Voorblad > R raam █ Zelfstandig naamwoord Stroomnaam. De definitie van raam is waarschijnlijk te vinden in de beschrijving van de Raambeek in het Vijverbroek, hiernavolgend.
Raambeek* in het Vijverbroek te Kessenich (B) en Thorn (NL): "De afwatering van het Vijverbroek wordt hoofdzakelijk verzekerd door de Raambeek, waarop talrijke slootjes aansluiten, de zogenaamde Raampjes. De Raambeek wordt louter gevoed door kwelwater van de hoger gelegen zandleemgronden en door water dat door het veen langzaam afgegeven wordt." * Thornerbeek genoemd in Thorn?
Raambeek te Keerbergen (B) www.natuurpunt.be/natuurgebied/raambeekvallei Oeffeltse Raam te Oeffelt (NL) https://nl.wikipedia.org/wiki/Oeffeltse_Raam Lage Raam en Hooge Raam (NL) https://nl.wikipedia.org/wiki/Raam_(rivier_in_Noord-Brabant) 2. Goederen die het resultaat zijn van ramen maken.
● Verwante term: raamzaag ■ Synoniem: gestelzaag
Zaag waarin het blad in een raam gespannen is.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M057195.re.124 De eerste zagen in zaagmolens waren raamzagen.
● Duitse termen, handmatig: Klobsäge, Rahmensäge
● Duitse term, machinaal: Gattersäge ● Engelse term: frame saw https://en.wikipedia.org/wiki/Frame_saw + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#raamzaag raap █ Zelfstandig naamwoord 1. Naamwoord van handeling van rapen. Kijk bij rapen.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M057201 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#raap raapzaad raap•zaad █ Zelfstandig naamwoord ■ Kortweg: raap
■ Synoniem: sloor
Wikipedia "sloor" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M064238 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#raapzaad raapkoek raap•koek █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: raapzaadkoek
Het overblijfsel van raapzaad nadat de raapzaadolie er in een oliemolen uitgeperst is. Veevoer. Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/raapkoek Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=M057203 Raapkoek is een oliekoek.
● Verwante termen: ● Duitse term: Rapskuchen https://de.wikipedia.org/wiki/Rapskuchen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#raapkoek raapolie raap•olie █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: raapzaadolie Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Raapolie ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#raapolie raatakker raat•ak•ker
█ Zelfstandig naamwoord Archeologie van het landschap(1995) - Langs de aarden monumenten van Nederland door Michiel Hegener, langs Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren www.dbnl.org/tekst/hege004arch01_01/hege004arch01_01_0004.php Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Raatakker Leestekens van het Landschap www.leestekensvanhetlandschap.nl/celtic_field ● Verwante term: akker + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#raatakker ra + bat. Kijk ook bij bat.
ra betekent terug/neer en bat heeft betrekking op slaan: omslaan/neerslaan, ook van stof (laken) en daarvan afgeleide zaken die lijken op een omslag in stof. Omslaan/terugslaan/neerslaan heeft ook de betekenis van keren; water keren.
Latijn battere
https://en.wiktionary.org/wiki/battere https://en.wiktionary.org/wiki/battuere https://en.wiktionary.org/wiki/battuo Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank Artikel 6. en 8., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=44993
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Artikel E, http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M057220
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Rabat_(bosbouw) Leestekens van het Landschap www.leestekensvanhetlandschap.nl/rabat Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Rabat_(timmeren) Rabat in de betekenis van kraag: https://nl.wikipedia.org/wiki/Bef_(kleding)
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Rabot_(waterbouwkundige_constructie) https://nl.wikipedia.org/wiki/Rabot_(monument) https://nl.wikipedia.org/wiki/Rabot_(wijk) Joostdevree.nl www.joostdevree.nl/shtmls/rabat.shtml www.joostdevree.nl/shtmls/sponning.shtml www.joostdevree.nl/shtmls/rabatdeel.shtml www.joostdevree.nl/shtmls/zweeds_rabat.shtml www.joostdevree.nl/shtmls/potdekselen.shtml Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Sponning In het Duits zowel afvoergeul als plantbed (in de bosbouw rond van vorm). De betekenis afvoergeul is verwant aan sponning = groef; groef in de bodem. www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RR00023 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PR00005 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Meyers&lemid=IR00026 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GR00005 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Adelung&lemid=DR00004 www.wdw.uni-trier.de/onlinewb/index.php3?id=60259 https://fr.wikipedia.org/wiki/Rabat_(homonymie) Vêtement www.cnrtl.fr/etymologie/rabat www.cnrtl.fr/etymologie/rabais rabat, rabas, rabais
www.etymonline.com/word/rebate www.etymonline.com/word/rabbet https://en.wikipedia.org/wiki/Rabbet ● Verwante termen: ● Duitse term: rabot www.cnrtl.fr/etymologie/rabot + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rabat radenmaker rā•den•ma•ker
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: raaimaker, rademaker, ramaker Vervaardiger van raden (wielen). Uit het boek Bossen van Vlaanderen: Voor het maken van karren* en wagens** werkten ze (rademakers uit de Middeleeuwen) samen met de timmerman en de smid. In de loop van de niewe tijd gingen gingen de wielmakers het hele productieproces op zich nemen en ontstond het beroep van de wagenmaker.
*voertuig met 2 tot 3 wielen
**voertuig met 4 wielen
Bossen van Vlaanderen - Een historische ecologie. Guido Tack, Paul Van den Bremt en Martin Hermy. Davidsfonds, 1993. Bladzijde 135.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M057267 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=45021 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=45050 Nomen agentis (naamwoord van een handelende).
Patroniemen: Rademaeker, (De) Raemaeker, Ramaekers, Raemakers, (De) Raeymaeker, Raeymaekers https://en.wikipedia.org/wiki/Rademaker "raaimaker" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
Kijk ook bij wagenmaker.
● Verwante term: wagenmaker ● Duitse term: Stellmacher https://de.wikipedia.org/wiki/Stellmacherei ● Franse term: charron https://fr.wikipedia.org/wiki/Charron_(métier) ● Engelse termen: wheelwright https://en.wikipedia.org/wiki/Wheelwright + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#radenmaker rakel rā•kel █ Zelfstandig naamwoord Rakel(tand) op een trekzaag van Noord-Amerikaans ontwerp. De rakel neemt het zaagmeel mee tijdens de zagende beweging.
Bij rotatiedruk, overdraagbaar op een zaag: Mes voor het afstrijken. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M057344 "Some crosscut saws use special teeth called "rakers" designed to clean out the cut strips of wood from the kerf." Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Crosscut_saw ● Engelse term: raker
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rang_(plantkunde)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rang_(zoölogie) ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rang rank █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Rank bladranken en stengelranken ● Verwante termen:
● Duitse term: Ranke
https://de.wikipedia.org/wiki/Ranke ● Franse term: vrille https://fr.wikipedia.org/wiki/Vrille_(botanique) ● Engelse term: tendril https://en.wikipedia.org/wiki/Tendril + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rank rap █ Zelfstandig naamwoord rā•pen
█ Werkwoord
█ Naamwoorden van handeling: (de) raap, (het) rapen
Met de hand oppakken, verzamelen. Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/rapen ratel rā•tel █ Zelfstandig naamwoord 1. Houten tuig waarmee men geluid kan maken door een tong klepperend om een tandrad te laten draaien. Bron, bewerkte tekst: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M057550 2. Mechanisme in ratelsnoeischaren en ratelwiggen.
