termen: ● Duitse term: hüten www.duden.de/rechtschreibung/hueten ● Verwante Duitse term: hutebaum https://de.wikipedia.org/wiki/Hutebaum + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hoeden hoe•der
█ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026035 ● Verwante termen: hoeksteensoort
hoek•steen•soort
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: sleutelsoort http://home.kpn.nl/salix-alba.f.vd.brand/ Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026072 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026071 band in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M005111 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoepel Het hoepelsnijden - Een verdwenen ambacht uit het Westland. Door André Bonnez. www.dbnl.org/tekst/_bie001195101_01/_bie001195101_01_0037.php Patroniem Hoebers? Engels Hooper.
● Verwante termen:
● Duitse term: Reifen ● Franse termen: cerceau, cercle, feuillard https://fr.wikipedia.org/wiki/Cerceau_(homonymie) www.larousse.fr/dictionnaires/francais/feuillard/33462?q=Feuillard#33392 ● Engelse term: hoop www.etymonline.com/word/hoop + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hoep hoepel
hoe•pel █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: hoep hoephout
hoep•hout █ Zelfstandig naamwoord Hout dat geschikt of voorbestemd is om hoepels van te maken. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hoephout hoepelhout
hoe•pel•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: hoephout Kijk bij hoephout.
hoepelmaker
hoe•pel•ma•ker █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: hoepmaker Kijk bij hoepmaker.
hoepmaker
hoep•ma•ker █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: hoepbinder, hoepelmaker, hoeper http://home.kpn.nl/salix-alba.f.vd.brand/ ● Verwante termen: ● Engelse term: hoop maker ● Franse termen: cerclier, feuillardier https://fr.wikipedia.org/wiki/Feuillardier + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hoepmaker hoepmakershut
hoep•ma•kers•hut █ Zelfstandig naamwoord Tijdelijke werkhut die een hoepmaker maakte op de plaats waar het hoephout geoogst werd. ● Verwante termen: ● Franse term: loge de cerclier
http://forestival2012.canalblog.com/archives/2012/08/22/24943323.html hoe•ve
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: hove ■ Synoniem: hofstede
Boerderij.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Boerderij https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoeve_(oppervlaktemaat) Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/hoeve1 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22hoeve%22
● Verwante term: hof
● Duitse termen, woordverwant: Hof, Hube, Hufe ● Duitse term, met voorvoegsel: Bauernhof, Nederlands boerenhof https://de.wikipedia.org/wiki/Hufe
https://de.wiktionary.org/wiki/Hube https://de.wiktionary.org/wiki/Hufe www.dwds.de/wb/Hufe https://de.wikipedia.org/wiki/Bauernhof + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hoeve Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hof
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/hof Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/hof#Woordherkomst_en_-opbouw hofstede, hofstade, hofstad (boerderij met bouwgrond) (Hofstatt, Hofstätte) = hoeve
www.etymologiebank.nl/trefwoord/hofstede Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hofstade_(Oost-Vlaanderen) https://nl.wikipedia.org/wiki/Hofstade_(Vlaams-Brabant) stede, stad
www.etymologiebank.nl/trefwoord/stede www.etymologiebank.nl/trefwoord/stad "stede", Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22stede%22 "stad", Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal
Wat men tegenwoordig tuin noemt, noemde men vroeger hof. De tuin (= omheining) omringde de hof. In Nederlandstalig België kent men deze betekenis van hof nog.
● Verwante termen: ● Duitse term: Hof https://de.wikipedia.org/wiki/Hof https://de.wiktionary.org/wiki/Hof www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=NRhWB&lemid=AH01148 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PH05915 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hof hof•gat
█ Zelfstandig naamwoord Opening in een haag aan een boerderij (hofhaag) waar men in en uit het hof rijdt. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026115.re.72 https://inventaris.onroerenderfgoed.be/ile/boom/132031 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hofgat hof•haag
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: hofheg 1. Haag aan een boerenhof.
2. In België synoniem van tuinhaag, tuin in de betekenis van "afgeperkt of omheind stuk grond of grondgebied, door bijzondere aanleg en daartoe uitgekozen of gekweekte planten en bomen zich onderscheidend van het ongerepte natuurlandschap, in het bijzonder dienend tot verpozing; hof, gaarde."
Bron, bewerkte tekst van artikel II.7.: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M071102 Tuinman, hovenier.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026130 "tuinman", Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Tuinman ● Verwante term: hof + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hofman holenbroeder
hō•len•broe•der █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Holenbroeder Primaire holenbroeders hollen zelf hun hol uit. Bijvoorbeeld spechten. Secundaire holenbroeders maken gebruik van bestaande holen. Bijvoorbeeld uilen, holenduiven en boomklevers. Holenbroeders maken ook gebruik van nestkasten.
hol•le boom
█ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Een boom waarin een groot deel van de stam hol is.
● Verwante termen: ● Duitse term: hohler Baum ● Franse term: arbre creux ● Engelse term: hollow tree holle weg
hol•le weg █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Holle_weg ● Verwante termen: ● Duitse term: Hohlweg https://de.wikipedia.org/wiki/Hohlweg ● Franse term: chemin creux https://fr.wikipedia.org/wiki/Chemin_creux ● Engelse termen: holow way https://en.wikipedia.org/wiki/Sunken_lane + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#holle-weg holm
█ Zelfstandig naamwoord 1. klein eiland, met name in een rivier 2. heuvel, hoogte . ~ hul ‘heuvel’ Bron: Taaldacht www.taaldacht.nl/vergeten-woorden-h/ Kijk hier ook bij hal en hul. Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=17767 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026207 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/holm3 www.etymologiebank.nl/trefwoord/holm2 hil, hul www.etymologiebank.nl/trefwoord/hil ● Verwante termen: ● Duitse term, woordverwant: Holm ● Duitse term: Werder https://de.wikipedia.org/wiki/Holm_(Insel) www.dwds.de/wb/Holm#2 www.dwds.de/wb/Werder ● Engelse termen: hill, holm https://en.wikipedia.org/wiki/Holm_(island) www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=holm www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=hill + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#holm hol•steen
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/De_Holsteen ● Verwante term: ● Franse term: polissoir
https://fr.wikipedia.org/wiki/Polissoir_(archéologie)
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#holsteen hol•be•wo•ner
█ Zelfstandig naamwoord Een dier dat in een (boom)holte leeft of nestelt.
