Voorblad > W waadplaats waad•plaats █ Zelfstandig naamwoord 1. Plaats waar vee of mensen kunnen waden (pootjebaden), zonder noodzakelijkerwijze op die plaats het waterlichaam al wadend te kunnen oversteken. Dat is het verschil met 2.
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waadplaatsDoorwaadbare plaats. Voorde.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083167 "gewaad" in Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=13721 "voorde" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M081750 "voorde" in Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Voorde_(doorwaadbare_plaats)
● Verwante termen: ● Duitse termen, woordverwant: Wat, Wätte ● Duitse term: Furt https://de.wikipedia.org/wiki/Furt Die erste Wasserversorgung der oberen Stadt stellte einstmals der Stadtbach dar, ein offen geführter Wasserlauf, vergleichbar mit den sog. „Bächle“, die heute noch Freiburg/Breisgau durchziehen. Als die Hausbesitzer nach und nach eigene Hausbrunnen gruben oder sich aus den Röhrenbrunnen am Marktplatz versorgten, staute man hier den Bach zu einem kleinen Teich auf, um die Pferde waschen zu können (Pferdeschwemme). Weil das Wasser so seicht war, daß man darin ‚waten‘ konnte, nannte man den Platz bald die „Wätte“. Overgenomen van een ondertussen vergane webbladzijde over Günzburg (D). www.360cities.net/ws/image/ecke-hofgasse-waetteplatz Wat www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Adelung&lemid=DW01051 Wattenbach https://de.wikipedia.org/wiki/Zandtbach#Etymologie https://de.wikipedia.org/wiki/Wattenbach_(Lichtenau) ● Franse term: gué https://fr.wikipedia.org/wiki/Gué ● Engelse term: ford www.merriam-webster.com/dictionary/ford https://en.wikipedia.org/wiki/Ford_(crossing) ● Arabische term: wadi
https://de.wiktionary.org/wiki/Wadi
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waadte waaiboom waai•boom █ Zelfstandig naamwoord 1. Boom waarvan de groeivorm vervormd werd door aanhoudende wind. 2. Boom waarvan de kroon en/of de stam niet geleid is. Waarschijnlijk een vertaling van Frans arbre plein vente, een term uit de fruitteelt, om een onderscheid te maken met een leiboom. De kroon van een waaiboom is het gewaai.
De vorming (het door snoei vormen) van een waaiboom. La formation d'un arbre plein vente.
"gewaai" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
Artikel 2., http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M019964 ● Verwante termen: ● Duitse term: Windflüchter https://de.wikipedia.org/wiki/Windflüchter ● Verwante Franse term: port en drapeau. Deze term beschrijft de groeivorm, niet de boom. https://fr.wikipedia.org/wiki/Port_en_drapeau ● Engelse term: windswept tree https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Windswept_trees + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waaiboom waaibomenhout waai•bo•men•hout █ Zelfstandig naamwoord Hout van waaibomen. Een vorm van reactiehout. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Waaibomenhout Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083186.re.1 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waaibomenhout waaier waai•er █ Zelfstandig naamwoord 1. Het geheel aan takken van een boom of struik waarvan de hoofdtakken waaiervormig geleid zijn.
● Verwante termen bij 1: 2. Bepaalde bloeiwijze.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Waaier_(bloeiwijze) ● Verwante term bij 2: ■ Wisselvorm: wan
■ Wisselvormen: weerd, weert, woerd
1. Land aan water gelegen.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083266 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Waard_(landschap)
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/waard2 Afgeleide plaatsnamen: Bichterweerd, Stevensweert, Visserweert, Weert
http://gtb.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=74185
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID55692 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4814 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22waard%22 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4769&article=werder http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=69903&article=werder http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=71802&article=werder Weert = Duits Werth
● Verwante termen bij 1:
● Duitse termen, woordverwant: Werder, Werth, Wörth, Wurth
https://de.wikipedia.org/wiki/Werder_(Landschaft) https://de.wikipedia.org/wiki/Werder www.dwds.de/wb/Werder www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PW02244
www.wallhecke.de/Niederdeutsch/niederdeutsch.html www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=werder www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=w%F6rth www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GW29363 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=worth ● Engelse term, verwant aan de Duitse woordverwante termen: worth "-worth: as final element in place names, from Old English worþ "enclosed place, homestead." www.etymonline.com/index.php?term=-worth&allowed_in_frame=0 2. Wilg, wilgenhout. Hout dat op de waarden groeit, bij uitstek wilg.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/waard5 www.etymologiebank.nl/trefwoord/werf3 ● Verwante term bij 2: rijs + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waard waardboom waard•boom
█ Zelfstandig naamwoord Boom die als waard dient voor een organisme.