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ratel
ratelkegel rā•tel•ke•gel █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: ratelwig Kijk bij ratelwig.
ratelsnoeischaar rā•tel•snoei•schaar █ Zelfstandig naamwoord Een- of tweehandige snoeischaar met een ratelmechanisme. ● Verwante termen: ● Franse term: sécateur à crémaillère http://media.paperblog.fr/i/556/5562847/jardinier-terre-loutil-L-dQqBPx.jpeg http://talent.paperblog.fr/5562847/entre-le-jardinier-et-la-terre-l-outil/ + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ratelsnoeischaar ratelwig rā•tel•wig █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: ratelkegel Een draaiende kegel met ratelmechanisme met de functie van een wig. ● Verwante termen: ● Duitse term: Rasselkeil ● Verwante Duitse term: Schraubenkeil ● Engelse term: rattle wedge + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ratelwig re...
reactiehout rē•ac•tie•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: richtweefsel Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Reactiehout https://nl.wikipedia.org/wiki/Hout#Richtweefsel drukhout (naaldbomen)
trekhout (loofbomen)
● Verwante termen:
● Duitse termen: Druckholz (bij naaldbomen), Reaktionsholz https://de.wikipedia.org/wiki/Holzfehler#Reaktionsholz(Druckholz/Zugholz) ● Franse term: ● Engelse term: reaction wood
http://slojdeniskogen.se/materialen/reaktionsvedtjurved/?lang=en https://en.wikipedia.org/wiki/Reaction_wood + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#reactiehout recht gewassen recht ge•was•sen █ Woordgroep Rechtstammig gegroeid. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#recht-gewassen rechtdradig recht•dra•dig █ Bijvoeglijk naamwoord Als de draad nagenoeg evenwijdig en rechtlijnig de as van de boom volgt spreekt men van rechtdradig hout.
recht•hout
█ Zelfstandig naamwoord Normaal gegroeid hout, geschikt om rechte delen van te maken. Bron: Vereniging De Binnenvaart
www.debinnenvaart.nl/binnenvaarttaal/woord.php?woord=r#rechthout ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rechthout De eigenschap van een scheut recht gegroeid te zijn.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M057691.re.57&article=rechtscheutig
● Verwante termen:
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rechtscheutig
recreatiedruk rē•crē•a•tie•druk █ Zelfstandig naamwoord De mate van schade die recreatie aanricht aan de natuur.
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#recreatiedruk reducent re•du•cent █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: afbreker Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Reducent ● Verwante termen: ● Duitse termen: Destruent, Reduzent https://de.wikipedia.org/wiki/Destruent ● Franse term: décomposeur https://fr.wikipedia.org/wiki/Décomposeur ● Engelse term: decomposer https://en.wikipedia.org/wiki/Decomposer + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#reducent reek █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: raak, rake, riek ■ Synoniem: hark Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/riek Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22reek%22 werkwoord "reken" in Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/reken ● Verwfante Engelse term:
rake
www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=rake + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#reek www.etymologiebank.nl/trefwoord/rein2
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M058056
Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22reen%22 "reen" in Taaldacht
www.taaldacht.nl/vergeten-woorden-r
Plaatsnaam: Reinpadstraat, Genk (B). Rijn https://nl.wikipedia.org/wiki/Rijn#Etymologie https://de.wikipedia.org/wiki/Rhein#Etymologie https://books.google.be/books?id=9_X44k9-3j8C&pg=PA567&lpg=PA567&dq=reen+rein&source=bl&ots=ZRQY4Kr9ho&sig=wM_G1L9FKUWesVbwTsRj9W3GIbQ&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjisqnNxpXdAhUSb1AKHV-PCPEQ6AEwEHoECAAQAQ#v=onepage&q=reen%20rein&f=false ● Verwante termen: ● Duitse termen: Rain, Rein ● Duitse term, met voorvoegsel: Feldrain https://de.wikipedia.org/wiki/Rain https://de.wikipedia.org/wiki/Feldrain https://de.wiktionary.org/wiki/Rain https://de.wiktionary.org/wiki/Feldrain www.woerterbuchnetz.de/DWB?lemma=rain www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Lexer&lemid=LR00683 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RR00400 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PR00208 www.dwds.de/wb/Rain www.dwds.de/wb/Feldrain Verband met Rinne?
www.dwds.de/wb/Rinne● Deens: ren ● Franse term: rain www.cnrtl.fr/etymologie/rain www.littre.org/definition/rain + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#reen reenboom reen•boom █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: reinboom Boom die als grenspaal dienst doet; ook: op palen liggende boom die als afsluiting dient. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M058056.re.2 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=45812 ● Verwante termen: ● Duitse term, woordverwant: Rainbaum www.woerterbuchnetz.de/DWB?lemma=rainbaum + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#reenboom reengenoot reen•ge•noot █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: reingenoot Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=45824&article=reingenoot
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M058476 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M058062 ● Verwante term: reen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#reengenoot reenkant reen•kant █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: reinkant Zijde aan de reen. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M058056 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#reenkant reenpad reen•pad █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: reinpad Pad dat een reen vormt of langs een reen loopt.
Plaatsnaam:
Reinpadstraat, Genk (B)
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#reenpad reensteen reen•steen █ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M058056.re.8 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=45846 ● Verwante termen: ● Duitse term, woordverwant: Rainstein ● Duitse term: Feldstein www.woerterbuchnetz.de/DWB?lemma=rainstein www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=feldstein + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#reensteen reep █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: rijp, zoals Duits Reif en Reifen Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/reep1 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22reep%22 repel (reepel, reipel) reep + el (diminutiefsuffix) "repel" in Etymologiebank.nl
"repel" in Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal
1. Band Hoep/hoepel. Smalle strook hout
Duits Reifen.
2. Strook land. Plaatsnaam. Wisselvorm: rijp
Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=45637
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=45784 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M058063 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=80445 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/reep1 repel [rē•pel], Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/repel2 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22reep%22 Reppel, gehucht in Molenstede (B)
www.heemkringmolenstede.be/pagina2.html
www.dbnl.org/tekst/_naa002198301_01/_naa002198301_01_0007.php Straatnaam: Reppelsebaan
Plaatsnamen met rijp: Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID5810 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060057 Stroomnaam: Tongelreep (NL)
2. Rootput.
refugium re•fu•gium █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Refugium_(ecologie) ● Verwante termen: ● Duitse term: Refugium https://de.wikipedia.org/wiki/Refugium ● Engelse term: refugium https://en.wikipedia.org/wiki/Refugium_(population_biology) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#refugium regel rē•gel █ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M058225 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/regel dwarsregel www.irismonument.be/nl.glossarium.definition.Dwarsregel.html ● Verwante term:
www.duden.de/rechtschreibung/Riegel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#regel regelmatig beheer rē•gel•ma•tig be•heer █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ■ Synoniemen: periodiek beheer, regelmatig onderhoud, wederkerend beheer Beheer dat herhalend uitgevoerd wordt in een bepaalde kringloop op het moment dat het nodig of gunstig is.