Duitse term Holzwedel www.woerterbuchnetz.de/DWB?lemma=holzwedel zeit, in der das holz am vortheilhaftesten zu fällen ist, auch holzwädel, holzwadel; nach Adelung vorzüglich in Niedersachsen üblich. wedel ist plenilunium, die zeit des vollmondes (Grimm mythol. 674); man glaubte dasz holz, vorzüglich brennholz, am besten im wachsenden monde zu fällen sei ● Verwante term: maanhout ● Verwante Duitse termen: Wadel / Wedel, Wadelholz homogeen
hō•mō•geen █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Synoniem: gelijksoortig ■ Antoniemen: andersoortig, heterogeen Van gelijke soort. Gelijksoortig. Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/homogeen "homogeen bos", Ecopedia www.ecopedia.be/173/encyclopedie "gelijksoortig", Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/gelijksoortig ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#homogeen ■ Wisselvorm: honig
Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Honing
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/honing ● Verwante termen: ● Duitse term: Honig https://de.wikipedia.org/wiki/Honig ● Franse term: miel https://fr.wikipedia.org/wiki/Miel ● Engelse term: honey https://en.wikipedia.org/wiki/Honey www.etymonline.com/word/honey + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#honing ho•ning•bij
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: imme
Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Honingbij
https://nl.wikipedia.org/wiki/Honingbijen www.imkerpedia.nl/wiki/index.php?title=Onze_honingbij Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Bijen
● Duitse term: Honigbiene
https://de.wikipedia.org/wiki/Westliche_Honigbiene ● Franse term: abeille à miel https://fr.wikipedia.org/wiki/Abeille#Les_abeilles_à_miel ● Engelse term: honey bee https://en.wikipedia.org/wiki/Western_honey_bee + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#honingbij ho•ning•boom
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: honigboom 1. Boom die met zijn bloesems ertoe bijdraagt dat honingbijen honing kunnen maken.
2. Boom met een – door de mens gemaakte of natuurlijk ontstane – boomholte waarin honingbijen verblijven. Deze bomen kunnen beoogst worden door de mens. ● Verwante termen: ● Duitse term: Honigbaum
http://drw-www.adw.uni-heidelberg.de/drw-cgi/zeige?index=lemmata&term=honigbaum
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#honingboom honingdauw
ho•ning•dauw █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Honingdauw ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#honingdauw Honingbij die uitsluitend leeft van honingdauw.
dauwhoning
www.imkerpedia.nl/wiki/index.php?title=Honingdauwhoning ● Verwante termen:
hoogdunning
hoog•dun•ning █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van hoog dunnen Ecopedia www.ecopedia.be/42/encyclopedie ● Verwante term: dunnen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hoogdunning 1. In de bosbouw: De dominante boomsoort in een bosbestand.
● Verwante termen bij 1: ● Duitse term: Hauptbaumart https://de.wikipedia.org/wiki/Hauptbaumart 2. In de vegetatiekunde: De dominante boomsoort in een plantengemeenschap.
● Verwante termen bij 2: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hoofdboomsoort hoofd•teelt
█ Zelfstandig naamwoord Het belangrijkste gewas in een teeltseizoen. Bron: Guy De Kinder www.houtwal.be/vakjargon/_vaktaal_index.htm ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hoofdteelt hooghout
hoog•hout █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hooghout_(bosbouw) Ecopedia www.ecopedia.be/49/encyclopedie/ ● Verwante termen:
https://de.wikipedia.org/wiki/Hochwald_(Waldbau) ● Franse term: futaie https://fr.wikipedia.org/wiki/Futaie ● Engelse term: high forest https://en.wikipedia.org/wiki/High_forest_(woodland) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hooghout hoogstam
hoog•stam █ Zelfstandig naamwoord 1. Boomteeltvorm in de fruitteelt. Hooggstam beschrijft de nominale enthoogte van 1,80 tot 2,00 meter.
Bron: Guy De kinder. http://fruitabc.blogspot.be/2012/12/halfstam-hoogstam-of-laagstambomen-van.html2. Korte vorm van hoogstamboom.
● Verwante termen: ● Duitse term: Hochstamm https://de.wikipedia.org/wiki/Zuchtform_(Obstgehölze)#Hochstamm ● Franse termen: arbre de haut jet, arbre à haute tige, arbre de haute tige https://fr.wikipedia.org/wiki/Haute_tige + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hoogstam hoogstamboom
hoog•stam•boom █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: hoogstam Fruitboom die als hoogstam geteeld is. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoogstamboom ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hoogstamboom hoogstamboomgaard
hoog•stam•boom•gaard █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: fruitwei, fruitweide Ecopedia www.ecopedia.be/42/bwk ● Verwante termen: ● Duitse termen: Hochstammobstbaumgarten (Zwitserland), Streuobstwiese (Duitsland) https://de.wikipedia.org/wiki/Streuobstwiese www.lfl.bayern.de/publikationen/daten/merkblaetter_url_1_53.pdf In een Streuobstwiese staan de hoogstamfruitbomen oorspronkelijk op willekeurige, onregelmatige afstand verspreid. In deze context synoniem aan fruitwei / fruitweide. ● Franse term: verger haute-tige + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hoogstamboomgaard hoog•straat
█ Zelfstandig naamwoord Hooggelegen straat.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoogstraat ● Verwante term: plaatsnaam ● Engelse term: high street + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hoogstraat hoog•veen
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoogveen ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hoogveen hoog•waar•dig
█ Bijvoeglijk naamwoord Van hoge waarde.
Algemeen Nederlands Woordenboek http://anw.inl.nl/article/hoogwaardig Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/hoogwaardig 1. Van een waterlichaam: Hoge of hoogste stand van het water.
1.1. Hoogste stand bij vloed.
Wanneer er vroeger hoogwater was in een beek en de beek daardoor over haar oevers stroomde, werd dat water gebruikt om beemden te wateren.
● Verwante termen: ● Duitse term: Hochwasser https://de.wikipedia.org/wiki/Hochwasser + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hoogwater ■ Wisselvorm: houw
Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hooi
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/hooi Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22hooi%22 De wisselvorm houw komt klankmatig overeen met de Duitse wisselvorm Hau.
● Verwante termen:
https://de.wikipedia.org/wiki/Heu www.plattmakers.de/nl/477/Hau ● Franse term: foin https://fr.wikipedia.org/wiki/Foin ● Engelse term: hay https://en.wikipedia.org/wiki/Hay + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hooi Baal gemaakt van hooi.
