Voorblad > K kaalkap kaal•kap █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kaalslag Kijk bij kaalslag. kaalkapbeheer kaal•kap•be•heer █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kaalslagbeheer Kijk bij kaalslagbeheer. kaalkapvlakte kaal•kap•vlak•te █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kaalslagvlakte Kijk bij kaalslagvlakte. kaalslag kaal•slag █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kaalkap Handeling waarbij alle bomen op een vlakte gekapt oftewel geslagen worden. Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/181/encyclopedie Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtkap#Kaalkap https://nl.wikipedia.org/wiki/Productiebos#Kaalslag ● Verwante termen: ● Duitse termen: Kahlhieb, Kahlschlag https://de.wikipedia.org/wiki/Kahlschlag ● Engelse termen: clear cut, clear cutting, clear felling https://en.wiktionary.org/wiki/clear_cut https://en.wikipedia.org/wiki/Clearcutting ● Franse termen: coupe à blanc, coupe rase https://fr.wikipedia.org/wiki/Coupe_rase + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kaalslag kaalslagbeheer kaal•slag•be•heer █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kaalkapbeheer Beheer waarbij kaalslag toegepast wordt. ● Verwante term: kaalslag + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kaalslagbeheer kaalslagvlakte kaal•slag•vlak•te █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kaalkapvlakte Vlakte waarop een kaalslag werd uitgevoerd. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Kahlhiebsfläche, Kahlschlagfläche + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kaalslagvlakte kaal snoeien kaal snoei•en █ Werkwoordelijke woordgroep █ Naamwoorden van handeling: (de) kaalsnoei, (het) kaalsnoeien, (de) kaalsnoeiing ■ Wisselvorm: kaalsnoeien >Volledig snoeien. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kaal-snoeien kaap █ Zelfstandig naamwoord ■ Van Latijn caput of van Frans cap dat ook van Latijn caput komt Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaap Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kaap1 Kaap Blankenes, Kaap Blankenesse Kaap Zwartenes, Kaap Swartenesse ● Verwante termen: ● Duitse term: Kap https://de.wikipedia.org/wiki/Kap ● Engelse term: cape https://en.wikipedia.org/wiki/Cape_(geography) https://en.wiktionary.org/wiki/cape#Etymology_1 www.etymonline.com/word/cape ● Franse term: cap https://fr.wikipedia.org/wiki/Cap_(géographie) + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kaap kaar █ Zelfstandig naamwoord Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kaar1 Bron: Woordenboek der Friese Taal, 1800-1975, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kaar%22 ● Verwante termen: ● Duitse term: Kar www.dwds.de/wb/Kar + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kaar kaaskop kaas•kop █ Zelfstandig naamwoord 1. Een door een koppendraaier gemaakte kaasvorm in de vorm van een diepe kom. http://geheugenvanbroekinwaterland.nl/cgi-bin/objecten.pl?ident=0518 http://geheugenvanbroekinwaterland.nl/cgi-bin/objecten.pl?ident=0437 Figuur 5 en 6, mogelijk met duigen i.p.v. gedraaid: www.dbnl.org/tekst/fran011natu09_01/fran011natu09ill20.gif www.dbnl.org/tekst/fran011natu09_01/fran011natu09_01_0016.php 2. Samen met het kaasvat maakt een kaaskop deel uit van een kaasvorm. De kaaskop was het bovenopliggende sluitstuk van de vorm. Net als in betekenis 1 werd de kaaskop (oorspronkelijk) gemaakt door een koppendraaier. "koppedraaier", Beroepen van toen www.beroepenvantoen.nl/Oude-beroepen-K.html "kaasvat", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M029343 www.ethesis.net/boter_kaas/boter_kaas_hfst_6_2.htm www.erfgoedplus.be/details/KF.objecten.14821519375241672522677 ● Verwante termen: 3. Overdrachtelijke term: de kaasvorm (tegenwoordig in de vorm van kuipwerk) in zijn geheel die gebruikt wordt om kazen te maken. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaaskop Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M029326 + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kaaskop kaasvat kaas•vat █ Zelfstandig naamwoord Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M029343 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kaasvat kaf █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Graankafje Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kaf1 Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M029465.re.18 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023182 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023180 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034141 "kafnaald", Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kafnaald_(gras) ● Verwante term: wanmolen ● Nederduitse term: Kaff www.plattmakers.de/nl/2503/Kaff ● Duitse termen: Kaff, Spreu https://de.wiktionary.org/wiki/Kaff#Substantiv,_n_2 https://de.wiktionary.org/wiki/Spreu www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=kaff https://de.wikipedia.org/wiki/Spreu ● Engelse term: chaff https://en.wikipedia.org/wiki/Chaff https://en.wikipedia.org/wiki/Chaff_cutter www.etymonline.com/word/chaff ● Franse term: https://fr.wikipedia.org/wiki//Balle_(céréale) www.mijnwoordenboek.nl/vertaal/NL/fr/kaf + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kaf kalei ka•lei █ Zelfstandig naamwoord www.restauratieambacht.be/index.php?option=com_content&task=view&id=573&Itemid=929 + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kalei kalken kal•ken █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kalken, (de) kalking ■ Evenwoord: witten 1. Gebluste klak aanbrengen. Bescherming tegen zonnebrand 2. Gebluste klak aanbrengen. Bij fruitbomen bescherming tegen parasieten, schimmels, mossen en korstmossen ● Verwante termen: ● Duitse termen: kalken, tünchen, weissen ● Engelse termen: whitening, whitewashing ● Franse term: chauler. Naamwoord van handeling: chaulage la chaulage des troncs www.larousse.fr/dictionnaires/francais/chaulage/14983 www.mes-fruitiers.com/category/infos-conseils/ www.leblogjardin.com/2005/12/31/chaulez-les-tro/ + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kalken kalkminnend kalk•min•nend █ Bijvoeglijk naamwoord Wordt gezegd van planten die een kalkhoudende bodem (een bodem met een hoge pH) nodig hebben om goed te groeien Bron: Guy De Kinder. www.houtwal.be/vakjargon/_vaktaal_index.htm (druif, gele kornoelje, maretak, orchidee, vijg) Minnend: onvoltooid deelwoord van minnen. Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/minnend ● Verwante term: zuurminnend + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kalkminnend kalkmoeras kalk•moe•ras █ Zelfstandig naamwoord Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/39/natura2000/Kalkmoeras ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kalkmoeras kamp █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: kemp ■ Van het Franse (Picardische, Provençaalse) camp, daarvoor van Latijn campus 1. Veld. 2. Omheind stuk land. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kamp www.etymologiebank.nl/trefwoord/kamp2 Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kamp%22 Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/kamp https://nl.wiktionary.org/wiki/campus Plaatsnaam Kemp, Noord-Brabant (NL). Plaats aan de Maas waar veel heggen voorkomen. Zie het boek De Maasheggen van Marius Grutters. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kamp https://de.wikipedia.org/wiki/Kamp_(Land) www.woerterbuchnetz.de/DWB/?lemma=kamp www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Meyers&lemid=IK01093 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Adelung&lemid=DK00281 + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kamp kandelaren kan•de•lā•ren █ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) kandelaren ■ Wisselvorm: kandelaberen [kan•de•lā•be•ren] ■ Van Spaans candelabra, daarvoor van Latijn candēlābrum = kandelaar Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M029973 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M029972 Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kandelaberen https://nl.wikipedia.org/wiki/Kandelaber https://nl.wikipedia.org/wiki/Kandelaar_(voorwerp) https://en.wiktionary.org/wiki/candela https://en.wiktionary.org/wiki/candelabrum https://en.wiktionary.org/wiki/chandelier https://en.wiktionary.org/wiki/chandelier#French https://en.wiktionary.org/wiki/candle ● Verwante termen: ● Engelse term: top. Naamwoord van handeling: topping https://en.wikipedia.org/wiki/Tree_topping + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kandelaren kandelaberen kan•de•lā•be•ren █ Werkwoord ■ Wisselvorm: kandelaren Kijk bij kandelaren. kant █ Zelfstandig naamwoord 1. Heg van schaarhout (hakhout) langs een akker of weide. Bron, bewerkte tekstovername: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis I.1.4. III.D., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030111&lemmodern=kant&betekenis=schaarhout 2. Uiterste grens van een stuk land. Veel gebruikt in de context van landbouw. 3. Plaatsnaam die betrekking heeft op de richting waarin de plaats ligt, meestal ten opzichte van een woonkern. Broekkant, Heikant ... 3.1. Streek. Streek die zich ergens aan een kant (uiterste) bevindt. 4. Scherpe rand aan hout, gemaakt door te zagen of te beslaan. Te onderscheiden van: wan. Of bepaald vlak van een stuk hout; onderkant, bovenkant. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kant1 Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kant%22 "Maaskant", Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Maaskant Maaskant in Limburg (B), evenwoord voor Maasland. IJkant, IJsselkant, Maaskant, Rijnkant, Vechtkant, Zaankant Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030111.re.114&article=maaskant "broekkant", Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Broekkant "heikant", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025158 kant, wang, zoom, -kraag (rietkraag) ● Verwante termen:
www.dwds.de/wb/Kante ● Engelse termen: cant, fringe www.etymonline.com/word/cant www.etymonline.com/word/fringe ● Franse termen: berge, bord, côté https://fr.wiktionary.org/wiki/berge#Étymologie https://fr.wiktionary.org/wiki/bord https://fr.wiktionary.org/wiki/côté + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kant kantelhaak kan•tel•haak █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord van kanthaak. Kijk bij kanthaak. kanten kan•ten █ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) kanten, (de) kanting 1. Aan de kant zetten. Bijvoorbeeld met een kanthaak. Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=20560 kantelen, kenteren (Duits kentern) ● Verwante termen bij 1: ● Duitse term bij 1: kanten www.dwds.de/wb/kanten https://de.wiktionary.org/wiki/kanten 2. Een kant geven aan. Hout beslaan, verzagen tot een vlak. Kantrechten. 2.1. Bij het manden vlechten, van een scheen. Met een kantschaaf bewerken. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenissen A.1. en A.2., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030128 ● Verwante termen bij 2: ● Duitse term bij 2: kanten www.woerterbuchnetz.de/DWB?lemid=K01500 ● Engelse term bij 2: edge www.etymonline.com/word/edge ● Franse term bij 2: équarrir https://fr.wiktionary.org/wiki/équarrir + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kanten kanten breken kan•ten brē•ken █ Werkwoordelijke woordgroep Van scherpe hoeken en kanten. Ze hun scherpte ontnemen, ze afschuinen, met schaaf, zaag, vijl of schuurpapier zoveel wegnemen, dat de beide vlakken door een derde vlak gescheiden worden of wel langs een gebogen oppervlak in elkander overgaan. Bron, bewerkte en toegevoegde tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank https://gtb.ivdnt.org/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M011482&article=kanten ● Verwante termen: ● Duitse term: Kanten brechen. Naamwoorden van handeling: Kantenbrechen, Kantenbrechung + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kanten-breken kanthaak kant•haak █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: kantelhaak, keerhaak. Bron: Het MOT www.mot.be/resource/Tool/kanthaak-voor-stam?lang=nl Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030140 Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/206/encyclopedie Kijk ook bij palter. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Kehrhaken, Wendehaken ● Engelse term: cant hook ● Engelse term, Noord-Amerika: peavy https://en.wikipedia.org/wiki/Cant_hook https://en.wikipedia.org/wiki/Peavey_(tool) ● Franse termen: franc-renard, tourne-billes https://fr.wiktionary.org/wiki/franc-renard https://fr.wikipedia.org/wiki/Tourne-billes_à_éperon https://fr.wiktionary.org/wiki/bille#Étymologie https://fr.wiktionary.org/wiki/tourne-billes + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kanthaak kanthout kant•hout █ Zelfstandig naamwoord Gekantrecht hout. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kanthout%22 ● Verwante termen: ● Duitse term: Kantholz https://de.wikipedia.org/wiki/Kantholz ● Engelse term: square timber?, squared timber? ● Franse term: bois équarri? + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kanthout kantig kan•tig █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Evenwoord: hoekig Scherpe kanten hebbende. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030145 Kantig hout. Gekantrecht hout. "hoekig", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026053 ● Verwante termen: ● Duitse term: kantig www.dwds.de/wb/kantig + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kantig kantrecht kant•recht █ Bijvoeglijk naamwoord Van hout (balkhout) en planken (delen). Recht van kanten; rechte (haaks beslagen of bezaagde) kanten hebbende; gekantrecht. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030183 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kantrecht kantrechtbijl kant•recht•bijl █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: beslagbijl Kijk beslagbijl. kantrechten kant•rech•ten █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kantrechten, (de) kantrechting ■ Evenwoord: kanten ■ Evenwoord, met de aks oftewel bijl: beslaan Bron: Joostdevree.nl www.joostdevree.nl/bouwkunde2/bekantrechten.htm Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=M030184 Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/kantrechten ● Verwante termen:
● Duitse term, handeling met de (aangedreven) zaag: besäumen. Naamwoorden van handeling: Besäumen, Besäumung https://de.wikipedia.org/wiki/Besäumen https://de.wiktionary.org/wiki/behauen ● Engelse termen: sqaure, square off ● Franse termen: carrer, équarrir. Naamwoord van handeling: équarrissage https://fr.wikipedia.org/wiki/Équarrissage_(bois) + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kantrechten kantschaaf kant•schaaf █ Zelfstandig naamwoord Bepaald werktuig met twee messen om de kanten van een scheen af te snijden. De scheen wordt tussen de messen getrokken en zo krijgt de scheen een gelijke breedte over de hele lengte. In veel gevallen worden de messen in een standvastig meubel verwerkt om de handen vrij te hebben om te trekken. ● Verwante termen: ● Franse term: équarrissoir + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kantschaaf kap █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van kappen ■ Evenwoord: kapping Het kappen van bomen. Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/kap Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030204 ● Verwante termen: ● Duitse term: Stockschlag + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kap kapberg kap•berg █ Zelfstandig naamwoord Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030210 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kapberg kapblok kap•blok █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: hakblok, kappost, kliefblok, kloofblok Bron: Het MOT www.mot.be/resource/Tool/hakblok?lang=nl ● Verwante termen: ● Duitse term: Hackklotz ● Engelse term: chopping block ● Franse term: billot. Billot van bille, cognaat met bol. https://fr.wiktionary.org/wiki/billot https://fr.wiktionary.org/wiki/billon + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kapblok kapbok kap•bok █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: hakbok Een kapblok dat verhoogd is op drie tot vier poten. "hakbok", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023133 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kapbok kapelboom ka•pel•boom █ Zelfstandig naamwoord 1. Boom die bij een kapel staat. 2. Boom waarin een kapelletje hangt. Veldkapel. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kapelboom kaphaag kap•haag █ Zelfstandig naamwoord Haag van knotbomen, op zeer korte afstand van elkaar geplant die niet geschoren maar gekapt wordt. Bron: Agentschap Onroerend Erfgoed https://thesaurus.onroerenderfgoed.be/conceptschemes/ERFGOEDTYPES/c/1678 https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/130038 https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/?tekst=kaphaag&rechtsgevolgen=&gemeente=&zoeken=zoeken www.flickr.com/photos/70519928@N00/4126024482 https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/130437 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kaphaag kapjaar kap•jaar █ Zelfstandig naamwoord In het verleden. Jaar waarin er gekapt werd. In de toekomt. Jaar waarin er gekapt moet worden. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030290 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kapjaar kapleeftijd kap•leef•tijd █ Zelfstandig naamwoord 1. De leeftijd van een boom waarop hij gekapt wordt of dient gekapt te worden. 2. De leeftijd van een bos waarop het gekapt wordt of dient gekapt te worden. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Abtriebsalter, Hiebsalter ● Franse term: âge d'exploitation + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kapleeftijd kapmes kap•mes █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: hakmes, heep/hiep, houwmes, handslagmes, slagmes, snoeimes ■ Regionale evenwoorden:
Bron: Het MOT www.mot.be/resource/Tool/hakmes-houto?lang=nl Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kapmes Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030299 Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=20616 "hakmes", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023176 "heep", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M024993 "heep", Bron: eWND www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/1342 "hiep", Bron: eWND www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/4634 "houwmes", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026784 "houwmes", Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=18304 "houwstel", citaat: "Hij vertelde dat hij zijnen ta, die jichtig in den hoek zat, een leugen had wijs gemaakt en dat hij met wringwissen en het houwstel uitgegaan was, blijkens om een haag bij pachter Hauben te vreeên." Bron: Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1906 www.dbnl.org/tekst/_die004190601_01/_die004190601_01_0043.php "slagmes", Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=52187 "mes waarmede men boomstammen splijt bij het griffelen" (griffelen is enten) http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M063822.re.228 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M021865 "slichtmes", eWND www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/134466 Slichten oftewel slechten is glad maken. Kikj bij slechten. "tronkmes", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M070714.re.12 "sleunmes", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M064013.re.9 "wapen", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083822&article=kapmes Bron: Woordenboek van de Limburgse dialecten III, 2.1: drs. H. van de Wijngaard, WLD III, Sectie 2, Het huiselijk leven, Aflevering 1. De woning, Assen 2003. http://e-wld.nl/static/dictionary/content/pdf/wld-3/2003_Limburgse%20Dialecten%20III%202,1%20(Woning).pdf **herstel -stel in herstel kan komen van gestel = werktuig -> Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=13136&article=werktuig Herstel als benaming van het kapmes zou ook kunnen komen van het werkwoord herstellen: in vorige toestand plaatsen, doelend op het herhaald afzetten van hakhout. Houwstel, kapstel en restel zijn dan afleidingen van herstel. "halfstel", gehoord door de samensteller in Budel (NL) "fasceelmes", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M016368.re.3 "kwykmes", Bron: Woordenboek der Friese Taal, 1800-1975, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=55898 "kwykje", Bron: Woordenboek der Friese Taal, 1800-1975, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=55886 "útkwykje", Bron: Woordenboek der Friese Taal, 1800-1975, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=111751 Nederlands kweken, Duits erquicken "kweken", Bron: Woordenboek der Friese Taal, 1800-1975, Geïntegreerde Taal-Bank "het op verzorgende wijze tot ontwikkeling brengen van planten" http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=55806&article=verzorgende "kwik", Bron: Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID42113 kwik, kwiek, Engels quick www.etymologiebank.nl/trefwoord/kwiek www.etymonline.com/word/quick ● Verwante termen:
● Paltsische termen: Sächsel, Sesel, Sesl Häpe www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=h%E4pe Hippe https://de.wikipedia.org/wiki/Hippe_(Werkzeug) https://de.wikipedia.org/wiki/Hippe_(Waffe) http://www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=hippe Haumesser www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=haumesser Praxe https://de.wikipedia.org/wiki/Praxe Säsle en wisselvormen daarvan zijn woordverwant aan sessel/zeisel (zeis + el). Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=51528&article=zeisel http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=51206&article=zeisel Sesl https://pfl.wikipedia.org/wiki/Sesl Sächsel www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PS00064 Sesel www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PS07307 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=LothWB&lemid=CS01484 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=LothWB&lemid=CS01466 www.hainfeld.de/seselmesser www.suehnekreuz.de/ikono/kger01.html Seselschlacht, www.kreuzstein.eu/html/body_gleisweiler.html Schlagmesser www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PS02784 ● Westopperduits: Gertel, Säsli, Stäckespitzer https://als.wikipedia.org/wiki/Gertel Streubecker De Streubecker is een buitenbeentje. Dit mes wordt niet gebruikt om hout mee te oogsten, wel om geoogst hout mee te verwerken. Een opname op Youtube over de Streubecker: www.youtube.com/watch?v=r3bml4Rt444 www.swp.de/gaildorf/lokales/gaildorf/rundschau-sommerserie_-das-geheimnis-des-streubeckers-13591241.html ● Luxemburgse termen: Hipp, Krëmmes, Kromm, Schlomesser (Nederlands slagmes, Duits Schlagmesser) ● Franse termen: cauchoir/cochoir (kuiperskapmes), courbet, serpe, serpette https://fr.wikipedia.org/wiki/Serpe https://fr.wiktionary.org/wiki/courbet www.forum-outils-anciens.com/t9209-COCHOIR-cauchoir-ou-autre.htm serpe www.cnrtl.fr/etymologie/serpe www.littre.org/definition/serpe Woordverwant aan Latijn sarpere dat snoeien betekent. https://en.wiktionary.org/wiki/sarpere https://en.wiktionary.org/wiki/sarpo Serpe (zelfstandig naamwoord) is woordverwant aan Nederlands scherp (bijvoeglijk en zelfstandig naamwoord) en Duits scharf (bijvoeglijk naamwoord). scherp: wapen (of werktuig) om mee te houwen of te steken. Bron, bewerkte en toegevoegde tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis 2., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M062555 West-Vlaams en Middel-Nederlands scherpe -> scerpe -> Frans serpe Picardisch sarpe, overeenkomst met scharpe, wisselvorm van scherpe https://fr.wiktionary.org/wiki/courbet#Nom_commun sarp, zerp Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=48383&article=serpe Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M088640 Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/scherp Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22scherp%22 www.dwds.de/wb/scharf www.etymonline.com/word/sharp ● Waalse termen: courbet, fiermint, såpe https://wa.wiktionary.org/wiki/courbet https://wa.wikipedia.org/wiki/Motî:courbet https://wa.wikipedia.org/wiki/Fiermint https://wa.wiktionary.org/wiki/fiermint https://wa.wiktionary.org/wiki/såpe https://wa.wikipedia.org/wiki/Motî:fiermint https://fr.wiktionary.org/wiki/serpe fiermint = fer à main = handijzer, -ijzer zoals in kliefijzer, rooi-ijzer ● Franse termen, mogelijk (vooral) doelend op slachters- en beenhouwerskapmessen: couperet à fendre, couperet ménage. Couperet van het werkwoord couper. https://fr.wikipedia.org/wiki/Couperet_(ustensile) https://fr.wiktionary.org/wiki/couperet ● Engelse termen: bill, billhook https://en.wikipedia.org/wiki/Billhook Slavische kapmessen https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kosir_001.jpg https://en.wiktionary.org/wiki/kacor https://cs.wikipedia.org/wiki/Kosíř https://hr.wikipedia.org/wiki/Kosir + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kapmes kapmeshaak kap•mes•haak █ Zelfstandig naamwoord ■ Kortweg: haak Haak waarin men een kapmes kan hangen. Voluit: kapmesriemhaak. Kortweg: riemhaak ● Verwante termen: ● Duitse termen: Gertelhaken, Gürtelhaken www.mueller-hammerwerk.at/de/gertelhaken-0669.html ● Franse termen: crochet de serpe, porte-serpe + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kapmeshaak kapmesschede kap•mes•schede █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: kapmesschee ■ Kortweg: schede, schee Hout met daarin een gleuf waarin een kapmes past. Aan het hout is een koord bevestigd om over de schouder te dragen. In de streektaal van de samensteller woapeschei = wapenschee. schede, schee, Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/schede ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kapmesschede kappen kap•pen █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (de) kap, (het) kappen, (de) kapping ■ Evenwoorden: hakken, vellen Oorspronkelijk vellen met een bijl. Tegenwoordig ook in de betekenis van vellen met mechanische werktuigen (overdrachtelijk). Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kappen1 www.etymologiebank.nl/trefwoord/kap2 Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kappen%22 kap, Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030204 houtkap, Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtkap houtkap, Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026739.re.288 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030204.re.1 ● Verwante termen:
● Duitse termen: fällen, hauen, schlagen www.duden.de/rechtschreibung/kappen www.plattmakers.de/nl/12555/kappen www.dwds.de/wb/kappen ● Engelse termen, woordverwant aan kappen: chap, chop ● Engelse termen: cut, cut, fell www.etymonline.com/word/chap www.etymonline.com/word/chop https://en.wiktionary.org/wiki/chop#Etymology_1 https://en.wiktionary.org/wiki/chap#Etymology_2 ● Franse termen: couper, tailler + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kappen kapplaats kap•plaats █ Zelfstandig naamwoord Daar waar men kapt. ● Verwante term: kappen + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kapplaats kapresten kap•res•ten █ Zelfstandig naamwoord In de bosbouw: tak- en stamhout dat men laat liggen na het oogsten van het stamhout dat de gewenste minimum dikte heeft.. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kapresten kaprijp kap•rijp █ Bijvoeglijk naamwoord Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/396/encyclopedie/ ● Verwante termen: ● Duitse term: hiebsreif. Zelfstandig naamwoord: Hiebsreife (kaprijpheid, kaprijpte) ● Engelse termen: at age, at cutting age + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kaprijp kaproen ka•proen ■ Wisselvorm: kapruin ■ Van Picardisch caperon, vergelijk met Frans chaperon Het getakte van een boom, levend aan de boom of geoogst. Kroon. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenissen II.5. a. en b., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030356&lemmodern=kaproen&article=kroon Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kaproen Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaproen ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kaproen kapspaan kap•spaan █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: kapspaander Spaan, spaander die bij het behakken of bij het vellen van hout afvalt. Bron, gewijzigde tekstovername: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030325&article=afvallen Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030325.re.51 "kapspaander", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030325.re.52 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kapspaan kapstok kap•stok █ Zelfstandig naamwoord Haakse vertakking. Bij het snoeien van opgaande bomen: Een tak niet afzagen net achter de takkraag, maar een te lang stuk van de tak laten staan, de zogenaamde kapstok. Slechte praktijk. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kleiderhaken ● Engelse term: coat hook ● Franse term: portmanteau + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kapstok kaptijd kap•tijd █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: haktijd 1. Geschikte tijd van het jaar om in te kappen. Wintertijd. 2. In regelmatig beheer. Vooropgesteld moment waarop gekapt moet worden. "haktijd", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023186 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kaptijd kapvlakte kap•vlak•te █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kapvlakte https://nl.wikipedia.org/wiki/Klasse_van_de_kapvlaktengemeenschappen ● Verwante termen: ● Duitse term: Waldlichtungsflur ● Engelse term, Noord-Amerikaans: clear-cut www.merriam-webster.com/dictionary/clear-cut ● Franse term: coupe http://larousse.fr/dictionnaires/francais/coupe/19805?q=coupe#19691 + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kapvlakte kapwoede kap•woe•de █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kaplust De drang die mensen voelen om bomen te kappen. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kapwoede kapzaag kap•zaag █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: rugzaag, toffelzaag Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kapzaag "rugzaag", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M061326.re.107 "toffelzaag": Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Toffelzaag ● Verwante termen: ● Duitse termen: Feinsäge, Rückensäge https://de.wikipedia.org/wiki/Feinsäge https://de.wiktionary.org/wiki/Feinsäge ● Engelse term: backsaw https://en.wikipedia.org/wiki/Backsaw ● Franse term: scie à dos https://fr.wikipedia.org/wiki/Scie_à_dos + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kapzaag karikatuur ka•ri•ka•tuur █ Zelfstandig naamwoord Een overdreven, onvolledige en daardoor onwaarheidsgetrouwe voorstelling van iets. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#karikatuur kas █ Zelfstandig naamwoord ■ Van Oudfrans, Noordfrans en Picardisch casse, daarvoor van Latijn cassa en capsa ■ Evenwoord, Frans leenwoord: serre Glazen gebouwtje (particulier) of gebouw (landbouw) voor het kweken van planten, bloemen en vruchten. Bij bestraling door zonlicht in de zomer verhoogt de temperatuur in de kas waardoor planten beter kunnen groeien. Na zonsondergang blijft er restwarmte over in de kas. Kortom, in de kas heerst er een microklimaat. Bron, met toegevoegde tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=47817&article=kweken Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kas_(gebouw) https://nl.wikipedia.org/wiki/Serre_(bouwwerk) https://nl.wikipedia.org/wiki/Koude_kas https://nl.wikipedia.org/wiki/Glastuinbouw https://nl.wikipedia.org/wiki/Gesloten_kas https://nl.wikipedia.org/wiki/Onverwarmde_kas https://nl.wikipedia.org/wiki/Broeibak https://nl.wikipedia.org/wiki/Gematigde_kas https://nl.wikipedia.org/wiki/Warme_kas Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kas1 Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kas%22 "serre", Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/serre "kassa", Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kassa "kapsel", Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kapsel1 ● Verwante termen: www.dwds.de/wb/Kasse www.etymonline.com/word/case www.etymonline.com/word/cash + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kas katje kat•je █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Katje Tamme kastanje, ruwe berk, hazelaar en alle inheemse wilgensoorten zijn planten die katjes dragen. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kätzchen https://de.wikipedia.org/wiki/Kätzchen ● Engelse term: catkin https://en.wikipedia.org/wiki/Catkin https://en.wiktionary.org/wiki/catkin ● Franse term: chaton https://fr.wikipedia.org/wiki/Chaton_(botanique) https://fr.wiktionary.org/wiki/chaton https://en.wiktionary.org/wiki/chaton + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#katje Zweedse term katning █ Zelfstandig naamwoord Katning is the Swedish word for a method to make pine wood even more resistant to rot. Stripes of the bark and part of the sapwood are removed from a straight grown and mature pine. The amount of stripes depends on the intended use for the wood. To protect its surface the tree produces more resins which in 3 – 6 years gives a heavy wood, rich in resins and very rot resistant. Today this could be an alternative to pressure treating with chemical preservatives. The wood was used in window joinery, mainly for the lowest parts in sash and frame, and for sill plates in log houses. The sticky surface of this wood keeps pegs and axe handle wedges in place. Wood treated with katning gave more tar or turpentine. (Bron: http://slojdeniskogen.se/materialen/katning/?lang=en) Opname van een gelijkaardige wijze van verduurzamen:
● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#katning kattenkop kat•ten•kop █ Zelfstandig naamwoord ■ Van Frans tête de chat Knot op een gesteltak. www.allo-olivier.com/Photo3Entreprise/TeteDeChat2.jpg ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kattenkop ke...
keelhout keel•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: keelkruid, mondhout Wilde liguster. "Zo genoemd om zijn heilzame eigenschappen tot genezing van ongemakken in de keel en den mond." Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030963.re.64 Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wilde_liguster Liguster wordt ook geplant als scheerheg. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#keelhout keep █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: inkeep, inkeping Kerf. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis 1: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030994 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#keep keepboom keep•boom █ Zelfstandig naamwoord 1. Ladder gemaakt van een boom waarin inkepingen gemaakt zijn. Kom men tegen in Bhutan en andere landen in de Himalaya. Foto: https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/736x/be/16/38/be16383a87159f06bc52663c85d4b56c.jpg 2. Trapboom aan de binnenzijde. Bron: Joostdevree.nl www.joostdevree.nl/bouwkunde2/keepboom.htm www.joostdevree.nl/shtmls/trapboom.shtml ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#keepboom keerhaak keer•haak █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kanthaak Kijk bij kanthaak. keet █ Zelfstandig naamwoord Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/keet ● Verwante term: hut + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#keet kegel kē•gel █ Zelfstandig naamwoord ■ Voluit: kegelvrucht Kijk bij kegelvrucht. + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kegel kegelvrucht kē•gel•vrucht █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kegelvrucht_(naaldboom) ● Verwante termen: ● Duitse term: Zapfen https://de.wikipedia.org/wiki/Zapfen_(Botanik) ● Engelse term: cone https://en.wikipedia.org/wiki/Conifer_cone ● Franse term: cône https://fr.wikipedia.org/wiki/Cône_(botanique) + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kegelvrucht kei █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kei_(afzettingsgesteente) ● Verwante term: grind + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kei keienvloer kei•en•vloer █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: keitjesvloer Vloer gemaakt van keien. ● Verwante term: kei + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#keienvloer keileem kei•leem █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Keileem ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#keileem Kempen Kem•pen █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kempen_(streek) ● Verwante termen: ● Duitse term: Kempen https://de.wikipedia.org/wiki/Kempen_(Region) ● Engelse term: Campine https://en.wikipedia.org/wiki/Campine ● Franse term: Campine https://fr.wikipedia.org/wiki/Campine + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kempen kenmerksoort ken•merk•soort █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: kenmerkende soort Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/encyclopedie/kenmerkende-soort ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kenmerksoort kennef ken•nef █ Zelfstandig naamwoord Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kennef Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kennef%22 Het werkwoord knevelen is mogelijk woordverwant aan kennef. www.etymologiebank.nl/trefwoord/knevel ● Verwante term: span ● Duitse term: Kamme, Kuhkamme www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GK00911 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GK15782 http://drw-www.adw.uni-heidelberg.de/drw-cgi/zeige?index=lemmata&term=kamme ● Engelse term: (pig) yoke https://youtu.be/lImdUnwV1OY?t=14m4s + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kennef kennishouder ken•nis•hou•der █ Zelfstandig naamwoord Mens die een bepaalde kennis heeft, bijvoorbeeld de kennis van voorouderlijk landgebruik. ● Verwante term: beheren + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kennishouder kepen kē•pen █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kepen, (de) keping Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kepen Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030994.re.1 Kepen is woordverwant aan kappen. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kepen keren kē•ren █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) keren, (de) kering Het zwad omleggen. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M031006&article=hooi ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#keren kerf █ Zelfstandig naamwoord Snede in hout, het resultaat van kerven. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kerf ● Verwante termen: ● Duitse termen: Kerb, Kerbe www.duden.de/rechtschreibung/Kerb_Vertiefung_Einschnitt www.duden.de/rechtschreibung/Kerbe ● Engelse term: kerf www.merriam-webster.com/dictionary/kerf + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kerf kerfstok kerf•stok █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kerfstok Bron: Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID39791&article=kerfstok Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=21154&article=kerfstok ● Verwante termen: ● Duitse term: Kerbholz, Kerbstock https://de.wikipedia.org/wiki/Kerbholz www.woerterbuchnetz.de/Adelung/?bookref=2,1551,2 http://drw-www.adw.uni-heidelberg.de/drw-cgi/zeige?index=lemmata&term=kerbstock www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GK03640 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK04314 Gegenholz, Gegenkerbholz: Kerbholz, das die Gegenpartei zur Kontrolle erhält. https://drw-www.adw.uni-heidelberg.de/drw-cgi/zeige?index=lemmata&term=Gegenholz www.woerterbuchnetz.de/DWB?lemid=G04291 ● Engelse termen: tally, tally stick https://en.wikipedia.org/wiki/Tally_stick www.etymonline.com/word/tally https://en.wiktionary.org/wiki/tally#Etymology_2 ● Franse termen: bâton de comptage, bâton de taille https://fr.wikipedia.org/wiki/Bâton_de_comptage ● Zweedse term: karfstock + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kerfstok kern █ Zelfstandig naamwoord ■ Voluit: boskern Waar er een geleidelijke overgang van kruidenbegroeiing via struiken naar opgaande bomen is – soms te vinden op de grens tussen bos en open terrein – worden de opgaande bomen beschouwd als kern of boskern. Bron, gedeeltelijke overname: www.doordebomenhetboszien.nl/html/z.html ● Verwante termen: ● Duitse term: Kern + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kern kernhout kern•hout █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kernhout Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=A015356 ● Verwante termen: ● Duitse term: Kernholz https://de.wikipedia.org/wiki/Kernholz ● Engelse term: heartwood https://en.wikipedia.org/wiki/Wood#Heartwood_and_sapwood ● Franse term: duramen https://fr.wikipedia.org/wiki/Duramen + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kernhout kernrot kern•rot █ Zelfstandig naamwoord Schimmelaantasting die het kernhout wegvreet. De boom wordt uiteindelijk hol. Vanuit het oogpunt van de houtverbruikende mens een houtgebrek. ● Verwante termen:
https://de.wikipedia.org/wiki/Kernfäule https://de.wiktionary.org/wiki/Fäule ● Engelse term: heart rot https://en.wikipedia.org/wiki/Heart_rot + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kernrot kernvegetatie kern•ve•ge•ta•tie █ Zelfstandig naamwoord Bron: Encyclo.nl www.encyclo.nl/begrip/Kernvegetatie ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kernvegetatie kerselaar ker•se•laar █ Zelfstandig naamwoord Kersenboom. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kerselaar kersenboom ker•sen•boom █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kerselaar Fruitboom die kersen draagt. ● Verwante term: fruitboom ● Duitse term: Kirschbaum ● Engelse term: cherry tree ● Franse term: cerisier + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kersenboom kersenboomgaard ker•sen•boom•gaard █ Zelfstandig naamwoord Boomgaard beplant met kersenbomen. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kirschgarten ● Engelse term: cherry orchard ● Franse termen: champ de cerisiers, verger de cerisiers + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kersenboomgaard kerven ker•ven █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kerven, (de) kerving Een kerf of kerven maken. ● Verwante termen: ● Duitse term: kerben. Naamwoorden van handeling: Kerben, Kerbung www.duden.de/suchen/dudenonline/kerben www.duden.de/rechtschreibung/auskerben www.duden.de/rechtschreibung/einkerben www.duden.de/rechtschreibung/Kerbung ● Engelse term: carve www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=carve + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kerven kettingzaag ket•ting•zaag █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: motorzaag Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kettingzaag Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/kettingzaag ● Verwante termen:
https://de.wikipedia.org/wiki/Kettensäge https://de.wiktionary.org/wiki/Kettensäge https://de.wiktionary.org/wiki/Motorsäge ● Engelse term: chain saw https://en.wikipedia.org/wiki/Chainsaw ● Franse termen: scie à chaîne, tronçonneuse https://fr.wikipedia.org/wiki/Tronçonneuse + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kettingzaag keukenbijl keu•ken•bijl █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: handbijl Kijk bij handbijl. kevie kē•vie █ Zelfstandig naamwoord Wisselvorm van kooi. Plaatsnaam. Kijk bij kooi. + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kevie ki...