● Verwante termen:
regelwerk rē•gel•werk █ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M058251 ● Verwante term: lat + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#regelwerk regeneratiejaar rē•ge•ne•ra•tie•jaar
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: hersteljaar Bij knotbomen en hakhout: een jaar waarin de scheuten op een afgezette stoof uitschieten. De term regeneratiejaar wordt in het bijzonder gebruikt om de eerste drie jaren na afzetten (die kritisch zijn voor een duurzaaml herstel) te benoemen, maar eigenlijk is elk jaar na afzetten een regeneratiejaar tót de stoof opnieuw afgezet wordt.
rē•gen•wa•ter
█ Zelfstandig naamwoord Water dat als regen is neergevallen.
Bron: Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=regenwater&lang=nn rē•gen•wa•ter•ven
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: stuwwaterven Ven dat zich in tegenstelling tot een grondwaterven uitsluitend vult met gestuwd regenwater.
rē•gen•woud
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Regenwoud https://nl.wikipedia.org/wiki/Nevelwoud https://nl.wikipedia.org/wiki/Tropisch_regenwoud www.natuurinformatie.nl/nnm.dossiers/natuurdatabase.nl/i000668.html ● Verwante term: woud + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#regenwoud rei █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: ree, rui Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rei2 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M061356 Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID11653 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22rei%22 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22rui%22 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22ree%22 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Rui_(watergang) https://nl.wikipedia.org/wiki/Antwerpse_ruien https://nl.wikipedia.org/wiki/Brugse_reien https://nl.wikipedia.org/wiki/Reie "reerecht" in Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=45647 raai, raailijn, rooi, rooilijn
rein•boom
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: reenboom Kijk bij reenboom.
rein•ge•noot
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: reengenoot Kijk bij reengenoot.
rein•pad
■ Wisselvorm: reenpad█ Zelfstandig naamwoord Kijk bij reenpad.
rein•steen
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: reensteen Kijk bij reensteen.
1. Staak, stok.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rek1 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22rek%22 2. Gestel van latten.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rek1 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22rek%22 ● Engelse term: rack
www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=rack + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rek rel █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm van ril. Kijk bij ril.
■ Van Latijn rēlictum, van het werkwoord rēlinquere = verlaten
■ Synoniem: overblijfsel
Overblijfsel uit vroegere tijd. Bron: Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/relict Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Relict ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#relict relictpopulatie re•lict•po•pu•la•tie █ Zelfstandig naamwoord Natuurlexicon www.natuurlexicon.be/relictpopulatie.html
● Duitse term: Reliktpopulation
respiratie res•pi•ra•tie █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: ademhaling Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Ademhaling_(plant) ● Verwante termen:
rh...
█ Voorvoegsel
█ Achtervoegsel
■ Oudgrieks voor wortel Als voorvoegsel: rhizo-, in het Nederlands gemoderniseerd tot -rizo.
rhizoom rhi•zoom █ Zelfstandig naamwoord ■ Oude schrijfwijze van rizoom. ■ Oude schrijfwijze van rhisosfeer.
Kijk bij rizosfeer.ri...
richtsnede richt•sne•de █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: ondersnede Kijk bij ondersnede. riek █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: rik
Vork. Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/riek Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/riek "reken" in Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/reken ● Verwante termen:
● Duitse term: Gabel
https://de.wikipedia.org/wiki/Gabel_(Werkzeug) ● Franse term: fourche https://fr.wikipedia.org/wiki/Fourche ● Engelse woordverwante term: rake www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=rake ● Engelse termen: fork, pitch fork https://en.wikipedia.org/wiki/Pitchfork + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#riek riet █ Zelfstandig naamwoord █ Stofnaam
1. Plant van de grassenfamilie. Riet werd vroeger veel geoogst.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Riet ● Verwante termen bij 1: ● Duitse term bij 1: Ried, Schilf, Schilfrohr https://de.wikipedia.org/wiki/Schilfrohr In de context van dak dekken: Reet, Rohr www.plattmakers.de/nl/258/Reet https://de.wikipedia.org/wiki/Reetdach ● Franse term bij 1: roseau In de context van dak dekken: chaume www.vandale.nl/opzoeken?pattern=riet&lang=nf https://fr.wikipedia.org/wiki/Roseau_commun ● Engelse term bij 1: reed https://en.wikipedia.org/wiki/Reed_(plant) https://en.wikipedia.org/wiki/Phragmites 2. Wisselvormen: reet, reit, rieten
Nat stuk land, in het bijzonder met riet begroeid.
Kijk ook bij rijt. Plaatsnaam: de Rieten in Wijshagen. Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID1744 Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID84313 "reit" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M058565 ● Verwante term bij 2:
● Duitse termen bij 2: Ried, Riet
"feuchtes Wiesenland" www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PR01618 "mooriger Landstrich, besonders, wenn er mit Schilf (riet) bewachsen ist" www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Meyers&lemid=IR03773 Opmerking:
In het Hoogduits is er Reut dat te maken heeft met rooien. Een bron vermeld dat Riet een wisselvorm kan zijn van Reut. (zie bron op Lauftext.de)
"reut, ausgereutetes (gerooid, nvdr) stück land" www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GR04890 http://wald.lauftext.de/vom-wald-zum-forst/fruhe-holzberufe/index.html www.duden.de/rechtschreibung/Ried_Schilf_Roehricht_Moor 3. Rotan, riet genoemd om de gelijkenis tussen riet en rotan.
rotan palm, calamus rotang
"rotting" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M061212 calamus, vervormd tot kalmoes in het Nederlands en Kalmus in het Duits
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kalmoes
https://en.wikipedia.org/wiki/Acorus_calamus ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#riet
rietdekken riet•dek•ken █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) rietdekken, (de) rietdekking Dak dekken met riet. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rietdekken rietdekker riet•dek•ker
█ Zelfstandig naamwoord https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rietdekkers_aan_het_werk1607.JPG Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Rieten_dak ● Verwante termen: ● Duitse termen: Reetdachdecker, Reetdächer https://de.wikipedia.org/wiki/Reetdach ● Franse term: chaumier https://fr.wikipedia.org/wiki/Toit_de_chaume ● Engelse term: thatcher
https://en.wikipedia.org/wiki/Thatching + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rietdekker rie•ten
█ Zelfstandig naamwoord 1. Plaatsnaam die verwijst naar riet. Kijk bij riet.
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rieten
rietfilter riet•fil•ter █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Riet#Helofytenfilter ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rietfilter riethaak riet•haak
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: rietsnit Sikkelvormig werktuig om riet mee te oogsten.
rietkraag
riet•kraag
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=A013297.re.1 Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/rietkraag ● Verwante termen: ● Duitse term: Schilfgürtel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rietkraag rietsnit riet•snit █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: riethaak Kijk bij riethaak.
riet•veld
█ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M059929 Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID3217 Patroniem: Rietveld
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gerrit_Rietveld
● Verwante termen: ● Duitse term: Röhricht https://de.wikipedia.org/wiki/Röhricht + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rietveld rietvlechten riet•vlech•ten
Vlechten met rotan, riet genoemd omdat deze rotan op riet lijkt.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank ■ Van Engels rift (werkwoord rive), daarvoor van Scandinavische oorsprong, Engels rive: scheuren/afscheuren, klieven
1. Zelfstandig naamwoord. Radiaal uit de stam gezaagd hout. 2. Bijvoeglijk naamwoord. Radiaal gezaagd. Etymologiebank.nl Rift en rijf zijn woordverwant.