● Verwante termen: ● Duitse term: Heuballen ● Franse termen: balle de foin, botte de foin ● Franse term, verkleinvorm: ballot de foin ● Engelse term: hay bale + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hooibaal hooiberg
hooi•berg █ Zelfstandig naamwoord 1. Een stapel hooi, opper. ● Verwante termen bij 1: ● Engelse term bij 1: hay stack 2. Opstal waar men hooi bewaart. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hooiberg_(landbouw) www.agriwiki.nl/wiki/Hooiberg Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026523 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030210 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M005280.re.7 Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=hooiberg&lang=nn www.hooiberg.info www.hooidelta.nl ● Verwante termen bij 2: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hooiberg hooiberrie
hooi•ber•rie █ Zelfstandig naamwoord Een houten toestel om te hooi dragen, een baar, bestaande uit draagstokken, door dwarshouten met elkander verbonden. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M007427 eWND www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/89916 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=03401 "berrie", Etymologiebank.nl
www.etymologiebank.nl/trefwoord/berrie
baar Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M004769 Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID287 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026521.re.21 Een Franse, dichtklapbare variant: http://ala.u-strasbg.fr/photos/masevaux_vallee/image0.jpg http://ala.u-strasbg.fr/photos/masevaux_vallee/image1.jpg hooibroei
hooi•broei █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hooibroei Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=broei&lang=nn ● Verwante termen: ● Duitse term: Heuselbstentzündung https://de.wikipedia.org/wiki/Heuselbstentzündung + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hooibroei █ Naamwoord van handeling: (het) hooien
Gras tot hooi maken en oogsten. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026526 Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/hooien ■ Synoniem: hooireek
Hark om hooi mee te harken.
Het MOT www.mot.be/resource/Tool/hooihark-hand?lang=nl ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hooihark hooiland
hooi•land █ Zelfstandig naamwoord ■ Vergeten synoniem: maat Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hooiland Kijk ook bij maat.
● Verwante termen: ● Duitse term: Heuwiese ● Franse term: pré de fauchage hooi•maand █ Zelfstandig naamwoord De maand juli, de maand waarin vroeger hooi gewonnen werd. Tegenwoordig wordt in de intensieve landbouw grasland bemest en kan men daardoor vroeger hooi winnen.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026532 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=17968 Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID82252 ● Verwante termen: hooi•mijt
█ Zelfstandig naamwoord Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/hooimijt ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hooimijt 1. Net waarin hooi gestopt wordt ...
1.1. om paarden in de stal te voederen. 1.2. om hooi in af te voeren.
● Duitse term: Heunetz
https://de.wikipedia.org/wiki/Heunetz ● Franse term: filet à foin ● Engelse term: hay net + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hooinet hooirek
hooi•rek
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: ruif hooispade
hooi•spa•de █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: hooigraaf, hooisteek, hooisteker, steekgraaf Spade om ineengedrukt hooi af te steken.
Het MOT www.mot.be/resource/Tool/hooispade?lang=nl "hooigraaf", Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/hooigraaf ● Verwante termen: ● Duitse term: Heuspaten
● Engelse term: hay spade
hooivork
hooi•vork █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: gaffel Werktuig (steel met vork) om hooi mee te scheppen. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hooivork Het MOT www.mot.be/resource/Tool/hooivork?lang=nl ● Verwante termen: ● Duitse term: Heugabel ● Franse term: fourche à foin ● Engelse termen: hay fork, pitch fork ● Nieuwnoorse term: høygaffel https://nn.wikipedia.org/wiki/Høygaffel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hooivork Zolder in een schuur of boerderij waar men hooi bewaart.
hopper
hop•per █ Zelfstandig naamwoord Een lante staak waarlangs men hop laat groeien.
horde
hor•de █ Zelfstandig naamwoord Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=18067 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/hor1 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22horde%22 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22hor%22 ● Verwante termen: ● Duitse term: Hürde ● Duitse termen, minder algemeen: Horde, Hurde http://www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=h%FCrde http://www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=horde http://www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=hurde https://www.dwds.de/wb/Hürde https://www.dwds.de/wb/Hurde https://de.wiktionary.org/wiki/Hürde https://de.wiktionary.org/wiki/Horde ● Engelse term: hurdle www.etymonline.com/word/hurdle + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#horde hor•der
█ Zelfstandig naamwoord dat degene/datgene noemt die/dat een handeling verricht (nomen agentis) ■ Synoniemen: hordebreier, hordenbreier, hordenvlechter Vlechter van horden. Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=18070 "hordebreier", Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=18068 https://data.cultureelerfgoed.nl/semnet/31d2b80d-7a01-4441-8073-d6db5061625b.html ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#horder horst
█ Zelfstandig naamwoord Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/horst Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/-horst https://nl.wikipedia.org/wiki/Horst Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026674 Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID69872 Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4250 Plaatsnaam: Gelderhorsten, Lommel (B).
"Het valt niet uit te sluiten dat de baan het restant is van een destijds opgeworpen aarden dijk, als een verdedigingswal tegen de Gelderse invallen." Bron: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/111397 De uitgang -en is niet noodzakelijk een meervoudsuitgang.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Horst_(Limburg) https://nl.wikipedia.org/wiki/Horst_(geologie) ● Verwante term: zandhorst ● Duitse term: Horst www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RH07696 www.woerterbuchnetz.de/PfWB/?bookref=3,1185,28 www.woerterbuchnetz.de/DWB/?bookref=10,1833,62 www.dwds.de/wb/Horst https://de.wiktionary.org/wiki/Horst ● Engelse term: hurst www.etymonline.com/word/hurst https://en.wiktionary.org/wiki/hurst + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#horst hortus conclusus
█ Woordgroep Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hortus_conclusus ● Verwante termen: ● Duitse term: https://de.wikipedia.org/wiki/Hortus_conclusus ● Franse term: https://fr.wikipedia.org/wiki/Hortus_conclusus ● Engelse term: https://en.wikipedia.org/wiki/Hortus_conclusus + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hortus-conclusus hout
1. █ Zelfstandig naamwoord 1. █ Stofnaam ■ Wisselvorm: holt Hard weefsel van bomen en struiken. Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hout
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/hout Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=hout&lang=nn Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026739 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=18221 Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID26303 Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID694 Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/hout Afgeleide bijvoeglijke naamwoorden: houten (van hout gemaakt)
houtig (houtachtig)
houterig (stijf)
● Verwante termen bij 1:
● Nederduitse term: Holt https://de.wikipedia.org/wiki/Holz https://de.wiktionary.org/wiki/Holz www.plattmakers.de/nl/433/Holt https://en.wiktionary.org/wiki/holt#Etymology_5 2. █ Zelfstandig naamwoord 2. █ Stofnaam ■ Wisselvorm: holt Bos, woud. Hakhout. Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID694 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=18221 ● Verwante termen bij 2: ● Engelse term bij 2: holt, hoult www.etymonline.com/word/holt https://en.wiktionary.org/wiki/holt#Etymology https://en.wiktionary.org/wiki/holt#Etymology_3 https://en.wiktionary.org/wiki/hoult#English 3. Voor- of achtervoegsel in een plaatsnaam, waarin het voegsel verwijst naar een bos, zij het het hooghout of hakhout.
Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID694 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID5264 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=18221 Kijk ook bij -wolde
Enkele plaatsnamen:
Banholt
Bocholt
Boechout
Houthalen ● Verwante termen bij 3: houtaantasting
hout•aan•tas•ting █ Zelfstandig naamwoord Geleidelijk bederven of aanvreten van hout. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtaantasting houtaarde hout•aar•de █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: boomaarde
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M009268&article=hout-aarde ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtaarde houtachtig
hout•ach•tig
█ Bijvoeglijk naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026740 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtachtig houtappel
hout•ap•pel █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wilde_appel Patroniem: Holtappels ● Verwante termen: ● Duitse term: Holzapfel https://de.wikipedia.org/wiki/Holzapfel http://woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RH07039 http://woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PH06174 https://en.wikipedia.org/wiki/Holzappel https://en.wikipedia.org/wiki/Holzapfel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtappel houtazijn
hout•azijn █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: houtzuur Benaming voor azijn verkregen uit het teer, dat bij droge distillatie van hout ontstaat. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026739.re.226 ● Verwante term: hout ● Duitse term: Holzessig https://de.wikipedia.org/wiki/Holzessig ● Franse term: acide pyroligneux https://fr.wikipedia.org/wiki/Acide_pyroligneux ● Engelse termen: pyroligneous acid, wood vinegar https://en.wikipedia.org/wiki/Pyroligneous_acid + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtazijn ■ Kortweg: beeld
Wat je ziet als je naar gezaagd hout kijkt, de figuratie of het gebrek aan figuratie.
● Verwante termen: ● Duitse term: Holzbild ● Verwante Engelse term: brown oak + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtbeeld Iemand die, al dan niet beroepsmatig, hout bewerkt
█ Naamwoord van handeling van hout bewerken
● Duitse term: Holzverbearbeitung
https://de.wikipedia.org/wiki/Holzbearbeitung ● Franse term: travail du bois https://fr.wikipedia.org/wiki/Travail_du_bois ● Engelse term: woodworking https://en.wikipedia.org/wiki/Woodworking + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtbewerking ■ Wisselvorm: houtsblok
Blokvormig stuk hout.
Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026739.re.236 ● Verwante termen: ● Duitse termen: Holzklotz, Holzscheite ● Franse term: bûche ● Engelse term: billet + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtblok houtbos
hout•bos █ Zelfstandig naamwoord Takkenbos, mutsaard. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtbos hout•bre•ker
█ Zelfstandig naamwoord Naam voor de ambachtslieden die zich bezighielden met het vellen van bomen, de ruwe bewerking van het hout, alsmede de kleinhandel daarin. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026739.re.245 Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID5067 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=18226 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtbreker ■ Synoniem: houtbos
Zekere hoeveelheid samengebonden hout. ● Verwante termen: ● Duitse term: Holzbündel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtbundel hout•com•post
█ Zelfstandig naamwoord Compost die ontstaat door verrotting van houtsnippers met toegevoegd water.
2. De (scherpe) schroefdraad van houtschroeven, afwijkend van die van metaalschroeven. Bron:
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026739.re.258 ● Verwante term: draad + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtdraad
● Duitse term: Holzdrehbank
https://de.wikipedia.org/wiki/Drehbank_(Holz) ● Franse term: tour à bois https://fr.wikipedia.org/wiki/Tour_(machine-outil)#Tour_à_bois ● Engelse termen: lathe, woodworking lathe https://en.wikipedia.org/wiki/Lathe#Woodworking_lathes + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtdraaibank houtdraaien
hout•draai•en █ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) houtdraaien
■ Kortweg: draaien
█ Zelfstandig naamwoord Iemand die, al dan niet beroepsmatig, hout draait.
● Verwante termen:+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtdraaier houi•ten vloer
█ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ■ Synoniemen: plankenvloer, plankier
Binnenvloer gemaakt van houten planken. Bekend als parket, van het Franse parquet. Parquet is oorspronkelijk een houten vloer die bestaat uit plankjes die gelegd zijn in decoratieve geometrische vormen.
https://en.wiktionary.org/wiki/parquetry
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houten-vloer houtgas
hout•gas █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtgas www.youtube.com/watch?v=Cm46KAPLZpQ ● Verwante term: ● Duitse term: Holzgas https://de.wikipedia.org/wiki/Holzgas ● Franse term: gaz de bois https://fr.wikipedia.org/wiki/Gaz_de_bois ● Engelse term: wood gas https://en.wikipedia.org/wiki/Wood_gas + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtgas houtgebrek
hout•ge•brek █ Zelfstandig naamwoord Ecopedia www.ecopedia.be/11/traject/p108/QD_streeft_naar_kwaliteitshout ● Verwante termen: ● Duitse term: Holzfehler https://de.wikipedia.org/wiki/Holzfehler ● Franse term: défaut de bois ● Engelse term: wood defect https://en.wikipedia.org/wiki/Lumber#Defects_in_lumber + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtgebrek hout•ge•bruik
█ Zelfstandig naamwoord Het zich bedienen van hout.
houtgravure
hout•gra•vu•re
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: houtsnede
Kijk bij houtsnede.
houthakker
"houthouwer", Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bankhout•hak•ker █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: houthouwer Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houthakker http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=18242 "houthouwer", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026739.re.284
● Verwante termen:
● Duitse termen: Holzfäller, Holzhacker, Holzhauer https://de.wikipedia.org/wiki/Holzfäller ● Franse term: bûcheron https://fr.wikipedia.org/wiki/Bûcheron ● Engelse term: woodcutter ● Engelse term, Noord-Amerika: lumberjack https://en.wikipedia.org/wiki/Lumberjack + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houthakker hout hameren om te klieven
█ Werkwoordelijke woordgroep ■ Synoniem: afkloppen Het gebruik om (waarschijnlijk vers) hout van gewone Es (Fraxinus excelsior), Amerikaanse es
(Fraxinus nigra, en ook Fraxinus americana?) in fijne lange lagen te klieven door middel
van erop te slaan met een hamer, het zogenaamde afkloppen. Voor de productie van banden/repen/schenen. Door het afkloppen komen de groeiringen los.