kiel █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: keil Wigvormige voor. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M031977 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M031942 Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kiel "keil", Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/keil ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kiel kiembed kiem•bed █ Zelfstandig naamwoord Bed waarin planten kiemen. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kiembed kiemen kie•men █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kiemen, (de) kieming Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kieming Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M031990 ontkiemen, "ontkiemen uit" Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/ontkiemen het voorvoegsel ont- duidt hier op een spontaan proces https://nl.wiktionary.org/wiki/ont- ● Verwante termen: ● Duitse term: keimen. Naamwoorden van handeling: Keimen, Keimung https://de.wikipedia.org/wiki/Keimung ● Engelse term: germinate. Naamwoord van handeling: germination https://en.wikipedia.org/wiki/Germination ● Franse term: germer. Naamwoord van handeling: germination https://fr.wikipedia.org/wiki/Germination + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kiemen kieming kie•ming █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van kiemen Kijk bij kiemen. kiemkracht kiem•kracht █ Zelfstandig naamwoord Het vermogen om te kiemen. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kiemkracht kiemplant kiem•plant █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kiemplant Een zaailing is een plant die de kiemfase voorbij is. "zaailing", Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Zaailing ● Verwante termen: ● Duitse termen: Keimling, Sämling https://de.wiktionary.org/wiki/Keimling https://de.wikipedia.org/wiki/Sämling https://de.wiktionary.org/wiki/Sämling ● Engelse term: seedling https://en.wikipedia.org/wiki/Seedling ● Franse term: semis https://fr.wikipedia.org/wiki/Semis_(agriculture) + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kiemplant kiemrust kiem•rust █ Zelfstandig naamwoord Bron: Encyclo.nl www.encyclo.nl/begrip/Kiemrust ● Verwante termen: ● Duitse term: Keimruhe https://de.wikipedia.org/wiki/Keimruhe ● Engelse term: seed dormancy https://en.wikipedia.org/wiki/Seed_dormancy + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kiemrust kiemwortel kiem•wor•tel █ Zelfstandig naamwoord Wortel die ontstaat tijdens het kiemen. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kiemwortel kien 1. █ Zelfstandig naamwoord Pijnboom. Bron: Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4286 Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kien%22 Plaatsnamen: Kienendal (Noord-Frankrijk), Kinrooi (België) 2. █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: veenhout Subfossiel hout in veen. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M031997 Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kien%22 ● Verwante termen: ● Duitse term: Kien www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PK01727 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=kien + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kien kienhout kien•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: veenhout Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kienhout Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kienhout Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032010 ● Verwante termen:
● Engelse term: bog wood https://en.wikipedia.org/wiki/Bog-wood ● Franse term: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kienhout kienolie kien•o•lie █ Zelfstandig naamwoord Een, als bijproduct bij de bereiding van houtskool en teer, door droge distillatie van harsrijk hout (het hout en de wortels van Pinus-soorten) verkregen, soort van terpentijnolie. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032012&article=houtskool ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kienolie kienspaan kien•spaan █ Zelfstandig naamwoord 1. Spaan van subfossiel hout in veen. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M031997.re.1 2. Een stuk met hars verzadigd hout van pijnbomen. 2.1. De stobbe van een gevelde pijnboom blijft na de velling hars aanmaken, hars dat normaal naar de stam stijgt. Omdat de stam verwijderd is, blijft het hars ter plaatse. Zo kunnen er kienspanen gewonnen worden van de wortels en de stobbe. 2.2. Als een tak van een pijnboom afbreekt of afgezaagd wordt, dan verzadigt de stomp met hars (takrest) zoals in 2.1.. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kienspan https://de.wikipedia.org/wiki/Kienspan www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PK01743 ● Engelse term: fatwood https://en.wikipedia.org/wiki/Fatwood ● Franse term: bois gras + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kienspaan kiezel kie•zel █ Zelfstandig naamwoord Bron: Van Dale www.vandale.be/opzoeken?pattern=kiezel&lang=nn Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032100 "kiezelsteen", Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kiezelsteen www.neerlandistiek.nl/2016/12/etymologie-kiezel/ ● Verwante termen: ● Duitse termen: Kies, Kiesel https://de.wikipedia.org/wiki/Kies www.dwds.de/wb/Kies www.dwds.de/wb/Kiesel https://de.wiktionary.org/wiki/Kies https://de.wiktionary.org/wiki/Kiesel ● Engelse term: pebble https://en.wikipedia.org/wiki/Pebble ● Franse term: galet https://fr.wikipedia.org/wiki/Galet + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kiezel kijl █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: keil, kiel Wig, spie. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032165 "keil", Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/keil ● Verwante termen: ● Duitse term: Keil www.duden.de/rechtschreibung/Keil + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kijl kim █ Zelfstandig naamwoord Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032234 Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kim1 Zegswijze: (hoog) boven de kim staan ● Verwante termen: ● Duitse term: Kimme www.dwds.de/wb/Kimme + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kim kimwis •wis █ Zelfstandig naamwoord Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032234.re.13 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kimwis kip █ Zelfstandig naamwoord Langwerpige groeve in den grond waar men tijdens de winter aardappelen in bewaart. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032466 Kip is een wisselvorm van keep. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/keep1 Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032466 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kip kippen kip•pen 1. █ Werkwoord 1. █ Naamwoorden van handeling: (het) kippen, (de) kipping Van vogels en reptielen. Uit de eischaal komen. De samensteller: "Kippen verwijst niet naar het dier kip, maar naar kappen en kepen; door kappen uit de eischaal komen." Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kippen2 Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kippen%22 eischaal, eierschaal www.woordenlijst.org/#/?q=eischaal www.woordenlijst.org/#/?q=eierschaal br> ● Verwante termen bij 1: ● Duitse term bij 1: hecken www.dwds.de/wb/hecken ● Engelse term bij 1: hatch www.etymonline.com/word/hatch 13de eeuws Engels hachen, Engels hatch Engels hatch is woordverwant aan Duits hecken. 2. █ Werkwoord 2. █ Naamwoorden van handeling: (het) kippen, (de) kipping 2. ■ Wisselvorm: kepen [kē•pen] Wisselvorm van kepen. Kijk bij kepen. ● Verwante term bij 2: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kippen kl...
klammatsj klam•matsj █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: klammatsch Bepaalde hefboom om geerden aan te drukken in dode en levende heggen. Medewerkers van het MOT hebben voor dit werktuig de namen haagtrekker en haagspanner bedacht. Dit zijn geen volkse namen. www.mot.be/resource/Tool/haagtrekker?lang=nl Nederlandse en Duitse bronnen:
● Verwante term: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klammatsj klamp █ Zelfstandig naamwoord ■ Middelnederlands: clampe Haak, kram. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/klamp Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032867 Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=21714 Bron: Woordenboek der Friese Taal, 1800-1975, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=49748 ● Verwante term: kram ● Duitse termen: Klammer, Klampe ● Engelse term: clamp www.etymonline.com/index.php?term=clamp&allowed_in_frame=0 + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klamp klankhout klank•hout █ Zelfstandig naamwoord Hout voor de bouw van muziekinstrumenten. ● Verwante termen: ● Duitse term: Tonholz + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klankhout klapblok klap•blok █ Zelfstandig naamwoord Katrol met een wegklappende wang waarin men een lijn kan leggen. afbeelding kinnebaksblok afbeelding klapblok www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/FSM01:J-073-W www.debinnenvaart.nl/binnenvaarttaal/woord.php?woord=kij#klapblok www.debinnenvaart.nl/binnenvaarttaal/woord.php?woord=kij#kinnebaksblok ● Verwante termen: ● Engelse term, Noord-Amerikaans: snatch block to snatch, afgeleid van het Nederlandse snakken en snaken www.merriam-webster.com/dictionary/snatch snakken, Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M064641 snaken, Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M064639 + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klapblok klaphout klap•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: klophout Stuk gekliefd eikenhout. Klappen betekent hier mogelijk slaan, slaan met een klap (geluid) = klieven. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032955 Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=21723 Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/klaphout ● Verwante termen: ● Duitse term: Klappholz www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GK06487 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Adelung&lemid=DK01195 Een andere betekenis in het Duits: Klappholt (Gehölz, in dem man Laub als Futter durch Abschlagen der Zweige sammelt = Hout (bos): waarin men loof als voeder door afslaan van de twijgen verzamelt.) Bron: https://de.wikipedia.org/wiki/Klappholz#Geschichte ● Engelse term: clapboard https://en.wikipedia.org/wiki/Clapboard_(architecture) ● Franse term: merrain www.larousse.fr/dictionnaires/francais/merrain/50670?q=merrain#50561 https://fr.wikipedia.org/wiki/Merranderie Frans dialect: claphout, clappe, clape. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/klaphout Glossaire du Morvan via Google Books. Datations et documents lexicographiques Vol 3 via Google Books. + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klaphout klauw █ Zelfstandig naamwoord Handwerktuig waarvan het werkende deel lijkt op de klauw van een roofvogel. Cultivator. Eenhands en tweehands klauw. Klauw als benaming voor de cultivator werd door Carlos Montfort bedacht op 2 maart 2021 en op die dag wereldkundig gemaakt op Termen van Boheest. Zie ook draaiklauw. ● Verwante termen: ● Duitse term, vertaalequivalent: Kralle ● Duitse term: Klaue https://www.dwds.de/wb/Kralle https://www.dwds.de/wb/Klaue https://de.wiktionary.org/wiki/Kralle https://de.wiktionary.org/wiki/Klaue ● Engelse term: claw https://en.wiktionary.org/wiki/claw + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klauw klauwen klau•wen █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (de) klauw, (het) klauwen Werken met de klauw en de draaiklauw. ● Verwante termen:
klauwschade klauw•schā•de █ Zelfstandig naamwoord Schade aan bomen door de klauwen van beren en katachtigen. ● Verwante term: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klauwschade KLE Afkorting van klein landschapselement. Kijk bij klein landschapselement. kleem █ Zelfstandig naamwoord Bodem die bestaat uit klei en leem. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kleem Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kleem%22 Patroniem: Cleemput (put = plaats waar men kleem delft) ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kleem klei █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Klei ● Verwante termen: ● Duitse term: ● Engelse term: ● Franse term: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klei kleiput klei•put █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: tichelgat Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kleiput ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kleiput klein landschapselement klein land•schaps•ele•ment █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ■ Afkorting: KLE Lijn- of puntvormige elementen in het landschap waarvan het uitzicht, de structuur of de aard deel uitmaken van de natuur. Deze elementen kunnen het resultaat zijn van menselijk handelen. Bron: www.natuurenbos.be/beleid-wetgeving/vergunningen/kleine-landschapselementen ● Verwante termen:
+ Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klein-landschapselement klemhaak klem•haak █ Zelfstandig naamwoord Ronde, rechte ijzeren staaf, waaraan aan het ene einde, onder een enigszins scherpe hoek, een plat blad is gesmeed. Bron: Vak- & Kunstwoorden, Nr 3, Ambacht van den Timmmerman, door J. en V. Van Keirsbilck PDF-bestand, langs www.dbnl.org: www.dbnl.org/arch/keir003amba01_01/pag/keir003amba01_01.pdf Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033512 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klemhaak kleuren kleu•ren █ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) kleuren, (de) kleuring In de context van deze lijst: Kleur geven aan hout en laken (stof). Kleuen kan gebeuren door middel van een kleurstof of door middel van een bepaalde handeling. verkleuren (bruine eik, bruinstreperig, bladeren in de herfst) ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kleuren kliefbank klief•bank █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: kloofbank, lattenspriet Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033733.re.16 lattenspriet https://ojs.ugent.be/VMD/article/view/5348/5270 Spriet betekent hier gaffel. Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis 3., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=54379 ● Verwante termen: ● Engelse term: brake + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kliefbank kliefbeitel klief•beitel █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: kloofbeitel Metalen beitel om hout te klieven. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kliefbeitel kliefbijl klief•bijl █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: kliefhamer, kloofbijl, kloofhamer Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kloofbijl Bron: Het MOT www.mot.be/resource/Tool/kloofbijl?lang=nl Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/199/encyclopedie ● Verwante termen: ● Duitse termen: Kliebhammer (Zuid-Duits), Spaltaxt, Spalthammer https://de.wikipedia.org/wiki/Spalthammer ● Franse termen: hache à fendre, hache à refendre, merlin https://fr.wikipedia.org/wiki/Merlin_(outil) ● Engelse termen: splitting axe, splitting maul https://en.wikipedia.org/wiki/Splitting_maul + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kliefbijl kliefblok klief•blok █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: hakblok, kapblok, kloofblok Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033733.re.18 Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=21942 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kliefblok kliefgoot kliefgoot █ Zelfstandig naamwoord Ondiepe goot die in een stam gekapt wordt als leidsel om een stam in de lengte te klieven. In de goot worden wiggen geplaatst die dan verder in de stam geklopt worden. De term kliefgoot is bedacht door Carlos Montfort en voor het eerst wereldkundig gemaakt op Termen van Boheest op 26 decmeber 2018. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kliefgoot kliefhamer klief•ha•mer █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kliefbijl Kijk bij kliefbijl. kliefhout klief•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kloofhout 1. Gekliefd hout of hout dat voorbestemd is om te klieven. ● Verwante termen: ● Franse term: bois fendu 2. Klein stuk hout om vlechtroeden te klieven. Splijthout. http://blogimages.seniorennet.be/mandenmaken/38-5dc1a12a42a5aed55ed222dbd1c91c4e.jpg http://home.kpn.nl/salix-alba.f.vd.brand/images/dissel.jpg Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033733.re.21 Bron: Het MOT www.mot.be/resource/Tool/splijthoutje?lang=nl "splijthout", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank https://gtb.ivdnt.org/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M065399.re.13 ● Verwante termen: ● Engelse termen: cleaver, withy cleaver ● Franse term: fendoir + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kliefhout kliefijzer klief•ijzer █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kliefmes Kijk bij kliefmes. + Lemmmaschakel: - kliefmachine klief•ma•chi•ne █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kloofmachine Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/216/encyclopedie/ ● Verwante termen: ● Franse term: fendeuse + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kliefmachine kliefmes klief•mes █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: kliefijzer, kloofijzer, kloofmes Een bijzondere vorm van het kliefmes is een kleine eenhands dissel waarmee men dik rijs kan klieven. http://home.kpn.nl/salix-alba.f.vd.brand/images/dissel.jpg ● Verwante termen: ● Duitse termen: Schindeleisen, Schindelmesser, Spalteisen, Spaltklinge https://de.wikipedia.org/wiki/Schindelmesser ● Engelse term: froe https://en.wikipedia.org/wiki/Froe https://en.wiktionary.org/wiki/froe#Etymology_1 https://en.wiktionary.org/wiki/frower https://en.wiktionary.org/wiki/frow#Etymology_2 https://en.wiktionary.org/wiki/fro#English https://en.wiktionary.org/wiki/from#Etymology ● Franse term: coutre https://fr.wikipedia.org/wiki/Départoir + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kliefmes kliefwig klief•wig █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: kliefbeitel, kloofwig Wig om te klieven. Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/200/encyclopedie In Duitsland is er een veiligheidsvoorschrift dat stelt dat men niet met metaal op metaal mag kloppen, dit om het risico van wegvliegende stukken metaal te vermijden. Daarom vindt men daar kliefwiggen met een kunststof slagvlak. Een goede maatregel. Afbeeldingen op Google 1 en 2. ● Verwante termen: ● Duitse term: Spaltkeil https://de.wikipedia.org/wiki/Spaltkeil_(Werkzeug) ● Engelse term: splitting wedge ● Franse termen: coin éclateur, coin à fendre + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kliefwig klier █ Zelfstandig naamwoord Een plantencel die een product afscheidt dat door de plant niet verder verwerkt wordt. Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/klier Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Klierhaar ● Verwante termen: ● Duitse term: Drüse https://de.wikipedia.org/wiki/Drüse_(Botanik) ● Engelse term: gland https://en.wikipedia.org/wiki/Gland_(botany) ● Franse term: glande https://fr.wikipedia.org/wiki/Glande + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klier klierhaar klier•haar █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Klierhaar https://nl.wikipedia.org/wiki/Emergentium https://nl.wikipedia.org/wiki/Doorn_(plant) https://nl.wikipedia.org/wiki/Stekel ● Verwante termen: ● Duitse term: Drüsenhaar https://de.wikipedia.org/wiki/Trichom#Einteilung_nach_Funktion + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klierhaar klieven klie•ven █ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) klieven ■ Evenwoorden: breken, kloven, splijten Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/klieven www.etymologiebank.nl/trefwoord/kloven ● Verwante termen:
www.duden.de/rechtschreibung/klieben www.plattmakers.de/nl/2781/klöven ● Engelse term, woordverwant: cleave ● Engelse term: rive ● Engelse term, woordverwant, zelfstandig naamwoord: glyph www.etymonline.com/word/cleave https://en.wiktionary.org/wiki/cleave www.etymonline.com/word/glyph www.etymonline.com/word/rive ● Franse term: fendre ● Franse term, woordverwant aan klief, zelfstandig naamwoord: glyphe (glyphe = klief) www.cnrtl.fr/definition/glyphe + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klieven klimboom klim•boom █ Zelfstandig naamwoord Een boom waarin men kan klimmen op de gesteltakken. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klimboom klimplant klim•plant █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Klimplant Er zijn klimplanten die zich hechten door middel van ranken of hechtwortels en er zijn klimplanten die zich niet hechten, maar wel geleid kunnen worden door de mens. Niet-hechtende klimplanten kunnen haakvormige stekels hebben die dienen als klimhouvast. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kletterpflanze https://de.wikipedia.org/wiki/Kletterpflanze ● Engelse termen: climber, climbing plant, vine https://simple.wikipedia.org/wiki/Climbing_plant https://en.wikipedia.org/wiki/Vine ● Franse term: plante grimpante https://fr.wikipedia.org/wiki/Plante_grimpante + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klimplant klimrek klim•rek █ Zelfstandig naamwoord Rek oftewel gestel van latten waarin klimplanten kunnen groeien. "rek", Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rek1 Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis 2, http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M058587 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klimrek klimroos klim•roos █ Zelfstandig naamwoord Roos waaruit lange slappe scheuten groeien die men kan aanbinden aan een klimhulpmiddel zoals een klimrek, rozenboog ... haakvormige stekel ● Verwante termen: ● Duitse term: Kletterrose https://de.wikipedia.org/wiki/Kulturrosen#Kletterrosen_und_Ramblerrosen ● Engelse term: climbing rose https://en.wikipedia.org/wiki/Garden_roses#Climbing_and_rambling ● Franse term: rosier grimpant + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klimroos klit █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: klis Bron: Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/klis Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Klit Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22klis%22 ● Verwante term: zoöchorie + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klit kloef █ Zelfstandig naamwoord ■ Van het werkwoord kloven "kloof", Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/kloof ● Verwante termen:
www.dwds.de/wb/Kloben https://de.wiktionary.org/wiki/Kloben ● Engelse term: clove www.etymonline.com/word/clove https://en.wiktionary.org/wiki/clove#Etymology_2 https://en.wiktionary.org/wiki/clove#Etymology_4 + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klit kloet █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: vaarboom Lange, dunne boomstam om een vaartuig (boot, vlot ...) in ondiep water voort te bewegen. De kloet wordt in de bodem gestoken waarop het vaartuig voortgeduwd wordt. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033910 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033911 Ook springstok oftewel polsstok. https://nl.wikipedia.org/wiki/Polsstok ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kloet kloeten kloe•ten █ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) kloeten ■ Evenwoord: bomen [bō•men] Een vaartuig (boot, vlot ...) in ondiep water met een kloet oftewel boom voortbewegen. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kloeten klomp █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: holblok, holleblok, holsblok, holtsblok, kloef Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Klomp Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026209 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026177 ● Verwante termen: ● Duitse termen: Klump, Klumpe, Klumpen https://de.wiktionary.org/wiki/Klumpen + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klomp klompenmaker klom•pen•ma•ker █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Klompenmaker ● Verwante termen: klomp ● Duitse term: Holzschuhmacher https://de.wikipedia.org/wiki/Holzschuhmacher ● Franse term: sabotier https://fr.wikipedia.org/wiki/Sabotier + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klompenmaker kloofbank kloof•bank █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kliefbank Kijk bij kliefbank. kloofbeitel kloof•bei•tel █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kliefwig Kijk bij kliefwig. kloofbijl kloof•bijl █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kliefbijl Kijk bij kliefbijl. kloofblok kloof•blok █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kliefblok Kijk bij kliefblok. kloofhamer kloof•ha•mer █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kliefhamer Kijk bij kliefbijl. kloofhout kloof•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kliefhout Kijk bij kliefhout. kloofijzer kloof•ij•zer █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kliefmes Kijk bij kliefmes. kloofmachine kloof•ma•chi•ne █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kliefmachine Kijk bij kliefmachine. kloofmes kloof•mes █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kliefmes Kijk bij kliefmes. kloofwig kloof•wig █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kliefwig Kijk bij kliefwig. kloon █ Zelfstandig naamwoord Een organisme dat door ongeslachtelijke voortplanting uit een ander organisme is ontstaan en dat dezelfde genetische eigenschappen bezit als het organisme waaruit het is ontstaan. ● Verwante termen: ● Engelse term: clone https://en.wiktionary.org/wiki/clone A plant which is genetically identical to the parent plant. Produced asexually, e.g., from cuttings or suckers. + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kloon kloostertuin kloos•ter•tuin █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kloostertuin Bron: Leestekens van het Landschap www.leestekensvanhetlandschap.nl/kloostertuin ● Verwante termen: ● Duitse term: Klostergarten https://de.wikipedia.org/wiki/Klostergarten ● Engelse term: monastery garden ● Franse term: jardin d'abbaye, https://fr.wikipedia.org/wiki/Jardin_de_curé + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kloostertuin klophout klop•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord voor een bepaalde uitvoering: sleg Houten gereedschap waarmee men slagen op een voorwerp kan geven. Dit kan een stuk rondhout of een houten hamer zijn. Een grote houten hamer noemt men een sleg. Voorbeeld van het gebruik van een klophout, vanaf 1:33 op de tijdlijn.