● Verwante termen: ● Engelse term: rift www.etymonline.com/word/rift https://en.wikipedia.org/wiki/Rift_sawing https://en.wikipedia.org/wiki/Quarter_sawing https://en.wiktionary.org/wiki/rift www.etymonline.com/word/rive https://en.wiktionary.org/wiki/rive + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rift rijf █ Zelfstandig naamwoord Hark. Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rijf1 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M059966 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=46391 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=46630 Rijf en rift zijn wordverwant.
rijm █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: rijp Uit bevroren waterdamp ontstane fijne ijskristallen in het gras enz. Bron: Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=rijp&lang=nn Rijm of rijp?
In het "Deutsches Wörterbuch von Jacob Grimm und Wilhelm Grimm" staat daar het volgende over:
"... in der bedeutung trennen sich reif und reim gewöhnlich derartig, dasz ersteres den gefrorenen thau bezeichnet, letzteres zunächst den kalten nebeldunst, der z. b. im winter die bäume umzieht (der hoachreim Lexer kärnt. wb. 206) und den dadurch verursachten leichten niederschlag." en verder "...auch das nld. (Nederlands) hat rijm neben rijp." Bron: Deutsches Wörterbuch von Jacob Grimm und Wilhelm Grimm langs Wörterbuchnetz
www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GR03461 Rijm of rijp wordt ook gebruikt om de waslaag op een vrucht of beharing op een tak te beschrijven; het onderwerp is berijmd of berijpt. Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rijm1 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22rijm%22 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rijp1 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22rijp%22 berijmd, met rijm bedekt ● Verwante term: ijzel ● Duitse term: Reif https://de.wikipedia.org/wiki/Reif_(Niederschlag) ● Franse term: gelée https://fr.wikipedia.org/wiki/Gelée_blanche Engelse term: rime https://en.wikipedia.org/wiki/Frost#Rime https://en.wikipedia.org/wiki/Hard_rime www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=rime + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rijm rijp 1. █ Bijvoeglijk naamwoord
Van vruchten: Hun volle ontwikkeling bereikt hebbend en daardoor geschikt voor de oogst.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rijp3 ● Verwante termen bij 1:
2. █ Zelfstandig naamwoord
Bevroren dauw of nevel.
Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=rijp&lang=nn Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rijp1 www.etymologiebank.nl/trefwoord/rijm1 berijpt, met rijp bedekt
3. █ Zelfstandig naamwoord Wisselvorm: reep
Kijk bij reep.
rij•pen
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) rijpen, (de) rijping
█ Stofnaam
1. Als voorwerpsnaam: Tak, scheut.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rijs1 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060076 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22rijs%22 2. Als verzamelnaam: Fijne takken en dunne stammen.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rijs1 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060076 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22rijs%22 ● Verwante termen: ● Duitse termen: Reis, Reisig www.dwds.de/wb/Reis https://de.wikipedia.org/wiki/Reisig https://de.wiktionary.org/wiki/Reisig www.dwds.de/wb/Reisig + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rijs rijsbundel rijs•bun•del █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: rijsbos
Bundel bijeengebonden rijs. Mutsaard. ● Verwante termen: ● Duitse term: Reisigbündel, ook Reiswelle? https://de.wikipedia.org/wiki/Reisigbündel https://als.wikipedia.org/wiki/Reisigbündel https://de.wikipedia.org/wiki/Faschine + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rijsbundel rijshaak rijs•haak
█ Zelfstandig naamwoord MOT www.mot.be/resource/Tool/rijshaak?lang=nl Google afbeeldingen. www.smederijharmstruik.nl/te-koop/griend-gereedschap/ ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rijshaak Hakhout dat bestaat uit rijs. Hakhout dat men niet voorbij het rijsstadium laat groeien (= hakhout zonder (aankomende) opgaande bomen).
● Verwante termen: rijs + hout. Kijk bij rijs. Rijs verwijst op zich naar hout en daarom is rijshout eigenlijk een tautologie. Echter, rijshout kan gebruikt worden in volgende omstandigheden. 1. In een opsomming die gaat over hout. Voorbeeld van een opsomming: "Te koop: boolhout, kophout, rijshout." 2. Om de onwetende lezer of aanhoorder meteen duidelijk te maken dat rijs betrekking heeft op hout. 3. Hout betekent ook bos (staande groep bomen). Rijshout = bos dat bestaat uit rijs.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060091 www.encyclo.nl/begrip/Rijshout ● Verwante termen: ● Duitse termen: Reisholz, Reisig http://de.academic.ru/dic.nsf/deu2lat/16319/Reisholz www.woerterbuchnetz.de/DWB/?lemma=reisholz www.woerterbuchnetz.de/DWB?lemma=reisig ● Engelse term: brushwood
https://en.wikipedia.org/wiki/Brushwood
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rijshout rijshoutpers rijs•hout•pers █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: rijspers
rijs•pers
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: rijsdrukker, rijshoutpers, schansenbinder ■ Maaskempens: mutsaardenmachientje (mútterdemachienke)
Toestel om rijs bijeen te persen zodat het rijs gebonden kan worden met een binddraad. Dient om bundels zoals mutsaarden mee te maken.
MOT www.mot.be/resource/Tool/takkenbospers?lang=nl ● Verwante termen: ● Duitse termen: Reisigbündelbock, Reisigpresse, Reiswellenbock ● Duitse term in de context van 'Faschinen': Faschinenbock ● Franse term: fagotière + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rijspers rijswaard rijs•waard █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: rijsweerd Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M06010 ■ Synoniem: rijswaard
Kijk bij rijswaard.
rijt █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: rijd Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rijt2 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22rijt%22 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Ekkersrijt_(beek) https://nl.wikipedia.org/wiki/Peelrijt "rijd" in Taaldacht
Kijk ook bij riet.
Op de webstede van Plattelandsvereniging Hei, Heg en Hoogeind staat er een belanghebbende tekst waar dit lemma in verklaard wordt: https://hei-heg-hoogeind.dse.nl/historie_gebied/willem%20iven/toponymie/ivens_toponymie.htm rijzel rij•zel █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: erwtenrijs Kijk bij erwtenrijs.
rijzer rij•zer █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: erwtenrijs Kijk bij erwtenrijs. ril █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: rel
1. Waterloop, vore.
1.1. Hoogte langs een waterloop, vore.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060154 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/ril1 "rel" in Etymologiebank.nl
Rel in duinrel is een wisselvorm van ril. "duinrel" in Wikipedia
● Duitse term: Rille
www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Adelung&lemid=DR01415
www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GR05645 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Meyers&lemid=IR03990 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PR01719 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ril ringen rin•gen █ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) ringen, (de) ringing Ecopedia www.ecopedia.be/252/encyclopedie/ ● Verwante termen: ● Duitse termen: ringeln. Naamwoorden van handeling: Ringeln, Ringelung https://de.wikipedia.org/wiki/Ringelung ● Franse term: anneler. Naamwoord van handeling: annélation https://fr.wikipedia.org/wiki/Annélation ● Engelse termen: girdle, ring bark. Naamwoorden van handeling: girdling, ring barking https://en.wikipedia.org/wiki/Girdling + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ringen ringherstel ring•her•stel
█ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van ringherstellen Bij het ringen van een boom: Door ongrondig te ringen kan een boom de ring overgroeien en de sapstroom herstellen. Dit is het ringherstel. Met nazorg (tijdelijke controle en ingrijpen achteraf) kan men ringherstel voorkomen of beëindigen.
