kaalkapbeheer
kaal•kap•be•heer █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kaalslagbeheer Kijk bij kaalslagbeheer. kaalkapvlakte
kaal•kap•vlak•te █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kaalslagvlakte Kijk bij kaalslagvlakte. kaalslag
kaal•slag █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kaalkap Handeling waarbij alle bomen op een vlakte gekapt oftewel geslagen worden. Ecopedia www.ecopedia.be/181/encyclopedie Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtkap#Kaalkap https://nl.wikipedia.org/wiki/Productiebos#Kaalslag ● Verwante termen: ● Duitse termen: Kahlhieb, Kahlschlag https://de.wikipedia.org/wiki/Kahlschlag ● Franse termen: coupe à blanc, coupe rase https://fr.wikipedia.org/wiki/Coupe_rase ● Engelse termen: clear cut, clear cutting, clear felling https://en.wiktionary.org/wiki/clear_cut https://en.wikipedia.org/wiki/Clearcutting + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kaalslag kaalslagbeheer
kaal•slag•be•heer █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kaalkapbeheer Beheer waarbij kaalslag toegepast wordt. ● Verwante term: kaalslag + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kaalslagbeheer kaalslagvlakte kaal•slag•vlak•te █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kaalkapvlakte Vlakte waarop een kaalslag werd uitgevoerd. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Kahlhiebsfläche, Kahlschlagfläche
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kaalslagvlakte kaal snoei•en
█ Werkwoordelijke woordgroep █ Naamwoorden van handeling: (de) kaalsnoei, (het) kaalsnoeien, (de) kaalsnoeiing ■ Wisselvorm: kaalsnoeien
Volledig snoeien.
kaap
█ Zelfstandig naamwoord ■ Van Latijn caput of van Frans cap dat ook van Latijn caput komt
Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaap Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kaap1 Kaap Blankenes, Kaap Blankenesse Kaap Zwartenes, Kaap Swartenesse ● Verwante termen: ● Duitse term: Kap
https://de.wikipedia.org/wiki/Kap ● Engelse term: cape https://en.wikipedia.org/wiki/Cape_(geography) https://en.wiktionary.org/wiki/cape#Etymology_1 www.etymonline.com/word/cape ● Franse term: cap https://fr.wikipedia.org/wiki/Cap_(géographie) Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kaap kaar
█ Zelfstandig naamwoord Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kaar1 Woordenboek der Friese Taal, 1800-1975, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kaar%22 ● Verwante termen: ● Duitse term: Kar www.dwds.de/wb/Kar + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kaar kaas•kop
█ Zelfstandig naamwoord 1. Een door een koppendraaier gemaakte kaasvorm in de vorm van een diepe kom.
http://geheugenvanbroekinwaterland.nl/cgi-bin/objecten.pl?ident=0518 http://geheugenvanbroekinwaterland.nl/cgi-bin/objecten.pl?ident=0437 Figuur 5 en 6, mogelijk met duigen i.p.v. gedraaid: www.dbnl.org/tekst/fran011natu09_01/fran011natu09ill20.gif
2. Samen met het kaasvat maakt een kaaskop deel uit van een kaasvorm. De kaaskop was het bovenopliggende sluitstuk van de vorm. Net als in betekenis 1 werd de kaaskop (oorspronkelijk) gemaakt door een koppendraaier.
"koppedraaier", Beroepen van toen
www.beroepenvantoen.nl/Oude-beroepen-K.html "kaasvat", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M029343 www.ethesis.net/boter_kaas/boter_kaas_hfst_6_2.htm
www.erfgoedplus.be/details/KF.objecten.14821519375241672522677 ● Verwante termen:
3. Overdrachtelijke term: de kaasvorm (tegenwoordig in de vorm van kuipwerk) in zijn geheel die gebruikt wordt om kazen te maken.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaaskop Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M029326 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kaaskop kaas•vat
█ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M029343 ● Verwante termen: kaf
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Graankafje Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kaf1 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M029465.re.18 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023182 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023180 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034141 "kafnaald" in Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kafnaald_(gras) ● Verwante term: wanmolen ● Duitse termen: Kaff, Spreu www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=kaff https://de.wikipedia.org/wiki/Spreu ● Franse term: https://fr.wikipedia.org/wiki//Balle_(céréale) www.mijnwoordenboek.nl/vertaal/NL/fr/kaf ● Engelse term: chaff https://en.wikipedia.org/wiki/Chaff https://en.wikipedia.org/wiki/Chaff_cutter kalei
ka•lei █ Zelfstandig naamwoord www.restauratieambacht.be/index.php?option=com_content&task=view&id=573&Itemid=929 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kalei
kal•ken
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kalken, (de) kalking
■ Synoniem: witten
1. Gebluste klak aanbrengen. Bescherming tegen zonnebrand
2. Gebluste klak aanbrengen. Bij fruitbomen bescherming tegen parasieten, schimmels, mossen en korstmossen
● Verwante termen: ● Duitse termen: kalken, tünchen, weissen
● Franse term: chauler. Naamwoord van handeling: chaulage
█ Bijvoeglijk naamwoord
Wordt gezegd van planten die een kalkhoudende bodem (een bodem met een hoge pH) nodig hebben om goed te groeien
Bron: Guy De Kinder. www.houtwal.be/vakjargon/_vaktaal_index.htm
(druif, gele kornoelje, maretak, orchidee, vijg) Minnend: onvoltooid deelwoord van minnen. Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/minnend ● Verwante term: zuurminnend + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kalkminnend kalk•moe•ras
█ Zelfstandig naamwoord Ecopedia www.ecopedia.be/39/natura2000/Kalkmoeras ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kalkmoeras ■ Van het Franse (Picardische, Provençaalse) camp, daarvoor van Latijn campus
1. Veld.
2. Omheind stuk land.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kamp www.etymologiebank.nl/trefwoord/kamp2 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kamp%22 Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/kamp https://nl.wiktionary.org/wiki/campus Plaatsnaam
Kemp, Noord-Brabant (NL). Plaats aan de Maas waar veel heggen voorkomen. Zie het boek De Maasheggen van Marius Grutters.
● Verwante termen:
● Duitse term: Kamp https://de.wikipedia.org/wiki/Kamp_(Land) www.woerterbuchnetz.de/DWB/?lemma=kamp www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Meyers&lemid=IK01093 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Adelung&lemid=DK00281 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kamp ■ Wisselvorm: kandelaberen [kan•de•lā•be•ren]
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M029972■ Van Spaans candelabra, daarvoor van Latijn candēlābrum = kandelaar Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M029973 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kandelaberen https://nl.wikipedia.org/wiki/Kandelaber https://nl.wikipedia.org/wiki/Kandelaar_(voorwerp) https://en.wiktionary.org/wiki/candela https://en.wiktionary.org/wiki/candelabrum https://en.wiktionary.org/wiki/chandelier https://en.wiktionary.org/wiki/chandelier#French https://en.wiktionary.org/wiki/candle
● Verwante termen:
● Engelse term: top. Naamwoord van handeling: topping https://en.wikipedia.org/wiki/Tree_topping + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kandelaren kandelaberen
kan•de•lā•be•ren █ Werkwoord ■ Wisselvorm: kandelaren
Kijk bij kandelaren.
kant
█ Zelfstandig naamwoord 1. Heg van schaarhout (hakhout) langs een akker of weide. Bron, bewerkte tekstovername: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis I.1.4. III.D., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030111&lemmodern=kant&betekenis=schaarhout 2. Uiterste grens van een stuk land. Veel gebruikt in de context van landbouw.
3. Plaatsnaam die betrekking heeft op de richting waarin de plaats ligt, meestal ten opzichte van een woonkern.
Broekkant, Heikant ...
3.1. Streek. Streek die zich ergens aan een kant (uiterste) bevindt.
4. Scherpe rand aan hout, gemaakt door te zagen of te beslaan. Antoniem: wan. Of bepaald vlak van een stuk hout; onderkant, bovenkant.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kant1 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kant%22 "Maaskant" in Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Maaskant Maaskant in Limburg (B), synoniem voor Maasland. IJkant, IJsselkant, Maaskant, Rijnkant, Vechtkant, Zaankant Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030111.re.114&article=maaskant "broekkant" in Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Broekkant "heikant" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025158 kant, wang, zoom, -kraag (rietkraag)
● Verwante termen:
● Engelse termen: cant, fringe
www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=cant www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=fringe + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kant kantelhaak
kan•tel•haak █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem van kanthaak.
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) kanten, (de) kanting 1. Aan de kant zetten. Bijvoorbeeld met een kanthaak.
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=20560Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank kantelen, kenteren (Duits kentern) ● Verwante termen bij 1:
2. Een kant geven aan. Hout beslaan, verzagen tot een vlak. Kantrechten.
2.1. Bij het manden vlechten, van een scheen. Met een kantschaaf bewerken.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenissen A.1. en A.2., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030128 ● Verwante termen bij 2:
● Duitse term bij 2: kanten
● Engelse term bij 2: edge www.etymonline.com/word/edge https://fr.wiktionary.org/wiki/équarrir kant•haak
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: kantelhaak, keerhaak.
Het MOT www.mot.be/resource/Tool/kanthaak-voor-stam?lang=nl Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030140 Ecopedia www.ecopedia.be/206/encyclopedie Kijk ook bij palter.
● Verwante termen: ● Duitse termen: Kehrhaken, Wendehaken ● Franse term: tourne-bille https://fr.wikipedia.org/wiki/Tourne-billes_à_éperon https://fr.wiktionary.org/wiki/bille#Étymologie ● Engelse term: cant hook https://en.wikipedia.org/wiki/Cant_hook ● Engelse term, Noord-Amerika: peavy https://en.wikipedia.org/wiki/Peavey_(tool) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kanthaak Gekantrecht hout.
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kanthout%22
● Verwante termen:
● Duitse term: Kantholz https://de.wikipedia.org/wiki/Kantholz ● Franse term: bois équarri? ● Engelse term: square timber?, squared timber?
kan•tig
█ Bijvoeglijk naamwoord ■ Synoniem: hoekig Scherpe kanten hebbende.
Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030145 Kantig hout. Gekantrecht hout.
"hoekig" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026053 ● Verwante termen: █ Bijvoeglijk naamwoord
Van hout (balkhout) en planken (delen). Recht van kanten; rechte (haaks beslagen of bezaagde) kanten hebbende; gekantrecht. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030183 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kantrecht kantrechtbijl
kant•recht•bijl █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: beslagbijl █ Naamwoorden van handeling: (het) kantrechten, (de) kantrechting
■ Synoniem: kanten ■ Synoniem, met de aks oftewel bijl: beslaan Joostdevree.nl www.joostdevree.nl/bouwkunde2/bekantrechten.htm Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=M030184 Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/kantrechten ● Verwante termen:
● Duitse term, handeling met de (aangedreven) zaag: besäumen. Naamwoorden van handeling: Besäumen, Besäumung https://de.wikipedia.org/wiki/Besäumen https://de.wiktionary.org/wiki/behauen ● Engelse termen: sqaure, square off ● Franse termen: carrer, équarrir. Naamwoord van handeling: équarrissage https://fr.wikipedia.org/wiki/Équarrissage_(bois) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kantrechten kant•schaaf █ Zelfstandig naamwoord Bepaald werktuig met twee messen om de kanten van een scheen af te snijden. De scheen wordt tussen de messen getrokken en zo krijgt de scheen een gelijke breedte over de hele lengte. In veel gevallen worden de messen in een standvastig meubel verwerkt om de handen vrij te hebben om te trekken. ● Verwante termen:
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030204 ● Verwante termen: ● Duitse term: Stockschlag
kapberg
kap•berg █ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank kapblok
kapbokkap•blok █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: hakblok, kappost, kliefblok, kloofblok Het MOT www.mot.be/resource/Tool/hakblok?lang=nl ● Verwante termen: ● Duitse term: Hackklotz ● Franse term: billot. Billot van bille, cognaat met bol. https://fr.wiktionary.org/wiki/billot https://fr.wiktionary.org/wiki/billon ● Engelse term: chopping block + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kapblok kap•bok █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: hakbok Een kapblok dat verhoogd is op drie tot vier poten.
"hakbok", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023133 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kapbok 1. Boom die bij een kapel staat.
2. Boom waarin een kapelletje hangt. Veldkapel.
kaphaag
kap•haag █ Zelfstandig naamwoord Haag van knotbomen, op zeer korte afstand van elkaar geplant die niet geschoren maar gekapt wordt. Bron: Agentschap Onroerend Erfgoed
https://thesaurus.onroerenderfgoed.be/conceptschemes/ERFGOEDTYPES/c/1678 https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/130038 https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/?tekst=kaphaag&rechtsgevolgen=&gemeente=&zoeken=zoeken www.flickr.com/photos/70519928@N00/4126024482 https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/130437 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kaphaag kapjaar kap•jaar █ Zelfstandig naamwoord In het verleden. Jaar waarin er gekapt werd. In de toekomt. Jaar waarin er gekapt moet worden. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030290 ● Verwante termen:
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kapjaar
kap•leef•tijd
█ Zelfstandig naamwoord 1. De leeftijd van een boom waarop hij gekapt wordt of dient gekapt te worden.
2. De leeftijd van een bos waarop het gekapt wordt of dient gekapt te worden.
● Verwante termen: ● Duitse termen: Abtriebsalter, Hiebsalter ● Franse term: âge d'exploitation + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kapleeftijd kapmes
kap•mes █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: hakmes, heep/hiep, houwmes, handslagmes, slagmes, snoeimes ■ Regionale synoniemen:
Het MOT www.mot.be/resource/Tool/hakmes-houto?lang=nl Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kapmes Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030299 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=20616 "hakmes", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023176 "heep", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M024993 "heep", eWND
www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/1342
"hiep", eWND www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/4634 "houwmes", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026784 "houwmes", Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank
"houwstel", citaat: "Hij vertelde dat hij zijnen ta, die jichtig in den hoek zat, een leugen had wijs gemaakt en dat hij met wringwissen en het houwstel uitgegaan was, blijkens om een haag bij pachter Hauben te vreeên."
Bron: Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1906 "slagmes", Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=52187 "mes waarmede men boomstammen splijt bij het griffelen" (griffelen is enten) http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M063822.re.228 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M021865 Slichten oftewel slechten is glad maken. Kikj bij slechten.
"tronkmes", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M070714.re.12 "sleunmes", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M064013.re.9 "wapen", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083822&article=kapmes Woordenboek van de Limburgse dialecten III, 2.1: drs. H. van de Wijngaard, WLD III, Sectie 2, Het huiselijk leven, Aflevering 1. De woning, Assen 2003. http://e-wld.nl/static/dictionary/content/pdf/wld-3/2003_Limburgse%20Dialecten%20III%202,1%20(Woning).pdf **herstel
-stel in herstel kan komen van gestel = werktuig ->
Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=13136&article=werktuig Herstel als benaming van het kapmes zou ook kunnen komen van het werkwoord herstellen: in vorige toestand plaatsen, doelend op het herhaald afzetten van hakhout. Houwstel, kapstel en restel zijn dan afleidingen van herstel.