● Verwante termen: ● Duitse termen: Holzschlägel, Klopfholz https://de.wikipedia.org/wiki/Klopfholz www.werkzeugsprache.de/Klopfholz-und-Stecheisen.29.0.html ● Engelse termen: beetle, maul www.merriam-webster.com/dictionary/beetle https://en.wikipedia.org/wiki/Mallet https://en.wikipedia.org/wiki/Beetle_(disambiguation) ● Franse term: mailloche https://fr.wikipedia.org/wiki/Maillet_(outil) + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klophout klos █ Zelfstandig naamwoord Bron: Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/klos1 Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033989 "kloskant" werkwoord "kantklossen" "kloskant", Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kloskant "kloot", Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kloot1 "kluit", Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kluit1 ● Verwante termen: ● Duitse term, oorspronkelijk: Kloß, Kloss ● Duitse termen, afgeleid van Kloß: Klotz, Klotzen www.dwds.de/wb/Kloß https://de.wiktionary.org/wiki/Kloß www.dwds.de/wb/Klotz www.dwds.de/wb/Klotzen https://de.wiktionary.org/wiki/Klotz + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klos kloskorf klos•korf █ Zelfstandig naamwoord ■ Kortweg: klos ■ Evenwoord: bijenklos Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033989.re.18&lemmodern=kloskorf Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Bijenkorf_(voorwerp)#Kloskorf_of_bijenklos ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kloskorf klot █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: kloot, kluit Gebaggerde turf, baggerturf. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Klot Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/klot www.etymologiebank.nl/trefwoord/kloot1 www.etymologiebank.nl/trefwoord/kluit1 Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033996 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034033 Bron: Het Vlaams Woordenboek www.vlaamswoordenboek.be/definities/toon/9817 Plaatsnamen: Klotbroek, Klotstraat. Genk (B) ● Verwante termen: ● Duitse termen: Klute, Kluten, Klüten. De uitgang -en is een naamvalsuitgang, niet te verwarren met de meervoudsuitgang -en. www.woerterbuchnetz.de/RhWB/?sigle=RhWB&mode=Vernetzung&hitlist=&patternlist=&lemid=RK08678 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Wander&lemid=WK01037 http://plattmakers.de/nl/2727/Kluten www.duden.de/rechtschreibung/Klueten http://worterbuchdeutsch.com/de/kluten ● Engelse termen: cleat, clete www.etymonline.com/word/cleat https://en.wiktionary.org/wiki/cleat https://en.wiktionary.org/wiki/clete + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klot klotten klot•ten █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) klotten, (de) klotting 1. Klot baggeren. 2. Zich tot klompen of klonters samenvoegen. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank https://gtb.ivdnt.org/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033996.re.3 https://gtb.ivdnt.org/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033996.re.2 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#klotten kloven klō•ven █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: klieven Kijk bij klieven. kluit █ Zelfstandig naamwoord 1. Wisselvorm van klot oftewel turf. Kijk bij klot. 2. Hoeveelheid aarde van gedrongen, onregelmatige vorm. Opmerking: klot en kluit zijn wisselvormen van elkaar en hebben eigenlijk dezelfde betekenis. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034033 Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/kluit Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kluit1 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kluit kn...
knab █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: knaap, knabbe ■ Wisselvorm, met diminutiefsuffix: knavel 1. Een stronk of brok hout. In Limburg (B) heden nog gekend als stuk brandhout voor de open haard of kachel. 1.1. Handvat van een zeis. In het Engels ook gekend als nib, een wisselvorm van knab. 1.2. Stronk van hakhout. Bron: Bijdrage tot een Hagelandsch idioticon Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034063 Etymologisch dialectwoordenboek door Antonius Angelus Weijnen https://books.google.be/books?id=u-hHAe7XbnIC&pg=PA97&lpg=PA97&dq=knab+zeis&source=bl&ots=rWISTjoQu6&sig=6gtmQxGZ9UcT7aBhzETiZHZ0Nlc&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwju_cafgPLdAhXH_aQKHaHnBIoQ6AEwAnoECAgQAQ#v=onepage&q=knab%20zeis&f=false Bron: Woordenboek van de Limburgse dialecten II-4, Volume 2 https://books.google.be/books?id=yby4-bYm5d0C&pg=PA11&lpg=PA11&dq=knab+zeis&source=bl&ots=_WeP0NCTIl&sig=qVxi4f3wxLFwIawRHp_ARogCwpg&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjeuLb_hfLdAhWPjqQKHf5TD5MQ6AEwCHoECAUQAQ#v=onepage&q=knab%20zeis&f=false Knab is wellicht verwant met knappen dat braken/breken betekent. Knap als voorwerpsnaam is een evenwoord van vlasbraak. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis B.1. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034085 Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis II.1. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=22208 Het werkwoord knabbelen (Duits knabbern) is woordverwant aan knab. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knabbelen www.dwds.de/wb/knabbern Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034064 In het Cultuurduits knabbern, Laagduits knabbeln en in het Engels nibble. https://en.wiktionary.org/wiki/knabbern www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=knabbeln www.etymonline.com/word/nibble Knaap, een jonge man, is woordverwant aan knab. www.etymologiebank.nl/trefwoord/knaap ● Verwante termen: ● Duitse termen, vertaalequivalenten: Knab, Knabben www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK08812 www.woerterbuchnetz.de/RhWB?lemma=knabben ● Duitse term: Knabe > Knagge www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Meyers&lemid=IK05312 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Meyers&lemid=IK05325 www.dwds.de/wb/etymwb/Knabe ● Duitse term: Holtzklotz ● Engelse term, woordverwant: nib Google afbeeldingen. ● Franse term: bûche www.larousse.fr/dictionnaires/francais/bûche/11589?q=bûche#11436 + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knab knabbenzaag knab•ben•zaag █ Zelfstandig naamwoord Kortzaag om brandhout tot knabben (stukken) te zagen. In veel gevallen een gestelzaag. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knabbenzaag knap 1. █ Zelfstandig naamwoord Vlasbraak. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knap1 ● Verwante termen bij 1: 2. █ Zelfstandig naamwoord Eten, spijs. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034081 knapzak, Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?wdb=WNT&actie=article&uitvoer=HTML&id=M034090 Duits Knappsack www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=knappsack Engels knapsack www.etymonline.com/word/knapsack ● Verwante termen bij 2: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knap knapkoek knap•koek █ Zelfstandig naamwoord Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?wdb=WNT&actie=article&uitvoer=HTML&id=M034084 Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=22207 Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knapkoek Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Knapkoek ● Verwante termen: ● Duitse term: Knapkuchen www.neuss.de/tourismus/stadtportrait/suesses-aus-dem-mittelalter-neusser-knappkuchen + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knapkoek knar █ Zelfstandig naamwoord Oude knoestige boom of boomstronk. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knar ● Verwante termen: ● Engelse term: snag + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knar knie █ Zelfstandig naamwoord Krommer in de vorm van een knie. Kniehout: hout in de vorm van een knie. ● Verwante termen: ● Duitse term: Knie ● Engelse term: knee https://en.wikipedia.org/wiki/Knee_(construction) ● Franse term: genou + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knie kniewortel knie•wortel █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: ademhalingswortel Ademhalingswortel die de vorm heeft van een knie. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kniewortel Duitse term Knick ■ Wisselvorm: Knickicht Kijk bij knik. knijf █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: kniep, knijp Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034176 Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knijf Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22knijf%22 Taaldacht www.taaldacht.nl/vergeten-woorden-k/ Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=22263&lemmodern=knijf&article=knijp Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034176&lemmodern=knijf&article=knijpen www.mijnwoordenboek.nl/dialect-vertaler.php?woord=zakmes ● Verwante term: snijden ● Duitse termen: Kneif, Knipp Kneif www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Adelung&lemid=DK01538 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GK08744 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK09744 www.dwds.de/wb/Kneif Knipp www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK10246 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=LothWB&lemid=CK00824 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=ElsWB&lemid=EK01863 https://de.wikipedia.org/wiki/Hippe_(Werkzeug)#Knipp Een Knipp is ook een kapmes. ● Engelse term: knife www.etymonline.com/word/knife + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knijf knik █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: knikke Van knikken gevormd of uit het Nederduits overgenomen. Heg van ineengevlochten struiken, genaamd naar het knikken van de twijgen, dat geschiedt om de struiken niet in de hoogte te laten groeien maar ze vele zijloten te laten krijgen. In Gelderland bekend in de vorm knikke. Bron, bewerkte tekstovername: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034193
● Verwante termen: ● Duitse termen: Knick, Knickicht
knikken knik•ken █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) knikken, (de) knikking ■ Middelnederlandse wisselvorm: cnicken 1. Buigen. Kijk ook bij kreuken. ● Verwante term: 2. Zodanig breken dat de stukken blijven samenhangen. Bronnen van 1 en 2: Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knikken Bron: Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID1567 Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=22267 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=22268 Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034200 Kijk ook bij kreuken. ● Verwante termen: ● Duitse termen: einknicken, knicken www.dwds.de/wb/einknicken www.dwds.de/wb/knicken > 1. scharf umbiegen, 2. halb durchbrechen www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=knicken + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knikken knikkergal knik•ker•gal █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Knikkergal Veroorzaakt door de galwesp Andricus kollari. ● Verwante term: galappel + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knikkergal kniphaag knip•haag █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: scheerhaag Kijk bij scheerhaag. knippen knip•pen █ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) knippen ■ Evenwoord, in de context van vorm geven: scheren 1. Een deel van een plant met een schaar afsnijden. 1.bis. Met een schaar een bepaalde vorm geven aan een plant of dichtgegroeide plantengroep (= heg). "afknippen", Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/afknippen ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knippen knoest █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: noest ■ Evenwoord: kwast Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Knoest Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knoest Knoest is mogelijk woordverwant aan knot en knots (letterkeer). ● Verwante term: knoestig ● Duitse term: ● Engelse term: knot https://en.wikipedia.org/wiki/Wood#Knots ● Franse term: loupe + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knoest knoestig knoes•tig █ Bijvoeglijk naamwoord Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?wdb=WNT&actie=article&uitvoer=HTML&id=M034274 ● Verwante term: knoest ● Duitse term: knorrig ● Engelse termen: gnarly, gnarled ● Franse termen: loupeux, noueux https://fr.wiktionary.org/wiki/noueux + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knoestig knol █ Zelfstandig naamwoord Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22knol%22 1. Ondergrondse verdikking van een plant. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wortel_(plant)#Wortelknol www.houtwal.be/vakjargon/jargon_kl.htm ● Verwante term: wortel 2. Knoest. Houtknol. Houten uitgroeisel, meestal aan de stam, aan een boom. Dit hout kan een opvallende tekening vertonen, geliefd door beeldende kunstenaars en houtdraaiers. ● Verwante termen: ● Duitse term: Maserknolle https://de.wikipedia.org/wiki/Maserknolle ● Engelse term: burl https://en.wikipedia.org/wiki/Burl ● Franse termen: broussin, loupe https://fr.wikipedia.org/wiki/Broussin + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knol knolhout knol•hout █ Zelfstandig naamwoord Hout van houtknollen met een bijzondere figuratie, geliefd bij nappendraaiers en houtsnijders. ● Verwante termen: ● Engelse term: burlwood + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knolhout knoop 1. █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: nodium Bepaald plantendeel. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Knoop_(plant) ● Verwante termen bij 1: ● Duitse termen bij 1: Knoten, nodus, nodium https://de.wikipedia.org/wiki/Knoten_(Botanik) www.biologie-lexikon.de/lexikon/nodus.php ● Engelse term bij 1: node https://en.wiktionary.org/wiki/node#English ● Franse term bij 1: nœud 2. █ Zelfstandig naamwoord Toegehaalde lus in een touw, band of ander plooibaar/wringbaar voorwerp als verbinding. Bron, bewerkte tekstovername: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034302 Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knoop ● Verwante termen bij 2: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knoop knop █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: bot, oog Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Knop_(plant) Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knop Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22knop%22 ● Verwante termen:
https://de.wikipedia.org/wiki/Knospe https://de.wiktionary.org/wiki/Knospe www.dwds.de/wb/Knospe ● Engelse term: bud https://en.wikipedia.org/wiki/Bud ● Franse term: bourgeon https://fr.wikipedia.org/wiki/Bourgeon_(botanique) + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knop knopval knop•val █ Zelfstandig naamwoord Het laten vallen van de bloemknoppen. Bron: Guy De Kinder, www.houtwal.be/vakjargon/_vaktaal_index.htm ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knopval knopverlies knop•ver•lies █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van knoppen verliezen Het verliezen van knoppen. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knopverlies knot █ Zelfstandig naamwoord Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knot1 www.etymologiebank.nl/trefwoord/knots www.etymologiebank.nl/trefwoord/knoest https://de.wiktionary.org/wiki/Knoten www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=knot knot –> knots –> knoest ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knot knotbomenrij knot•bo•men•rij █ Zelfstandig naamwoord Een lijnvormig aangeplante groep knotbomen. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knotbomenrij knotboom knot•boom █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kopboom ■ Regionale evenwoorden: bolaard/bollaard, soets/suuts, tronk/tjunk/sink (horen bij lemma stronk) Loofboom waarvan de kroon regelmatig volledig gesnoeid wordt om hout te oogsten. Vroeger ook bekend als kopboom en woordvarianten daarvan: soets/suits, bol(l)aard ... Kopfbaum (Duits), pollard (Groot-Brittannië) en tétard (Frans) zijn letterlijke vertalingen van kopboom. Het Engelse pollard komt van bol(l)aard. Bol of pol is een evenwoord van kop, in het Engels poll, vandaar pollard. www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=pollard www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=poll Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis 3, http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M055079 www.mijnwoordenboek.nl/dialect-vertaler.php?woord=knotwilg Bron: eWND www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/63121 Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/kopboom +++++
Wat het lemma soets (Maaskempens, ontrond; suuts) betreft, uit de woordenschat van de provincies Limburg: Verwant aan Frans souche? In Dictionnaire Littré staat bij de etymologie van souche; soutse, patois des Fourgs. Patois is Volksfrans. De gemeente Les Fourgs grenst aan Zwitserland. www.littre.org/definition/souche www.cnrtl.fr/etymologie/souche De ene bron zegt dat de wortel Germaans stock is, de andere bron zegt dat de wortel Latijns soccus is. En dan kan er ook nog een Keltisch woordverwantschap zijn ... Limburgs soets betekent niet alleen knotboom, maar ook hoofd in figuurlijke zin. "Ik sla je tegen jouw soets", "Ich hau dich tiege diene soets". Van sutsen = zuigen, daarvan afgeleid fopspeen? spotnamen voor hoofd: suts http://e-wld.nl/lemma/search/?search=hoofd%20%28spotnamen%29 fopspeen http://e-wld.nl/trefwoord/search/?search=suts zuigen: sutsen http://e-wld.nl/lemma/search/?search=zuigen sutsen http://e-wld.nl/trefwoord/search/?search=sutsen lemma "geknotte wilg" in het E-WLD, eigenlijk knotboom in het algemeen http://e-wld.nl/lemma/search/?search=Geknotte%20wilg +++++
● Verwante termen:
● Engelse termen: pollard, pollard tree ● Franse termen: arbre têtard, têtard, trogne https://fr.wiktionary.org/wiki/têtard https://fr.wikipedia.org/wiki/Arbre_têtard https://fr.wiktionary.org/wiki/trogne https://fr.wiktionary.org/wiki/ragosse ● Italiaanse term: albero capitozzato (het knotten = capitozzatura) ● Spaanse termen: árbol descopado, árbol desmochado, árbol podado + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knotboom knotboomsnoei knot•boom•snoei █ Zelfstandig naamwoord Het snoeien van een knotboom. ● Verwante termen: ● Franse term: taille en têtard + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knotboomsnoei knothout knot•hout █ Zelfstandig naamwoord 1. Een bestand knotbomen. 2. Hout van een knotboom. 3. Evenwoord van hakhout. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knothout knotjaar knot•jaar █ Zelfstandig naamwoord In het verleden. Jaar waarin de knotboom of het knotboombestand geknot werd. In de toekomst. Jaar waarin de knotboom of het knotboombestand geknot gaat worden. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knotjaar knotten knot•ten █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) knotten, (de) knotting ■ Wisselvorm: knoten [knō•ten] Het snoeien van een knotboom om het hout van de kroon te oogsten. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Knotten Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/knotten "knoten", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034311 "knoten", Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=22341 "beknotten", Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/beknotten ● Verwante termen:
● Engelse termen: poll, pollard www.etymonline.com/word/poll https://en.wiktionary.org/wiki/pollard ● Franse termen: la taille en têtard, tailler en têtard ● Italiaanse term: capitozzare ● Spaanse term: desmochar + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knotten knotwilg knot•wilg █ Zelfstandig naamwoord Boomvormende wilg boom waarvan de kroon regelmatig volledig gesnoeid wordt om hout te oogsten. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kopfweide https://de.wikipedia.org/wiki/Kopfweide ● Engelse term: pollard ● Franse term: arbre têtard, têtard https://fr.wikipedia.org/wiki/Arbre_têtard + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knotwilg knuppel knup•pel █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: kluppel Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Knuppel https://nl.wikipedia.org/wiki/Knots Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034384 Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knuppel Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22knuppel%22 "kluppel", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034048 Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knuppel ● Verwante termen: ● Duitse term: Knüppel www.duden.de/rechtschreibung/Knueppel https://de.wikipedia.org/wiki/Knüppel + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knuppel knuppelbrug knup•pel•brug █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Knuppelbrug ● Verwante termen: ● Duitse term: Knüppelbrücke www.duden.de/rechtschreibung/Knueppelbruecke + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knuppelbrug knuppelpad knup•pel•pad █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Knuppelpad ● Verwante termen: ● Duitse termen: Knüppeldamm, Knüppelpfad https://de.wikipedia.org/wiki/Knüppeldamm + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#knuppelpad ko...