Kijk bij ringscheurig.
ring•scheur
█ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060208 "rinkelscheur" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
[ring + el] = ringel = rinkel
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ringscheur ringscheurig ring•scheu•rig █ Bijvoeglijk naamwoord Synoniem: rieschalig en daarvan afgeleid rietschalig, waarschijnlijk van rieselijk = ondeugdelijk
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060208&article=ringscheurig rieschalig, rietschalig
van ries (ondeugdelijk) en daarvan afgeleid rieselijk
"ries" in Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=46331
"ries" in Taaldacht www.taaldacht.nl/vergeten-woorden-r "rieschelijk" in Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=46331&article=rieschelijk http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=46333&article=rieschelijk "rieschaald" in Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=46333&lemmodern=rieschaald&domein=0&conc=true "rieschaald", "rieschalig", "rietschaald" en "rietschalig" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M059887&lemmodern=rieschaald http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M059920 ringschalig?
De term ringschalig dwaalt rond in onze taal en dit is waarschijnlijk een vals woord.
[ring]scheurig + rie[schalig] = [ring] + [schalig] = ringschalig, een ongelukkige samenstelling
Een belangrijke bron die ringschaligheid vermeld is het boek Bossen van Vlaanderen:
"Bij tamme kastanje (Castanea sativa): wanneer het hout concentrisch barst als gevolg van het ontstaan van ringscheuren tussen de segmenten van groeiringen." Bossen van Vlaanderen - Een historische ecologie. Guido Tack, Paul Van den Bremt en Martin Hermy. Davidsfonds, 1993. Bladzijde 77. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ringscheurig ringscheurigheid ring•scheu•rig•heid █ Zelfstandig naamwoord
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060208&article=ringscheurigheid http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060174&article=ringscheurigheid ● Verwante termen: ■ Van Rijns, Rijnse wijn, van de Rijn afkomstig, zuur, zuurachtig
Zuur. Zoetzuur.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rins Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Rins Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060246 Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/rins "rinse stroop"
● Verwante term: ■ Wisselvorm: rus
■ Synoniem: plag, zode
Ris/rus, plag/vlag en zode zijn in grote lijnen synoniemen. rus, ris, heiris (hei + ris)
Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID13470
Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=46589
Rus en ris zijn woordverwant aan het Duitse werkwoord reisen (rissen, rijten)Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M061575 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=46607 Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID6724 Plaatsnaam:
ris•sen
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) rissen
Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=46607 Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID6724 ● Verwante termen: rist █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: ris Fijn vertakt spruitje aan een bessenstruik, wijnstok enz., waaraan de bessen zitten. Bron: Van Dale www.vandale.be/opzoeken?pattern=rist&lang=nn Een getakt rankje van den aalbessestruik en sommige andere op dezelfde wijze groeiende gewassen, waaraan de vruchten vastzitten en groeien. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Artikel A.4., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060276 ● Verwante termen: ● Franse termen: grappe, grappe de groseilles https://fr.wikipedia.org/wiki/Grappe www.cavusvinifera.com/fr/grappe.php + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rist rits
█ Zelfstandig naamwoord
1. Reest, spleet. Insnijding, inkrassing.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060291
● Verwante termen bij 1: www.duden.de/rechtschreibung/Ritz www.duden.de/rechtschreibung/Ritze 2. Werktuig om te ritsen. Ritsmes.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rits3 Mes om tekeningen mee te maken aan de buitenkant van een klomp. www.thuisinbrabant.nl/object/noordbrabants-museum/13260 rit•sen
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) ritsen Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/ritsen Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22ritsen%22 Ritsen is woordverwant aan rijten, Duits reissen.
● Duitse term: ritzen
www.duden.de/rechtschreibung/ritzen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ritsen
1. Werktuig waarmee geritst wordt.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?wdb=WNT&actie=article&uitvoer=HTML&id=M060314 ritsmes Afbeelding: www.pijlenboog.be/index.php/File:Ritser.png Bronbladzijde van de afbeelding: www.pijlenboog.be/index.php/Basisbegrippen_hout ritsijzer
rits•ij•zer █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: ritsmes ritsmes
rits•mes █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: boomrits, rits, ritsijzer Mes om tekeningen mee te maken aan de buitenkant van een klomp. www.thuisinbrabant.nl/object/noordbrabants-museum/13260 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060292 MOT www.mot.be/resource/Tool/boomrits?lang=nl www.mot.be/resource/Tool/klompenmakersrits?lang=nl www.mot.be/resource/Tool/balkenrits?lang=nl www.mot.be/resource/Tool/tapmes?lang=nl www.mot.be/resource/Tool/kuipersrits?lang=nl ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ritsmes ri•vier
█ Zelfstandig naamwoord ■ Verwant aan Latijn ripa dat oever betekent
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Rivier Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/rivier#Woordherkomst_en_-opbouw ● Verwante termen: ● Duitse term: Fluss (in het Nederlands vloed) https://de.wikipedia.org/wiki/Fluss ● Franse termen: fleuve, rivière https://fr.wikipedia.org/wiki/Fleuve https://fr.wiktionary.org/wiki/fleuve https://fr.wikipedia.org/wiki/Rivière https://fr.wiktionary.org/wiki/rivière ● Engelse term: river https://en.wikipedia.org/wiki/River www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=river + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rivier Bed waarover een rivier stroomt.
Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/rivierbed Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060335 ● Verwante termen:
● Duitse term: Flussbett ● Engelse term: river bed + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rivierbed ■ Oude schrijfwijze: rhizosfeer
Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/rizosfeer https://nl.wiktionary.org/wiki/rhizosfeer ● Verwante termen: ● Duitse term: Rhizosphäre https://de.wikipedia.org/wiki/Rhizosphäre www.spektrum.de/lexikon/biologie-kompakt/rhizosphaere/9871 ● Franse term: rhizosphère https://fr.wikipedia.org/wiki/Rhizosphère ● Engelse term: rhizosphere https://en.wikipedia.org/wiki/Rhizosphere + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rizosfeer ri•zoom
█ Zelfstandig naamwoord ■ Oude schrijfwijze: rhizoom
■ Synoniem: wortelstok
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wortelstok Woordenlijst van Taalunie www.woordenlijst.org/#/?q=rizoom ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rizoom ro...