waardbos waard•bos █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: weerdbos Bos op een waard. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083266 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?wdb=WNT&actie=article&uitvoer=HTML&id=M083267 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waardbos waardehout waar•de•hout
█ Zelfstandig naamwoord Hout waarvoor de houtverwerkende industrie het hoogste bedrag betaald. Hout zonder 'gebreken' zoals noesten, scheuren en kromgroei.
waardhout waard•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: waardenhout Hout op een waard, in het bijzonder wilgenrijshout. www.encyclo.nl/begrip/waardhout Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083266.re.8 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waardhout
● Duitse term: Wirtspflanze
www.duden.de/rechtschreibung/Wirtspflanze https://de.wikipedia.org/wiki/Wirt_(Biologie) ● Franse term: plante hôte https://fr.wikipedia.org/wiki/Hôte_(biologie) ● Engelse termen: host, host plant
https://en.wikipedia.org/wiki/Host_(biology) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waardplant waarneming waar•ne•ming
█ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van waarnemen
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Observatie ● Verwante term: inventariseren + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waarneming ■ Synoniem: wadde
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wad Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083438 ● Verwante termen:
● Duitse term: Wat, Watt https://de.wikipedia.org/wiki/Watt_(Küste) Wat www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Adelung&lemid=DW01051 █ Naamwoord van handeling: (het) waden
Door ondiep water lopen.
Bron: Van Dale www.vandale.nl/opzoeken?pattern=waden&lang=nn doorwaden = wadend oversteken www.vandale.be/opzoeken?pattern=waden&lang=nn Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/waden Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083449 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M014701 https://nl.wiktionary.org/wiki/waden https://nl.wiktionary.org/wiki/doorwaden ● Verwante termen: ● Duitse term: waten ● Engelse termen: ford, wade www.ecologydictionary.org/WADE + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waden wadde wad•de █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: wad
Kijk bij wad.
Duitse term Wadelholz www.woerterbuchnetz.de/DWB/?lemma=wadelholz "holz das im wadel, zur richtigen zeit, abgehauen ist. namentlich versteht man darunter strauchholz, reisholz, das bei dem in einem bestimmten termin stattfindenden abholzen mit abgeschlagen wird." wadel www.woerterbuchnetz.de/DWB/?lemma=wadel "mondphase, vollmond, zeit des abnehmenden monds, rechte zeit etwas vorzunehmen u. s. w. ein in mehrfacher beziehung schwer zu beurtheilendes wort." https://archive.org/stream/diekonservierung00bubb/diekonservierung00bubb_djvu.txt "Seit alters her gelten die Wintermonate November, Dezember und Januar als beste Fällzeit des Holzes. Im besonderen gilt dies für die Zeit von Mitte Dezember bis Mitte Januar, die auch als „Wadel" bezeichnet wird. Wadelholz soll fester, zäher, haltbarer sein und weniger leicht zu Rißbildungen neigen als das in anderer Zeit geschlagene Holz. Schon Vitruvius sagt^), daß es am besten sei, das Holz vom Anfange des Herbstes bis dahin zu fällen, wo der Westwind zu wehen anfängt. ..." ● Verwante term: maanhout ● Verwante Duitse term: Holzwedel www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GH12079 https://digital.idiotikon.ch/idtkn/id15.htm#!page/150465/mode/1up wagenmaker wa•gen•ma•ker
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wagenmaker Familienaam: Wagemakers ● Verwante term: radenmaker ● Duitse term: Wagner https://de.wikipedia.org/wiki/Stellmacherei https://de.wikipedia.org/wiki/Wagner_(Familienname) ● Franse term: charron https://fr.wikipedia.org/wiki/Charron_(métier) ● Engelse term: wainwright https://en.wikipedia.org/wiki/Wainwright Wain is verwant aan het Friese wein
www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=wain http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=114023 wagenmakerij wa•gen•ma•ke•rij █ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083484 https://de.wikipedia.org/wiki/Wagnerei ● Verwante termen: wa•gen•schot
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: stukhout Joostdevree.nl www.joostdevree.nl/shtmls/wagenschot.shtml Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wagenschot Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083487 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=70097
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083487
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/wagenschot ● Verwante termen:
● Duitse termen: Wagenschosz, Wagenschott, Wagenschutt
https://de.wikipedia.org/wiki/Wagenschott www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GW01713 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Adelung&lemid=DW00182 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GW01719 ● Franse term: merrain? https://fr.wikipedia.org/wiki/Merranderie www.larousse.fr/dictionnaires/francais/merrain/50670?q=merrain#50561 www.larousse.fr/dictionnaires/francais/douvain/26654?q=douvain#26524 ● Engelse term: wainscot https://en.wikipedia.org/wiki/Wainscot_(disambiguation) www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=wain www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=wainscot + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wagenschot wal █ Zelfstandig naamwoord 1. Bolle vergraving in het landschap. Heeft een territoriale of defensieve functie.