"fasceelmes", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M016368.re.3 "kwykmes", Woordenboek der Friese Taal, 1800-1975, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=55898 "kwykje", Woordenboek der Friese Taal, 1800-1975, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=55886 "útkwykje", Woordenboek der Friese Taal, 1800-1975, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=111751 Nederlands kweken, Duits erquicken
"kweken", Woordenboek der Friese Taal, 1800-1975, Geïntegreerde Taal-Bank
"het op verzorgende wijze tot ontwikkeling brengen van planten"
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=55806&article=verzorgende "kwik", Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID42113 kwik, kwiek, Engels quick
● Verwante termen:
● Paltsische termen: Sächsel, Sesel, Sesl Häpe www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=h%E4pe Hippe https://de.wikipedia.org/wiki/Hippe_(Werkzeug) https://de.wikipedia.org/wiki/Hippe_(Waffe) http://www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=hippe Haumesser www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=haumesser Praxe
https://de.wikipedia.org/wiki/Praxe
Säsle en wisselvormen daarvan zijn woordverwant aan sessel/zeisel (zeis + el). Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=51528&article=zeisel http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=51206&article=zeisel Sesl https://pfl.wikipedia.org/wiki/Sesl Sächsel www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PS00064 Sesel
www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PS07307 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=LothWB&lemid=CS01484 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=LothWB&lemid=CS01466 www.hainfeld.de/seselmesser
www.suehnekreuz.de/ikono/kger01.html Seselschlacht, www.kreuzstein.eu/html/body_gleisweiler.html Schlagmesser www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PS02784 ● Westopperduits: Gertel, Säsli, Stäckespitzer https://als.wikipedia.org/wiki/Gertel Streubecker De Streubecker is een buitenbeentje. Dit mes wordt niet gebruikt om hout mee te oogsten, wel om geoogst hout mee te verwerken.
Een opname op Youtube over de Streubecker: www.youtube.com/watch?v=r3bml4Rt444
www.swp.de/gaildorf/lokales/gaildorf/rundschau-sommerserie_-das-geheimnis-des-streubeckers-13591241.html
● Luxemburgse termen: Hipp, Krëmmes, Kromm, Schlomesser (Nederlands slagmes, Duits Schlagmesser) ● Franse termen: cauchoir/cochoir (kuiperskapmes), courbet, serpe, serpette https://fr.wikipedia.org/wiki/Serpe https://fr.wiktionary.org/wiki/courbet www.forum-outils-anciens.com/t9209-COCHOIR-cauchoir-ou-autre.htm serpe www.cnrtl.fr/etymologie/serpe www.littre.org/definition/serpe Woordverwant aan Latijn sarpere dat snoeien betekent.
Serpe (zelfstandig naamwoord) is woordverwant aan Nederlands scherp (bijvoeglijk en zelfstandig naamwoord) en Duits scharf (bijvoeglijk naamwoord).
scherp: wapen (of werktuig) om mee te houwen of te steken. Bron, bewerkte en toegevoegde tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis 2., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M062555 West-Vlaams en Middel-Nederlands scherpe -> scerpe -> Frans serpe Picardisch sarpe, overeenkomst met scharpe, wisselvorm van scherpe
sarp, zerp
Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=48383&article=serpe
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M088640 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/scherp Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22scherp%22 www.dwds.de/wb/scharf www.etymonline.com/word/sharp ● Waalse termen: courbet, fiermint, såpe https://wa.wiktionary.org/wiki/courbet https://wa.wikipedia.org/wiki/Fiermint https://wa.wiktionary.org/wiki/fiermint https://wa.wiktionary.org/wiki/såpe fiermint = fer à main = handijzer, -ijzer zoals in kliefijzer, rooi-ijzer ● Franse termen, mogelijk (vooral) doelend op slachters- en beenhouwerskapmessen: couperet à fendre, couperet ménage
https://fr.wikipedia.org/wiki/Couperet_(ustensile)
● Engelse termen: bill, billhook https://en.wikipedia.org/wiki/Billhook Slavische kapmessen https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kosir_001.jpg https://en.wiktionary.org/wiki/kacor https://cs.wikipedia.org/wiki/Kosíř https://hr.wikipedia.org/wiki/Kosir ■ Kortweg: haak
Haak waarin men een kapmes kan hangen.
Voluit: kapmesriemhaak. Kortweg: riemhaak ● Verwante termen: ● Duitse termen: Gertelhaken, Gürtelhaken www.mueller-hammerwerk.at/de/gertelhaken-0669.html ● Franse termen: crochet de serpe, porte-serpe + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kapmeshaak ■ Wisselvorm: kapmesschee
■ Kortweg: schede, schee
Hout met daarin een gleuf waarin een kapmes past. Aan het hout is een koord bevestigd om over de schouder te dragen.
In de streektaal van de samensteller woapeschei = wapenschee.
kappen
kap•pen █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (de) kap, (het) kappen, (de) kapping ■ Synoniemen: hakken, vellen Oorspronkelijk vellen met een bijl. Tegenwoordig ook in de betekenis van vellen met mechanische werktuigen (overdrachtelijk). Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kappen1 www.etymologiebank.nl/trefwoord/kap2 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kappen%22 kap, Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030204 houtkap, Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Houtkap houtkap, Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026739.re.288 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030204.re.1 ● Verwante termen:
● Duitse termen: fällen, hauen, schlagen www.duden.de/rechtschreibung/kappen www.plattmakers.de/nl/12555/kappen www.dwds.de/wb/kappen ● Franse term, woordverwant aan kappen?: couper ● Franse term: tailler ● Engelse termen, woordverwant aan kappen: chap, chop ● Engelse termen: cut, cut, fell www.etymonline.com/word/chap www.etymonline.com/word/chop + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kappen Daar waar men kapt.
In de bosbouw: tak- en stamhout dat men laat liggen na het oogsten van het stamhout dat de gewenste minimum dikte heeft..
kaprijp
kap•rijp █ Bijvoeglijk naamwoord Ecopedia www.ecopedia.be/396/encyclopedie/ ● Verwante termen: ● Duitse term: hiebsreif. Zelfstandig naamwoord: Hiebsreife (kaprijpheid, kaprijpte)
ka•proen
■ Wisselvorm: kapruin ■ Van Picardisch caperon, vergelijk met Frans chaperon Het getakte van een boom, levend aan de boom of geoogst. Kroon.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenissen II.5. a. en b., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030356&lemmodern=kaproen&article=kroon Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kaproen Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaproen ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kaproen kap•spaan █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: kapspaander Spaan, spaander die bij het behakken of bij het vellen van hout afvalt. Bron, gewijzigde tekstovername: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030325&article=afvallen Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030325.re.51 "kapspaander", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030325.re.52 kap•stok
█ Zelfstandig naamwoord Haakse vertakking.
Bij het snoeien van opgaande bomen: Een tak niet afzagen net achter de takkraag, maar een te lang stuk van de tak laten staan, de zogenaamde kapstok. Slechte praktijk.
● Verwante termen: ● Duitse term: Kleiderhaken
● Franse term: portmanteau
● Engelse term: coat hookkaptijd kap•tijd █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: haktijd 1. Geschikte tijd van het jaar om in te kappen. Wintertijd.
2. In regelmatig beheer. Vooropgesteld moment waarop gekapt moet worden.
"haktijd", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M023186 ● Verwante termen: kap•vlak•te
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kapvlakte https://nl.wikipedia.org/wiki/Klasse_van_de_kapvlaktengemeenschappen ● Verwante termen: ● Duitse term: Waldlichtungsflur ● Franse term: coupe http://larousse.fr/dictionnaires/francais/coupe/19805?q=coupe#19691 ● Engelse term, Noord-Amerikaans: clear-cut www.merriam-webster.com/dictionary/clear-cut + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kapvlakte kap•woe•de
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kaplust
De drang die mensen voelen om bomen te kappen.
kap•zaag
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kapzaag ● Verwante termen: ● Duitse term: Feinsäge https://de.wikipedia.org/wiki/Feinsäge https://de.wiktionary.org/wiki/Feinsäge ● Franse term: ● Engelse term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kapzaag Een overdreven, onvolledige en daardoor onwaarheidsgetrouwe voorstelling van iets.
kas
█ Zelfstandig naamwoord ■ Van Oudfrans, Noordfrans en Picardisch casse, daarvoor van Latijn cassa en capsa
■ Synoniem, Frans leenwoord: serre
■ Synoniemen, lage kas: bak, kweekbak
Glazen gebouwtje (particulier) of gebouw (landbouw) voor het kweken van planten, bloemen en vruchten. Bij bestraling door zonlicht in de zomer verhoogt de temperatuur in de kas waardoor planten beter kunnen groeien. Na zonsondergang blijft er restwarmte over in de kas. Kortom, in de kas heerst er een microklimaat. Bron, met toegevoegde tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=47817&article=kweken Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kas_(gebouw) https://nl.wikipedia.org/wiki/Serre_(bouwwerk) https://nl.wikipedia.org/wiki/Koude_kas https://nl.wikipedia.org/wiki/Glastuinbouw https://nl.wikipedia.org/wiki/Gesloten_kas https://nl.wikipedia.org/wiki/Onverwarmde_kas https://nl.wikipedia.org/wiki/Broeibak https://nl.wikipedia.org/wiki/Gematigde_kas https://nl.wikipedia.org/wiki/Warme_kas Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kas1 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kas%22 "kassa", Etymologiebank.nl
www.dwds.de/wb/Kasse www.etymonline.com/word/case www.etymonline.com/word/cash ● Verwante termen:
Tamme kastanje, ruwe berk, hazelaar en alle inheemse wilgensoorten zijn planten die katjes dragen.
● Verwante termen: ● Duitse term: Kätzchen https://de.wikipedia.org/wiki/Kätzchen ● Franse term: chaton https://fr.wikipedia.org/wiki/Chaton_(botanique) https://fr.wiktionary.org/wiki/chaton https://en.wiktionary.org/wiki/chaton ● Engelse term: catkin https://en.wikipedia.org/wiki/Catkin https://en.wiktionary.org/wiki/catkin + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#katje Zweedse term katning
█ Zelfstandig naamwoord Katning is the Swedish word for a method to make pine wood even more resistant to rot. Stripes of the bark and part of the sapwood are removed from a straight grown and mature pine. The amount of stripes depends on the intended use for the wood. To protect its surface the tree produces more resins which in 3 – 6 years gives a heavy wood, rich in resins and very rot resistant. Today this could be an alternative to pressure treating with chemical preservatives. The wood was used in window joinery, mainly for the lowest parts in sash and frame, and for sill plates in log houses. The sticky surface of this wood keeps pegs and axe handle wedges in place. Wood treated with katning gave more tar or turpentine. (Bron: http://slojdeniskogen.se/materialen/katning/?lang=en) Opname van een gelijkaardige wijze: ● Verwante termen: kattenkop
kat•ten•kop █ Zelfstandig naamwoord ■ Van Frans tête de chat Knot op een gesteltak. www.allo-olivier.com/Photo3Entreprise/TeteDeChat2.jpg ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kattenkop ke...
keel•hout
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: keelkruid, mondhout Wilde liguster. "Zo genoemd om zijn heilzame eigenschappen tot genezing van ongemakken in de keel en den mond."
Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030963.re.64 Liguster wordt ook geplant als scheerheg.
■ Wisselvormen: inkeep, inkeping
Kerf.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis 1: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030994 ● Verwante termen: keep•boom
█ Zelfstandig naamwoord 1. Ladder gemaakt van een boom waarin inkepingen gemaakt zijn. Kom men tegen in Bhutan en andere landen in de Himalaya.
2. Trapboom aan de binnenzijde.
Joostdevree.nl www.joostdevree.nl/bouwkunde2/keepboom.htm www.joostdevree.nl/shtmls/trapboom.shtml keerhaak
keer•haak █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kanthaak. keet
█ Zelfstandig naamwoord Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/keet ● Verwante term: hut + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#keet ■ Voluit: kegelvrucht
kegelvrucht
kē•gel•vrucht █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kegelvrucht_(naaldboom) ● Verwante termen: ● Duitse term: Zapfen https://de.wikipedia.org/wiki/Zapfen_(Botanik) ● Franse term: cône https://fr.wikipedia.org/wiki/Cône_(botanique) ● Engelse term: cone https://en.wikipedia.org/wiki/Conifer_cone + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kegelvrucht kei
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kei_(afzettingsgesteente) ● Verwante term: grind + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kei Vloer gemaakt van keien.
Kempen
Kem•pen █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kempen_(streek) ● Verwante termen: ● Duitse term: Kempen https://de.wikipedia.org/wiki/Kempen_(Region) ● Franse term: Campine https://fr.wikipedia.org/wiki/Campine ● Engelse term: Campine https://en.wikipedia.org/wiki/Campine + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kempen kenmerksoort
ken•merk•soort █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kenmerkende soort Ecopedia www.ecopedia.be/encyclopedie/kenmerkende-soort ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kenmerksoort ken•nef
█ Zelfstandig naamwoord Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kennef Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kennef%22 Het werkwoord knevelen is mogelijk woordverwant aan kennef.
www.etymologiebank.nl/trefwoord/knevel
● Verwante term: span ● Duitse term: Kamme, Kuhkamme www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GK00911 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GK15782 http://drw-www.adw.uni-heidelberg.de/drw-cgi/zeige?index=lemmata&term=kamme ● Engelse term: (pig) yoke https://youtu.be/lImdUnwV1OY?t=14m4s + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kennef Mens die een bepaalde kennis heeft, bijvoorbeeld de kennis van voorouderlijk landgebruik.
kepen
kē•pen
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kepen, (de) keping Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kepen Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030994.re.1 Kepen is woordverwant aan kappen.
kē•ren
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) keren, (de) kering
Het zwad omleggen.
Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M031006&article=hooi
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#keren
Snede in hout, het resultaat van kerven.
● Duitse termen: Kerb, Kerbe
www.duden.de/rechtschreibung/Kerb_Vertiefung_Einschnitt www.duden.de/rechtschreibung/Kerbe ● Engelse term: kerf www.merriam-webster.com/dictionary/kerf + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kerf kerfstok
kerf•stok █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kerfstok Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID39791&article=kerfstok Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=21154&article=kerfstok ● Verwante termen: ● Duitse term: Kerbholz, Kerbstock https://de.wikipedia.org/wiki/Kerbholz www.woerterbuchnetz.de/Adelung/?bookref=2,1551,2 http://drw-www.adw.uni-heidelberg.de/drw-cgi/zeige?index=lemmata&term=kerbstock www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GK03640 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK04314 ● Franse termen: bâton de comptage, bâton de taille https://fr.wikipedia.org/wiki/Bâton_de_comptage ● Engelse termen: tally, tally stick https://en.wikipedia.org/wiki/Tally_stick www.etymonline.com/index.php?term=tally&allowed_in_frame=0 ● Zweedse term: karfstock + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kerfstok ■ Synoniem: boskern
Waar er een geleidelijke overgang van kruidenbegroeiing via struiken naar opgaande bomen is – soms te vinden op de grens tussen bos en open terrein – worden de opgaande bomen beschouwd als kern of boskern. Bron, gedeeltelijke overname: www.doordebomenhetboszien.nl/html/z.html ● Verwante termen: ● Duitse term: Kern + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kern kernhout
kern•hout █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kernhout Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=A015356 ● Verwante termen: ● Duitse term: Kernholz https://de.wikipedia.org/wiki/Kernholz ● Franse term: duramen https://fr.wikipedia.org/wiki/Duramen kern•rot
█ Zelfstandig naamwoord Schimmelaantasting die het kernhout wegvreet. De boom wordt uiteindelijk hol. Vanuit het oogpunt van de houtverbruikende mens een houtgebrek.