rode
rō•de █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: rade, rooi, ray, rooth, roy Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/-rode Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rode www.etymologiebank.nl/trefwoord/roden Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID93413 Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=46685 Plaatsnamen: Gelrode, Gruitrode (roy), Kinrooi, Nieuwrode, Plockroy, Sint-Genesius-Rode, Sint-Pieters-Rode, Stockrooi, Stramproy, Walrode (ontginning door Walen, nu Waanrode) Familienamen: www.meertens.knaw.nl/nfb/detail_naam.php?info=kenmerk&kenmerk=toponiem&nfd_naam=Rooij,%20van%20(y)&gba_lcnaam=&operator=cn&taal= Woordverwant aan Nederlands en Duits roden = rooien. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M061048 Toponiem: Op 't Rooth, 't Rooth
Oudnederlands Woordenboek, 500-1200, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4458&article=rooth Patroniemen: op 't Roodt (Nederland), Op 't Roodt (België), Optroodt
Het Duits kent zowel Rode als Rath (rade zoals in Kerkrade)
● Duitse termen: Rath, Reuth, Rode
https://de.wikipedia.org/wiki/-reuth https://de.wikipedia.org/wiki/-rode www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RR04839 https://de.wikipedia.org/wiki/-rath
https://de.wikipedia.org/wiki/Kerkrade#Ortsnamen https://de.wikipedia.org/wiki/Rodungsname https://de.wikipedia.org/wiki/-roda ● Franse term, Cultuurfrans: essart ● Franse term: sart https://fr.wiktionary.org/wiki/essart https://fr.wiktionary.org/wiki/sart https://fr.wikipedia.org/wiki/Essart ● Waalse term: brûly https://fr.wikipedia.org/wiki/Brûly-de-Pesche#Étymologie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rode ro•de lijst
█ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Ecopedia www.ecopedia.be/56/encyclopedie Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Rode_lijst INBO www.inbo.be/nl/rode-lijsten-vlaanderen Rode Lijstsoort ro•de lijst•soort █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Ecopedia www.ecopedia.be/133/encyclopedie Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Vlaamse_Rode_Lijst_(zoogdieren) ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rode-lijstsoort ■ Wisselvorm: roe
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060405 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22roede%22 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Roede Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/roede (is ook een maat) https://nl.wikipedia.org/wiki/Roede_(oppervlaktemaat) ● Verwante termen: ● Duitse term: Rute https://de.wiktionary.org/wiki/Rute ● Engelse term: rod www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=rod ● Franse term: gaule www.cnrtl.fr/definition/gaule + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#roede Bundel bijeengebonden roedevormig rijs.
1. Rustplaats van vogels.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060501 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/roest2 De stam hroost vertoont sterke gelijkenissen met horst. ● Verwante term bij 1: ● Engelse term bij 1: roost www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=roost 2. Schimmelziekte bij planten.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Urediniomycetes ● Verwante term bij 2: ● Duitse term: Rost https://de.wikipedia.org/wiki/Rostpilze ● Franse term: rouille https://fr.wikipedia.org/wiki/Rouille_(maladie)
● Engelse term: rust https://en.wikipedia.org/wiki/Rust_(fungus) https://en.wikipedia.org/wiki/Blight + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#roest roestbiotoop
roest•bio•toop █ Zelfstandig naamwoord Biotoop waarin vogels roesten. ● Verwante termen: ● Duitse term: Rastbiotop
● Engelse term:
https://en.wikipedia.org/wiki/Communal_roosting
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#roestbiotoop roest•boom
█ Zelfstandig naamwoord Boom waarin vogels roesten.
roestbos
roest•bos █ Zelfstandig naamwoord Bos waar vogels roesten. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#roestbos roes•ten
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) roesten
Met betrekking tot vogels: rusten, overnachten.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Roesten_(gedrag) Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M060504 Rusten en roesten zijn woordverwant.
Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 1200-1300, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID55613&article=roesten ● Verwante term: roest ● Duitse term: rasten. Naamwoorden van handeling: Rasten, Rastung ● Engelse term: roost. Naamwoord van handeling: roosting www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=roost https://en.wikipedia.org/wiki/Communal_roosting + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#roesten roest•plaats
█ Zelfstandig naamwoord Plaats waar vogels roesten.
rō•ken
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) roken, (de) roking ■ Synoniem: smoken 1. Van voedsel: Wikipedia "smoken" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M064546
● Verwante term bij 1: ● Duitse termen bij 1: räuchern, schmäuchen. Naamwoord van handeling: Räuchern, Schmäuchen https://de.wikipedia.org/wiki/Räuchern https://de.wikipedia.org/wiki/Räucherkammer www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GS13245 ● Franse term bij 1: fumer. Naamwoord van handeling: fumage https://fr.wikipedia.org/wiki/Fumage ● Engelse term bij 1: smoke. Naamwoord van handeling: smoking www.etymonline.com/word/smoke https://en.wikipedia.org/wiki/Smoking_(cooking) https://en.wikipedia.org/wiki/Smokehouse 2. Van hout: Eikenhout donkerder maken met ammoniak. In een afgesloten ruimte laat men ammoniakdampen chemisch reageren met stoffen in het eikenhout. Gerookte eik komt men nu nog tegen bij houten vloeren. ● Verwante termen bij 2: ● Duitse term bij 2: räuchern https://de.wikipedia.org/wiki/Räuchereiche www.duden.de/rechtschreibung/raeuchern www.holzwerken.net/Wissen/Tipps-Tricks/Tischlern/Raeucherkammer-ist-im-Nu-zerlegt ● Franse term bij 2: fumer. Naamwoord van handeling: fumage
● Engelse term bij 2, naamwoord van handeling: ammonia fuming
https://en.wikipedia.org/wiki/Ammonia_fuming + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#roken ■ Synoniem: Maasei
Een steen die door rollen in een rivier of stroming rond en glad geworden is.
romantiek
rō•man•tiek █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Romantiek ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#romantiek Beheer waarin met niet handelt met kennis van zaken.
● Verwante termen: beheren, rommelbeleid + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rommelbeheer rommelbeleid rom•mel•be•leid █ Zelfstandig naamwoord Wanordelijk en ondoelmatig beleid.
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rommelbeleid ronde houtmijt ron•de hout•mijt █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ronde-houtmijt Te vellen of gevelde bomen (rond van vorm).
● Verwante termen: ● Duitse term: Rundholz https://de.wikipedia.org/wiki/Rundholz ● Franse termen: bois rond, rondin https://fr.wikipedia.org/wiki/Rondin ● Engelse termen: log wood, round timber, round wood + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rondhout roofbouw roof•bouw █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Roofbouw ● Verwante termen: ● Duitse term: Raubbau https://de.wikipedia.org/wiki/Raubbau_(Natur) https://de.wikipedia.org/wiki/Raubbau_(Bergbau) https://de.wikipedia.org/wiki/Übernutzung ● Franse term: surexploitation https://fr.wikipedia.org/wiki/Surexploitation ● Engelse termen: overexploitation, overharvesting https://en.wikipedia.org/wiki/Overexploitation + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#roofbouw roofdier roof•dier
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem, contextueel: predator Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Roofdieren ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#roofdier ■ Wisselvorm: roden
Bomen of aardvruchten met wortel en al uit de bodem halen. Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=46696 Ecopedia Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M061048
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rooien2 werkwoord roden http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22roden%22 Het werkwoord uitroeien komt van rooien.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M072188 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M072186 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M072185 "uitroeien" in Etymologiebank.nl
www.etymologiebank.nl/trefwoord/uitroeien
Roden, plaatsnaam, in Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/roden ● Verwante termen: ● Duitse termen: reuten, roden. Naamwoorden van handeling: Reute, Reuten, Reutung, Roden, Rodung https://de.wikipedia.org/wiki/Rodung https://de.wiktionary.org/wiki/roden www.dwds.de/wb/reuten ● Franse term, vertaalequivalent: essarter. Naamwoord van handeling: essartage https://fr.wiktionary.org/wiki/essarter ● Franse term: déraciner https://fr.wiktionary.org/wiki/déraciner https://fr.wiktionary.org/wiki/essoucher https://fr.wiktionary.org/wiki/arracher ● Engelse termen: clear, grub, grub up, uproot https://en.wikipedia.org/wiki/Uprooting www.merriam-webster.com/dictionary/grub + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rooien rooigat rooi•gat █ Zelfstandig naamwoord Gat in de aarde dat overblijft nadat een boom gerooid. Stronkgat. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rooigat rooihak rooi•hak █ Zelfstandig naamwoord 1. Zwaar uitgevoerde hak om gerooid land mee te bewerken.