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hout-hameren-om-te-klieven 2. Onderneming die handelt in hout.
● Verwante termen: ● Engelse termen: timber trade, wood industry https://en.wikipedia.org/wiki/Wood_industry https://en.wikipedia.org/wiki/British_timber_trade + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houthandel hout•huis
█ Zelfstandig naamwoord ■ Oude spellingen: holthues, houthuijs, houthuus
■ Synoniem: hout loods
Gebouw waarin hout bewaard wordt. Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=18243
● Duitse term: Holzhaus (ook in oude vorm 'houltz-huyse' geschreven), Holzlaube
http://drw-www.adw.uni-heidelberg.de/drw-cgi/zeige?index=lemmata&term=holzhaus www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GH11858 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PH06242 http://drw-www.adw.uni-heidelberg.de/drw-cgi/zeige?index=lemmata&term=Holzlaube#Holzlaube-2.0 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houthuis houtig
hou•tig █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Antoniem: kruidig Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026749 hou•ti•ge plant
█ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ■ Synoniem: houtig gewas
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtige_plant ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtige-plant hout•kant
█ Zelfstandig naamwoord ■ Kortweg: kant
Een strook kreupelhout die een veld begrenst. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026739.re.287 In tegenstelling tot wat verschillende bronnen beweren kan een houtwal ook beschouwd worden als een houtkant.
Ecopedia
www.ecopedia.be/307/encyclopedie/"kant", Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kant1 "kant", Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kant%22
● Verwante termen:
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtkant hout•ke•ver
█ Zelfstandig naamwoord Kever wiens larve gangen boort in hout. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026739.re.290 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Klopkevers ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtkever houtknol
hout•knol █ Zelfstandig naamwoord  Ecopedia www.ecopedia.be/encyclopedie/maserknol-vervorming www.ecopedia.be/files/maserknol-bij-berk Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kroongalziekte ● Verwante termen: ● Duitse term: Maserknolle https://de.wikipedia.org/wiki/Maserknolle ● Franse term: broussin https://fr.wikipedia.org/wiki/Broussin ● Engelse term: burl https://en.wikipedia.org/wiki/Burl + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtknol ■ Kortweg: krimp
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Eigenschappen_van_hout#Het_werken_van_hout ● Verwante termen: ● Duitse term: Holzschrumpfung ● Franse term: rétrécissement du bois ● Engelse termen: wood shrinkage, wood shrinking https://nl.wikipedia.org/wiki/Eigenschappen_van_hout#Krimp_en_zwelling https://de.wikipedia.org/wiki/Schwindung https://en.wikipedia.org/wiki/Wood_drying#Shrinkage_and_swelling ● Engelse term: wood shaving
houtloods
hout•loods
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: houthuis
Loods waarin hout wordt opgeslagen. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026739.re.302&lemmodern=houtloods ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtloods houtmand
hout•mand █ Zelfstandig naamwoord Mand geschikt om hout in te dragen of in te bewaren. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026739.re.309 ● Verwante termen: ● Duitse term: Holzkorb ● Franse term: panier à bois ● Engelse term: wood basket + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtmand ■ Korweg: mijt
■ Synoniem: houtstapel
Stapel brandhout.
● Verwante termen: ● Duitse termen: Holzbeige, Holzmiete, Holztriste (Oostenrijk?) https://de.wikipedia.org/wiki/Holzmiete https://de.wikipedia.org/wiki/Beige ● Franse term: tas de bois + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtmijt houtolie
hout•olie █ Zelfstandig naamwoord 1. Etherische olie gewonnen uit hout. ● Verwante termen bij 1: 2. Olie om hout beschermend te behandelen. ● Verwante term bij 2: ● Duitse term: Holzöl + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtolie 1. Bomen in een bos, hakhoutbed of plantage kappen voor gebruik of verkoop.
2. De opbrengst van bomen kappen in een bos, hakhoutbed of plantage.
● Verwante termen: ● Duitse term: Holzernte https://de.wikipedia.org/wiki/Holzernte ● Franse term: récolte de bois ● Engelse term: wood harvest + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtoogst houtoogstwijze
hout•oogst•wij•ze █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: houtoogstmethode In de bosbouw: De wijze waarop men de uitrijdbare houtoogst in de lengte verwerkt; als korthout of als langhout. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtoogstwijze hout op stam
█ Woordgroep Hout dat ongeoogst (= op stam) te koop aangeboden wordt. De koper zorgt zelf voor de houtoogst, zij het door middel van vellen, zij het door middel van rooien. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hout-op-stam hout•oven
█ Zelfstandig naamwoord Steenoven die met hout gestookt wordt. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026739.re.317 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtoven Rot in hout.
● Verwante termen: ● Duitse term: Holzbefall ● Engelse termen: wood decay, wood rot + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtrot ■ Synoniem: houtaantastende schimmels
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtrotschimmels
● Verwante termen: ● Duitse term: Holzfäule https://de.wikipedia.org/wiki/Holzfäule ● Franse term: champignons lignivores https://fr.wikipedia.org/wiki/Champignon_lignivore ● Engelse term: wood-decay fungi https://en.wikipedia.org/wiki/Wood-decay_fungus + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtrotschimmels houtschender
hout•schen•der █ Zelfstandig naamwoord dat degene/datgene noemt die/dat een handeling verricht (nomen agentis)
1. Iemand die hout steelt, meestal in het bos.
2. Iemand die hout slecht bewerkt.
hout•schen•ding
█ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van hout schenden
Geval van houtdiefstal.