● Verwante termen:
https://de.wikipedia.org/wiki/Kernfäule https://de.wiktionary.org/wiki/Fäule ● Engelse term: heart rot https://en.wikipedia.org/wiki/Heart_rot + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kernrot kernvegetatie
kern•ve•ge•ta•tie █ Zelfstandig naamwoord www.encyclo.nl/begrip/Kernvegetatie ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kernvegetatie ker•se•laar
█ Zelfstandig naamwoord Kersenboom. ker•sen•boom
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kerselaar Fruitboom die kersen draagt. ● Verwante term: fruitboom ● Duitse term: Kirschbaum
● Franse term: cerisier
ker•sen•boom•gaard
█ Zelfstandig naamwoord Boomgaard beplant met kersenbomen.
● Duitse term: Kirschgarten
● Franse termen: champ de cerisiers, verger de cerisiers
ker•ven
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kerven, (de) kerving
Een kerf of kerven maken.
● Verwante termen: ● Duitse term: kerben. Naamwoorden van handeling: Kerben, Kerbung www.duden.de/suchen/dudenonline/kerben www.duden.de/rechtschreibung/auskerben www.duden.de/rechtschreibung/einkerben www.duden.de/rechtschreibung/Kerbung ● Engelse term: carve
www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=carve + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kerven ket•ting•zaag
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: motorzaag Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kettingzaag Ecopedia www.ecopedia.be/kettingzaag ● Verwante termen:
https://de.wikipedia.org/wiki/Kettensäge https://de.wiktionary.org/wiki/Kettensäge https://de.wiktionary.org/wiki/Motorsäge ● Franse termen: scie à chaîne, tronçonneuse https://fr.wikipedia.org/wiki/Tronçonneuse ● Engelse term: chain saw https://en.wikipedia.org/wiki/Chainsaw + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kettingzaag keukenbijl
keu•ken•bijl
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: handbijl Kijk bij handbijl.
kevie kē•vie
Wisselvorm van kooi. Plaatsnaam. Kijk bij kooi.█ Zelfstandig naamwoord + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kevie ki...
■ Wisselvorm: keil
Wigvormige voor.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M031977 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M031942
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kiel
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kiel
kiem•bed
█ Zelfstandig naamwoord kie•men
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kiemen, (de) kieming
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kieming Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M031990 ontkiemen, "ontkiemen uit" Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/ontkiemen ● Verwante termen:
● Duitse term: keimen. Naamwoorden van handeling: Keimen, Keimung
https://de.wikipedia.org/wiki/Keimung ● Franse term: germer. Naamwoord van handeling: germination https://fr.wikipedia.org/wiki/Germination ● Engelse term: germinate. Naamwoord van handeling: germination https://en.wikipedia.org/wiki/Germination kieming
kie•ming █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van kiemen Kijk bij kiemen.
Het vermogen om te kiemen.
Wikipedia
"zaailing" in Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Zaailing
● Verwante termen: ● Duitse termen: Keimling, Sämling https://de.wiktionary.org/wiki/Keimling https://de.wikipedia.org/wiki/Sämling https://de.wiktionary.org/wiki/Sämling ● Franse term: semis https://fr.wikipedia.org/wiki/Semis_(agriculture) ● Engelse term: seedling https://en.wikipedia.org/wiki/Seedling + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kiemplant ● Verwante termen: ● Duitse term: Keimruhe https://de.wikipedia.org/wiki/Keimruhe ● Engelse term: seed dormancy https://en.wikipedia.org/wiki/Seed_dormancy + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kiemrust kiemwortel
kiem•wor•tel █ Zelfstandig naamwoord Wortel die ontstaat tijdens het kiemen. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kiemwortel kien
1. █ Zelfstandig naamwoord Pijnboom. Bron: Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4286 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kien%22 Plaatsnamen: Kienendal (Noord-Frankrijk), Kinrooi (België)
2. █ Zelfstandig naamwoord
■ Synoniem: veenhout Subfossiel hout in veen. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M031997 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kien%22
● Verwante termen: ● Duitse term: Kien www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PK01727 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=kien + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kien kien•hout
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: veenhout
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kienhout Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kienhout Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032010 ● Verwante termen:
● Franse term: kienolie
kien•o•lie █ Zelfstandig naamwoord Een, als bijproduct bij de bereiding van houtskool en teer, door droge distillatie van harsrijk hout (het hout en de wortels van Pinus-soorten) verkregen, soort van terpentijnolie. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032012&article=houtskool ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kienolie 1. Spaan van subfossiel hout in veen.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank 2. Een stuk met hars verzadigd hout van pijnbomen.
2.1. De stobbe van een gevelde pijnboom blijft na de velling hars aanmaken, hars dat normaal naar de stam stijgt. Omdat de stam verwijderd is, blijft het hars ter plaatse. Zo kunnen er kienspanen gewonnen worden van de wortels en de stobbe. 2.2. Als een tak van een pijnboom afbreekt of afgezaagd wordt, dan verzadigt de stomp met hars (takrest) zoals in 2.1..
● Verwante termen: ● Duitse term: Kienspan https://de.wikipedia.org/wiki/Kienspan www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PK01743 ● Franse term: bois gras ● Engelse term: fatwood https://en.wikipedia.org/wiki/Fatwood + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kienspaan kie•zel
█ Zelfstandig naamwoord Van Dale
www.vandale.be/opzoeken?pattern=kiezel&lang=nn
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032100 "kiezelsteen" in Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kiezelsteen
www.neerlandistiek.nl/2016/12/etymologie-kiezel/ ● Verwante termen: ● Duitse termen: Kies, Kiesel https://de.wikipedia.org/wiki/Kies www.dwds.de/wb/Kies www.dwds.de/wb/Kiesel https://de.wiktionary.org/wiki/Kies https://de.wiktionary.org/wiki/Kiesel ● Franse term: galet https://fr.wikipedia.org/wiki/Galet ● Engelse term: pebble https://en.wikipedia.org/wiki/Pebble + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kiezel ■ Wisselvormen: keil, kiel
Wig, spie. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032165 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/keil ● Verwante termen: ● Duitse term: Keil www.duden.de/rechtschreibung/Keil + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kijl kim
█ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032234 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kim1 Zegswijze: (hoog) boven de kim staan ● Verwante termen: ● Duitse term: Kimme www.dwds.de/wb/Kimme + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kim kim•wis
█ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032234.re.13 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kimwis kip
█ Zelfstandig naamwoord Langwerpige groeve in den grond waar men tijdens de winter aardappelen in bewaart. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032466 Kip is een wisselvorm van keep.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/keep1
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032466 ● Verwante termen: kippen
kip•pen
1. █ Werkwoord 1. █ Naamwoorden van handeling: (het) kippen, (de) kipping Van vogels en reptielen. Uit de eischaal komen.
De samensteller: "Kippen verwijst niet naar het dier kip, maar naar kappen en kepen; door kappen uit de eischaal komen."
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kippen2 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kippen%22 ● Verwante termen bij 1: ● Duitse term bij 1: hecken
www.dwds.de/wb/hecken ● Engelse term bij 1: hatch www.etymonline.com/word/hatch 13de eeuws Engels hachen, Engels hatch
Engels hatch is woordverwant aan Duits hecken.
2. █ Werkwoord
2. █ Naamwoorden van handeling: (het) kippen, (de) kipping 2.■ Wisselvorm: kepen [kē•pen] kl...
klammatsj
klam•matsj
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: klammatsch
Bepaalde hefboom om geerden aan te drukken in dode en levende heggen.
Medewerkers van het MOT hebben voor dit werktuig de namen haagtrekker en haagspanner bedacht. Dit zijn geen volkse namen. www.mot.be/resource/Tool/haagtrekker?lang=nl
Nederlandse en Duitse bronnen:
■ Middelnederlands: clampe
Haak, kram.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/klamp Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032867 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=21714 Woordenboek der Friese Taal, 1800-1975, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=49748 ● Verwante term: kram ● Duitse termen: Klammer, Klampe ● Engelse term: clamp www.etymonline.com/index.php?term=clamp&allowed_in_frame=0 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#klamp █ Zelfstandig naamwoord Hout voor de bouw van muziekinstrumenten.
klap•blok
█ Zelfstandig naamwoord Katrol met een wegklappende wang waarin men een lijn kan leggen. afbeelding kinnebaksblok afbeelding klapblok www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/FSM01:J-073-W www.debinnenvaart.nl/binnenvaarttaal/woord.php?woord=kij#klapblok www.debinnenvaart.nl/binnenvaarttaal/woord.php?woord=kij#kinnebaksblok ● Verwante termen: ● Engelse term, Noord-Amerikaans: snatch block to snatch, afgeleid van het Nederlandse snakken en snaken www.merriam-webster.com/dictionary/snatch snakken in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M064641 snaken in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M064639 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#klapblok klap•hout
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: klophout
Stuk gekliefd eikenhout.
Klappen betekent hier mogelijk slaan, slaan met een klap (geluid) = klieven.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032955
Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=21723 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/klaphout ● Verwante termen: ● Duitse term: Klappholz www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GK06487 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Adelung&lemid=DK01195 Een andere betekenis in het Duits: Klappholt (Gehölz, in dem man Laub als Futter durch Abschlagen der Zweige sammelt = Hout (bos): waarin men loof als voeder door afslaan van de twijgen verzamelt.) Bron: https://de.wikipedia.org/wiki/Klappholz#Geschichte ● Franse term: merrain www.larousse.fr/dictionnaires/francais/merrain/50670?q=merrain#50561 https://fr.wikipedia.org/wiki/Merranderie Frans dialect: claphout, clappe, clape. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/klaphout Glossaire du Morvan via Google Books. Datations et documents lexicographiques Vol 3 via Google Books. ● Engelse term: clapboard https://en.wikipedia.org/wiki/Clapboard_(architecture) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#klaphout Schade aan bomen door de klauwen van beren en katachtigen.
KLE
kleem
█ Zelfstandig naamwoord Bodem die bestaat uit klei en leem. Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kleem Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kleem%22 Patroniem: Cleemput (put = plaats waar men kleem delft)
klei
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Klei ● Verwante termen: ● Duitse term: ● Franse term: ● Engelse term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#klei klei•put
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: tichelgat Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kleiput ● Verwante termen: klein landschapselement
klein land•schaps•e•le•ment █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ■ Afkorting: KLE Lijn- of puntvormige elementen in het landschap waarvan het uitzicht, de structuur of de aard deel uitmaken van de natuur. Deze elementen kunnen het resultaat zijn van menselijk handelen. Bron: www.natuurenbos.be/beleid-wetgeving/vergunningen/kleine-landschapselementen ● Verwante termen:
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#klein-landschapselement kleu•ren
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) kleuren, (de) kleuring In de context van deze lijst: Kleur geven aan hout en laken (stof). Kleuen kan gebeuren door middel van een kleurstof of door middel van een bepaalde handeling.
verkleuren (bruine eik, bruinstreperig, bladeren in de herfst)
kliefbank
klief•bank █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: kloofbank, lattenspriet Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033733.re.16 Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank
Betekenis 3., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=54379 Metalen beitel om hout te klieven.
kliefbijl
klief•bijl █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: kliefhamer, kloofbijl, kloofhamer Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kloofbijl Het MOT www.mot.be/resource/Tool/kloofbijl?lang=nl Ecopedia www.ecopedia.be/199/encyclopedie ● Verwante termen: ● Duitse termen: Kliebhammer (Zuid-Duits), Spaltaxt, Spalthammer https://de.wikipedia.org/wiki/Spalthammer ● Franse termen: hache à fendre, hache à refendre, merlin https://fr.wikipedia.org/wiki/Merlin_(outil) ● Engelse termen: splitting axe, splitting maul https://en.wikipedia.org/wiki/Splitting_maul + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kliefbijl kliefblok
klief•blok █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: hakblok, kapblok, kloofblok Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033733.re.18 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=21942 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kliefblok kliefgoot kliefgoot █ Zelfstandig naamwoord Ondiepe goot die in een stam gekapt wordt als leidsel om een stam in de lengte te klieven. In de goot worden wiggen geplaatst die dan verder in de stam geklopt worden. De term kliefgoot is bedacht door Carlos Montfort en voor het eerst wereldkundig gemaakt op Termen van Boheest op 26 decmeber 2018. kliefhamer
kliefhout
klief•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kloofhout 1. Gekliefd hout of hout dat voorbestemd is om te klieven. ● Verwante termen:
● Franse term: bois fendu
2. Klein stuk hout om vlechtroeden te klieven.
http://blogimages.seniorennet.be/mandenmaken/38-5dc1a12a42a5aed55ed222dbd1c91c4e.jpg http://home.kpn.nl/salix-alba.f.vd.brand/images/dissel.jpg Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033733.re.21 MOT www.mot.be/resource/Tool/splijthoutje?lang=nl ● Verwante termen: ● Franse term: fendoir ● Engelse termen: cleaver, withy cleaver + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kliefhout kliefmachine
klief•ma•chi•ne █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kloofmachine Ecopedia www.ecopedia.be/216/encyclopedie/ ● Verwante termen: ● Franse term: fendeuse + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kliefmachine Een bijzondere vorm van het kliefmes is een kleine eenhands dissel waarmee men dik rijs kan klieven.
http://home.kpn.nl/salix-alba.f.vd.brand/images/dissel.jpg ● Verwante termen: ● Duitse termen: Schindeleisen, Schindelmesser, Spalteisen, Spaltklinge https://de.wikipedia.org/wiki/Schindelmesser ● Franse termen: coutre, départoir https://fr.wikipedia.org/wiki/Départoir ● Engelse term: froe https://en.wikipedia.org/wiki/Froe + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kliefmes Wig om te klieven.
In Duitsland is er een veiligheidsvoorschrift dat stelt dat men niet met metaal op metaal mag kloppen, dit om het risico van wegvliegende stukken metaal te vermijden. Daarom vindt men daar kliefwiggen met een kunststof slagvlak. Een goede maatregel.