2. Hak met een smal blad om mee te rooien. Met deze hak kan men de aarde rond de wortels wegtrekken zodat ze gekapt kunnen worden en wortels tot een bepaalde diameter doorhakken. ● Duitse term: Reuthacke
rooi-ijzer rooi-ij•zer █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: wortelsteker Kijk bij wortelsteker.
rooiing rooilier rooi•lier █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: rooiwindas, rooiwinde ■ In de Limburgse Kempen veelal: poestenmachien, postenmachien ■ Synoniem: boswinde. Dialectvormen: boswien, boswin, boswing Lier om stronken uit de grond te lichten.
"poest" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M054984 "post" in Etymologiebank.nl
"post" in Etymonline.com
"puust" in Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=44558 ● Verwante termen: ● Duitse termen: Rodewinde, Stockrodemaschine, Stubbenheber https://books.google.be/books?id=wKKOEsAjzowC&pg=PA151&lpg=PA151&dq=Stockrodemaschine&source=bl&ots=mf6U4etobJ&sig=qJblgkPpU8ARTT0cd6KtitlkqrM&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjP_Z3DuMLRAhWHvBoKHXXABlIQ6AEIRTAG#v=onepage&q=Stockrodemaschine&f=false
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rooilier rooi•lust
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: rooiwoede
De drang die een mens voelt om te rooien. ● Verwante termen: ● Duitse term: Rodungswut rooi•vlak•te
█ Zelfstandig naamwoord Vlakte die overblijft na het rooien.
● Duitse term: Rodungsfläche
● Engelse termen: grubbing-up area, slash and burn area + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rooivlakte rooiwindas rooi•win•das █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: rooilier Kijk bij rooilier.
rooi•woe•de
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: rooilust Kijk bij rooilust.
rooi•zuch•tig
█ Bijvoeglijk naamwoord
■ Voluit: vlasrootput
■ Synoniem: rootkuil Een put waarin vlas wordt geroot.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M061174.re.26 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M061174.re.20 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M059609.re.1
● Verwante termen:
● Duitse termen: Flachsrotte, Flachskuhle, Rottekuhlen https://de.wikipedia.org/wiki/Flachsrotte ● Franse term: routoir https://fr.wikipedia.org/wiki/Routoir + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rootput rosse woelmuis █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Knaagdier dat schors en wortels eet.
Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rosse_woelmuis
● Verwante term: ● Duitse term: Rötelmaus + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rosse-woelmuis ros•mo•len
█ Zelfstandig naamwoord ■ Regionaal synoniem: menēsie (woordverwant aan manège) Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Rosmolen Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M061154 ● Verwante termen:
https://de.wikipedia.org/wiki/Göpel www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RR05392 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PR02247 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GR07930 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Adelung&lemid=DR01816 ● Franse term: manège https://fr.wikipedia.org/wiki/Manège_(machine) www.porslanvers.eu/energie/les-manèges/ ● Engelse term: horse mill https://en.wikipedia.org/wiki/Horse_mill https://en.wikipedia.org/wiki/Gin_gang + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rosmolen rot █ Zelfstandig naamwoord De werking en het gevolg van rotten.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rot3 Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/rot Van Dale
www.vandale.nl/opzoeken?pattern=rot&lang=nn
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Bruinrot https://nl.wikipedia.org/wiki/Witrot#Bruinrot https://nl.wikipedia.org/wiki/Verrotting █ Bijvoeglijk naamwoord Aangetast door rot.
Rot zijn.
● Verwante termen: ● Engelse term: rot https://en.wikipedia.org/wiki/Dry_rot https://en.wikipedia.org/wiki/Root_rot + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rot █ Werkwoord
█ Naamwoorden van handeling: (het) roten, (de) roting
■ Wisselvormen: reuten, rotten
Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Roten
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/roten Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22roten%22 "reuten" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M059609 Roten is woordverwant aan rotten en verrotten.
● Verwante termen: ● Duitse termen: rösten, rotten https://de.wikipedia.org/wiki/Röste ● Franse term: rouir. Naamwoord van handeling: rouissage https://fr.wikipedia.org/wiki/Rouissage www.larousse.fr/dictionnaires/francais/rouir/70039 ● Engelse term: ret. Naamwoord van handeling: retting https://en.wikipedia.org/wiki/Retting www.merriam-webster.com/dictionary/ret + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#roten rotsplant rots•plant
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Rotsplant https://nl.wikipedia.org/wiki/Lithofyt ● Verwante termen:
● Duitse term:
https://de.wikipedia.org/wiki/Lithophyt ● Franse term: https://fr.wikipedia.org/wiki/Épilithe ● Engelse term: https://en.wikipedia.org/wiki/Lithophyte + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rotsplant rot•ten
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: het rotten, (de) rotting
Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/rotten Rotten is woordverwant aan roten. ● Verwante termen: ● Duitse term: rotten. Naamwoord van handeling: Rotten https://de.wiktionary.org/wiki/rotten ● Engelse term: rot. Naamwoord van handeling: rotting
https://en.wiktionary.org/wiki/rot + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rotten ro•ze•laar
█ Zelfstandig naamwoord Rozenstruik.
Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=47248 Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M061097.re.3 rozenboog ro•zen•boog █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Rozenboog ● Verwante termen: ● Duitse term: Rosenbogen ● Franse termen: arceau à rosier, arche à rosier ● Engelse term: rose arch + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rozenboog ■ Wisselvorm, oude schrijfwijze: rozebottel
■ Wisselvorm, weinig gebruikt: rozenbot ■ rozen + bottel. Bottel [bot + el], verkleinvorm van bot = knop
Vlezige vrucht van de roos.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Rozenbottel Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/rozenbottel "bottel" Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/bottel#Nederlands Opmerking van de samensteller: "In het artikel bottel op Wiktionary laat men na om te verwijzen naar het lemma bot dat knop betekent."
● Verwante termen: ● Duitse term: Hagebutte. Duits Butte, Engels bud, Nederlands bot. https://de.wikipedia.org/wiki/Hagebutte www.dwds.de/wb/Hagebutte ● Franse term: cynorrhodon https://fr.wikipedia.org/wiki/Cynorrhodon ● Engelse termen: rose bud, rose hip www.etymonline.com/word/rosebud https://en.wikipedia.org/wiki/Rose_hip https://en.wiktionary.org/wiki/rosehip www.etymonline.com/word/hip + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rozenbottel rozenknop ro•zen•knop █ Bijvoeglijk naamwoord ■ Wisselvorm, oude schrijfwijze: rozeknop
■ Synoniem: rozenbot
1. Knop op een rozenplant.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M061277 "rozeknop" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
2. Vrucht van de roos. Rozenbot, rozenbottel.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M061277&article=rozebottel&domein=0&conc=true ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rozenknop ru...