koek █ Zelfstandig naamwoord a. 1. Tot spijs dienend voorwerp, ontstaan door het bakken (of koken) van een deegmassa waaraan al of niet zekere ingrediënten zijn toegevoegd. Het is niet altijd duidelijk of deze betekenis danwel de onder 2) genoemd bedoeld is. 2. Tot lekkernij dienend baksel van deeg waaraan zekere ingrediënten die de smakelijkheid verhoogen zijn toegevoegd en dat op een bepaalde wijze is gebakken. Vergelijk de betekenis 3) Het woord is voorwerpsnaam, en ook naam van het baksel in collectieve zin of stofnaam. 3. In verkleinvorm de benaming van een lekkernij als onder 2) bedoeld of van nog fijner ingrediënten bereid, die in veel kleinere vorm wordt gebakken en steeds in haar geheel wordt gepresenteerd. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034448 a.1. Min of meer plat voorwerp, uit ander (fijnverdeeld, smijdig of vloeibaar) materiaal, door middel van samenpersing, indikking of afkoeling, vervaardigd in een bepaalde vorm die gelijkt op die van een koek(je) als onder 1, 2 of 3 omschreven. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis 4., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034448 Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/koek Bron: Van Dale www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/koek Tweede lid in volgende woorden: ● Verwante term: koekenwis ● Duitse term: Kuchen www.dwds.de/wb/Kuchen ● Engelse term: cake www.etymonline.com/word/cake + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koek Koekelareden Koe•ke•lā•re•den █ Zelfstandig naamwoord Snelgroeiende variëteit van de Corsicaanse den, vernoemd naar de plaats Koekelare. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Corsicaanse_den#Koekelareden www.flickr.com/photos/erfgoed/4205328799 ● Verwante term: variëteit + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koekelareden koekenwis koe•ken•wis █ Zelfstandig naamwoord ■Wisselvorm: koekwis ■ Kortweg: wis Een onderlegger, gemaakt van wissen, waarop men boekweitkoek eet. Een koekenwis lijkt op de bodem van een gevlochten mand. www.hetvirtueleland.be/items/show/35934 http://e-wld.nl/trefwoord/search/?search=koekwis In Voeren: häörtsje: gevlochten wissen dienblad voor vlaai. Waarschijnlijk een wisselvorm in verkleinvoorm van horde; hordje. Bron: Voerens Woordenboek http://members.home.nl/buysen/dieksjonnaer.html ● Verwante termen: ● Duitse term, onder voorbehoud: Schien, verwant aan scheen. "Weidengeflecht, Hürde zum Auflegen der Kuchen (koekenwis?, nvdr) und zum Dörren des Obstes." Bron: www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=LothWB&lemid=CS00472 + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koekenwis koewachter koe•wach•ter █ Zelfstandig naamwoord Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034539 ● Verwante termen: ● Duitse term: Kuhhirte + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koewachter koeweide koe•wei•de █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: koewei Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034540 "veeweide", Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/search?actie=article&wdb=MNW&id=61742 ● Verwante termen: ● Duitse term: Kuhweide + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koeweide koken kō•ken █ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) koken >Water op de kook brengen. 1. Hout koken om het buigbaar te maken. 2. Hout koken om het sap te logen. gekookt hout zou de vorm beter houden en minder snel scheuren. van belang voor nappendraaiers en houtsnijders. 3. Hout koken om het zacht te maken voor snijwerk, zowel handsnijwerk als machinaal lagen snijden voor fineerhout. 4. Vlechtroeden van wilgen koken om het geschilde hout een bruine kleur te geven. Buffen. Lees "Het buff-proces"; https://sleutels.info/vlechtgroep/wis-en-waarachtig ● Verwante termen: ● Duitse term: kochen ● Engelse term: boil + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koken kolenbrander ko•len•bran•der █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: koolbrander Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034651 www.woordenlijst.org/#/?q=koolbrander www.woordenlijst.org/#/?q=kolenbrander ● Verwante termen: ● Duitse term: Köhler https://de.wikipedia.org/wiki/Köhler ● Engelse termen: collier, wood collier www.cef-environmental.co.uk/Woodcolliers.htm www.merriam-webster.com/dictionary/collier ● Franse term: charbonnier https://fr.wikipedia.org/wiki/Charbonnier_(métier) + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kolenbrander kolenwoud ko•len•woud █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kolenwoud https://inventaris.onroerenderfgoed.be/ile/relict/135091 ● Verwante term: woud ● Duitse term: Kohlenwald https://de.wikipedia.org/wiki/Kohlenwald ● Engelse term: Silva Carbonaria https://en.wikipedia.org/wiki/Silva_Carbonaria ● Franse term: https://fr.wikipedia.org/wiki/Forêt_Charbonnière + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kolenwoud kolf █ Zelfstandig naamwoord Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kolf Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kolf%22 Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kolf_(vuurwapen) Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034655&lemmodern=kolf&article=zeis www.historiek.net/een-kolfje-naar-zijn-hand/51060/ ● Verwante termen: ● Duitse term: Kolben https://de.wiktionary.org/wiki/Kolben https://de.wikipedia.org/wiki/Kolben_(Waffentechnik) https://de.wikipedia.org/wiki/Streitkolben ● Engelse term, woordverwant: golf www.etymonline.com/word/golf + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kolf kolfstok kolf•stok █ Zelfstandig naamwoord Zeissteel. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis 2, http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034655.re.26 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M021686&article=kolfstok http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M066966&article=kolfstok "kolven", Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kolven Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kolven_(sport) https://nl.wikipedia.org/wiki/Colf ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kolfstok kolk █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: wiel Waterhoudende kom die ontstaan is door een dijkdoorbraak. Later in overdrachtelijke betekenis evenwoord van vijver, in veel gevallen bij een molen. In een kolk werd ook hout gewaterd dat gezaagd werd in langsliggende zaagmolen. Een kolk die ontstaan is door een dijkdoorbraak heeft de vorm van een cirkel = wiel. Vandaar het evenwoord wiel. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kolk_(water) Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kolk1 www.etymologiebank.nl/trefwoord/kolk2 www.etymologiebank.nl/trefwoord/wiel2 Bron: Leestekens van het Landschap www.leestekensvanhetlandschap.nl/kolk Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank https://gtb.ivdnt.org/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034665 Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank https://gtb.ivdnt.org/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=22654 Bron: Van Dale www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/kolk Afbeelding: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Koogbraak,_Etersheim.JPG ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kolk kolonie ko•lo•nie █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kolonie_(biologie) Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kolonie ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kolonie kolonisatie ko•lo•ni•sa•tie █ Naamwoord van handeling van koloniseren Het zich vestigen van een aantal bijeenlevende individuen van een bepaalde soort. (zich) vestigen: een blijvende soortgemeenschap stichten, logischerwijs, maar ter verduidelijking; daar waar die soortgemeenschap niet aanwezig was. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034678 ● Verwante termen: ● Engelse term: colonisation https://en.wikipedia.org/wiki/Colonisation_(biology) + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kolonisatie kolonisatiecapaciteit ko•lo•ni•sa•tie•ca•pa•ci•teit █ Zelfstandig naamwoord Het vermogen van een soort om een gebied te koloniseren. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kolonisatiecapaciteit kolonisator ko•lo•ni•sa•tor █ Zelfstandig naamwoord Organisme dat koloniseert. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kolonisator kommel kom•mel █ Zelfstandig naamwoord Heuvel. Lees de tekst op Woerterbuchnetz om de verklaring te kennen. www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GK16010 ● Verwante term: tomme ● Duitse term: Kummel www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GK16010 + Lemmaschakel: - Japanse term komorebi 木漏れ日 Zonlicht dat door boombladeren schijnt. https://ja.wikipedia.org/wiki/木漏れ日 ● Verwante term: hanami + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#komorebi konijnenvraat ko•nij•nen•vraat █ Zelfstandig naamwoord Vraat door konijnen. Het komt voor dat konijnen bomen ringen. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#konijnenvraat koningsden ko•nings•den █ Zelfstandig naamwoord 1. Een bijzonder grote, recht gewassen levende den. Zoals de in 2011 gesneuvelde koningsden die in Bokrijk stond. Koning. De koning van een gekuipte mast is de boom die de kern vormt van de samengestelde mast. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034775&article=gekuipte www.vaartips.nl/extra/gekuipt.htm 2. Een den die geoogst wordt om de koning van een schuttersvereniging te eren. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koningsden konkernol kon•ker•nol █ Zelfstandig naamwoord Gele kornoelje. ● Verwante term: kruisheg + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#konkernol kooi █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: kevie (kēvie, woordverwant aan het Duitse Käfig) ■ Van Latijn cavea = holte, kooi kooi Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kooi1 Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kooi%22 "kevie", Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kevie "kevie", Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kevie%22 https://en.wiktionary.org/wiki/cavea Laatste deel in eendenkooi en schaapskooi. Plaatsnaam: de Kevie, Tongeren. https://nl.wikipedia.org/wiki/De_Kevie www.kevie.be Patroniem: Indekeu (keu = kooi) https://perswww.kuleuven.be/~u0013713/indekeu.eu/Twee%20eeuwen%20familie%20indekeu(_).pdf ● Verwante termen: ● Duitse termen: Käfig, Koje https://de.wikipedia.org/wiki/Käfig https://de.wikipedia.org/wiki/Koje www.dwds.de/wb/Käfig www.dwds.de/wb/etymwb/Käfig www.dwds.de/wb/Koje www.dwds.de/wb/etymwb/Koje www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Adelung&lemid=DK01809 + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kooi kool █ Zelfstandig naamwoord 1. Plantengeslacht, groente. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kool_(plant) Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kool1 Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kool%22 ● Verwante term bij 1: ● Duitse term bij 1: Kohl https://de.wikipedia.org/wiki/Gemüsekohl 2. Verkoolde stof. Houtskool, steenkool. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kool2 Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kool%22 ● Verwante termen bij 2: ● Duitse term bij 2: Kohle https://de.wikipedia.org/wiki/Kohle_(Begriffsklärung) + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kool koolhout kool•hout █ Zelfstandig naamwoord Hout waarvan houtskool gemaakt wordt. Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=23058 Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034845.re.65 Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=22646 ● Verwante termen: ● Duitse termen: Kohlholz, Kohlenholz www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK12287 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=kohlholz www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GK09982 + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koolhout koolkuil kool•kuil █ Zelfstandig naamwoord Kuil waarin een meiler gebouwd wordt om houtskool te maken. Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=23061 ● Verwante termen: ● Duitse termen: Kohlkaule www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK12289 + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koolkuil koolstof kool•stof █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Koolstof https://nl.wikipedia.org/wiki/Samenstelling_van_het_menselijk_lichaam ● Verwante term: kool + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koolstof koolstoffixatie kool•stof•fixa•tie █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van koolstof fixeren ■ Evenwoord: koolstofassimilatie Koolstoffixatie is een gevolg van koolstofassimilatie. Bij koolstofassimilatie vormt zich glucose uit koolstofdioxide, licht en water of een andere waterstofdonor. Dit proces fixeert koolstofdioxide. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kohlenstoffdioxid-Assimilation https://de.wikipedia.org/wiki/Kohlenstoffdioxid-Assimilation ● Engelse term: carbon fixation https://en.wikipedia.org/wiki/Carbon_fixation ● Franse term: fixation du carbone https://fr.wikipedia.org/wiki/Fixation_du_carbone + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koolstoffixatie koolstofdatering kool•stof•da•tē•ring █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/C14-datering ● Verwante termen: ● Duitse term: Radiokarbonmethode, 14C-Datierung https://de.wikipedia.org/wiki/Radiokarbonmethode ● Engelse termen: carbon-14 dating, radiocarbon dating https://en.wikipedia.org/wiki/Radiocarbon_dating ● Franse termen: datation par le carbone 14, datation par le radiocarbone https://fr.wikipedia.org/wiki/Datation_par_le_carbone_14 + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koolstofdatering koolzaad kool•zaad █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Koolzaad ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koolzaad koolzaadkoek kool•zaad•koek █ Zelfstandig naamwoord Het overblijfsel van koolzaad nadat de koolzaadolie er in een oliemolen uitgeperst is. Veevoer. Koolzaadkoek is een oliekoek. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koolzaadkoek koolzaadolie kool•zaad•olie █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Koolzaadolie ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koolzaadolie koop █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: houw Van openbare houtverkoop aan de hoogste bieder, bijvoorbeeld door gemeentebesturen. Een lot staand hout op een afgebakend stuk grond dat de koper zelf moet oogsten of laten oogsten door een handlanger. Het kan gaan om hakhout of opgaand hout. Ook sleunsel van dennenbomen werd op deze manier verkocht. ● Verwante term: ● Nederduitse term, woordverwant, mogelijk niet in de context van houtverkoop gebruikt: Koop www.plattmakers.de/nl/764/Koop ● Duitse term, woordverwant, mogelijk niet in de context van houtverkoop gebruikt: Kauf ● Engelse term: coup http://tottingtonwoodlanders.org.uk/?page_id=314 + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koop koorplaats koor•plaats █ Zelfstandig naamwoord Plaats waar mannetjeskikkers in koor roepen om vrouwtjeskikkers te lokken om te paren. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koorplaats kopboom kop•boom █ Zelfstandig naamwoord 1. Evenwoord van knotboom. Kijk bij knotboom. 2. Een opgaande boom met een korte stam en een grote kroon. Als men de boom oogst bekomt men vooral kophout. ● Verwante termen bij 2: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kopboom kophout kop•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kroonhout Hout van de kroon van een boom. Hout van een knotboom. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kophout koppel kop•pel █ Zelfstandig naamwoord Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank Artikels 2 en 5: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=23225 Bron: Woordenboek der Friese Taal, 1800-1975, Geïntegreerde Taal-Bank Artikel 4: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=48654 Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/koppel Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034939 omheining, kamp ● Verwante termen: ● Duitse term: Koppel https://de.wikipedia.org/wiki/Pferdekoppel www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PK04083 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=koppel https://de.wiktionary.org/wiki/Koppel + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koppel koppendraaier kop•pen•draai•er █ Zelfstandig naamwoord █ Nomen agentis Vervaardiger van kaaskoppen. Beroepenvantoen.nl www.beroepenvantoen.nl/Oude-beroepen-K.html ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koppendraaier kops █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Evenwoord: eindelings Betrekking hebbende op de 'kop' van een plank of ander stuk hout te weten het uiteinde of het snijvlak dwars op de vezel; eindelings. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034920&article=eindelingsch ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kops kopscheur kop•scheur █ Zelfstandig naamwoord Scheur aan de kopse kant van hout. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kopscheur kopshout kops•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: eindelingshout ■ Tegenwoord: langshout Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kopshout Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034920.re.10&article=kopshout ● Verwante termen: ● Duitse termen: Hirnholz, Stirnholz https://de.wikipedia.org/wiki/Hirnholz ● Franse term: bois debout, bois de debout https://fr.wikipedia.org/wiki/Bois_debout + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kopshout kopvlak kop•vlak █ Bijvoeglijk naamwoord Vlak (niet uitstekend) met de kop van de knotboom. Een knotboom is kopvlak gesnoeid wanneer de takken vlak met de kop i.p.v. gelijk met de takkragen verwijderd werden. Een slechte wijze. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kopvlak koren kō•ren █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: graan, van Latijn grānum Graangewas. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/koren1 Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Koren_(graan) ● Verwante termen: ● Duitse term, woordverwant: Korn ● Duitse termn: Getreide www.dwds.de/wb/Korn#1 www.dwds.de/wb/etymwb/Korn https://de.wikipedia.org/wiki/Getreide www.dwds.de/wb/etymwb/Getreide ● Engelse term: corn www.etymonline.com/word/corn ● Noord-Amerikaans Engelse term: corn, met de semantische betekenis: mais/maïs https://en.wikipedia.org/wiki/Maize + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koren korenaar kō•ren•aar █ Zelfstandig naamwoord Aar van koren. Kijk bij aar. korenbloemwater kō•ren•bloem•wā•ter █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: korenbloemenwater Aftreksel van korenbloemen, mogelijk gemengd met andere stoffen. Gebruikt in fytotherapie. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034993.re.1 Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Korenbloem ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#korenbloemwater korf █ Zelfstandig naamwoord ■ Van betwiste oorsprong. Of Germaans, of van Latijn corbis (mand). ■ Evenwoord: mand Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/korf Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22korf%22 ● Verwante termen: ● Duitse term: Korb https://de.wiktionary.org/wiki/Korb ● Engelse term: basket https://en.wiktionary.org/wiki/basket ● Franse termen: corbeille, panier, panière https://fr.wiktionary.org/wiki/corbeille www.cnrtl.fr/definition/corbeille https://fr.wikipedia.org/wiki/Panier www.cnrtl.fr/definition/panière ● Franse term voor kleine mand: corbillon www.cnrtl.fr/definition/corbillon + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#korf korfboot korf•boot █ Zelfstandig naamwoord Gevlochten boot zoals men ze aantreft in Azië. De romp werd en wordt nog steeds met natuurlijk voorkomend bitumen waterdicht gemaakt. http://zienenweten.blogspot.be/2017/08/quffa.html ● Verwante termen: ● Duitse term: Korbboot https://de.wikipedia.org/wiki/Guffa ● Engelse term: https://en.wikipedia.org/wiki/Kuphar ● Franse term: https://fr.wikipedia.org/wiki/Kuffa + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#korfboot korffles korf•fles █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: mandfles Kijk bij mandfles. korfzeis korf•zeis Zeis met een grote toejacht om graan (o.a. haver) te maaien. Graanzeis. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035008.re.43 Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=23299&article=korfzeis ● Verwante termen: ● Duitse term: Korbsense. Ook Hafersense (Hafer = haver). www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RH00605 www.woerterbuchnetz.de/RhWB/call_wbgui_py_from_form?sigle=RhWB&mode=Volltextsuche&hitlist=&patternlist=&lemid=RH00504 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RR00320 + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#korfzeis korstmos korst•mos █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Korstmos Korstmossen zijn een voedselbron voor vlinderrupsen. http://natuurtijdschriften.nl/download?type=document&docid=557842 ● Verwante termen:
https://de.wikipedia.org/wiki/Flechte ● Engelse term: lichen https://en.wikipedia.org/wiki/Lichen ● Franse term: lichen https://fr.wikipedia.org/wiki/Lichen + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#korstmos kortbloeiend kort•bloei•end █ Bijvoeglijk naamwoord De eigenschap hebbend gedurende korte tijd te bloeien, bloemen voortbrengend die snel verwelken. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kortbloeiend kortboom kort•boom █ Zelfstandig naamwoord Een typische knotboom wordt op jonge leeftijd een eerste keer geknot en daarna op regelmatige basis gesnoeid. De vitaliteit van het individu neemt niet af. Een opgaande boom op late leeftijd snoeien als knotboom is een ernstige aanval op de vitaliteit van die boom. Na de onthoofding zullen er waterloten groeien, en voor leken is dit een teken dat de boom vitaal is, maar de sterfcyclus is ingezet omdat de boom zulke grote wonden niet voldoende kan afgrendelen. Een opgaande boom die op late leeftijd als "excuse-knotboom" onthoofd wordt, is een kortboom (ingekorte boom). Omdat kundig knotten en vitaliteit in oog nemen hand in hand gaan, is het misplaatst en misleidend om een gekorte boom als knotboom te beschouwen. Als het gekorte individu op lange termijn toch vitaal blijkt te zijn, dan kan de status van kortboom veranderen in knotboom. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kortboom korte omlooptijd kor•te om•loop•tijd █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Artikel in voorbereiding. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kurzumtrieb https://de.wikipedia.org/wiki/Kurzumtriebsplantage ● Engelse term: short rotation https://en.wikipedia.org/wiki/Short_rotation_coppice ● Franse term: courte rotation, (taillis à) rotation rapide + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#korte-omlooptijd korten kor•ten █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) korten, (de) korting ■ Evenwoorden: schroden, daarvan afgeleid: schrooien ■ Tegenwoord: schulpen Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hout_zagen#Afkorten Hout dwars op de vezel zagen. "afkorten", Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/afkorten Het evenwoord schroden heeft eerder betrekking op delen in kleinere stukken. "schroden" http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=50538 "schroden" http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M063200 "schrooien" https://nl.wiktionary.org/wiki/schrooien https://nl.wiktionary.org/wiki/schroden ● Verwante termen: ● Duitse termen: ablängen, schroten, querschneiden www.dwds.de/wb/schroten https://de.wiktionary.org/wiki/schroten Duits schroten = Nederlands schroden oftewel schrooien (klein maken) ● Engelse term: cross cut ● Engelse term, Noord-Amerika: buck ● Franse termen: découper, tronçonner https://fr.wiktionary.org/wiki/découper https://fr.wiktionary.org/wiki/tronçonner + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#korten korthout kort•hout █ Zelfstandig naamwoord 1. In de bosbouw: Geveld rondhout waarvan de stam op maat versneden is. 2. Korte stukken hout, zoals ze uit de korthoutsnijder komen. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#korthout korthoutoogst kort•hout•oogst █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: korthoutmethode, korthoutwijze, sortimentenmethode Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/392/encyclopedie/ Door de bomen het bos zien www.doordebomenhetboszien.nl/html/k.html ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#korthoutoogst korthoutsnijder kort•hout•snij•der █ Zelfstandig naamwoord Machine die hout in de lengte versnijdt tot kleine stukken. ● Verwante termen: ● Engelse term: branch logger + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#korthoutsnijder kortloot kort•loot █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: kortlot Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Tak_(plant)#Bomen Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/965/encyclopedie Wisiwis, UGent Plantentuin www.wisiwis.ugent.be/glossary.php#kortlot www.wisiwis.ugent.be/glossary.php#brachyblast ● Verwante termen: ● Duitse term: Kurztrieb https://de.wikipedia.org/wiki/Kurztrieb_und_Langtrieb ● Engelse term: short shoot + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kortloot kortwieken kort•wie•ken █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kortwieken, (de) kortwieking Alle takken van een opgaande boom verwijderen. ● Verwante termen: ● Engelse term van twijfelachtig allooi: shredding (verbreid op het internet, maar mogelijk onfeitelijk) + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kortwieken kortzaag kort•zaag █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: afkortzaag ■ Tegenwoord: schulpzaag Zaag waarvan de tanden zodanig gevormd en gezet zijn dat ze hout dwars op de draad kunnen doorzagen. Bron: Het MOT www.mot.be/resource/Tool/kortzaag-hand?lang=nl Een trekzaag is een kortzaag. ● Verwante termen: ● Duitse term: Schrotsäge www.dwds.de/wb/Schrotsäge https://de.wiktionary.org/wiki/Schrotsäge: In dit artikel wordt beweerd dat de Schrotsäge dient om hout tot balken te zagen en dat is verkeerd. Schroten betekent korten, niet schulpen. De Schrotsäge is geen kraanzaag. ● Engelse term: cross cut saw ● Engelse term, Noord-Amerikaans: bucksaw https://en.wikipedia.org/wiki/Crosscut_saw ● Franse term: scie à tronçonner https://fr.wikipedia.org/wiki/Scie_à_tronçonner + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kortzaag korver kor•ver █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: mandenvlechter Kijk bij mandenvlechter. ● Verwante term: korf ● Duitse term: Körber + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#korver kot █ Zelfstandig naamwoord Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kot Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kot%22 keet Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/keet "keuter", "keuterboer", Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/keuterboer ● Verwante termen: ● Duitse term: Kode, Kot, Kote, Kotte, Kotten, Kate, Katte, Katten, Koth, Kothe, Köth, Köthe, Köthen, Kathe https://de.wikipedia.org/wiki/Kate_(Hütte) Kotten 'ein einzelnes Haus ohne Feldgüter, ohne Anspannvieh u. ohne Nebengebäude', Kotten, die Kode. Bron: www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PK04302 ● Engelse termen: cot, cote (duivenkot = dove cote, dovecot, dovecote) ● Engelse term, met Frans achtervoegsel -age: cottage www.etymonline.com/word/cot www.etymonline.com/word/cote https://en.wikipedia.org/wiki/Dovecote www.etymonline.com/word/cottage ● Franse term: cote, daarvan afgeleid: cotage, cotin http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID2776 https://fr.wiktionary.org/wiki/cotage#Étymologiee https://fr.wiktionary.org/wiki/cotin + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kot koud stapelen koud stā•pe•len █ Werkwoordelijke woordgroep Van stenen omheiningen. Stapelen zonder mortel. Van oorsprong een term uit de logistiek. Goederen direct op elkaar stapelen zonder ladingdrager. Bron: Encyclo.nl www.encyclo.nl/begrip/Koud_stapelen ● Verwante termen: ● Engelse term: dry wall (wall is hier een werkwoord, korte infinitief) + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#koud-stapelen kouter kou•ter █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kouter_(geografie) Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035203 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kouter kr...
kraagvolgend kraag•vol•gend █ Bijvoeglijk naamwoord Bij kraagvolgend snoeien snijdt men in op de lijn van de takkraag. Kijk ook bij aanzetvlak. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kraagvolgend kraaienbos kraai•en•bos █ Zelfstandig naamwoord ■ Plaatsnaam: kreyel Bos waar kraaiachtigen roesten. www.natuurenbos.be/kraaienbos Als plaatsnaam ook kraai + loo, vervormd tot kreiel of kreijel. Loo = bos of open plek in een bos. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Crayelheide https://nl.wikipedia.org/wiki/Ravensbosch www.etymologiebank.nl/trefwoord/kreijel https://nl.wikipedia.org/wiki/Kreijel https://nl.wikipedia.org/wiki/Kreiel https://nl.wikipedia.org/wiki/Kreiel_(Nederland) Bron: Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=VMNW&id=ID41271 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kraaienbos kraanzaag kraan•zaag █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: haalzaag, schragenzaag Bron: Het MOT www.mot.be/resource/Tool/kraanzaag?lang=nl Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/kraanzaag Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035261 In onderstaande opname is te zien hoe de boven- en onderzager goed samenwerken. Op deze wijze kan men gedurende lange tijd zagen. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Grubensäge, Kransäge, Schottsäge ● Duitse term, Rijnlands: Dielsäge. Rijnlands diel is woordverwant aan Nederduits en Nederlands deel en Cultuurduits Diele. Kijk bij deel. ● Duitse term, Rijnlands, voor een bepaalde handraamzaag, kleiner dan de kraanzaag: Kloppsäge www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RD01810 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=NRhWB&lemid=AD00497 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK08109 Beeld van een Kloppsäge: www.wlz-online.de/waldeck/bad-arolsen/rhoder-museum-zeigt-techniken-holzbearbeitung-5385557.html delen, Nederduits www.plattmakers.de/nl/1252/delen Rijnlands dielen, Engels deal www.etymonline.com/word/deal ● Engelse termen: pitsaw, whipsaw https://en.wikipedia.org/wiki/Whipsaw ● Franse term, kraanzaag in een gestel: scie à cadre https://fr.wikipedia.org/wiki/Scie_à_cadre + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kraanzaag krabhak krab•hak █ Zelfstandig naamwoord Hak die gebruikt wordt, al dan niet bedacht en gemaakt voor deze handeling, om een stof naar zich toe te halen, in plaats van een hakkende beweging te maken in die stof, vorige zijnde het normale gebruik van de hak. ● Relevante termen:
krabzeis krab•zeis █ Zelfstandig naamwoord Bepaald type hak waarvan het blad scherp gemaakt is of krabhak met een voldoende scherp blad om kroos in sloten door krabben af te snijden en boven water te halen. ● Relevante termen:
kram █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: houvast Bron: Van Dale www.vandale.be/opzoeken?pattern=kram&lang=nn Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035309 Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kram Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Artikel II.B.1.a. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026755 ● Verwante termen: ● Engelse term: log dog https://en.wiktionary.org/wiki/log_dog ● Franse termen: crameau, crampon http://justinstorck.free.fr/c/crampon.php www.fao.org/docrep/t0129f/T0129F05.htm#13.%20Crampon%20de%20souche%201 www.fao.org/docrep/t0129f/T0129F2M.GIF www.fao.org/docrep/t0129f/T0129F05.htm#14.%20Crampon%20de%20souche%202 www.fao.org/docrep/t0129f/T0129F2N.GIF www.google.be/search?q=log+dog&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0CAcQ_AUoAWoVChMIgK3ays_LyAIVQtYaCh0t3g6x&biw=1024&bih=635#imgrc=_ www.hearth.com/talk/threads/wood-splitter-using-log-dogs.121734/ http://74.127.19.246/exhibitions/CoolTools/featured_artifact.cfm?id=44&featured=wood_log_dog&caption=Log%20dog + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kram kramma kram•ma █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: trekduivel Kijk bij trekduivel. krans █ Zelfstandig naamwoord Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/krans Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22krans%22 ● Verwante termen: ● Duitse term: Kranz ● Engelse term: wreath https://en.wikipedia.org/wiki/Wreath www.etymonline.com/word/wreath + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#krans krat █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Krat_(opslag) Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/krat Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035363 ● Verwante term: palox ● Duitse termen: Kratte, Krätten, Krätze www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=kratte https://de.wiktionary.org/wiki/Krätze#Substantiv,_f_2 www.dwds.de/wb/Krätten www.dwds.de/wb/Krätze ● Engelse term, kort woordverwant: crate ● Engelse term, verder woordverwant: cradle www.etymonline.com/word/crate www.etymonline.com/word/cradle + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#krat kreek █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kreek_(water) https://nl.wikipedia.org/wiki/Meetjeslands_krekengebied Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kreek1 www.etymologiebank.nl/trefwoord/kreek2 Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kreek%22 Bron: Neerlandistiek www.neerlandistiek.nl/2018/03/kreek/ Plaatsnamen met kreek als achtervoegsel, Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Bentillekreek https://nl.wikipedia.org/wiki/Boerekreek https://nl.wikipedia.org/wiki/Braakmankreek https://nl.wikipedia.org/wiki/Molenkreek_(Sint-Margriete) https://nl.wikipedia.org/wiki/Molenkreek_(Westdorpe) https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint_Kruiskreek ● Verwante term: geul ● Engelse termen: creek, crick https://en.wikipedia.org/wiki/Creek_(tidal) https://en.wiktionary.org/wiki/creek www.etymonline.com/word/creek www.etymonline.com/word/crick ● Franse term: crique https://fr.wikipedia.org/wiki/Crique_(hydronyme) https://fr.wiktionary.org/wiki/crique + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kreek kreuken kreu•ken █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kreuken, (de) kreuking ■ Wisselvormen: croken, kroken. Nederduits kröken. Nederduits kröken en Nederlands kreuken zijn hetzelfde woord. Duits ö en Nederlands eu zijn dezelfde klank. Dit artikel verwijst naar een document waarin gesproken wordt over vlechtheggen in de tijd van de Kartuizers in Noord-Brabant. In deze tekst staat het werkwoord croken geschreven. In dit artikel wordt duidelijk gemaakt wat croken in deze tekst betekent. www.kartuizerklooster.nl/index.asp?menu=02&id=2&id=1 kreuken, werkwoord Bron: Etymologiebank.nl kreuken* [vouwen maken] {croken [vouwen, kreuken, breken] 1220-1240} heeft als oorspronkelijke betekenis ‘buigen’, vergelijk oudhoogduits kriochan (hoogduits kriechen) [kruipen], engels to crouch [neerbuigen], verwant met kruk, kruipen P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek, 2e druk, Van Dale www.etymologiebank.nl/trefwoord/kreuken Toevoeging door Carlos Montfort: Vergelijk Nederlands/Nederduits maken met Hoogduits machen. Deze klankverschuiving op de medeklinker komt ook voor in Nederlands/Nederduits kreuken/kröken en Hoogduits kriechen. croke, zelfstandig naamwoord Bron: Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300 Betekenis: Kreukel, plooi, rimpel, vouw. Bron: Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID6284 croken, werkwoord Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis: Artikel I.1. Vouwen, plooien, rimpelen ... (klik op I.) http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=24018 kreuken, werkwoord Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis: Artikel A.5.: buigen, http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035453&lemmodern=kreuken&article=buigen Hierna volgen lemma's uit het Nederduits en het Nederlands. kröken, werkwoord Bron: Rheinisches Wörterbuch Betekenis: knicken (knikken, buigen) www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK16758 Krökel, zelfstandig naamwoord Bron: Plattmakers Betekenis: Falte (vouw ) http://plattmakers.de/nl/12556/Krökel Toevoeging door Carlos Montfort: Krökel bestaat uit twee woorddelen: krök + el. "el" is een diminutiefsuffix oftewel verkleinachtervoegsel: krök + el : kleine kreuk krökeln, werkwoord Bron: Plattmakers Betekenis: Folen in wat rinmaken (vouwen in iets maken) http://plattmakers.de/nl/13753/krökeln kreukel, zelfstandig naamwoord Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kreukel Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kreukel%22 kreukelen, werkwoord Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=24016 Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035452 Hierna volgen lemma's uit het Engels crook, werkwoord Bron: Online Etymology Dictionary Betekenis: bend, cause to assume an angular or curved form (buigen, een hoekige of gebogen vorm veroorzaken) www.etymonline.com/word/crook crooked, bijvoeglijk naamwoord Bron: Online Etymology Dictionary Betekenis: bent, curved, in a bent shape (gebogen, rond, in een gebogen vorm) www.etymonline.com/word/crooked Kijk ook bij knikken. Deze bijdrage is toegevoegd op 25 september 2018. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kreuken kreupelgroei kreu•pel•groei █ Zelfstandig naamwoord Van struiken. Groei die een knik of knikken vertoont. Kreupel is woordverwant aan kruipen. Kijk ook bij kreupelhout. ● Verwante termen: ● Duitse term: Krüppelwuchs + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kreupelgroei kreupelhout kreu•pel•hout █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kreupelhout Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kreupelhout Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/kreupelhout Kreupel is woordverwant aan het werkwoord kruipen. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kreupel ● Verwante termen: gebrekkig hout ● Duitse term: Krüppelholz www.duden.de/rechtschreibung/Krueppelholz + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kreupelhout krib ■ Wisselvorm:kribbe █ Zelfstandig naamwoord Bron: Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/krib1 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#krib kriek █ Zelfstandig naamwoord Zure kers. Kijk ook bij bij morel. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kriek1 Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kriek%22 Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Zure_kers ● Verwante termen: ● Franse term: crèque www.cnrtl.fr/definition/dmf/crèque Langs Nederlands (West-Vlaams), dan langs Picardisch creque in het Frans geraakt. https://fr.wiktionary.org/wiki/creque kriekelaar Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kriekelaar%22 https://fr.wiktionary.org/wiki/créquier + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kriek krikkemik krik•ke•mik █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: krakkemik Bepaald hijswerktuig, vaag beschreven in woordenboeken. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/krikkemik Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw%2Cwft&uitvoer=HTML&lemmodern=%22krikkemik%22 "krakkemik", Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035540&article=krakkemik www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/27609 https://nl.wiktionary.org/wiki/krikkemik www.ensie.nl/betekenis/krikkemik www.debinnenvaart.nl/binnenvaarttaal/index.php?woord=kop#krikkemik ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#krikkemik krimp █ Zelfstandig naamwoord ■ Voluit: houtkrimp Kijk bij houtkrimp. kringloop kring•loop █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: cyclus, omloop Van herhalende handelingen of gebeurtenissen. Het in een kring gaan. Omloop. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kringloop Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/omloop ● Verwante termen: ● Duitse term: Kreislauf ● Engelse term: cycle ● Franse term: cycle + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kringloop kritische kloof kri•ti•sche kloof █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] In de context van versnippering: Afstand tussen stapstenen die voor een soort te groot is om te overbruggen. ● Verwante termen: ● Engelse term: critical gap + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kritische-kloof kroet █ Zelfstandig naamwoord 1. SynoEvenwoord niem van valfruit. Kijk bij valfruit. Bron: Encyclo.nl www.encyclo.nl/begrip/Kroet Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kroet2 2. Afval van fruit. Bron: Encyclo.nl www.encyclo.nl/begrip/Kroet ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroet kromakker krom•ak•ker █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kromakker Bron: Leestekens van het Landschap www.leestekensvanhetlandschap.nl/kromakker ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kromakker krombranden krom•bran•den █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) krombranden, (de) krombranding www.zuiderzeehoorn.nl/nw-27093-7-3484152/nieuws/houtbewerking_in_de_scheepsbouw.html ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#krombranden kromgroei krom•groei █ Zelfstandig naamwoord Van de stammen en gesteltakken van bomen en struiken: Groei die verloopt volgens een kromme. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kromgroei kromhout krom•hout █ Zelfstandig naamwoord 1. Krom gegroeid hout. 1.1. Een stuk krom gegroeid hout. Krommer. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035635 Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=24037 ● Verwante termen: ● Duitse term: Krummholz https://de.wikipedia.org/wiki/Krummholz ● Franse termen: bois courbe(s), bois courbant(s) www.mijnwoordenboek.nl/vertaal/NL/FR/kromhout + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kromhout kromme boom krom•me boom █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Krom gegroeide boom. Krommer. ● Verwante termen: ● Duitse term: krummer Baum ● Engelse termen: bent tree, crooked tree ● Franse term: arbre courbé + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kromme-boom krommer krom•mer █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kromhout Een krom gewassen boom. Stuk hout van een krom gewassen boom, kromhout. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035639.re.2 ● Verwante termen: ● Franse term: arbre courbe + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#krommer kromtrekken krom•trek•ken █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kromtrekken, (de) kromtrekking Vervorming van hout onder invloed van vochtigheid en/of temperatuursveranderingen. Bron, gewijzigde overname: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/kromtrekken Bron: Woordenboek der Friese Taal, 1800-1975, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=A009899.re.5 ● Verwante termen:
https://de.wiktionary.org/wiki/verbiegen https://de.wiktionary.org/wiki/verziehen ● Engelse term: warp https://en.wikipedia.org/wiki/Wood_warping + Lemmaschakel: - kronendak krō•nen•dak █ Zelfstandig naamwoord bladerdek ● Verwante term: + Lemmaschakel: - kroon █ Zelfstandig naamwoord 1. Het bovenste deel van een boom. De takken en het gebladerte. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kroon_(plant) Kroon en kruin zijn woordverwant. ● Verwante termen bij 1:
https://de.wiktionary.org/wiki/Baumkrone ● Engelse term bij 1: crown https://en.wikipedia.org/wiki/Crown_(botany) ● Franse termen bij 1: couronne, houppier https://fr.wikipedia.org/wiki/Houppier 2. Bij een bloem: alle kroonbladeren samen. Latijn: corolla. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Corona_(Passifloraceae) ● Verwante term bij 2: kroonblad ● Duitse term term bij 2: Krone ● Engelse term term bij 2: crown ● Franse term term bij 2: corolle https://fr.wikipedia.org/wiki/Corolle + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroon kroonaanzet kroon•aan•zet █ Zelfstandig naamwoord Plaats op de stam waar de kroon begint. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kronenansatz + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroonaanzet kroonaansluiting kroon•aan•slui•ting █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van kroon aansluiten Mate waarin de kronen van nevenstaande bomen elkaar raken. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroonaansluiting kroonbasis kroon•ba•sis █ Zelfstandig naamwoord Kroonaanzet. ● Verwante term: kroon ● Duitse term: Kronenbasis: Unterster Bereich der Krone. www.baumportal.de/baumpflege-begriffe + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroonbasis kroonblad kroon•blad █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: bloemblad Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kroonblad ● Verwante termen: ● Duitse term: Kronblatt https://de.wikipedia.org/wiki/Kronblatt ● Engelse term: peta https://en.wikipedia.org/wiki/Petal ● Franse term: pétale https://fr.wikipedia.org/wiki/Pétale + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroonblad kroonbreuk kroon•breuk █ Zelfstandig naamwoord 1. Een situatie waarbij, meestal als gevolg van harde wind, zware takken in de kroon doormidden breken of van de stam afscheuren. Bron: Guy De Kinder, www.houtwal.be/vakjargon/jargon_kr.htm 2. Inwendige breuk in de kroon. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kronenbruch + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroonbreuk kroondiameter kroon•di•a•me•ter █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kroondoorsnede Doorsnede van de kroon. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kronendurchmesser + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroondiameter kroondichtheid kroon•dicht•heid █ Zelfstandig naamwoord De mate waarin een kroon licht doorlaat. ● Verwante termen: ● Engelse term: canopy density + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroondichtheid kroonhout kroon•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kophout Hout van de kroon. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kronenholz + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroonhout kroonmantel kroon•man•tel █ Zelfstandig naamwoord De buitenste omtrek van de kroon. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kronenmantel: Äußerer Umriss der Krone www.baumportal.de/baumpflege-begriffe + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroonmantel kroonoppervlakte kroon•op•per•vlak•te █ Zelfstandig naamwoord Grootte van de kroonprojectie op de bodem. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kronenfläche + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroonoppervlakte kroonprojectie kroon•pro•jec•tie █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van kroon projecteren Het denkbeeldige projecteren van de kroon, in het bijzonder de omtrek daarvan, op de bodem. Boomspiegel. ● Verwante termen:
www.baumportal.de/baumpflege-begriffe ● Engelse term: crown cover www.forestryforum.com/dictionary/display.php?action=view&id=230&from=action=search|by=C|nr_page=6 + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroonprojectie kroonreductie kroon•re•duc•tie █ Zelfstandig naamwoord Het verminderen van het aantal takken in de kroon. (natuurlijke kroonreductie en kroonreductie door de boomverzorger) ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroonreductie kroonritselaar kroon•rit•se•laar █ Zelfstandig naamwoord Duif. Als een duif opgeschrikt vanuit de kroon wegvliegt slaat het dier met haar of zijn vleugels luid tegen de bladeren. Het ritselende geluid dat volgt wordt typisch gemaakt door duiven. Term bedacht door Carlos Montfort op 8 november 2017. ● Verwante term: kroon + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroonritselaar kroonsluiting kroon•slui•ting █ Zelfstandig naamwoord 1. Het moment waarop de kronen van opgaande bomen elkaar raken. 2. Mate waarin de elkaar rakende kronen van nevenstaande bomen de lichtval onder de kronen verhinderen. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kronenschluss https://de.wikipedia.org/wiki/Kronenschluss ● Verwante Duitse term: Dickung https://de.wikipedia.org/wiki/Dickung ● Engelse termen: crown cover ,crown closure https://en.wikipedia.org/wiki/Crown_closure + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroonsluiting kroonsnoei kroon•snoei █ Zelfstandig naamwoord Het snoeien in of van de kroon. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kronenschnitt https://de.wikipedia.org/wiki/Kronenschnitt + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroonsnoei kroonverankering kroon•ver•an•ke•ring █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van kroon verankeren www.arbior.be/kroonverankering/ ● Verwante termen: ● Duitse term: Kronensicherung https://de.wikipedia.org/wiki/Kronensicherung + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroonverankering kroonverlaging kroon•ver•la•ging █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van kroon verlagen Van stambomen/loofbomen: De gebeurtenis waarin takken onder de kroon uitschieten om een nieuw kroondeel te vormen. Mogelijke oorzaken of verbanden: 1. Plotselinge lichtstelling op de stam. Om schorsbrand te voorkomen maakt de boom op voorheen takvrije plaatsen takken aan waarvan het gebladerte het zonlicht zal dempen. 2. Samenspel met natuurlijke kroonreductie. De oorspronkelijke kroon sterft voor een deel af en lageraf wordt een nieuwe kroon gevormd. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroonverlaging kroonvolume kroon•vo•lu•me █ Zelfstandig naamwoord Driedimensionale bemeting van de kroon. "bemeten", Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/bemeten#Werkwoord ● Verwante termen: ● Duitse term: Kronenvolumen: Dreidimensionale Bemessung der Krone. www.baumportal.de/baumpflege-begriffe + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroonvolume kroonvorm kroon•vorm █ Zelfstandig naamwoord Vorm van de kroon. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kroonvorm kruid 1. █ Zelfstandig naamwoord 1. ■ Evenwoorden: kruidachtige plant Klein gewas met sappige, niet houtachtige stengel. Bron: Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=kruid&lang=nn Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035692 Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruidachtig Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kruid Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/encyclopedie/kruiden-en-kruidachtigen ● Verwante termen: ● Duitse termen: Kraut, Wildkraut https://de.wikipedia.org/wiki/Kraut https://de.wikipedia.org/wiki/Wildkraut https://de.wikipedia.org/wiki/Wildkräuter https://de.wikipedia.org/wiki/Krautige_Pflanze ● Engelse term: herbaceous plant https://en.wikipedia.org/wiki/Herbaceous_plant ● Franse termen: herbe, plante herbacée https://fr.wikipedia.org/wiki/Herbe https://fr.wikipedia.org/wiki/Plante_herbacée 2. █ Zelfstandig naamwoord Specerij. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruid_(keuken) + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kruid kruidachtig kruid•ach•tig █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Evenwoord: kruidig Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruidachtig kruidig, Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035697 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kruidachtig kruidboek kruid•boek █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruidboek http://caliban.mpipz.mpg.de/fuchs/herbarius/ www.leesmaar.nl/cruydtboeck/ http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/Matthias%20de%20Lobel.htm ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kruidboek kruidentuin krui•den•tuin █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: kruidtuin 1. Tuin met kruiden voor de keuken of geneeskunde. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruidentuin 2. Kruidtuin, botanische tuin. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hortus_botanicus ● Verwante termen: ● Duitse termen: Kräutergarten, Krautgarten https://de.wikipedia.org/wiki/Kräutergarten www.woerterbuchnetz.de/DWB/call_wbgui_py_from_form?sigle=DWB&mode=Volltextsuche&hitlist=&patternlist=&lemid=GK12809 ● Engelse term: herb garden https://en.wikipedia.org/wiki/Kitchen_garden#Herb_garden + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kruidentuin kruidig krui•dige █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Evenwoord: kruidachtig ■ Tegenwoord: houtig Eigenschappen van een kruid hebbende. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis 1., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035697 Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruidachtig ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kruidig kruidtuin kruid•tuin █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: kruidentuin Kijk bij kruidentuin. kruidwijding kruid•wij•ding █ Zelfstandig naamwoord ■ Nieuwerwetse samenstellingen: kruidwisinwijding, kruidwiszegening Volksbenaming van de dag der Hemelvaart van Maria, de 15de augustus. De dag heette aldus, omdat daarop allerlei kruiden (zie kruidwis) werden gewijd, die op het haardvuur geworpen, tot allerlei bijgelovige doeleinden werden gebruikt, bijvoorbeeld als voorbehoedmiddel tegen ziekten en kwalen, tegen het inslaan van de bliksem, tegen de invloed van boze geesten enzovoort. Bron, bewerkte tekstovername: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=24281 Geschreven bron, niet gelezen door de samensteller, maar mogelijk relevant: De kruidwijding op O.L.Vr. Hemelvaart 2, 1920-1921, door A. Lamotte, 9-14, viermaandelijks tijdschrift "Limburg - Het Oude Land van Loon", Federatie van Geschied- en Oudheidkundige Kringen van Limburg (B), www.limburgloon.be Elektronisch Woordenboek van de Brabantse Dialecten http://e-wbd.nl/lemma/search/?search=kruidwis http://dsdd.ivdnt.org/DSDD/search?dir=0&filter.dictionary=Brabants%20%28WBD%29&page=1&word=kruidwis%20wijden Elektronisch Woordenboek van de Limburgse Dialecten http://e-wld.nl/lemma/search/?search=kruidwis*wijden ● Verwante termen: ● Duitse termen: Kräuterweihe, Krautweihe https://de.wikipedia.org/wiki/Kräuterweihe www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=krautweihe ● Franse term: bénédiction des herbes + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kruidwijding kruidwis kruid•wis █ Zelfstandig naamwoord Wis oftewel bundel van één of meestal meerdere soorten kruidige planten die men oogste voor allerlei bijgelovige doeleinden, om ongewenste insecten te verjagen of om de woonst te versieren. In de provincies Limburg kon de kruidwis eensoortig zijn, bestaande uit boerenwormkruid, maar de meeste bronnen hebben het over een meersoortige wis, overwegend bestaande uit zeven of negen soorten. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruidwis Bron: onduidelijk. Maurice Godefridi van de Vlaamse Herboristen Vereniging VZW?, langs Infonu.nl https://kunst-en-cultuur.infonu.nl/mythologie/30603-kruidwis-rituele-planten-en-hun-betekenis.html Van Sint-Janskruid tot papenkullen - Religieuze plantnaamgeving in het Nederlands, door Melissa Van Crombrugghe PDF: https://docplayer.nl/storage/49/25147355/1599178250/lxpJ-7mRN7Vevl1RNd9pkA/25147355.pdf https://docplayer.nl/25147355-Van-sint-janskruid-tot-papenkullen.html Hierna volgt informatie in het Duits over het aantal soorten in de kruidwis, verklaard volgens de nummersymboliek van de rooms-katholieke kerk. Je nach Region können die Kräuterbuschen aus insgesamt 7 (Zahl der Wochen- bzw. Schöpfungstage), 9 (dreimal drei für die hl. Dreifaltigkeit), 12 (Zahl der Apostel), 14 (Zahl der Nothelfer), 24 (zweimal zwölf: zwölf Stämme Israels aus dem alten und zwölf Apostel Christi aus dem neuen Testament) 72 (sechsmal zwölf) (Zahl der Jünger Jesu) oder gar 99 verschiedenen Kräutern bestehen. Bron, Wikipedia in het Duits https://de.wikipedia.org/wiki/Kräuterweihe#Kräuterbuschen Bron: Voor iedereen "ne kroedwèsj" in Mazenhoven - Woensdag 15 augustus openluchtmis en kruidwiswijding, Nieuwsblad 14 augustus 2012 www.nieuwsblad.be/cnt/bllco_20120814_001 Maria Hemelvaart, Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Maria-Tenhemelopneming Bron: Maaslands uit Boorsem, door Mathieu Opdenacker "kroedwösj" = boerenwormkruid PDF: http://mathieu.opdenacker.org/maaslands/maaslands/maaslands.pdf Elektronisch Woordenboek van de Limburgse Dialecten http://e-wld.nl/lemma/search/?search=boerenwormkruid http://e-wld.nl/trefwoord/search/?search=gele%20kruidwis http://e-wld.nl/trefwoord/search/?search=kruidwis Elektronisch Woordenboek van de Brabantse Dialecten http://e-wbd.nl/lemma/search/?search=kruidwis http://dsdd.ivdnt.org/DSDD/search?dir=0&filter.dictionary=Brabants%20%28WBD%29&page=1&word=kruidwis Bron: Venloos Woordenboek, langs eWND kruidwis, kroetwis, boerenwormkruid Daelen-Meuter, Jos. van (ca. 1937), Venloos waordebook, ongepubliceerd typoscript, Venlo http://ewnd.ivdnt.org/boeken/boek/29 Dagklapper van Mathieu Driessen - Heiligen, bedevaarten en weerspreuken in Limburg (B) https://volkskunde-limburg.be/wp-content/uploads/2019/03/dagklapper-8.pdf 15 augustus "Op deze dag van O.L.Vr. Hemelvaart wordt soms nog de "kruidwis" gestoken aan huis, boerderij of weiland. Is samengesteld uit; kattenstaart, Sint-Janskruid, donderkruid, alsem, vossenstaart, en een notentak met noten aan. Soms wordt hij die dag gewijd en wordt bij zwaar onweer een takje opgebrand in de open haard." 