● Verwante termen: ● Duitse term: Spaltkeil https://de.wikipedia.org/wiki/Spaltkeil_(Werkzeug) ● Franse termen: coin éclateur, coin à fendre ● Engelse term: splitting wedge + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kliefwig klier
█ Zelfstandig naamwoord Een plantencel die een product afscheidt dat door de plant niet verder verwerkt wordt. Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/klier Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Klierhaar ● Verwante termen: ● Duitse term: Drüse https://de.wikipedia.org/wiki/Drüse_(Botanik) ● Franse termglande https://fr.wikipedia.org/wiki/Glande ● Engelse term: gland https://en.wikipedia.org/wiki/Gland_(botany) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#klier klierhaar
klier•haar █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Klierhaar https://nl.wikipedia.org/wiki/Emergentium https://nl.wikipedia.org/wiki/Doorn_(plant) https://nl.wikipedia.org/wiki/Stekel ● Verwante termen: ● Duitse term: Drüsenhaar https://de.wikipedia.org/wiki/Trichom#Einteilung_nach_Funktion + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#klierhaar █ Naamwoord van handeling: (het) klieven
■ Synoniemen: breken, kloven, splijten Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/klieven www.etymologiebank.nl/trefwoord/kloven ● Verwante termen:
www.duden.de/rechtschreibung/klieben www.plattmakers.de/nl/2781/klöven ● Franse term: fendre ● Franse term, woordverwant aan klief, zelfstandig naamwoord: glyphe (glyphe = klief) www.cnrtl.fr/definition/glyphe ● Engelse term, woordverwant: cleave ● Engelse term: rive ● Engelse term, woordverwant, zelfstandig naamwoord: glyph www.etymonline.com/word/cleave https://en.wiktionary.org/wiki/cleave www.etymonline.com/word/glyph www.etymonline.com/word/rive + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#klieven klim•boom
█ Zelfstandig naamwoord Een boom waarin men kan klimmen op de gesteltakken.
Er zijn klimplanten die zich hechten door middel van ranken of hechtwortels en er zijn klimplanten die zich niet hechten, maar wel geleid kunnen worden door de mens. Niet-hechtende klimplanten kunnen haakvormige stekels hebben die dienen als klimhouvast.
● Duitse term: Kletterpflanze
https://de.wikipedia.org/wiki/Kletterpflanze ● Franse term: plante grimpante https://fr.wikipedia.org/wiki/Plante_grimpante ● Engelse termen: climber, climbing plant, vine https://simple.wikipedia.org/wiki/Climbing_plant https://en.wikipedia.org/wiki/Vine + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#klimplant klim•rek
█ Zelfstandig naamwoord Rek oftewel gestel van latten waarin klimplanten kunnen groeien.
"rek" in Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rek1 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Roos waaruit lange slappe scheuten groeien die men kan aanbinden aan een klimhulpmiddel zoals een klimrek, rozenboog ...
haakvormige stekel ● Verwante termen: ● Duitse term: Kletterrose https://de.wikipedia.org/wiki/Kulturrosen#Kletterrosen_und_Ramblerrosen ● Franse term: rosier grimpant ● Engelse term: climbing rose https://en.wikipedia.org/wiki/Garden_roses#Climbing_and_rambling + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#klimroos klit
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: klis Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/klis Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Klit Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22klis%22 kloet
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: vaarboom Lange, dunne boomstam om een vaartuig (boot, vlot ...) in ondiep water voort te bewegen. De kloet wordt in de bodem gestoken waarop het vaartuig voortgeduwd wordt. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033910 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033911 kloe•ten
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) kloeten ■ Synoniem: bomen [bō•men] Een vaartuig (boot, vlot ...) in ondiep water met een kloet oftewel boom voortbewegen. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kloeten klomp
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: holblok, holleblok, holsblok, holtsblok, kloef Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Klomp Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026209 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026177 ● Verwante termen:
https://de.wiktionary.org/wiki/Klumpen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#klomp klompenmaker
klom•pen•ma•ker █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Klompenmaker ● Verwante termen: klomp ● Duitse term: Holzschuhmacher https://de.wikipedia.org/wiki/Holzschuhmacher ● Franse term: sabotier https://fr.wikipedia.org/wiki/Sabotier + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#klompenmaker kloofbank
kloof•bank █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kliefbank Kijk bij kliefbank.
kloofbeitel
kloof•bei•tel █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kliefwig Kijk bij kliefwig.
kloofhout
kloof•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kliefhout kloofmachine
kloof•ma•chi•ne █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kliefmachine Kijk bij kliefmachine.
kloon
█ Zelfstandig naamwoord Een organisme dat door ongeslachtelijke voortplanting uit een ander organisme is ontstaan en dat dezelfde genetische eigenschappen bezit als het organisme waaruit het is ontstaan. ● Verwante termen: ● Engelse term: clone https://en.wiktionary.org/wiki/clone A plant which is genetically identical to the parent plant. Produced asexually, e.g., from cuttings or suckers. + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kloon kloostertuin
kloos•ter•tuin █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kloostertuin Leestekens van het Landschap www.leestekensvanhetlandschap.nl/kloostertuin ● Verwante termen:
● Duitse term: Klostergarten
https://de.wikipedia.org/wiki/Klostergarten ● Franse term: jardin d'abbaye, https://fr.wikipedia.org/wiki/Jardin_de_curé ● Engelse term: monastery garden + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kloostertuin Houten gereedschap waarmee men slagen op een voorwerp kan geven. Dit kan een stuk rondhout of een houten hamer zijn. Een grote houten hamer noemt men een sleg.
Voorbeeld van het gebruik van een klophout, vanaf 1:33 op de tijdlijn.
● Verwante termen: ● Duitse termen: Holzschlägel, Klopfholz https://de.wikipedia.org/wiki/Klopfholz www.werkzeugsprache.de/Klopfholz-und-Stecheisen.29.0.html ● Franse term: mailloche https://fr.wikipedia.org/wiki/Maillet_(outil) ● Engelse termen: beetle, maul www.merriam-webster.com/dictionary/beetle https://en.wikipedia.org/wiki/Mallet https://en.wikipedia.org/wiki/Beetle_(disambiguation) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#klophout klos
█ Zelfstandig naamwoord Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/klos1 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033989 "kloskant"
werkwoord "kantklossen" "kloskant" in Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kloskant www.etymologiebank.nl/trefwoord/kloot1 www.etymologiebank.nl/trefwoord/kluit1 ● Verwante termen: ● Duitse term, oorspronkelijk: Kloß, Kloss
● Duitse termen, afgeleid van Kloß: Klotz, Klotzen www.dwds.de/wb/Kloß https://de.wiktionary.org/wiki/Kloß www.dwds.de/wb/Klotz www.dwds.de/wb/Klotzen https://de.wiktionary.org/wiki/Klotz
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#klos
kloskorf klos•korf ■ Kortweg: klos ■ Synoniem: bijenklos Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033989.re.18&lemmodern=kloskorf Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Bijenkorf_(voorwerp)#Kloskorf_of_bijenklos ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kloskorf ■ Wisselvormen: kloot, kluit
www.etymologiebank.nl/trefwoord/klotWikipedia
www.etymologiebank.nl/trefwoord/kloot1
www.etymologiebank.nl/trefwoord/kluit1 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M033996 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034033
www.vlaamswoordenboek.be/definities/toon/9817 Plaatsnamen: Klotbroek, Klotstraat. Genk (B) ● Verwante termen: ● Duitse termen: Klute, Kluten, Klüten
www.woerterbuchnetz.de/RhWB/?sigle=RhWB&mode=Vernetzung&hitlist=&patternlist=&lemid=RK08678 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Wander&lemid=WK01037 http://plattmakers.de/nl/2727/Kluten www.duden.de/rechtschreibung/Klueten http://worterbuchdeutsch.com/de/kluten ● Engelse termen: cleat, clete www.etymonline.com/word/cleat https://en.wiktionary.org/wiki/cleat https://en.wiktionary.org/wiki/clete + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#klot 2. Hoeveelheid aarde van gedrongen, onregelmatige vorm.
Opmerking: klot en kluit zijn wisselvormen van elkaar en hebben eigenlijk dezelfde betekenis.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034033 Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/kluit Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kluit1 kn...
■ Wisselvormen: knaap, knabbe
■ Wisselvorm, met diminutiefsuffix: knavel 1. Een stronk of brok hout. In Limburg (B) heden nog gekend als stuk brandhout voor de open haard of kachel. 1.1. Handvat van een zeis. In het Engels ook gekend als nib, een wisselvorm van knab. 1.2. Stronk van hakhout. Bron: Bijdrage tot een Hagelandsch idioticon Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034063
Etymologisch dialectwoordenboek door Antonius Angelus Weijnen https://books.google.be/books?id=u-hHAe7XbnIC&pg=PA97&lpg=PA97&dq=knab+zeis&source=bl&ots=rWISTjoQu6&sig=6gtmQxGZ9UcT7aBhzETiZHZ0Nlc&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwju_cafgPLdAhXH_aQKHaHnBIoQ6AEwAnoECAgQAQ#v=onepage&q=knab%20zeis&f=false Woordenboek van de Limburgse dialecten II-4, Volume 2 https://books.google.be/books?id=yby4-bYm5d0C&pg=PA11&lpg=PA11&dq=knab+zeis&source=bl&ots=_WeP0NCTIl&sig=qVxi4f3wxLFwIawRHp_ARogCwpg&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjeuLb_hfLdAhWPjqQKHf5TD5MQ6AEwCHoECAUQAQ#v=onepage&q=knab%20zeis&f=false Knab is wellicht verwant met knappen dat braken/breken betekent. Knap als voorwerpsnaam is een synoniem van vlasbraak.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis B.1. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034085
Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank Het werkwoord knabbelen (Duits knabbern) is woordverwant aan knab.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knabbelen
www.dwds.de/wb/knabbern Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034064 In het Cultuurduits knabbern, Laagduits knabbeln en in het Engels nibble.
https://en.wiktionary.org/wiki/knabbern www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=knabbeln www.etymonline.com/word/nibble Knaap, een jonge man, is woordverwant aan knab.
www.etymologiebank.nl/trefwoord/knaap
● Verwante termen: ● Duitse termen, vertaalequivalenten: Knab, Knabben www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK08812 www.woerterbuchnetz.de/RhWB?lemma=knabben ● Duitse term: Knabe > Knagge www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Meyers&lemid=IK05312 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Meyers&lemid=IK05325 ● Duitse term: Holtzklotz ● Engelse term, woordverwant: nib Google afbeeldingen. ● Franse term: bûche www.larousse.fr/dictionnaires/francais/bûche/11589?q=bûche#11436 Kortzaag om brandhout tot knabben (stukken) te zagen. In veel gevallen een gestelzaag.
1. █ Zelfstandig naamwoord
Vlasbraak. Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knap1 ● Verwante termen bij 1: 2. █ Zelfstandig naamwoord
Eten, spijs. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034081 knapzak in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?wdb=WNT&actie=article&uitvoer=HTML&id=M034090 Duits Knappsack www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=knappsack Engels knapsack www.etymonline.com/word/knapsack ● Verwante termen bij 2: knap•koek
█ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?wdb=WNT&actie=article&uitvoer=HTML&id=M034084 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=22207 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knapkoek Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Knapkoek ● Verwante termen: ● Duitse term: Knapkuchen www.neuss.de/tourismus/stadtportrait/suesses-aus-dem-mittelalter-neusser-knappkuchen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knapkoek knar
█ Zelfstandig naamwoord Oude knoestige boom of boomstronk. Bron: Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knar ● Verwante termen: ● Engelse term: snag + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knar Krommer in de vorm van een knie.
Kniehout: hout in de vorm van een knie.
● Verwante termen: ● Duitse term: Knie ● Franse term: genou ● Engelse term: knee https://en.wikipedia.org/wiki/Knee_(construction) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knie kniewortel
knie•wortel █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: ademhalingswortel www.kew.org/Glossary/knee-root.htm?prefix=k ● Verwante term: wortel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kniewortel Duitse term Knick ■ Wisselvorm: Knickicht
Kijk bij knik.
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: kniep, knijp Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034176 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knijf Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22knijf%22 Taaldacht www.taaldacht.nl/vergeten-woorden-k/ Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=22263&lemmodern=knijf&article=knijp Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034176&lemmodern=knijf&article=knijpen www.mijnwoordenboek.nl/dialect-vertaler.php?woord=zakmes ● Verwante term: snijden ● Duitse termen: Kneif, Knipp Kneif www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Adelung&lemid=DK01538 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GK08744 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK09744 www.dwds.de/wb/Kneif Knipp www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK10246 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=LothWB&lemid=CK00824 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=ElsWB&lemid=EK01863 https://de.wikipedia.org/wiki/Hippe_(Werkzeug)#Knipp Een Knipp is ook een kapmes.
● Engelse term: knife ■ Wisselvorm: knikke
Van knikken gevormd of uit het Nederduits overgenomen. Heg van ineengevlochten struiken, genaamd naar het knikken van de twijgen, dat geschiedt om de struiken niet in de hoogte te laten groeien maar ze vele zijloten te laten krijgen. In Gelderland bekend in de vorm knikke. Bron, bewerkte tekstovername: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034193
● Duitse termen: Knick, Knickicht
knik•ken
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) knikken, (de) knikking ■ Middelnederlandse wisselvorm: cnicken
1. Buigen.
Kijk ook bij kreuken.
● Verwante term: 2. Zo breken dat de stukken blijven samenhangen.
Bronnen van 1 en 2:
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knikken Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID1567 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=22267 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=22268 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034200 Kijk ook bij kreuken. ● Verwante termen:
● Duitse termen: einknicken, knicken www.dwds.de/wb/einknicken www.dwds.de/wb/knicken > 1. scharf umbiegen, 2. halb durchbrechen www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=knicken + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knikken knikkergal
knik•ker•gal █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Knikkergal Veroorzaakt door de galwesp Andricus kollari. knip•pen
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) knippen ■ Synoniem, in de context van vorm geven: scheren 1. Een deel van een plant met een schaar afsnijden.
1.bis. Met een schaar een bepaalde vorm geven aan een plant of dichtgegroeide plantengroep (= heg).
"afknippen" in Wiktionary
https://nl.wiktionary.org/wiki/afknippen
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knippen ■ Wisselvorm: noest
■ Synoniem: kwast
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Knoest Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knoest Knoest is mogelijk woordverwant aan knot en knots (letterkeer).
● Franse term: loupe
● Engelse term: knot knoestig
knoes•tig █ Bijvoeglijk naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?wdb=WNT&actie=article&uitvoer=HTML&id=M034274 ● Verwante term: knoest ● Duitse term: knorrig ● Franse termen: loupeux, noueux https://fr.wiktionary.org/wiki/noueux ● Engelse termen: gnarly, gnarled + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knoestig knol
█ Zelfstandig naamwoord Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22knol%22 1. Ondergrondse verdikking van een plant.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wortel_(plant)#WortelknolWikipedia www.houtwal.be/vakjargon/jargon_kl.htm ● Verwante term: wortel
2. Knoest. Houtknol. Houten uitgroeisel, meestal aan de stam, aan een boom. Dit hout kan een opvallende tekening vertonen, geliefd door beeldende kunstenaars en houtdraaiers.