■ Synoniemen bij 1: gracht, graft
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083537● Franse term: talus
● Engelse termen: wale, wall www.merriam-webster.com/dictionary/wall www.merriam-webster.com/dictionary/wale www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=wall 2. Overdrachtelijk van 1, de betekenis die nu goed gekend is: Stenen muur van een vesting; stadswal.
wal•haak
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: sloothaak
Gereedschap gelijkend op een mesthaak (of soms gewoonweg een mesthaak) om sloten van waterplanten te ontdoen.
Er zijn walhaken/sloothaken die speciaal ontworpen zijn om te wallen (betekenis 2) en ze zijn daardoor verschillend van mesthaken. Maar mesthaken kunnen dus ook gebruikt worden om sloten vrij te maken en in die context heten ze walhaak.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Sloothaak MOT www.mot.be/resource/Tool/mesthaak?lang=nl ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#walhaak wallen wal•len
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) wallen, (de) walling 1. "Aan de stadswallen werken; wallen oprichten of versterken, vernieuwen e.d." Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083585 ■ Synoniem, indien het gaat over een bolle gracht: grachten ● Verwante term bij 1: ● Duitse term bij1: wallen www.wallhecke.de/Niederdeutsch/niederdeutsch.html ● Engelse term bij 1: wall "to enclose with a wall", bron: www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=wall 2. "Rond (een zeker stuk land) de slooten opmaken door den slappen kant af te steken en op het land te halen, en ze van waterplanten e.d. te zuiveren." Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083585 ■ Synoniem: zouwen ● Verwante termen bij 2:
3. "Van graszoden lage, langwerpige verhoogingen maken om stukken land van elkaar af te scheiden."
Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083585 www.leestekensvanhetlandschap.nl/tuunwal + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wallen walmes wal•mes
█ Zelfstandig naamwoord Zouwmes. Kijk bij zouwmes.
Afbeelding: http://plaatjes.groenekracht.com/Images/920470_walmes_vaktuin.JPG + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#walmes 1. █ Zelfstandig naamwoord
Mand die dient om het kaf van het koren te scheiden. Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wan_(mand)
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/wan1 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22wan%22 MOT www.mot.be/resource/Tool/wan?lang=nl ● Verwante termen bij 1: ● Engelse term bij 1: winnowing fan
2. █ Zelfstandig naamwoord
2. ■ Wisselvorm: waan
2. ■ Antoniem: kant Natuurlijke ronding van de stam die nog aanwezig is aan gezaagd en/of bewerkt hout. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?wdb=WNT&actie=article&uitvoer=HTML&id=M083648 werkwoord wanen
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID18803 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=70294 ● Verwante termen bij 2:
● Engelse term bij 2, woordverwant: wane ● Engelse term bij 2, woordverwant werkwoord: wane ● Verwante Engelse term bij 2: live edge www.dictionary.com/browse/wane www.etymonline.com/word/wane https://en.wikipedia.org/wiki/Live_edge https://en.wiktionary.org/wiki/wane www.trestlewood.com/blog/post/28/What-is-Wane?/ 3. █ Bijvoeglijk naamwoord
3. ■ Wisselvorm: waan Gebrekkig. Wan hout is gebrekkig hout. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083647 waan http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083218 "das volle mass nicht haltend" www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Lexer&lemid=LW00511 ● Verwante termen bij 3: ● Duitse term bij 3: Wan www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Lexer&lemid=LW00511 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PW00634 woerterbuchnetz.de/RhWB/call_wbgui_py_from_form?sigle=RhWB&mode=Volltextsuche&hitlist=&patternlist=&lemid=RW00759#XRW00762 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wan wanbeheer wan•be•heer █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handelingn van wanbeheren Slecht beheer, verkeerd beheer. ● Verwante termen: ● Engelse term: mismanagement + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wanbeheer wandelprieel wan•del•pri•eel
In een wandelprieel kon een machthebber ongezien wandelen.