● Verwante termen: ● Duitse term: Waldfrevel https://de.wikipedia.org/wiki/Waldfrevel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtschending houtskeletbouw
hout•ske•let•bouw █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtskeletbouw ● Verwante termen: ● Duitse term: Holzrahmenbau https://de.wikipedia.org/wiki/Holzrahmenbau + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtskeletbouw houtskool
houts•kool █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtskool "kool", Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kool2 ● Verwante termen: ● Duitse term: Holzkohle https://de.wikipedia.org/wiki/Holzkohle ● Franse term: charbon de bois https://fr.wikipedia.org/wiki/Charbon_de_bois ● Engelse term: charcoal https://en.wikipedia.org/wiki/Charcoal + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtskool houtskoolbrander
houts•kool•bran•der █ Zelfstandig naamwoord dat degene/datgene noemt die/dat een handeling verricht (nomen agentis) Iemand die, al dan niet beroepsmatig, houtskool maakt in de meiler
www.lib.tudelft.nl/tresor/books/Houtskoolbrander/ https://mijngelderland.nl/inhoud/verhalen/het-is-een-zwart-beroep ● Verwante termen: ● Duitse term: Köhler https://de.wikipedia.org/wiki/Köhler ● Franse term: charbonnier + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtskoolbrander hout•soort
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtsoorten ● Verwante termen: ● Duitse term: Holzart
houtslag
hout•slag █ Zelfstandig naamwoord Knoop in de wissenband waarmee het hout tot takkebossen gebonden wordt. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026739.re.347 ● Verwante termen: Het resultaat van snijden in hout met allerhande gereedschappen om een beeltenis te vormen.
Verschillende bronnen spreken van een verschil tussen houtsnede en houtgravure, maar technisch gezien gaat het steed om hetzelfde: snijden in hout, zij het met gespecialiseerde gereedschappen om net een ander efftect te bekomen.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtgravure https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtsnede https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtsnede#De_verschillen_tussen_een_houtsnede_en_een_houtgravure https://nl.wikipedia.org/wiki/Luiks-Akense_meubelstijl ● Verwante termen: ● Duitse termen: Holzschnitt, Holzstich https://de.wikipedia.org/wiki/Holzschnitt https://de.wikipedia.org/wiki/Holzstich ● Franse term: gravure sur bois https://fr.wikipedia.org/wiki/Gravure_sur_bois https://fr.wikipedia.org/wiki/Xylographie ● Engelse term: wood cut, wood engraving https://en.wikipedia.org/wiki/Woodcut https://en.wikipedia.org/wiki/Wood_engraving + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtsnede houtsnijden
hout•snij•den
█ Werkwoord ■ Kortweg: snijden Kijk bij snijden.
houtsnijder
hout•snij•der █ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026739.re.356 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtsnijder houtsnijwerk
hout•snij•werk █ Zelfstandig naamwoord Het snijden in hout. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Holzschnitzen, Holzschnitzkunst, Schnitzen, Schnitzkunst https://de.wikipedia.org/wiki/Schnitzen ● Engelse termen: carving, wood carving + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtsnijwerk hout•snip•per
█ Zelfstandig naamwoord Klein stuk hout verkregen door hakselen.
houtspaan
hout•spaan █ Zelfstandig naamwoord Kijk bij spaan. Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/houtspaan https://nl.wiktionary.org/wiki/spaan https://nl.wiktionary.org/wiki/spaander Stapel hout.
● Verwante termen: ● Duitse term: Holzstapel ● Franse term: bois rangé, tas de bois ● Engelse term: woodpile + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtstapel houttekening
hout•te•ke•ning █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: figuratie
Kijk bij figuratie.
houttrekker
hout•trek•ker █ Zelfstandig naamwoord Lange haak om dor hout of gesnoeid hout, nvds uit de bomen te trekken. Bron, bewerkte tekstovername: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026739.re.383 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houttrekker houtvat
hout•vat █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: trachee
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtvat ● Verwante termen: ● Duitse term: Trachee https://de.wikipedia.org/wiki/Trachee_(Pflanze) ● Franse term: élément de vaisseau https://fr.wikipedia.org/wiki/Éléments_de_vaisseaux ● Engelse termen: vessel element, vessel member https://en.wikipedia.org/wiki/Vessel_element + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtvat houtverwerking
hout•ver•wer•king █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van hout verwerken Van hout een eindproduct vervaardigen, dikwijls via industriële handelingen. Eindproducten zoals fineer, multiplex, mdf, timmerhout, papier ... "verwerken", Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/verwerken ● Verwante termen: ● Duitse term: Holzverarbeitung https://de.wikipedia.org/wiki/Holzverarbeitung ● Engelse term: wood processing
https://en.wikipedia.org/wiki/Wood_processing+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtverwerking houtvester
hout•ves•ter █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtvester Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22houtvester%22 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/houtvester Laaglandsinfo http://laaglandsinfo.jouwweb.be/gevarieeerde-verhalen/forestier-boswachter Vester is woordverwant aan Duits Förster. Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/vorster "voster", Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal
Gelijkklinkend: vorst
www.etymologiebank.nl/trefwoord/vorst1 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Vorst_(heerser) https://nl.wikipedia.org/wiki/Vorster
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/vorst2 ● Verwante termen: ● Duitse term: Förster https://de.wikipedia.org/wiki/Förster + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtvester hout•vē•zel
█ Zelfstandig naamwoord ■ Kortweg: vezel Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtvezel
"vezel",Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Vezel ● Verwante termen:
● Duitse termen: Faser, Holzfaser
https://de.wikipedia.org/wiki/Holzfaser + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtvezel hout•vijl
█ Zelfstandig naamwoord Enkelgekapte vijl. Deze kapping zorgt ervoor dat er weinig houtvijlsel tussen de kappen blijft zitten, dit in tegenstelling tot een dubbelgekapte vijl, die eerder voor de bewerking van harde metalen bestemd is.
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtvijl houtvoerlui
hout•voer•lui █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: houtvoerlieden ■ Kortweg: voerlui, voerlieden In vroegere tijden: Werklieden die hout over een zekere afstand vervoeren. Van de kapplaats hoog in de bergen naar de zagerij of van het ene land naar het andere land. ● Verwante term: vlotten ● Duitse term: Holzfuhrleute + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtvoerlui Gezegd van planten die na de kiemfase hout vormen. Struiken en bomen zijn houtvormende planten.