14 augustus Het gebruikte Sint-Janskruid voor de kruidwis, is een plant waarbij als men de bloemen knijpt, er rode druppels uitlopen, zogezegd bloed van Sint-Jan. https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-janskruid https://nl.wikipedia.org/wiki/Johannes_(evangelist) 10 augustus Op Sint Laurentius bloeit de munt, kruid dat bij de kruidwis wordt gebruikt. Het is een medisch kruid dat vroeger werd gebruikt in het " Water van Orval" samen met andere medische kruiden die alles konden genezen. https://hasel.be/driessen-mathieu-1920-2002 http://anw.inl.nl/article/dagklapper De kruidwis in Gelderland - samengesteld uit 9 soorten https://theo-goossen-zevenaar.webnode.nl/news/sint-jan-in-de-folklore/ Krautwisch = Kruutwésch, Kruutwösch 7-9 Kräuter, u.a. Johanniskraut, geweiht zu Maria Himmelfahrt (15. August) Bron: Wi zaach/zaan éch dat op Ostbäljesch Plat? Vergleichender Sprachatlas der karolingisch-fränkischen Regionalsprache in der Deutschsprachigen Gemeinschaft Belgiens und in ihrem Umfeld. Teil I door Leo Wintgens. Bladzijde 71. Bron: Daniëlle Houbrechts www.tuinadvies.be/artikels/boerenwormkruid_ongedierte_weren https://kruidjes.be/boerenwormkruid/ http://gtb.inl.nl/iWDB/search?wdb=WNTBRONNEN&actie=article&id=B0004764 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=45850 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M058505 "kraudwèswaajes", zuidelijk Haspengouw, Belgisch Limburg Bron: Het Vlaams Woordenboek www.vlaamswoordenboek.be/definities/geschiedenis/6223 "kraudwèswaajes", dialectwoord te Bilzen (B), vernoemd door Patrick Slechten (VLDN) op bilisium.be www.bilisium.be/index.php?id=53&fora=1&topic=74 Bewijsplaats: Verhaalfiche ID: 10994, Vlaamse Volksverhalenbank, onderzoek van KU leuven Vermelding van de kruidwis in een verhaal te Val, Riemst (B) www.volksverhalenbank.be/mzoeken/zoeken_Detail.php?ID=10994 Bron: Luk Indesteege over Sylvester Colson (Limburgs Volkskundig Genootschap) in Het Belang van Limburg Sylvester [Colson]wist ook alles over de kruudwesj (kruidenwis, red.), een boeket van zeven kruiden of een veelvoud daarvan, dat samengebonden en in huis opgehangen als bescherming dient tegen brand, blikseminslag, ziekte en ander onheil. In Elen wordt de kruidenwis gewijd op 15 augustus, net zoals de palmtakken op Palmzondag. “Het was een uitgestorven gebruik onder landbouwers dat dankzij Sylvester opnieuw tot leven is gewekt”, weet Indesteege. “Elk jaar komen mensen van heinde en verre naar Elen om op Maria-Hemelvaart hun kruidenwis te laten zegenen.” https://volkskunde-limburg.be/wp-content/uploads/2019/07/in-memoriam-Sylvester-Colson-HBVL.pdf https://volkskunde-limburg.be www.hbvl.be ● Verwante termen: ● Duitse term: Krautbund, Krautwisch, Würzwisch ● Duitse term, regionaal, Elzassisch?: Kritterwisch www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=krautwisch www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=w%FCrzwisch www.nw.de/lokal/kreis_hoexter/warburg/4834638_Krautbundfest_im_Konventgarten_des_Klosters.html www.nw.de/lokal/kreis_hoexter/warburg/3702349_Die_Magie_der_Heilkraeuter.html?em_index_page=4 ● Franse term: bouquet de l'Assomption http://meyer.famille.free.fr/ahk/index.php?fichier=le_bouquet_de_l_assomption.html https://liturgie.catholique.fr/accueil/annee-liturgique/les-fetes-et-les-saints/5426-fleurir-marie-assomption-15-aout/ + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kruidwis kruin █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: boomtop Oorspronkelijk: bovenste deel van het hoofd. Overdrachtelijk: bovenste deel van een boom of een berg. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kruin Kruin en kroon zijn woordverwant. ● Verwante term: ● Duitse term: Wipfel https://de.wikipedia.org/wiki/Wipfel https://www.dwds.de/wb/Wipfel Het Hoogduitse werkwoord wipfen komt van Nederduits en Nederlands wippen = heen en weer bewegen. Kijk bij wippen. ● Franse termen: cime, cimier www.larousse.com/en/dictionaries/french/cime + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kruin kruisbeitel kruis•bei•tel █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: aanslagbeitel Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035715.re.141 "aanslagbeitel", Bron: Ensie www.ensie.nl/vandale1898/aanslagbeitel www.ensie.nl/oosthoek1916/aanslagbeitel https://books.google.be/books?id=76xaUwsNOrIC&pg=PA2402&lpg=PA2402&dq=Aanslagbeitel&source=bl&ots=UAT9gUS-5-&sig=ACfU3U0_TDz2XRCLYKiELZEeCk-Rvu2Ljw&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwi755TM5-zjAhVJyaQKHaTpDpkQ6AEwBXoECAkQAQ#v=onepage&q=Aanslagbeitel&f=false ● Verwante term: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kruisbeitel kruisbestuiving kruis•be•stui•ving █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: allogamy, xenogamie Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruisbestuiving https://en.wikipedia.org/wiki/Allogamy https://nl.wikipedia.org/wiki/Bestuiving#Typen_bestuiving Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/xeno- https://nl.wiktionary.org/wiki/xenofiel ● Verwante termen: ● Engelse term: cross pollination https://en.wikipedia.org/wiki/Pollination#Mechanics https://en.wikipedia.org/wiki/Geitonogamy https://en.wikipedia.org/wiki/Allogamy fertilisation + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kruisbestuiving kruisen krui•sen █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kruisen, (de) kruising 1. Van twee verschillende taxa één taxon maken. Een natuurlijk of kunstmatig proces. ● Verwante termen bij 1: 2. Planten kruiselings over elkaar leiden. ● Verwante termen bij 2: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kruisen kruisheg kruis•heg █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: kruishaag https://thesaurus.onroerenderfgoed.be/conceptschemes/ERFGOEDTYPES/c/1672 http://data.cultureelerfgoed.nl/nl/item?uri=http://data.cultureelerfgoed.nl/semnet/c23c399c-8955-428e-be37-d837d702dd86 www.facebook.com/geert.vanderlinden.9/media_set?set=a.802868453117285.1073741859.100001824120888&type=3 https://twitter.com/rlhaspengouw/status/444170681589051393
Sierkruisheg. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kruisheg kruishout kruis•hout █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruishout Bron: Het MOT www.mot.be/resource/Tool/kruishout?lang=nl ● Verwante term: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kruishout kruk █ Zelfstandig naamwoord T-vormig houten handvat. Handvat bovenaan de steel van een spade. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035746 Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kruk ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kruk kruktrapdraaibank kruk•trap•draai•bank █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord, indien gebruik makend van een krukas: krukastrapdraaibank ■ Kortweg: krukdraaibank Trapdraaibank met een kruk in de aandrijving. Kruk of krukas? Indien de drijfstang rechtstreeks op het wiel geplaatst is, is er geen krukas. Dit kan als het wiel eenzijdig opgehangen is, zoals een karwiel (zoals hier). Als het wiel tweezijdig opgehangen is, zoals bij een kruikar, kan er wel sprake zijn van een krukas. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Krukas ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kruktrapdraaibank kryoturbatie █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: cryoturbatie Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Cryoturbatie ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kryoturbatie ku...
kubieke meter ku•bie•ke me•ter Kijk bij kuub. kuil █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: koel 1. Holte in de bodem. 1.1. Holte in de bodem waarin voedsel zoals ooft en veldvruchten tijdens de winter bewaard worden door middel van kuilen oftewel inkuilen. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kuil1 Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kuil%22 Plaatsnamen: Kuilenstraat Kuilenweg, Nieuwe kuilenweg ● Verwante termen: ● Nederduitse term: Kuhl www.plattmakers.de/nl/2353/Kuhl ● Duitse termen: Kaul, Kaule, Kuhl, Kuhle ● Duitse term, vertaalequivalent voor 1.1.: Vorratsgrube www.dwds.de/wb/Kuhle www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=kuhle www.plattmakers.de/nl/2353/Kuhl www.dwds.de/wb/Kaule www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=kaul https://de.wikipedia.org/wiki/Vorratsgrube www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GV14398 + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kuil kuilen kui•len █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kuilen, (de) kuiling ■ Wisselvorm met voorvoegsel: inkuilen ■ Evenwoord: putten Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis A.2., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035786 putten, Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M056911&article=inkuilen ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kuilen kuilopstal kuil•op•stal █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoorden: kelderhut, kuilhut, kuilhuis, kuilwoning Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kuilhuis www.bokrijk.be/nl/over-bokrijk/museumwerking/de-collectie/huizen/c44ae71e-530f-4abf-8843-7122675d9e0e Afbeelding kelderhut Bokrijk: http://cms.condros.eu/fleximages/bokrijk/photo_c44ae71e-530f-4abf-8843-7122675d9e0e_thumbnail.jpg opstal https://nl.wikipedia.org/wiki/Opstal_(bouwwerk) De samensteller van deze lijst heeft kuilopstal als hoofdterm gekozen gekozen omdat dit woordpaar de lading volledig dekt. Niet elke kuilbouw werd permanent bewoond en daarom is kuilwoning bijvoorbeeld te specifiek. Een kuilhut kon een tijdelijke verblijfplaats zijn of een werkplaats. Een hut is een klein gebouw, maar er waren ook grotere kuilbouwsels. Daarom is kuilhut te specifiek als hoofdterm. Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hutkom ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kuilopstal kuilvoer kuil•voer █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kuilvoer ● Verwante termen: ● Duitse termen: Gärfutter, Silage https://de.wikipedia.org/wiki/Silage ● Engelse termen: ensilage, silage https://en.wikipedia.org/wiki/Silage ● Franse term: ensilage https://fr.wikipedia.org/wiki/Ensilage + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kuilvoer kuilzaag kuilzaag █ Zelfstandig naamwoord Zaag waarmee men een brok kuilvoer kan afzagen. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kuilzaag kuip █ Zelfstandig naamwoord ■ Middelnederlands: cupe ■ Evenwoorden: botte, tobbe, ton, vat Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kuip Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035791 Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Vat_(verpakking) botte Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/botte Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M010693 Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=04783&article=bottich ● Verwante termen: ● Duitse termen, woordverwant: Kufe, Kupe ● Duitse termen: Bottich, Bütte, Fass, Tonne, Wanne www.dwds.de/wb/Kufe www.dwds.de/wb/Küpe www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK18868 https://de.wikipedia.org/wiki/Bottich www.dwds.de/wb/Bottich https://de.wikipedia.org/wiki/Bütte www.dwds.de/wb/Bütte https://de.wikipedia.org/wiki/Fass www.dwds.de/wb/Fass www.dwds.de/wb/Tonne www.dwds.de/wb/Wanne ● Engelse term, woordverwant: coop www.etymonline.com/word/coop ● Franse termen, woordverwant: cuve, cuvier https://fr.wiktionary.org/wiki/cuve www.cnrtl.fr/etymologie/cuve https://fr.wiktionary.org/wiki/cuvier www.cnrtl.fr/definition/cuvier + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kuip kuipen kui•pen █ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) kuipen Kuipen maken. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kuipen Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035792 Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=24410 ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kuipen kuiper kui•per █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: vatbinder Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=61521 Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035794 www.beroepenvantoen.nl/Oude-beroepen-K.html www.variatielinguistiek.ugent.be/node/85 ● Verwante termen: ● Duitse termen: Fassbinder, Fassmacher, Küfer https://de.wikipedia.org/wiki/Küfer Weissküfer/Weissbinder, Schwarzküfer/Schwarzbinder, Rotküfer/Rotbinder https://de.wikipedia.org/wiki/Weissküferei www.mittelalter-lexikon.de/wiki/Böttcher ● Engelse term: cooper https://en.wikipedia.org/wiki/Cooper_(profession) www.etymonline.com/index.php?term=cooper&allowed_in_frame=0 ● Franse term: tonnelier https://fr.wikipedia.org/wiki/Tonnelier + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kuiper kuiperij kui•pe•rij █ Zelfstandig naamwoord www.mijnwoordenboek.nl/vertalen.php?woord=kuiperij&src=NL&des=DE Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kuiperij ● Verwante termen: ● Duitse term: Küferei https://de.wikipedia.org/wiki/Küfer#Die_Küferei ● Engelse termen: cooperage (< zie ook kuipwerk), coopery https://en.wiktionary.org/wiki/cooperage https://en.wiktionary.org/wiki/coopery ● Franse term: tonnellerie + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kuiperij kuipgoed kuip•goed █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kuipwaren. Kijk bij kuipwaren. kuiphout kuip•hout █ Zelfstandig naamwoord Hout dat geschikt of voorbestemd is om kuipen van te maken.. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kuiphout kuipwaren kuip•wa•ren █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kuipgoed Goederen die gemaakt worden in de kuiperij. ● Verwante termen: ● Engelse term: cooperage + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kuipwaren kuipwerk kuip•werk █ Zelfstandig naamwoord 1. Het handwerk/vak van de kuiper. 2. De goederen die de kuiper maakt. ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kuipwerk kunstmatige stamreiniging kunst•mā•ti•ge stam•rei•ni•ging █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] In de bosbouw: Het door mensen verwijderen van takken op de stam van staand hout om knoestvrij hout te bekomen. Vergelijk met natuurlijke stamreiniging. ● Verwante termen: ● Duitse term: künstliche Astreinigung + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kunstmatige-stamreiniging kunstmatige stamtalvermindering kunst•mā•ti•ge stam•tal•ver•min•de•ring █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Kijk bij stamtalvermindering. kunstmatige verjonging kunst•mā•ti•ge ver•jon•ging █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/188/encyclopedie/ ● Verwante termen: ● Duitse term: künstliche Verjüngung ● Engelse term: artificial regeneration https://en.wikipedia.org/wiki/Silviculture#Artificial_regeneration ● Franse term: régénération artificielle + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kunstmatige-verjonging kurk █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kurk_(weefsel) https://nl.wikipedia.org/wiki/Kurk_(materiaal) Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035859&article=suberine ● Verwante termen: ● Duitse term: ● Engelse term: ● Franse term: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kurk kurklijst kurk•lijst █ Zelfstandig naamwoord ● Verwante term: ● Duitse term: Korkleiste ● Engelse term: corky ridge + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kurklijst kurkstof kurk•stof █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: suberine Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Suberine ● Verwante term: kurk ● Duitse term: ● Engelse term: ● Franse term: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kurkstof kust █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kust Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kust1 ● Verwante termen: ● Duitse term: Küste https://de.wikipedia.org/wiki/Küste www.dwds.de/wb/Küste ● Engelse term: coast. Kijk ook bij schor. https://en.wikipedia.org/wiki/Coast www.etymonline.com/word/coast ● Franse term: côte https://fr.wikipedia.org/wiki/Côte_(géographie) ● Italiaanse term: costa https://it.wikipedia.org/wiki/Costa ● Spaanse term: costa https://es.wikipedia.org/wiki/Costa + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kust kustduin kust•duin █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: zeeduin Kijk bij zeeduin. kuub █ Zelfstandig naamwoord ■ Afkorting van kubieke meter Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kubieke_meter Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/stapel_meten ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kuub kw...
kwartier kwar•tier █ Zelfstandig naamwoord Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035961 oorspronkelijk voor vierde delen een kwart (deel) Bron: Joostdevree.nl www.joostdevree.nl/bouwkunde2/jpgk/kwartiers_gezaagd_3_kwartieren_den_klaar_om_te_zagen_piet_van_os_www_houtzaagmolen-de-ster_nl.jpg ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kwartier kwartiers kwar•tiers █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Evenwoord: vierlings www.vaartips.nl/extra/kwartiers.htm www.klusidee.nl/Forum/about44358.html Bron: Joostdevree.nl www.joostdevree.nl/shtmls/kwartiers_gezaagd.shtml ● Verwante termen: ● Franse term: sur quartier + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kwartiers kwast █ Zelfstandig naamwoord 1. Evenwoord van knoest. 2. Evenwoord van borstel. + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kwast kweek █ Zelfstandig naamwoord 1. Naamwoord van handeling van kweken. 2. Het gekweekte. Teelt. ● Verwante termen: teelt + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kweek kweekklok kweek•klok █ Zelfstandig naamwoord ■ Evenwoord: kweekstolp Klokvormig voorwerp dat men over planten zetten tijdens het kweken. Kan gemaakt zijn van glas of klei. Een kweekklok van klei is een bleekpot. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Glasglocke, Treibglocke ● Franse termen: cloche à melon, cloche de jardin, cloche en verre + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kweekklok kweken kwē•ken █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (de) kweek, (het) kweken ■ Woordverwant aan kwiek en kwik: levendig Van planten. Zaaien of poten en verzorgen. Bron: Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=kweken&lang=nn Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kweken Bron: Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kweken%22 Kweken is woordverwant aan bijvoeglijke naamwoorden kwiek en kwik, Duits Quick en en Engels quick. ● Verwante termen: ● Duitse term: erquicken www.dwds.de/wb/erquicken www.dwds.de/wb/quick ● Engelse term, woordverwant: quick www.etymonline.com/word/quick + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kweken kwel █ Zelfstandig naamwoord Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kwel Bron: Ecopedia www.ecopedia.be/258/encyclopedie/ Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kwel2 Het Nederlands kwel en het Duitse Quelle zijn woordverwant. ● Verwante termen: ● Duitse term: Sickerquelle, Quelle https://de.wikipedia.org/wiki/Sickerquelle https://de.wikipedia.org/wiki/Quelle + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kwel kwelder kwel•der █ Zelfstandig naamwoord ■ Gevormd uit kwel en water Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kwelder Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M036005 Bron: Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kwelder ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kwelder kwelwater kwel•wa•ter █ Zelfstandig naamwoord ■ Te onderscheiden van: stuwwater Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kwelwater ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kwelwater kwelzone kwel•zo•ne █ Zelfstandig naamwoord www.ikhebeenvraag.be/vraag/1787/Hoe-werkt-een-waterbron ● Verwante termen: + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kwelzone kwijnen kwij•nen █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kwijnen, (de) kwijning Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M036043 Bron: Van Dale www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/kwijnen Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kwijnen Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/kwijnen "wegkwijnen", Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/wegkwijnen ● Verwante termen:
www.dwds.de/wb/verkümmern ● Engelse term: degrade ● Franse term, wederkerend werkwoord: s'étioler + Lemmaschakel: www.termenvanboheest.org/k#kwijnen |