ru•de•raal
█ Bijvoeglijk naamwoord
Van een plant: Groeiend in of afhankelijk van verstoorde bodem. Ecopedia www.ecopedia.be/552/encyclopedie/ Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/ruderaal ● Verwante termen bij 1: ● Franse term bij 1: rudéral www.larousse.fr/dictionnaires/francais/rudéral_rudérale_rudéraux/70195 ● Engelse term bij 1: ruderal www.dictionary.com/browse/ruderal ● Verwante term bij 2: ● Franse term bij 2: plante rudérale https://fr.wikipedia.org/wiki/Plante_rudérale ● Engelse term bij 2: ruderal https://en.wiktionary.org/wiki/ruderal + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ruderaal
ruderaal terrein ru•de•raal ter•rein █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Ruderaal_terrein Vlinderstichting www.vlinderstichting.nl/vlinders/vlinders-herkennen/habitat/details1/?habitat=172 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ruderaal-terrein ruderale vegetatie ru•de•rā•le vē•gē•ta•tie █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Vegetatie op ruderaal terrein die bestaat uit dikwijls tweejarige, hoog opgroeiende kruidachtige planten. ● Verwante termen: ● Duitse term: Ruderalvegetation https://de.wikipedia.org/wiki/Ruderalvegetation ● Engelse termen: ruderal species, ruderal vegetation https://en.wikipedia.org/wiki/Ruderal_species + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ruderale-vegetatie ruif █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: hooirek Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Ruif ● Verwante termen:
● Duitse term: Raufe
https://de.wikipedia.org/wiki/Raufe ● Franse term: râtelier https://fr.wiktionary.org/wiki/râtelier ● Engelse termen: hay rack, rack https://en.wikipedia.org/wiki/Hay_rack + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ruif ruigte ruig•te
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Ruigte Ecopedia www.ecopedia.be/encyclopedie/ruigte Verhoging in een watering/beemd die lijkt op een rug. Aan de lager gelegen kanten van de rug wordt het water afgevoerd.
1. Kappen of rooien van bomen of struiken die hinderlijk zijn voor menselijke activiteiten of behoeften.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M061426
● Verwante termen bij 1: ● Duitse termen bij 1: raumen, rummen, rümmen www.woerterbuchnetz.de/RhWB/?lemma=rummen 2. Slib en waterplanten verwijderen uit watergangen zoals sloten en beken.
Ecopedia www.ecopedia.be/168/encyclopedie/ ● Verwante termen bij 2:
ruimhakhout ruim•hak•hout █ Zelfstandig naamwoord Natuurlijk geplant hout dat op regelmatige basis gekapt wordt om te ruimen, met houtoogst als bijkomst. Vindt men bijvoorbeeld langs (voormalige) spoorwegbeddingen. ● Verwante termen: ● Engelse term: clearance coppice + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ruimhakhout ruimingshakhout rui•mings•hak•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: ruimhakhout Kijk bij ruimhakhout.
rui•mings•snoei
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: ruimsnoei Kijk bij ruimsnoei.
ruimsnoei ruim•snoei █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: ruimingssnoei 1. Snoei bij een opgaande boom om plaats te maken. Bijvoorbeeld wanner de kroon van een boom elektriciteitskabels raakt. 2. Snoei bij ruimhakhout. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ruimsnoei ruimtebeslag ruim•te•be•slag █ Zelfstandig naamwoord De hoeveelheid ruimte die in gebruik wordt genomen. ● Verwante term: uitgroeien ● Engelse term: footprint + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ruimtebeslag ruimtelijke ordening ruim•te•lij•ke or•de•ning █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Ruimtelijke_ordening ● Verwante termen: ● Duitse term: Raumordnung https://de.wikipedia.org/wiki/Raumordnung ● Franse term: aménagement du territoire https://fr.wikipedia.org/wiki/Aménagement_du_territoire ● Engelse term: spatial planning https://en.wikipedia.org/wiki/Spatial_planning + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ruimtelijke-ordening ruisen rui•sen
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) ruisen Geluid dat de wind, bladeren, een stroom maken. Bron: Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=ruisen&lang=nn Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M061465 ● Verwante term: zoemboom ● Duitse term: rauschen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#ruisen rui•ter
█ Zelfstandig naamwoord Gestel waarop hooi te drogen gehangen wordt. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Ruiter_(stellage) Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank rui•te•ren
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) ruiteren
Hooi op een ruiter plaatsen.
https://hei-heg-hoogeind.dse.nl/historie_gebied/boeren%20in%201953/hooi%20ruiteren/hooi_ruiteren.htm ■ Synoniemen: loo, looi
Vermalen schors om leer mee te looien.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/run2 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22run%22 rinde > runde > rund (d nog nauwelijk hoorbaar) > run
schorsmeel, looimel, schorsmolen
https://books.google.be/books?id=OGbX-6eOBrIC&pg=PA629&lpg=PA629&dq=schorsmeel&source=bl&ots=NgdYkvOrMb&sig=PX7-xftxT2mFVKrX-nahM8K4bck&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjGmMr6v47XAhUKmrQKHQhZADUQ6AEIKDAA#v=onepage&q=schorsmeel&f=false ● Duitse term: Rinde
● Engelse term: rind www.etymonline.com/word/rind + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#run runturf run•turf
█ Zelfstandig naamwoord Gemalen schors (run) die na het looien gebruikt wordt als bemesting of ineengeperst tot blokken als brandstof (= turf).
https://books.google.be/books?id=OGbX-6eOBrIC&pg=PA630&lpg=PA630&dq=turf+van+run&source=bl&ots=NgdYkuHwQc&sig=0cyyiiExfl8iXckRgGv5OvYTImM&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwizpsjSgo7XAhVLJlAKHdiqBsUQ6AEITTAJ#v=onepage&q=turf%20van%20run&f=false https://books.google.be/books?id=OGbX-6eOBrIC&pg=PA630&lpg=PA630&dq=turf+van+run&source=bl&ots=NgdYkuHwQc&sig=0cyyiiExfl8iXckRgGv5OvYTImM&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwizpsjSgo7XAhVLJlAKHdiqBsUQ6AEITTAJ#v=onepage&q=turf%20van%20run&f=false "looierijturf" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M071281.re.45 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:13367-Mühleb-Lorkäsa-OrigIMark-ReproStAD.jpg ● Verwante termen: ● Duitse termen: Lohkäs, Lohkäse, Lohkuche https://de.wikipedia.org/wiki//Lohkäse http://genlex.de/lohkaese/
www.lederpedia.de/lederbegriffe/lohkuchen_lohkaes_lohkaese + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#runturf ■ Wisselvorm: rupsenvraat
● Verwante termen: ● Duitse term: wurmfrass ● Engelse term: worm damage + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rupsvraat rus 1. █ Zelfstandig naamwoord Juncaceae, bies. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Russenfamilie Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/rus2 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22rus%22 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22bies%22 "heen" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=M024838 www.etymologiebank.nl/trefwoord/heen1 www.etymologiebank.nl/trefwoord/heen3 https://nl.wikipedia.org/wiki/Rus_(geslacht) https://nl.wikipedia.org/wiki/Russenfamilie ● Verwante termen: ● Engelse term: rush https://en.wikipedia.org/wiki/Juncaceae www.etymonline.com/index.php?term=rush&allowed_in_frame=0 ● Verwante Engelse term: rushlight https://en.wikipedia.org/wiki/Rushlight 2. █ Zelfstandig naamwoord 2. ■ Wisselvorm: ris Plag, zode. Kijk bij ris. + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/r#rus |