● Verwante termen: ● Duitse term: Maserknolle https://de.wikipedia.org/wiki/Maserknolle ● Franse termen: broussin, loupe https://fr.wikipedia.org/wiki/Broussin ● Engelse term: burl https://en.wikipedia.org/wiki/Burl knol•hout
█ Zelfstandig naamwoord Hout van houtknollen met een bijzondere figuratie, geliefd bij nappendraaiers en houtsnijders. ● Verwante termen: ● Engelse term: burlwood 1. █ Zelfstandig naamwoord
■ Synoniem: nodium Bepaald plantendeel.
● Duitse termen bij 1: Knoten, nodus, nodium
https://de.wikipedia.org/wiki/Knoten_(Botanik) www.biologie-lexikon.de/lexikon/nodus.php ● Franse term bij 1: nœud ● Engelse term bij 1: node https://en.wiktionary.org/wiki/node#English 2. █ Zelfstandig naamwoord Toegehaalde lus in een touw, band of ander plooibaar/wringbaar voorwerp als verbinding. Bron, bewerkte tekstovername: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034302 knop
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: bot, oog Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Knop_(plant) Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knop Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22knop%22 ● Verwante termen:
https://de.wikipedia.org/wiki/Knospe https://de.wiktionary.org/wiki/Knospe www.dwds.de/wb/Knospe ● Franse term: bourgeon https://fr.wikipedia.org/wiki/Bourgeon_(botanique) ● Engelse term: bud https://en.wikipedia.org/wiki/Bud + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knop knop•val
█ Zelfstandig naamwoord Het laten vallen van de bloemknoppen. Bron: Guy De Kinder, www.houtwal.be/vakjargon/_vaktaal_index.htm ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knopval knop•ver•lies
█ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van knoppen verliezen
Het verliezen van knoppen.
knot
█ Zelfstandig naamwoord Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knot1 www.etymologiebank.nl/trefwoord/knots www.etymologiebank.nl/trefwoord/knoest https://de.wiktionary.org/wiki/Knoten www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=knot knot –> knots –> knoest ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knot knot•bo•men•rij
█ Zelfstandig naamwoord Een lijnvormig aangeplante groep knotbomen.
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knotbomenrij
■ Regionale synoniemen: bolaard/bollaard, soets/suuts, tronk/tjunk/sink (horen bij lemma stronk)
Loofboom waarvan de kroon regelmatig volledig gesnoeid wordt om hout te oogsten.
Vroeger bekend als kopboom en woordvarianten daarvan: soets/suits, bol(l)aard ...
Kopfbaum (Duits), pollard (Groot-Brittannië) en tétard (Frans) zijn letterlijke vertalingen van kopboom.
Het Engelse pollard komt van bol(l)aard. Bol of pol is een synoniem van kop, in het Engels poll, vandaar pollard.
www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=pollard www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=poll Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis 3, http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M055079 www.mijnwoordenboek.nl/dialect-vertaler.php?woord=knotwilg eWND www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/63121 Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/kopboom +++++
Wat het lemma soets (Maaskempens, ontrond; suuts) betreft, uit de woordenschat van de provincies Limburg:
Verwant aan Frans souche?
In Dictionnaire Littré staat bij de etymologie van souche; soutse, patois des Fourgs. Patois is Volksfrans. De gemeente Les Fourgs grenst aan Zwitserland.
www.littre.org/definition/souche www.cnrtl.fr/etymologie/souche De ene bron zegt dat de wortel Germaans stock is, de andere bron zegt dat de wortel Latijns soccus is. En dan kan er ook nog een Keltisch woordverwantschap zijn ...
Limburgs soets betekent niet alleen knotboom, maar ook hoofd in figuurlijke zin. "Ik sla je tegen jouw soets", "Ich hau dich tiege diene soets".
Van sutsen = zuigen, daarvan afgeleid fopspeen?
spotnamen voor hoofd: suts http://e-wld.nl/lemma/search/?search=hoofd%20%28spotnamen%29 fopspeen http://e-wld.nl/trefwoord/search/?search=suts sutsen
http://e-wld.nl/trefwoord/search/?search=sutsen lemma "geknotte wilg" in het E-WLD, eigenlijk knotboom in het algemeen http://e-wld.nl/lemma/search/?search=Geknotte%20wilg +++++
● Verwante termen:
● Franse termen: arbre têtard, têtard, trogne https://fr.wiktionary.org/wiki/têtard https://fr.wikipedia.org/wiki/Arbre_têtard https://fr.wiktionary.org/wiki/trogne https://fr.wiktionary.org/wiki/ragosse ● Engelse termen: pollard, pollard tree ● Italiaanse term: albero capitozzato (het knotten = capitozzatura) ● Spaanse termen: árbol descopado, árbol desmochado, árbol podado + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knotboom knot•boom•snoei
█ Zelfstandig naamwoord Het snoeien van een knotboom.
● Verwante termen: ● Franse term: taille en têtard + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knotboomsnoei knothout
knot•hout █ Zelfstandig naamwoord 1. Een bestand knotbomen. 2. Hout van een knotboom. 3. Synoniem van hakhout. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knothout knotjaar
knot•jaar
█ Zelfstandig naamwoord In het verleden. Jaar waarin de knotboom of het knotboombestand geknot werd.
In de toekomst. Jaar waarin de knotboom of het knotboombestand geknot gaat worden. ● Verwante termen: ■ Wisselvorm: knoten [knō•ten]
Het snoeien van een knotboom om het hout van de kroon te oogsten. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Knotten Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/knotten "knoten", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034311 "knoten", Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank
● Verwante termen:
● Franse termen: la taille en têtard, tailler en têtard ● Engelse termen: poll, pollard www.etymonline.com/word/poll https://en.wiktionary.org/wiki/pollard ● Italiaanse term: capitozzare ● Spaanse term: desmochar + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knotten knotwilg
knot•wilg █ Zelfstandig naamwoord Boomvormende wilg boom waarvan de kroon regelmatig volledig gesnoeid wordt om hout te oogsten. ● Verwante termen:
● Duitse term: Kopfweide
https://de.wikipedia.org/wiki/Kopfweide ● Franse term: arbre têtard, têtard https://fr.wikipedia.org/wiki/Arbre_têtard ● Engelse term: pollard + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knotwilg ■ Wisselvorm: kluppel
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Knuppel https://nl.wikipedia.org/wiki/Knots Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034384 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knuppel Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22knuppel%22 "kluppel" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034048 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/knuppel
● Verwante termen: ● Duitse term: Knüppel www.duden.de/rechtschreibung/Knueppel https://de.wikipedia.org/wiki/Knüppel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knuppel knuppelbrug
knup•pel•brug █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Knuppelbrug ● Verwante termen: ● Duitse term: Knüppelbrücke www.duden.de/rechtschreibung/Knueppelbruecke + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knuppelbrug knuppelpad
knup•pel•pad █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Knuppelpad ● Verwante termen: ● Duitse termen: Knüppeldamm, Knüppelpfad https://de.wikipedia.org/wiki/Knüppeldamm + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#knuppelpad ko...
a. 1. Tot spijs dienend voorwerp, ontstaan door het bakken (of koken) van een deegmassa waaraan al of niet zekere ingrediënten zijn toegevoegd. Het is niet altijd duidelijk of deze betekenis danwel de onder 2) genoemd bedoeld is.
2. Tot lekkernij dienend baksel van deeg waaraan zekere ingrediënten die de smakelijkheid verhoogen zijn toegevoegd en dat op een bepaalde wijze is gebakken. Vergelijk de betekenis 3) Het woord is voorwerpsnaam, en ook naam van het baksel in collectieve zin of stofnaam. 3. In verkleinvorm de benaming van een lekkernij als onder 2) bedoeld of van nog fijner ingrediënten bereid, die in veel kleinere vorm wordt gebakken en steeds in haar geheel wordt gepresenteerd. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034448 a.1. Min of meer plat voorwerp, uit ander (fijnverdeeld, smijdig of vloeibaar) materiaal, door middel van samenpersing, indikking of afkoeling, vervaardigd in een bepaalde vorm die gelijkt op die van een koek(je) als onder 1, 2 of 3 omschreven.
Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis 4., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034448 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/koek Van Dale www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/koek Tweede lid in volgende woorden:
● Verwante term: koekenwis
● Duitse term: Kuchen
www.dwds.de/wb/Kuchen ● Engelse term: cake www.etymonline.com/word/cake + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#koek Koekelareden
Koe•ke•lā•re•den █ Zelfstandig naamwoord Snelgroeiende variëteit van de Corsicaanse den, vernoemd naar de plaats Koekelare. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Corsicaanse_den#Koekelareden www.flickr.com/photos/erfgoed/4205328799 ● Verwante term: variëteit + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#koekelareden ■Wisselvorm: koekwis
■ Kortweg: wis
Een onderlegger, gemaakt van wissen, waarop men boekweitkoek eet. Een koekenwis lijkt op de bodem van een gevlochten mand. www.hetvirtueleland.be/items/show/35934 http://e-wld.nl/trefwoord/search/?search=koekwis In Voeren: häörtsje: gevlochten wissen dienblad voor vlaai. Waarschijnlijk een wisselvorm in verkleinvoorm van horde; hordje. Bron: Voerens Woordenboek http://members.home.nl/buysen/dieksjonnaer.html ● Verwante termen: ● Duitse term, onder voorbehoud: Schien, verwant aan scheen. "Weidengeflecht, Hürde zum Auflegen der Kuchen (koekenwis?, nvdr) und zum Dörren des Obstes." Bron: www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=LothWB&lemid=CS00472 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#koekenwis koe•wach•ter
█ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034539 ● Verwante termen: ● Duitse term: Kuhhirte + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#koewachter koeweide
koe•wei•de █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: koewei Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034540 veeweide in Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/search?actie=article&wdb=MNW&id=61742 ● Verwante termen: ● Duitse term: Kuhweide + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#koeweide kō•ken
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) koken
Water op de kook brengen.
1. Hout koken om het buigbaar te maken.
2. Hout koken om het sap te logen. gekookt hout zou de vorm beter houden en minder snel scheuren. van belang voor nappendraaiers en houtsnijders.
3. Hout koken om het zacht te maken voor snijwerk, zowel handsnijwerk als machinaal lagen snijden voor fineerhout.
4. Vlechtroeden van wilgen koken om het geschilde hout een bruine kleur te geven. Buffen.
Lees "Het buff-proces"; https://sleutels.info/vlechtgroep/wis-en-waarachtig kolenbrander
ko•len•bran•der █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: koolbrander Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034651 www.woordenlijst.org/#/?q=koolbrander www.woordenlijst.org/#/?q=kolenbrander ● Verwante termen: ● Duitse term: Köhler https://de.wikipedia.org/wiki/Köhler ● Franse term: charbonnier https://fr.wikipedia.org/wiki/Charbonnier_(métier) ● Engelse termen: collier, wood collier www.cef-environmental.co.uk/Woodcolliers.htm www.merriam-webster.com/dictionary/collier + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kolenbrander ko•len•woud
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kolenwoud https://inventaris.onroerenderfgoed.be/ile/relict/135091 ● Verwante term: woud ● Duitse term: Kohlenwald
https://de.wikipedia.org/wiki/Kohlenwald ● Franse term: https://fr.wikipedia.org/wiki/Forêt_Charbonnière ● Engelse term: Silva Carbonaria https://en.wikipedia.org/wiki/Silva_Carbonaria kolf
█ Zelfstandig naamwoord Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kolf Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kolf%22 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kolf_(vuurwapen) Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034655&lemmodern=kolf&article=zeis www.historiek.net/een-kolfje-naar-zijn-hand/51060/ ● Verwante termen:
● Duitse term: Kolben
https://de.wiktionary.org/wiki/Kolben https://de.wikipedia.org/wiki/Kolben_(Waffentechnik) https://de.wikipedia.org/wiki/Streitkolben ● Engelse term, woordverwant: golf www.etymonline.com/word/golf + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kolf kolf•stok
█ Zelfstandig naamwoord Zeissteel. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis 2, http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034655.re.26 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M021686&article=kolfstok http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M066966&article=kolfstok kolven
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kolven_(sport)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Colf ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kolfstok ■ Synoniemen: wiel
Waterhoudende kom die ontstaan is door een dijkdoorbraak. Later in overdrachtelijke betekenis synoniem van vijver, in veel gevallen bij een molen. In een kolk werd ook hout gewaterd dat gezaagd werd in langsliggende zaagmolen. Een kolk die ontstaan is door een dijkdoorbraak heeft de vorm van een cirkel = wiel. Vandaar het synoniem wiel.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kolk_(water) Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kolk www.etymologiebank.nl/trefwoord/wiel2 www.leestekensvanhetlandschap.nl/kolk Afbeelding: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Koogbraak,_Etersheim.JPG kolonie
ko•lo•nie █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kolonie_(biologie) Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kolonie ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kolonie Het zich vestigen van een aantal bijeenlevende individuen van een bepaalde soort.
(zich) vestigen: een blijvende soortgemeenschap stichten, logischerwijs, maar ter verduidelijking; daar waar die soortgemeenschap niet aanwezig was.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034678 ● Verwante termen: ● Engelse term: colonisation https://en.wikipedia.org/wiki/Colonisation_(biology) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kolonisatie Het vermogen van een soort om een gebied te koloniseren.
Organisme dat koloniseert.
kommel
kom•mel
█ Zelfstandig naamwoord Heuvel. Lees de tekst op Woerterbuchnetz om de verklaring te kennen.
www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GK16010 ● Verwante term: tomme ● Duitse term: Kummel www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GK16010 + Bladwijzer: 木漏れ日 Vraat door konijnen.
Het komt voor dat konijnen bomen ringen. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#konijnenvraat koningsden
ko•nings•den █ Zelfstandig naamwoord 1. Een bijzonder grote, recht gewassen levende den. Zoals de in 2011 gesneuvelde koningsden die in Bokrijk stond. Koning. De koning van een gekuipte mast is de boom die de kern vormt van de samengestelde mast.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034775&article=gekuipte
www.vaartips.nl/extra/gekuipt.htm 2. Een den die geoogst wordt om de koning van een schuttersvereniging te eren. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#koningsden konkernol
kon•ker•nol █ Zelfstandig naamwoord Gele kornoelje. ● Verwante term: kruisheg + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#konkernol ● Wisselvorm: kevie (kēvie, woordverwant aan het Duitse Käfig)
kooi Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kooi1 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kooi%22 "kevie" in Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kevie "kevie" in Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kevie%22 Laatste deel in eendenkooi en schaapskooi.
Patroniem: Indekeu (keu = kooi)
https://perswww.kuleuven.be/~u0013713/indekeu.eu/Twee%20eeuwen%20familie%20indekeu(_).pdf ● Verwante termen: ● Duitse termen: Käfig, Koje https://de.wikipedia.org/wiki/Käfig https://de.wikipedia.org/wiki/Koje www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Adelung&lemid=DK01809 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kooi www.etymologiebank.nl/trefwoord/kool1
Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kool%22 ● Verwante term bij 1: ● Duitse term bij 1: Kohl https://de.wikipedia.org/wiki/Gemüsekohl 2. Verkoolde stof. Houtskool, steenkool.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kool2 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kool%22 ● Duitse term bij 2: Kohle
kool•hout
█ Zelfstandig naamwoord Hout waarvan houtskool gemaakt wordt.
Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=23058 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034845.re.65
Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=22646 ● Verwante termen:
● Duitse termen: Kohlholz, Kohlenholz
www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK12287 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=kohlholz www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GK09982 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#koolhout Kuil waarin een meiler gebouwd wordt om houtskool te maken.
Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=23061 ● Verwante termen:
● Duitse termen: Kohlkaule www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK12289 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#koolkuil kool•stof
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Koolstof https://nl.wikipedia.org/wiki/Samenstelling_van_het_menselijk_lichaam kool•stof•fixa•tie
█ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van koolstof fixeren ● Synoniem: koolstofassimilatie
Koolstoffixatie is een gevolg van koolstofassimilatie. Bij koolstofassimilatie vormt zich glucose uit koolstofdioxide, licht en water of een andere waterstofdonor. Dit proces fixeert koolstofdioxide. ● Verwante termen: ● Duitse term: Kohlenstoffdioxid-Assimilation https://de.wikipedia.org/wiki/Kohlenstoffdioxid-Assimilation ● Franse term: fixation du carbone https://fr.wikipedia.org/wiki/Fixation_du_carbone ● Engelse term: carbon fixation https://en.wikipedia.org/wiki/Carbon_fixation + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#koolstoffixatie koolstofdatering
kool•stof•da•tē•ring █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/C14-datering ● Verwante termen: ● Duitse term: Radiokarbonmethode, 14C-Datierung https://de.wikipedia.org/wiki/Radiokarbonmethode ● Franse termen: datation par le carbone 14, datation par le radiocarbone https://fr.wikipedia.org/wiki/Datation_par_le_carbone_14 ● Engelse termen: carbon-14 dating, radiocarbon dating https://en.wikipedia.org/wiki/Radiocarbon_dating + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#koolstofdatering koolzaad
kool•zaad █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Koolzaad ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#koolzaad koolzaadkoek
kool•zaad•koek █ Zelfstandig naamwoord Het overblijfsel van koolzaad nadat de koolzaadolie er in een oliemolen uitgeperst is. Veevoer. Koolzaadkoek is een oliekoek.
koolzaadolie
kool•zaad•olie █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Koolzaadolie ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#koolzaadolie Van openbare houtverkoop aan de hoogste bieder, bijvoorbeeld door gemeentebesturen. Een lot staand hout op een afgebakend stuk grond dat de koper zelf moet oogsten of laten oogsten door een handlanger. Het kan gaan om hakhout of opgaand hout.
Ook sleunsel van dennenbomen werd op deze manier verkocht.
● Verwante term: ● Nederduitse term, woordverwant, mogelijk niet in de context van houtverkoop gebruikt: Koop www.plattmakers.de/nl/764/Koop ● Duitse term, woordverwant, mogelijk niet in de context van houtverkoop gebruikt: Kauf ● Engelse term: coup http://tottingtonwoodlanders.org.uk/?page_id=314 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#koop Plaats waar mannetjeskikkers in koor roepen om vrouwtjeskikkers te lokken om te paren.
kop•boom
█ Zelfstandig naamwoord 2. Een opgaande boom met een korte stam en een grote kroon. Als men de boom oogst bekomt men vooral kophout.
Hout van de kroon van een boom. Hout van een knotboom.
● Verwante termen: koppel
kop•pel █ Zelfstandig naamwoord Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank Artikels 2 en 5: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=23225
Woordenboek der Friese Taal, 1800-1975, Geïntegreerde Taal-Bank Artikel 4: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=48654
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/koppel Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034939 omheining, kamp
● Duitse term: Koppel
https://de.wikipedia.org/wiki/Pferdekoppel www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PK04083 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=koppel https://de.wiktionary.org/wiki/Koppel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#koppel kop•pen•draai•er
█ Zelfstandig naamwoord Vervaardiger van kaaskoppen.
Kijk bij koppedraaier: www.beroepenvantoen.nl/Oude-beroepen-K.html
kops
█ Bijvoeglijk naamwoord ■ Synoniem: eindelings Betrekking hebbende op de 'kop' van een plank of ander stuk hout te weten het uiteinde of het snijvlak dwars op de vezel; eindelings. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034920&article=eindelingsch kop•scheur
█ Zelfstandig naamwoord Scheur aan de kopse kant van hout.
kopshout
kops•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: eindelingshout ■ Antoniem: langshout Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kopshout Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034920.re.10&article=kopshout ● Verwante termen: ● Duitse termen: Hirnholz, Stirnholz https://de.wikipedia.org/wiki/Hirnholz ● Franse term: bois debout, bois de debout https://fr.wikipedia.org/wiki/Bois_debout + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kopshout kopvlak
kop•vlak █ Bijvoeglijk naamwoord Vlak (niet uitstekend) met de kop van de knotboom. Een knotboom is kopvlak gesnoeid wanneer de takken vlak met de kop i.p.v. gelijk met de takkragen verwijderd werden. Een slechte wijze. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kopvlak Graangewas.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/koren1 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Koren_(graan) ● Verwante termen: ● Engelse term: corn
www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=corn
● Woordverwante Noord-Amerikaans Engelse term: corn, in het Nederlands mais of maïs. https://en.wikipedia.org/wiki/Maize + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#koren korenaar
kō•ren•aar █ Zelfstandig naamwoord Aar van koren. Kijk bij aar.
kō•ren•bloem•wā•ter
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: korenbloemenwater Aftreksel van korenbloemen, mogelijk gemengd met andere stoffen. Gebruikt in fytotherapie.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M034993.re.1 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Korenbloem ● Verwante termen: ■ Van betwiste oorsprong. Of Germaans, of van Latijn corbis (mand).
■ Synoniem: mand Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/korf Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22korf%22 ● Verwante termen: ● Duitse term: Korb https://de.wiktionary.org/wiki/Korb ● Franse termen: corbeille, panier, panière https://fr.wiktionary.org/wiki/corbeille www.cnrtl.fr/definition/corbeille https://fr.wikipedia.org/wiki/Panier www.cnrtl.fr/definition/panière ● Franse term voor kleine mand: corbillon www.cnrtl.fr/definition/corbillon ● Engelse term: basket https://en.wiktionary.org/wiki/basket + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#korf korf•boot
█ Zelfstandig naamwoord Gevlochten boot zoals men ze aantreft in Azië. De romp werd en wordt nog steeds met natuurlijk voorkomend bitumen waterdicht gemaakt.
http://zienenweten.blogspot.be/2017/08/quffa.html ● Verwante termen: ● Duitse term: Korbboot https://de.wikipedia.org/wiki/Guffa ● Franse term: https://fr.wikipedia.org/wiki/Kuffa ● Engelse term: https://en.wikipedia.org/wiki/Kuphar + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#korfboot korf•zeis
Zeis met een grote toejacht om graan (o.a. haver) te maaien. Graanzeis.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035008.re.43 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank ● Duitse term: Korbsense. Ook Hafersense (Hafer = haver).
www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RH00605 www.woerterbuchnetz.de/RhWB/call_wbgui_py_from_form?sigle=RhWB&mode=Volltextsuche&hitlist=&patternlist=&lemid=RH00504 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RR00320 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#korfzeis Korstmossen zijn een voedselbron voor vlinderrupsen.
http://natuurtijdschriften.nl/download?type=document&docid=557842 ● Verwante termen:
https://de.wikipedia.org/wiki/Flechte ● Franse term: lichen https://fr.wikipedia.org/wiki/Lichen ● Engelse term: lichen https://en.wikipedia.org/wiki/Lichen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#korstmos kort•bloei•end
█ Bijvoeglijk naamwoord De eigenschap hebbend gedurende korte tijd te bloeien, bloemen voortbrengend die snel verwelken.
kortboom
kort•boom █ Zelfstandig naamwoord Een typische knotboom wordt op jonge leeftijd een eerste keer geknot en daarna op regelmatige basis gesnoeid. De vitaliteit van het individu neemt niet af. Een opgaande boom op late leeftijd snoeien als knotboom is een ernstige aanval op de vitaliteit van die boom. Na de onthoofding zullen er waterloten groeien, en voor leken is dit een teken dat de boom vitaal is, maar de sterfcyclus is ingezet omdat de boom zulke grote wonden niet voldoende kan afgrendelen. Een opgaande boom die op late leeftijd als "excuse-knotboom" onthoofd wordt, is een kortboom (ingekorte boom). Omdat kundig knotten en vitaliteit in oog nemen hand in hand gaan, is het misplaatst en misleidend om een gekorte boom als knotboom te beschouwen. Als het gekorte individu op lange termijn toch vitaal blijkt te zijn, dan kan de status van kortboom veranderen in knotboom. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kortboom Artikel in voorbereiding.
● Franse term: courte rotation, (taillis à) rotation rapide
● Engelse term: short rotation
https://en.wikipedia.org/wiki/Short_rotation_coppice
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#korte-omloop-tijd █ Werkwoord
█ Naamwoorden van handeling: (het) korten, (de) korting
■ Synoniemen: schroden, daarvan afgeleid: schrooien Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hout_zagen#Afkorten Hout dwars op de vezel zagen. "afkorten", Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/afkorten Het synoniem schroden heeft eerder betrekking op delen in kleinere stukken.
"schroden"
● Duitse termen: ablängen, schroten
www.duden.de/rechtschreibung/schroten Duits schroten = Nederlands schroden oftewel schrooien (klein maken) ● Franse term: découper ● Engelse term: cross cut ● Engelse term, Noord-Amerika: buck + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#korten kort•hout
█ Zelfstandig naamwoord 1. In de bosbouw: Geveld rondhout waarvan de stam op maat versneden is.
2. Korte stukken hout, zoals ze uit de korthoutsnijder komen.
korthoutoogst
kort•hout•oogst █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: korthoutmethode, korthoutwijze, sortimentenmethode Ecopedia www.ecopedia.be/392/encyclopedie/ Door de bomen het bos zien www.doordebomenhetboszien.nl/html/k.html ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#korthoutoogst kort•hout•snij•der
█ Zelfstandig naamwoord Machine die hout in de lengte versnijdt tot kleine stukken.
● Verwante termen: ● Engelse term: branch logger + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#korthoutsnijder █ Zelfstandig naamwoord
www.ecopedia.be/965/encyclopedie
Wisiwis, UGent Plantentuin www.wisiwis.ugent.be/glossary.php#kortlot www.wisiwis.ugent.be/glossary.php#brachyblast ● Verwante termen: ● Duitse term: Kurztrieb https://de.wikipedia.org/wiki/Kurztrieb_und_Langtrieb Alle takken van een opgaande boom verwijderen.
● Verwante termen: ● Engelse term van twijfelachtig allooi: shredding (verbreid op het internet, maar mogelijk onfeitelijk) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kortwieken kort•zaag
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: afkortzaag Zaag waarvan de tanden zodanig gevormd en gezet zijn dat ze hout dwars op de draad kunnen doorzagen. Het MOT www.mot.be/resource/Tool/kortzaag-hand?lang=nl Een trekzaag is een kortzaag.
● Verwante termen: ● Duitse term: Schrotsäge www.dwds.de/wb/Schrotsäge https://de.wiktionary.org/wiki/Schrotsäge: In dit artikel wordt beweerd dat de Schrotsäge dient om hout tot balken te zagen en dat is vals. Schroten betekent korten, niet schulpen. De Schrotsäge is geen kraanzaag. korver
kor•ver █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem:mandenvlechter Kijk bij mandenvlechter. ● Verwante term: korf ● Duitse term: Körber + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#korver kot
█ Zelfstandig naamwoord Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kot Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kot%22 keet Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/keet ● Verwante termen: ● Duitse term: Kode, Kot, Kote, Kotte, Kotten, Kate, Katte, Katten, Koth, Kothe, Köth, Köthe, Köthen, Kathe https://de.wikipedia.org/wiki/Kate_(Hütte) Kotten
'ein einzelnes Haus ohne Feldgüter, ohne Anspannvieh u. ohne Nebengebäude', Kotten, die Kode.
Bron: www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PK04302 ● Franse term: cote, daarvan afgeleid: cotage, cotin http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID2776 https://fr.wiktionary.org/wiki/cotage#Étymologiee https://fr.wiktionary.org/wiki/cotin ● Engelse termen: cot, cote (duivenkot = dove cote, dovecot, dovecote) ● Engelse term, met Frans achtervoegsel -age: cottage www.etymonline.com/word/cot www.etymonline.com/word/cote https://en.wikipedia.org/wiki/Dovecote www.etymonline.com/word/cottage + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kot Van stenen omheiningen: Stapelen zonder mortel.
Van oorsprong een term uit de logistiek. Goederen direct op elkaar stapelen zonder ladingdrager.
Bron: Encyclo.nl www.encyclo.nl/begrip/Koud_stapelen ● Verwante termen:
● Engelse term: dry wall (wall is hier een werkwoord, korte infinitief) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#koud-stapelen kouter
kou•ter █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kouter_(geografie) Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035203 ● Verwante termen: kr...
kraagvolgend
kraag•vol•gend █ Bijvoeglijk naamwoord Bij kraagvolgend snoeien snijdt men in op de lijn van de takkraag. Kijk ook bij aanzetvlak.
kraai•en•bos
█ Zelfstandig naamwoord ■ Plaatsnaam: kreyel
Als plaatsnaam ook kraai + loo, vervormd tot kreiel of kreijel. Loo = bos of open plek in een bos.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Crayelheide https://nl.wikipedia.org/wiki/Ravensbosch www.etymologiebank.nl/trefwoord/kreijel https://nl.wikipedia.org/wiki/Kreijel https://nl.wikipedia.org/wiki/Kreiel https://nl.wikipedia.org/wiki/Kreiel_(Nederland) Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=VMNW&id=ID41271 kraanzaag
kraan•zaag
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: haalzaag, schragenzaag Het MOT
www.mot.be/resource/Tool/kraanzaag?lang=nlWiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/kraanzaag Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035261 In onderstaande opname is te zien hoe de boven- en onderzager goed samenwerken.
Op deze wijze kan men gedurende lange tijd zagen.