1. Wal (lijnvormige aarden verhoging) waar (levend) hout op staat.
2. Een geheel of gedeeltelijk aan de natuur overgelaten erfafscheiding, vaak ook tussen weilanden, die kan bestaan uit bomen en/of struiken. (Bron: bewerkste tekst van Wikipedia, Houtwal)
3. Takkenril, takkenwal.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtwal Leestekens van het Landschap www.leestekensvanhetlandschap.nl/houtwal ● Verwante termen:
https://de.wikipedia.org/wiki/Wallhecke ● Franse termen: talus boisé, haie sur talus? https://fr.wikipedia.org/wiki/Talus_(clôture) ● Engelse termen: woodbank, wooded bank + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtwal Was om hout beschermend te behandelen.
● Duitse term: Holzwachs
● Franse term: encaustique en pâte? ● Engelse term: wood wax + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtwas houtweg
hout•weg █ Zelfstandig naamwoord Bosweg die geen verkeersweg is, doch slechts gebaand voor houtvervoer. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026739.re.405 Wikipedia
https://fr.wikipedia.org/wiki/Houtweg
● Verwante termen: ● Duitse term: Holzweg ● Engelse term: ride + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtweg houtwol
hout•wol █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtwol ● Verwante termen: ● Duitse term: Holzwolle https://de.wikipedia.org/wiki/Holzwolle ● Franse term: paille de bois ● Engelse term: wood wool https://en.wikipedia.org/wiki/Wood_wool + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtwol houtworm
hout•worm █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtworm https://nl.wikipedia.org/wiki/Drooghoutboorder ● Verwante termen:
hout•zaag
█ Zelfstandig naamwoord Zaag om hout mee te zagen.
● Franse term: scie à bois
■ Kortweg: zagerij
● Duitse termen: Sägerei, Sägewerk
https://de.wikipedia.org/wiki/Sägewerk ● Franse term: scierie https://fr.wikipedia.org/wiki/Scierie ● Engelse term: saw mill https://en.wikipedia.org/wiki/Sawmill + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtzagerij houtzuur
hout•zuur █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: houtazijn ■ Kortweg: zwel
■ Antoniem: houtzwel
Het zwellen oftewel groter worden van hout.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Eigenschappen_van_hout#Het_werken_van_hout ● Verwante termen: ● Duitse term: Holzanschwellung ● Engelse term: wood swellage, wood swelling + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houtzwel houvast
hou•vast █ Zelfstandig naamwoord In de context van deze lijst: Elk voorwerp dat hout op zijn plaats houdt tijdens het bewerken. Bankhaak, kram, kloofbank ... Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/houvast Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=18282 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Artikel II.B.1.a., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026755 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houvast 1. █ Zelfstandig naamwoord 1. De handeling van het houwen. 1.1. Hakking van een bos. Bron: Nederduitsch Taalkundig Woordenboek Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026758 2. █ Zelfstandig naamwoord 2. ■ Synoniem: koop
Plaats waar hakhout geoogst wordt. Plaatsnaam. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis A.1., A.2., A.3. en A.4., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026758
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026766 Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4885 In het ● Duits Hau (bijvoorbeeld Hauberg), plaats waar hout gehouwen wordt, zonder noodzakelijkerwijs een verbinding te maken met hakhout. www.dwds.de/wb/Hau Toponiem: Achter den Houw, Opoeteren (B)
3. Een gereedschap, gelijk aan of gelijkend op de hak, om de grond te bewerken, kalk mee te bouwen, sloten te reinigen enzovoort. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026760 Het MOT www.mot.be/resource/Tool/hak?lang=nl Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hak_(grondbewerking) Over het gereedschap: het Franse houe en het Engelse hoe komen van het Nederlands houw en Nederduitse Haue. De eerste verbinding slaat op het werktuig, de tweede verbinding slaat op het werkwoord houwen. Verschillende bronnen leggen enkel de verbinding met het werkwoord houwen en dat is onjuist.
Ook houwmes = kapmes. Kijk bij kapmes.
● Verwante termen bij 3: ● Duitse term bij 3: Haue www.duden.de/rechtschreibung/Haue https://de.wikipedia.org/wiki/Hacke_(Werkzeug) www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=haue ● Franse term bij 3: houe https://fr.wikipedia.org/wiki/Houe https://fr.wiktionary.org/wiki/houe www.cnrtl.fr/etymologie/houe ● Engelse term bij 3: hoe https://en.wikipedia.org/wiki/Hoe_(tool) www.etymonline.com/word/hoe ● Engelse term bij 3, woordverwant: backhoe https://en.wikipedia.org/wiki/Backhoe 4. Wisselvorm van hooi. Kijk bij hooi.
● Franse termen: taille, taillis?
Taillis de 3 à 7 ans. Bron: www.cnrtl.fr/definition/taillis + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houw ■ Kortweg: houw
■ Synoniem: slagbos
Bos dat bestaat uit hakhout. Een bos waarin regelmatig gehouwen wordt.
houwen
hou•wen █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (de) houw, (het) houwen, (de) houwing Slaan, kappen. Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/houwen Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026777 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=18293 Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID95923 Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID1840 Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/houwen De volgende uitleg op Wiktionary deugt niet omdat er het werkwoord trachten hier misplaatst is: "iets met een scherp werktuig trachten af te hakken". ● Verwante termen:
● Duitse term: hauen. Naamwoorden van handeling: Hau?, Hauen, Hauung -> Behauung
www.dwds.de/wb/hauen https://de.wiktionary.org/wiki/hauen www.plattmakers.de/nl/811/hauen ● Engelse term: hew. Naamwoord van handeling: hewing ● Middelengelse term: hewen https://en.wiktionary.org/wiki/hew www.etymonline.com/word/hew https://en.wikipedia.org/wiki/Hewing + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#houwen hovenier
hō•ve•nier █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hovenier ● Verwante term: hof + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hovenier hu...
huid•mond•je
huishaag█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Huidmondje ● Verwante termen: ● Duitse term: Spaltöffnung, Stoma https://de.wikipedia.org/wiki/Stoma_(Botanik) ● Franse term: stomate https://fr.wikipedia.org/wiki/Stomate ● Engelse term: stoma https://en.wikipedia.org/wiki/Stoma + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#huidmondje huis•haag █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: huisheg ■ Synoniem: erfheg
Haag die aan een huis of erf staat
● Verwante termen:
huisvlijt
huis•vlijt █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Huisvlijt https://nl.wikipedia.org/wiki/Huisnijverheid ● Verwante term: zelfvoorzieningslandbouw + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#huisvlijt huis•weer
█ Zelfstandig naamwoord Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=18765 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#huisweer huisweg
huis•weg
█ Zelfstandig naamwoord Weg naar het huis. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026850.re.484 ● Verwante termen:
huisweide huis•wei•de ■ Wisselvorm: huiswei Een weide, al of niet tevens een boomgaard, behorende tot het erf in ruime zin. Men bleekt er de was, tuiert er een koe enz.) … tuierdries, Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M071064&article=huisweide ● Verwante termen:
www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RH03157 + Bladwijzer: - In de bosbouw. Boomsoort die geplant wordt om de groei van de hoofdsoort(en) te stimuleren.
hulst•bos
█ Zelfstandig naamwoord Een bos dat voornamelijk uit hulst bestaat. Plaatsnaam: Hulst https://nl.wikipedia.org/wiki/Hulst_(stad)#Etymologie Patroniemen: Hulsbos, Hulzebos ● Verwante term: bos + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hulstbos hulst•haag
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: hulshaag
Haag die bestaat uit hulst. Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=VMNW&id=ID62641 Hulsthaag bij Hof te Baaigem: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/130914 ● Verwante term: heg ● Duitse term: Hülshagen https://de.wikipedia.org/wiki/Hülshagen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hulsthaag hulstkrans
hulst•krans █ Zelfstandig naamwoord Een krans gemaakt van hulsttakken. Google afbeeldingen. ● Verwante termen: ● Duitse term: Hülskranz www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RH08757 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hulstkrans hu•mus
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Humus Ecopedia www.ecopedia.be/250/encyclopedie/ www.ecopedia.be/278/encyclopedie/ humuslaag
mull, moder en mor ● Verwante termen:
https://de.wikipedia.org/wiki/Humus ● Franse term: humus https://fr.wikipedia.org/wiki/Humus https://fr.wikipedia.org/wiki/Mull_(humus) https://fr.wikipedia.org/wiki/Moder https://fr.wikipedia.org/wiki/Mor ● Engelse term: humus https://en.wikipedia.org/wiki/Humus www.britannica.com/science/humus-soil-component + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#humus
● Verwante termen:
● Duitse termen: Hütt, Hütte https://de.wikipedia.org/wiki/Hütte www.plattmakers.de/nl/4782/Hütt www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=ElsWB&lemid=EH01700 ● Franse termen: cabane, hutte https://fr.wikipedia.org/wiki/Cabane https://fr.wikipedia.org/wiki/Hutte ● Engelse termen: cabin, hut https://en.wikipedia.org/wiki/Hut https://en.wikipedia.org/wiki/Log_cabin https://en.wikipedia.org/wiki/Cabin https://en.wiktionary.org/wiki/cabin + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hut hy...
■ Synoniemen: bastaard, kruising
● Verwante term: ● Duitse termen: Hybrid, Hybride https://de.wikipedia.org/wiki/Hybride ● Franse term: hybride https://fr.wikipedia.org/wiki/Hybride ● Engelse term: hybride https://en.wikipedia.org/wiki/Hybrid_(biology) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hybride hy•bri•di•se•ren
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) hybridiseren Twee verschillende taxa kruisen.
● Verwante termen: ● Duitse term: hybridisieren
www.duden.de/rechtschreibung/hybridisieren ● Franse term: hybrider https://fr.wiktionary.org/wiki/hybrider ● Engelse termen: hybridise, hybridize https://en.wiktionary.org/wiki/hybridise https://en.wiktionary.org/wiki/hybridize + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hybridiseren █ Voorvoegsel
■ Van Grieks hydōr (water) Voorvoegsel ter aanduiding dat het door het tweede lid genoemde betrekking heeft op water. Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/hydro- https://nl.wiktionary.org/wiki/ὕδωρ Wikipedia
● Duitse term: Hydrochorie
https://de.wikipedia.org/wiki/Hydrochorie ● Franse term: hydrochorie https://fr.wikipedia.org/wiki/Hydrochorie ● Engelse term: Hydrochory https://en.wikipedia.org/wiki/Seed_dispersal#Water + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hydrochorie hy•dro•ga•mie
█ Zelfstandig naamwoord Ecopedia www.ecopedia.be/377/encyclopedie/ Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hydrogamie ● Verwante termen: ● Duitse termen: Hydrogamie, Wasserblütigkeit www.duden.de/rechtschreibung/Hydrogamie http://universal_lexikon.deacademic.com/317752/Wasserblütigkeit ● Franse term: hydrogamie https://fr.wiktionary.org/wiki/hydrogamie ● Engelse term: hydrogamy https://en.wiktionary.org/wiki/hydrogamy + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hydrogamie hy•dro•lo•gie
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hydrologie ● Verwante termen: ● Duitse term: Hydrologie https://de.wikipedia.org/wiki/Hydrologie ● Franse term: hydrologie https://fr.wikipedia.org/wiki/Hydrologie ● Engelse term: hydrology https://en.wikipedia.org/wiki/Hydrology + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hydrologie hy•dro•lo•gisch be•heer
█ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Menselijk ingrijpen in een hydrologisch systeem met een bepaald doel voor ogen. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hydrologisch-beheer hydrologisch systeem
hy•dro•lo•gisch sys•teem █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Het natuurlijk systeem dat instaat voor de aanvoer, de opslag en de afvoer van vloeibaar water in een bepaald gebied. www.encyclo.nl/begrip/Hydrologisch%20systeem ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hydrologisch-systeem hy•per•pa•ra•siet
█ Zelfstandig naamwoord Parasiet die uitsluitend leeft op andere parasieten.
● Verwante termen: ● Duitse term: Hyperparasit https://de.wikipedia.org/wiki/Hyperparasit ● Franse termen: hyperparasite, hyperparasitoïde https://fr.wikipedia.org/wiki/Parasitoïde#Typologie ● Engelse term: hyperparasite https://en.wikipedia.org/wiki/Hyperparasite + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hyperparasiet hyperparasitisme
hy•per•pa•ra•si•tis•me █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hyperparasitisme hy•per•troof
█ Bijvoeglijk naamwoord Ecopedia www.ecopedia.be/125/encyclopedie/ Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/hypertroof ● Verwante termen: ● Duitse term: hypertroph https://de.wiktionary.org/wiki/hypertroph ● Franse termhypertrophique https://fr.wiktionary.org/wiki/hypertrophique ● Engelse term: hypertrophic https://en.wiktionary.org/wiki/hypertrophic + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/h#hypertroof |