● Verwante termen: ● Duitse termen: Grubensäge, Kransäge, Schottsäge ● Duitse term, Rijnlands: Dielsäge. Rijnlands diel is woordverwant aan Nederduits en Nederlands deel en Cultuurduits Diele. Kijk bij deel. ● Duitse term, Rijnlands, voor een bepaalde handraamzaag, kleiner dan de kraanzaag: Kloppsäge www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RD01810 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=NRhWB&lemid=AD00497 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK08109 Beeld van een Kloppsäge: www.wlz-online.de/waldeck/bad-arolsen/rhoder-museum-zeigt-techniken-holzbearbeitung-5385557.html delen, Nederduits www.plattmakers.de/nl/1252/delen Rijnlands dielen, Engels deal www.etymonline.com/word/deal ● Franse term, kraanzaag in een gestel: scie à cadre https://fr.wikipedia.org/wiki/Scie_à_cadre ● Engelse termen: pitsaw, whipsaw https://en.wikipedia.org/wiki/Whipsaw + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kraanzaag kram
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: houvast Van Dale www.vandale.be/opzoeken?pattern=kram&lang=nn Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035309 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kram Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Artikel II.B.1.a. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M026755 ● Verwante termen:
● Franse termen: crameau, crampon
http://justinstorck.free.fr/c/crampon.php www.fao.org/docrep/t0129f/T0129F05.htm#13.%20Crampon%20de%20souche%201 www.fao.org/docrep/t0129f/T0129F2M.GIF www.fao.org/docrep/t0129f/T0129F05.htm#14.%20Crampon%20de%20souche%202 www.fao.org/docrep/t0129f/T0129F2N.GIF ● Engelse term: log dog
https://en.wiktionary.org/wiki/log_dog www.google.be/search?q=log+dog&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0CAcQ_AUoAWoVChMIgK3ays_LyAIVQtYaCh0t3g6x&biw=1024&bih=635#imgrc=_ www.hearth.com/talk/threads/wood-splitter-using-log-dogs.121734/ http://74.127.19.246/exhibitions/CoolTools/featured_artifact.cfm?id=44&featured=wood_log_dog&caption=Log%20dog + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kram kramma
kram•ma
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: trekduivel krans
█ Zelfstandig naamwoord Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/krans Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22krans%22 ● Verwante termen: ● Duitse term: Kranz
● Engelse term: wreath
https://en.wikipedia.org/wiki/Wreath www.etymonline.com/word/wreath + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#krans krat
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Krat_(opslag) Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/krat Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035363 ● Verwante term: palox ● Duitse termen: Kratte, Krätten, Krätze www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=kratte https://de.wiktionary.org/wiki/Krätze#Substantiv,_f_2 www.dwds.de/wb/Krätten www.dwds.de/wb/Krätze ● Engelse term, kort woordverwant: crate ● Engelse term, verder woordverwant: cradle www.etymonline.com/word/crate www.etymonline.com/word/cradle + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#krat kreek
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kreek_(water) https://nl.wikipedia.org/wiki/Meetjeslands_krekengebied Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kreek Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kreek%22 Neerlandistiek www.neerlandistiek.nl/2018/03/kreek/ ● Verwante term: geul ● Franse termcrique https://fr.wikipedia.org/wiki/Crique_(hydronyme) ● Engelse termen: creek, crick https://en.wikipedia.org/wiki/Creek_(tidal) www.etymonline.com/word/creek www.etymonline.com/word/crick + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kreek kreu•ken
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kreuken, (de) kreuking ■ Wisselvormen: croken, kroken. Nederduits kröken. Nederduits kröken en Nederlands kreuken zijn hetzelfde woord. Duits ö en Nederlands eu zijn dezelfde klank.
Dit artikel verwijst naar een document waarin gesproken wordt over vlechtheggen in de tijd van de Kartuizers in Noord-Brabant. In deze tekst staat het werkwoord croken geschreven. In dit artikel wordt duidelijk gemaakt wat croken in deze tekst betekent.
www.kartuizerklooster.nl/index.asp?menu=02&id=2&id=1 kreuken, werkwoord Bron: Etymologiebank.nl kreuken* [vouwen maken] {croken [vouwen, kreuken, breken] 1220-1240} heeft als oorspronkelijke betekenis ‘buigen’, vergelijk oudhoogduits kriochan (hoogduits kriechen) [kruipen], engels to crouch [neerbuigen], verwant met kruk, kruipen P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek, 2e druk, Van Dale www.etymologiebank.nl/trefwoord/kreuken Toevoeging door Carlos Montfort: Vergelijk Nederlands/Nederduits maken met Hoogduits machen. Deze klankverschuiving op de medeklinker komt ook voor in Nederlands/Nederduits kreuken/kröken en Hoogduits kriechen.
croke, zelfstandig naamwoord Bron: Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300 Betekenis: Kreukel, plooi, rimpel, vouw. Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID6284 croken, werkwoord Bron: Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis: Artikel I.1. Vouwen, plooien, rimpelen ... (klik op I.) http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=24018 kreuken, werkwoord Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis: Artikel A.5.: buigen, http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035453&lemmodern=kreuken&article=buigen Hierna volgen lemma's uit het Nederduits en het Nederlands.
kröken, werkwoord
Bron: Rheinisches Wörterbuch Betekenis: knicken (knikken, buigen) www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK16758 Krökel, zelfstandig naamwoord Bron: Plattmakers Betekenis: Falte (vouw ) http://plattmakers.de/nl/12556/Krökel Toevoeging door Carlos Montfort: Krökel bestaat uit twee woorddelen: krök + el. "el" is een diminutiefsuffix oftewel verkleinachtervoegsel: krök + el : kleine kreuk krökeln, werkwoord Bron: Plattmakers Betekenis: Folen in wat rinmaken (vouwen in iets maken) http://plattmakers.de/nl/13753/krökeln kreukel, zelfstandig naamwoord Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kreukel Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kreukel%22 kreukelen, werkwoord Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=24016 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035452 Hierna volgen lemma's uit het Engels Bron: Online Etymology Dictionary Betekenis: bend, cause to assume an angular or curved form (buigen, een hoekige of gebogen vorm veroorzaken) www.etymonline.com/word/crook crooked, bijvoeglijk naamwoord Bron: Online Etymology Dictionary
Betekenis: bent, curved, in a bent shape (gebogen, rond, in een gebogen vorm) www.etymonline.com/word/crooked Kijk ook bij knikken.
Deze bijdrage is toegevoegd op 25 september 2018.
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kreuken Van struiken. Groei die een knik of knikken vertoont.
Kreupel is woordverwant aan kruipen. Kijk ook bij kreupelhout.
● Verwante termen: ● Duitse term: Krüppelwuchs + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kreupelgroei kreu•pel•hout
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kreupelhout Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kreupelhout Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/kreupelhout Kreupel is woordverwant aan kruipen. Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kreupel ● Verwante termen: gebrekkig hout ● Duitse term: Krüppelholz www.duden.de/rechtschreibung/Krueppelholz + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kreupelhout ■ Wisselvorm:kribbe
█ Zelfstandig naamwoord Etymologiebank www.etymologiebank.nl/trefwoord/krib1 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#krib Zure kers.
Kijk ook bij bij morel. Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kriek1 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kriek%22 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Zure_kers ● Verwante termen: ● Franse term: crèque www.cnrtl.fr/definition/dmf/crèque Langs Nederlands (West-Vlaams), dan langs Picardisch creque in het Frans geraakt.
https://fr.wiktionary.org/wiki/creque kriekelaar Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kriekelaar%22 https://fr.wiktionary.org/wiki/créquier + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kriek krik•ke•mik █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: krakkemik Bepaald hijswerktuig, vaag beschreven in woordenboeken.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/krikkemik Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw%2Cwft&uitvoer=HTML&lemmodern=%22krikkemik%22 "krakkemik", Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035540&article=krakkemik www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/27609 https://nl.wiktionary.org/wiki/krikkemik www.ensie.nl/betekenis/krikkemik www.debinnenvaart.nl/binnenvaarttaal/index.php?woord=kop#krikkemik ● Verwante termen:
krimp
█ Zelfstandig naamwoord ■ Voluit: houtkrimp
kringloop
kring•loop █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: cyclus, omloop Van herhalende handelingen of gebeurtenissen. Het in een kring gaan. Omloop. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kringloop ● Verwante termen: ● Duitse term: Kreislauf ● Franse term: cycle ● Engelse term: cycle + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kringloop In de context van versnippering: Afstand tussen stapstenen die voor een soort te groot is om te overbruggen.
1. Synoniem van valfruit. Kijk bij valfruit.
www.encyclo.nl/begrip/Kroet Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kroet2 2. Afval van fruit.
www.encyclo.nl/begrip/Kroet ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kroet ■ krom + akker
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kromakker Leestekens van het Landschap www.leestekensvanhetlandschap.nl/kromakker ● Verwante term: bolle akker + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kromakker krom•bran•den
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) krombranden, (de) krombranding www.zuiderzeehoorn.nl/nw-27093-7-3484152/nieuws/houtbewerking_in_de_scheepsbouw.html ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#krombranden Van de stammen en gesteltakken van bomen en struiken: Groei die verloopt volgens een kromme.
1. Krom gegroeid hout.
1.1. Een stuk krom gegroeid hout. Krommer.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035635 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=24037 ● Verwante termen: ● Duitse term: Krummholz https://de.wikipedia.org/wiki/Krummholz ● Franse termen: bois courbe(s), bois courbant(s) www.mijnwoordenboek.nl/vertaal/NL/FR/kromhout + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kromhout Krom gegroeide boom. Krommer.
● Verwante termen:
● Duitse term: krummer Baum ● Franse term: arbre courbé ● Engelse termen: bent tree, crooked tree
Een krom gewassen boom. Stuk hout van een krom gewassen boom, kromhout.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035639.re.2 ● Verwante termen: ● Franse term: arbre courbe + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#krommer kromtrekken krom•trek•ken █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kromtrekken, (de) kromtrekking Vervorming van hout onder invloed van vochtigheid en/of temperatuursveranderingen. Bron, gewijzigde overname: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/kromtrekken Woordenboek der Friese Taal, 1800-1975, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=A009899.re.5
● Verwante termen:
https://de.wiktionary.org/wiki/verbiegen https://de.wiktionary.org/wiki/verziehen ● Engelse term: warp https://en.wikipedia.org/wiki/Wood_warping + Bladwijzer: kronendak
krō•nen•dak █ Zelfstandig naamwoord bladerdek
1. Het bovenste deel van een boom. De takken en het gebladerte.
Wikipedia Kroon en kruin zijn woordverwant.
● Verwante termen bij 1:
https://de.wiktionary.org/wiki/Baumkrone ● Franse termen bij 1: couronne, houppier https://fr.wikipedia.org/wiki/Houppier ● Engelse term bij 1: crown https://en.wikipedia.org/wiki/Crown_(botany) 2. Bij een bloem: alle kroonbladeren samen. Latijn: corolla.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Corona_(Passifloraceae) ● Verwante term bij 2: kroonblad ● Duitse term term bij 2: Krone ● Franse term term bij 2: corolle https://fr.wikipedia.org/wiki/Corolle
● Engelse term term bij 2: crown + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kroon Plaats op de stam waar de kroon begint.
█ Naamwoord van handeling van kroon aansluiten
Mate waarin de kronen van nevenstaande bomen elkaar raken.
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kroonaansluiting kroon•ba•sis
█ Zelfstandig naamwoord Kroonaanzet. ● Verwante term: kroon ● Duitse term: Kronenbasis: Unterster Bereich der Krone. www.baumportal.de/baumpflege-begriffe + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kroonbasis kroon•blad
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: bloemblad Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kroonblad ● Verwante termen: ● Duitse term: Kronblatt
https://de.wikipedia.org/wiki/Kronblatt ● Franse term: pétale https://fr.wikipedia.org/wiki/Pétale ● Engelse term: peta https://en.wikipedia.org/wiki/Petal + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kroonblad kroonbreuk
kroon•breuk █ Zelfstandig naamwoord 1. Een situatie waarbij, meestal als gevolg van harde wind, zware takken in de kroon doormidden breken of van de stam afscheuren. Bron: Guy De Kinder, www.houtwal.be/vakjargon/jargon_kr.htm 2. Inwendige breuk in de kroon.
Doorsnede van de kroon.
● Verwante termen: ● Duitse term: Kronendurchmesser + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kroondiameter kroon•dicht•heid
█ Zelfstandig naamwoord De mate waarin een kroon licht doorlaat.
Hout van de kroon.
De buitenste omtrek van de kroon.
● Verwante termen: ● Duitse term: Kronenmantel: Äußerer Umriss der Krone www.baumportal.de/baumpflege-begriffe + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kroonmantel Grootte van de kroonprojectie op de bodem.
kroonprojectie
kroon•pro•jec•tie █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van kroon projecteren Het denkbeeldige projecteren van de kroon, in het bijzonder de omtrek daarvan, op de bodem. Boomspiegel. ● Verwante termen:
www.baumportal.de/baumpflege-begriffe ● Engelse term: crown cover www.forestryforum.com/dictionary/display.php?action=view&id=230&from=action=search|by=C|nr_page=6 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kroonprojectie Het verminderen van het aantal takken in de kroon.
(natuurlijke kroonreductie en kroonreductie door de boomverzorger)
● Verwante termen:+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kroonreductie Duif.
Als een duif opgeschrikt vanuit de kroon wegvliegt slaat het dier met haar of zijn vleugels luid tegen de bladeren. Het ritselende geluid dat volgt wordt typisch gemaakt door duiven. Term bedacht door Carlos Montfort op 8 november 2017.
kroon•slui•ting
█ Zelfstandig naamwoord 1. Het moment waarop de kronen van opgaande bomen elkaar raken.
2. Mate waarin de elkaar rakende kronen van nevenstaande bomen de lichtval onder de kronen verhinderen.
● Verwante Duitse term: Dickung
https://de.wikipedia.org/wiki/Dickung ● Engelse termen: crown cover ,crown closure https://en.wikipedia.org/wiki/Crown_closure Het snoeien in of van de kroon.
● Verwante termen:
● Duitse term: Kronenschnitt https://de.wikipedia.org/wiki/Kronenschnitt + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kroonsnoei kroon•ver•an•ke•ring
█ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van kroon verankeren www.arbior.be/kroonverankering/ ● Verwante termen: ● Duitse term: Kronensicherung https://de.wikipedia.org/wiki/Kronensicherung + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kroonverankering kroonverlaging
kroon•ver•la•ging █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van kroon verlagen Van stambomen/loofbomen: De gebeurtenis waarin takken onder de kroon uitschieten om een nieuw kroondeel te vormen.
Mogelijke oorzaken of verbanden:
1. Plotselinge lichtstelling op de stam. Om schorsbrand te voorkomen maakt de boom op voorheen takvrije plaatsen takken aan waarvan het gebladerte het zonlicht zal dempen.
2. Samenspel met natuurlijke kroonreductie. De oorspronkelijke kroon sterft voor een deel af en lageraf wordt een nieuwe kroon gevormd.
kroonvolume
kroon•vo•lu•me █ Zelfstandig naamwoord Driedimensionale bemeting van de kroon. "bemeten" in Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/bemeten#Werkwoord ● Verwante termen:
● Duitse term: Kronenvolumen: Dreidimensionale Bemessung der Krone.
www.baumportal.de/baumpflege-begriffe + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kroonvolume kroon•vorm
█ Zelfstandig naamwoord Vorm van de kroon.
1. ■ Synoniem: kruidachtige plant Klein gewas met sappige, niet houtachtige stengel. Bron: Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=kruid&lang=nn Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035692 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruidachtig Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kruid Ecopedia www.ecopedia.be/encyclopedie/kruiden-en-kruidachtigen ● Verwante termen: ● Duitse termen: Kraut, Wildkraut https://de.wikipedia.org/wiki/Kraut https://de.wikipedia.org/wiki/Wildkraut https://de.wikipedia.org/wiki/Wildkräuter https://de.wikipedia.org/wiki/Krautige_Pflanze ● Franse termen: herbe, plante herbacée https://fr.wikipedia.org/wiki/Herbe https://fr.wikipedia.org/wiki/Plante_herbacée ● Engelse term: herbaceous plant https://en.wikipedia.org/wiki/Herbaceous_plant 2. █ Zelfstandig naamwoord Specerij. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruid_(keuken) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kruid kruidachtig
kruid•ach•tig █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Synoniem: kruidig Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruidachtig kruidig in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035697 ● Verwante termen: kruidboek
kruid•boek █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruidboek http://caliban.mpipz.mpg.de/fuchs/herbarius/ www.leesmaar.nl/cruydtboeck/ http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/Matthias%20de%20Lobel.htm ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kruidboek krui•den•tuin
█ Zelfstandig naamwoord ● Wisselvorm: kruidtuin
1. Tuin met kruiden voor de keuken of geneeskunde.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruidentuin ● Verwante termen: ● Duitse termen: Kräutergarten, Krautgarten https://de.wikipedia.org/wiki/Kräutergarten www.woerterbuchnetz.de/DWB/call_wbgui_py_from_form?sigle=DWB&mode=Volltextsuche&hitlist=&patternlist=&lemid=GK12809 ● Engelse term: herb garden
https://en.wikipedia.org/wiki/Kitchen_garden#Herb_garden + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kruidentuin krui•dige
█ Bijvoeglijk naamwoord ■ Synoniem: kruidachtig
■ Antoniem: houtig
Eigenschappen van een kruid hebbende.
Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis 1., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035697 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruidachtig ● Verwante termen: kruidtuin
kruid•tuin █ Zelfstandig naamwoord ● Wisselvorm: kruidentuin Kijk bij kruidentuin.
kruid•wis
wis = bundel█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruidwis https://kunst-en-cultuur.infonu.nl/mythologie/30603-kruidwis-rituele-planten-en-hun-betekenis.html ■ Synoniem: boomtop
Oorspronkelijk: bovenste deel van het hoofd. Overdrachtelijk: bovenste deel van een boom of een berg.
Kruin en kroon zijn woordverwant.
● Verwante term: ● Duitse term: Wipfel https://de.wikipedia.org/wiki/Wipfel https://www.dwds.de/wb/Wipfel Het Hoogduitse werkwoord wipfen komt van Nederduits en Nederlands wippen = heen en weer bewegen. Kijk bij wippen.
● Franse termen: cime, cimier www.larousse.com/en/dictionaries/french/cime + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kruin kruis•bei•tel █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: aanslagbeitel Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank "aanslagbeitel", Ensie
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kruisbeitelwww.ensie.nl/vandale1898/aanslagbeitel www.ensie.nl/oosthoek1916/aanslagbeitel kruisbestuiving
kruis•be•stui•ving █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: allogamy, xenogamie Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruisbestuiving https://en.wikipedia.org/wiki/Allogamy https://nl.wikipedia.org/wiki/Bestuiving#Typen_bestuiving Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/xeno- https://nl.wiktionary.org/wiki/xenofiel ● Verwante termen: ● Engelse term: cross pollination https://en.wikipedia.org/wiki/Pollination#Mechanics https://en.wikipedia.org/wiki/Geitonogamy https://en.wikipedia.org/wiki/Allogamy fertilisation + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kruisbestuiving krui•sen
█ Werkwoord
█ Naamwoorden van handeling: (het) kruisen, (de) kruising
1. Van twee verschillende taxa één taxon maken. Een natuurlijk of kunstmatig proces.
● Verwante termen bij 1:
2. Planten kruiselings over elkaar leiden.
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kruisen kruis•heg
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: kruishaag
https://thesaurus.onroerenderfgoed.be/conceptschemes/ERFGOEDTYPES/c/1672 http://data.cultureelerfgoed.nl/nl/item?uri=http://data.cultureelerfgoed.nl/semnet/c23c399c-8955-428e-be37-d837d702dd86 www.facebook.com/geert.vanderlinden.9/media_set?set=a.802868453117285.1073741859.100001824120888&type=3 https://twitter.com/rlhaspengouw/status/444170681589051393
Sierkruisheg.
kruishout
kruis•hout █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruishout Het MOT www.mot.be/resource/Tool/kruishout?lang=nl ● Verwante term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kruishout kruk
█ Zelfstandig naamwoord T-vormig houten handvat. Handvat bovenaan de steel van een spade. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035746 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kruk ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kruk ■ Synoniem, indien gebruik makend van een krukas: krukastrapdraaibank
■ Kortweg: krukdraaibank
Trapdraaibank met een kruk in de aandrijving.
Kruk of krukas? Indien de drijfstang rechtstreeks op het wiel geplaatst is, is er geen krukas. Dit kan als het wiel eenzijdig opgehangen is, zoals een karwiel (zoals hier). Als het wiel tweezijdig opgehangen is, zoals bij een kruikar, kan er wel sprake zijn van een krukas.
kryoturbatie
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: cryoturbatie Wikipedia Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Cryoturbatie ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kryoturbatie ku...
kubieke meter
ku•bie•ke me•ter Kijk bij kuub.
1. Holte in de bodem.
1.1. Holte in de bodem waarin voedsel zoals ooft en veldvruchten tijdens de winter bewaard worden door middel van kuilen oftewel inkuilen.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kuil1 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal Plaatsnamen:
Kuilenstraat Kuilenweg, Nieuwe kuilenweg
● Verwante termen:
● Nederduitse term: Kuhl www.plattmakers.de/nl/2353/Kuhl ● Duitse termen: Kaul, Kaule, Kuhl, Kuhle ● Duitse term, vertaalequivalent voor 1.1.: Vorratsgrube www.dwds.de/wb/Kuhle www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=kuhle www.plattmakers.de/nl/2353/Kuhl www.dwds.de/wb/Kaule www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=kaul https://de.wikipedia.org/wiki/Vorratsgrube www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GV14398 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kuil kui•len
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) kuilen, (de) kuiling ■ Wisselvorm met voorvoegsel: inkuilen
■ Synoniem: putten
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Betekenis A.2., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035786
putten in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M056911&article=inkuilen ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kuilen kuilopstal
kuil•op•stal █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: kelderhut, kuilhut, kuilhuis, kuilwoning Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kuilhuis www.bokrijk.be/nl/over-bokrijk/museumwerking/de-collectie/huizen/c44ae71e-530f-4abf-8843-7122675d9e0e Afbeelding kelderhut Bokrijk: http://cms.condros.eu/fleximages/bokrijk/photo_c44ae71e-530f-4abf-8843-7122675d9e0e_thumbnail.jpg De samensteller van deze lijst heeft kuilopstal als hoofdterm gekozen gekozen omdat dit woordpaar de lading volledig dekt. Niet elke kuilbouw werd permanent bewoond en daarom is kuilwoning bijvoorbeeld te specifiek. Een kuilhut kon een tijdelijke verblijfplaats zijn of een werkplaats. Een hut is een klein gebouw, maar er waren ook grotere kuilbouwsels. Daarom is kuilhut te specifiek als hoofdterm.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Hutkom ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kuilopstal kuilvoer
kuil•voer █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kuilvoer ● Verwante termen: ● Duitse termen: Gärfutter, Silage https://de.wikipedia.org/wiki/Silage ● Franse term: ensilage https://fr.wikipedia.org/wiki/Ensilage ● Engelse termen: ensilage, silage https://en.wikipedia.org/wiki/Silage + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kuilvoer Zaag waarmee men een brok kuilvoer kan afzagen.
■ Middelnederlands: cupe
■ Synoniem: botte, tobbe, ton, vat
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kuip Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035791 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Vat_(verpakking) botte
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/botte
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M010693 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=04783&article=bottich ● Verwante termen: ● Duitse termen, woordverwant: Kufe, Kupe ● Duitse termen: Bottich, Bütte, Fass, Tonne, Wanne www.dwds.de/wb/Kufe www.dwds.de/wb/Küpe www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RK18868 https://de.wikipedia.org/wiki/Bottich www.dwds.de/wb/Bottich https://de.wikipedia.org/wiki/Bütte www.dwds.de/wb/Bütte https://de.wikipedia.org/wiki/Fass www.dwds.de/wb/Fass www.dwds.de/wb/Tonne www.dwds.de/wb/Wanne ● Engelse term, woordverwant: coop www.etymonline.com/word/coop ● Franse termen, woordverwant: cuve, cuvier https://fr.wiktionary.org/wiki/cuve www.cnrtl.fr/etymologie/cuve https://fr.wiktionary.org/wiki/cuvier www.cnrtl.fr/definition/cuvier + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kuip kui•pen
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) kuipen
Kuipen maken.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kuipen Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035792 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=24410 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kuipen kuiper
kui•per █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: vatbinder Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=61521 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035794
● Duitse termen: Fassbinder, Fassmacher, Küfer
https://de.wikipedia.org/wiki/Küfer ● Franse term: tonnelier https://fr.wikipedia.org/wiki/Tonnelier ● Engelse term: cooper https://en.wikipedia.org/wiki/Cooper_(profession) www.etymonline.com/index.php?term=cooper&allowed_in_frame=0 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kuiper kuiperij
kui•pe•rij █ Zelfstandig naamwoord www.mijnwoordenboek.nl/vertalen.php?woord=kuiperij&src=NL&des=DE Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kuiperij ● Verwante termen: ● Duitse term: Küferei https://de.wikipedia.org/wiki/Küfer#Die_Küferei ● Franse term: tonnellerie ● Engelse termen: cooperage (< zie ook kuipwerk), coopery https://en.wiktionary.org/wiki/cooperage https://en.wiktionary.org/wiki/coopery + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kuiperij Hout dat geschikt of voorbestemd is om kuipen van te maken..
kuipwaren
kuip•wa•ren █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kuipgoed Goederen die gemaakt worden in de kuiperij. ● Verwante termen: ● Engelse term: cooperage + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kuipwaren kuipwerk
kuip•werk █ Zelfstandig naamwoord 1. Het handwerk/vak van de kuiper. 2. De goederen die de kuiper maakt. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kuipwerk kunstmatige stamreiniging
kunst•mā•ti•ge stam•rei•ni•ging █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] In de bosbouw: Het door mensen verwijderen van takken op de stam van staand hout om knoestvrij hout te bekomen.
Vergelijk met natuurlijke stamreiniging.
● Verwante termen: ● Duitse term: künstliche Astreinigung + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kunstmatige-stamreiniging kunstmatige stamtalvermindering
kunst•mā•ti•ge stam•tal•ver•min•de•ring █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Kijk bij stamtalvermindering. kunstmatige verjonging
kunst•mā•ti•ge ver•jon•ging █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Ecopedia www.ecopedia.be/188/encyclopedie/ ● Verwante termen: ● Duitse term: künstliche Verjüngung ● Franse term: régénération artificielle ● Engelse term: artificial regeneration https://en.wikipedia.org/wiki/Silviculture#Artificial_regeneration + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kunstmatige-verjonging kurk
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kurk_(weefsel) https://nl.wikipedia.org/wiki/Kurk_(materiaal) Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035859&article=suberine ● Verwante termen: ● Duitse term: ● Franse term: ● Engelse term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kurk kurkstof
kurk•stof █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: suberine Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Suberine ● Verwante term: kurk ● Duitse term: ● Franse term: ● Engelse term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kurkstof kust
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kust Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kust1 ● Verwante termen: ● Duitse term: Küste https://de.wikipedia.org/wiki/Küste www.dwds.de/wb/Küste ● Franse term: côte https://fr.wikipedia.org/wiki/Côte_(géographie) ● Engelse term: coast. Kijk ook bij schor. https://en.wikipedia.org/wiki/Coast www.etymonline.com/word/coast ● Italiaanse term: costa https://it.wikipedia.org/wiki/Costa ● Spaanse term: costa https://es.wikipedia.org/wiki/Costa kustduin
kust•duin
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: zeeduin Kijk bij zeeduin.
■ Afkorting van kubieke meter
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kubieke_meter Ecopedia www.ecopedia.be/stapel_meten ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kuub kw...
kwartier
kwar•tier █ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M035961 oorspronkelijk voor vierde delen een kwart (deel) Joostdevree.nl www.joostdevree.nl/bouwkunde2/jpgk/kwartiers_gezaagd_3_kwartieren_den_klaar_om_te_zagen_piet_van_os_www_houtzaagmolen-de-ster_nl.jpg ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kwartier █ Bijvoeglijk naamwoord
■ Synoniem: vierlings
www.vaartips.nl/extra/kwartiers.htm
www.klusidee.nl/Forum/about44358.html Joostdevree.nl www.joostdevree.nl/shtmls/kwartiers_gezaagd.shtml ● Verwante termen: 2. Het gekweekte. Teelt.
kweekbak
kweek•bak
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: koude bak Kijk bij koude bak.
Klokvormig voorwerp dat men over planten zetten tijdens het kweken. Kan gemaakt zijn van glas of klei. Een kweekklok van klei is een bleekpot.
● Franse termen: cloche à melon, cloche de jardin, cloche en verre
kwē•ken
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (de) kweek, (het) kweken ■ Woordverwant aan kwiek en kwik: levendig
Van planten. Zaaien of poten en verzorgen. Bron: Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=kweken&lang=nn Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kweken Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22kweken%22 Kweken is woordverwant aan bijvoeglijke naamwoorden kwiek en kwik, Duits Quick en en Engels quick.
● Verwante termen: ● Duitse term: erquicken www.dwds.de/wb/erquicken www.dwds.de/wb/quick ● Engelse term, woordverwant: quick www.etymonline.com/word/quick + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kweken kwel
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kwel Ecopedia www.ecopedia.be/258/encyclopedie/ Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kwel2 Het Nederlands kwel en het Duitse Quelle zijn woordverwant.
● Verwante termen: ● Duitse term: Sickerquelle, Quelle https://de.wikipedia.org/wiki/Sickerquelle https://de.wikipedia.org/wiki/Quelle + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kwel kwel•der
█ Zelfstandig naamwoord ■ Gevormd uit kwel en water
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kwelder Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M036005 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kwelder ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kwelder kwelwater
kwel•wa•ter █ Zelfstandig naamwoord Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/kwelwater Antoniem: stuwwater ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kwelwater kwel•zo•ne
█ Zelfstandig naamwoord https://inventaris.onroerenderfgoed.be/thesaurus/typologie/2034 www.ikhebeenvraag.be/vraag/1787/Hoe-werkt-een-waterbron █ Naamwoorden van handeling: (het) kwijnen, (de) kwijning
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M036043 Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=kwijnen&lang=nn#.VBHjRqNkmSo "wegkwijnen" in Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/wegkwijnen ● Verwante termen:
● Franse term, wederkerend werkwoord: s'étioler ● Engelse term: degrade + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/k#kwijnen |