■ Wisselvorm: gewang
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/wang2 1. Beboste vlakte 2. Groen veld. Bron: Vergeten woorden door Olivier van Renswoude www.taaldacht.nl/vergeten-woorden-w gewang: 1. Beemd. 2. Stuk aaneengesloten bouwland bij de boerderij.
Bron: Woordenboek Egelzer plat door Bernard Brouns
www.egelzerplat.nl/images/stories/pdf/egelzer%20plat_hollensj_01112006.pdf ● Verwante termen: ● Duitse term: Wang www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GW06416 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wang ■ Kortweg: wan
■ Synoniemen: boomkant, boskant
wan + kant
Gezaagd houtdeel waar nog schors op zit.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M010558 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083732 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M010558 Joostdevree.nl www.joostdevree.nl/shtmls/wankant.shtml ● Verwante termen: ● Duitse term, woordverwant: Wankante, Rijnlands: Wankant ● Duitse term: Waldkante www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RW00762 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GW03966 ● Engelse termen: wane edge, waney edge + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wankant wankantig wan•kan•tig █ Bijvoeglijk naamwoord http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=M083732 Een wankant of wankanten hebbend. ● Verwante termen: ● Duitse term, woordverwant: wankantig ● Duitse term: waldkantig www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RW00763 waldkantig www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GW03967 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Meyers&lemid=IW00454 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wankantig wanmand wan•mand
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: wan Kijk bij wan.
wanmolen wan•mo•len █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wanmolen (dorsmachine) ● Verwante termen: ● Duitse termen: Rotationsworfelmaschine, Worfelmühle https://de.wikipedia.org/wiki/Rotationsworfelmaschine ● Franse term: tarare https://fr.wikipedia.org/wiki/Tarare_(machine) ● Engelse term: winnowing machine + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wanmolen wannen wan•nen
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) wannen, (de) wanning
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083761
● Verwante term: wan ● Duitse termen: wannen, windsichten, worfeln www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?mode=Vernetzung&hitlist=&patternlist=&lemid=LW00640&sigle=Lexer https://de.wikipedia.org/wiki/Windsichten www.woerterbuchnetz.de/DWB/call_wbgui_py_from_form?sigle=DWB&mode=Volltextsuche&lemid=GW26895#XGW26895 ● Franse term: vanner ● Engelse term: winnow https://en.wikipedia.org/wiki/Winnowing + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wannen wanschop wan•schop █ Zelfstandig naamwoord Wanvormige houten schop waarmee men graan schept.
Handschoen zonder vingers. Gebruikt bij het vlechten van doornstruiken.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/want1 "doornewant", "dorenwant"
● Franse term: moufle
http://plessage.overblog.com/le-pliage-en-thi%C3%A9rache-avesnois-il-arrive-en-parlant-de-plessage-d%26-039-utiliser-l%26-039-expression-tressage-de-haie.-dans-bien-des-styles-r + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#want warande wa•ran•de █ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M083868 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Warande Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/warande Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22warande%22 ● Verwante termen: ● Engelse term, woordverwant: warrant www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=warrant + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#warande warmoes war•moes
█ Zelfstandig naamwoord Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/warmoes Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22warmoes%22 Warmoes betekent mogelijk warme moes; moes die warm bereid wordt.
● Verwante term: moes ● Duitse term: Warmus www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GW07331 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#warmoes warrelgroei warrelige draad █ Naamwoorden van handeling: (de) was, (het) wassen, (de) wassing
1. In lengte groeien. www.vandale.be/opzoeken?pattern=wassen&lang=nn http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M084030 "volwassen"
was•ti•ne
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: woestine http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID33392 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=70746 www.ecopedia.be/380/encyclopedie/ wastine –> woestenij –> woestijn
● Verwante termen: ● Duitse termen: Wöste, Wöstenije www.wallhecke.de/Niederdeutsch/niederdeutsch.html ● Engelse term: waste www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=waste + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wastine waterbeheer wā•ter•be•heer
█ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van water beheren Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Waterbeheer ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waterbeheer █ Naamwoord van handeling: (de) waterberging
(Regen)wateroverschotten uit de omgeving tijdelijk of langdurig bergen. www.atlasnatuurlijkkapitaal.nl/waterberging ● Verwante termen:
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#water-bergen
waterberging wā•ter•ber•ging █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van water bergen Kijk bij water bergen. waterdoorlatendheid wā•ter•door•lā•tend•heid █ Bijvoeglijk naamwoord
■ Synoniemen: doorlatendheid, permeabiliteit Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Doorlatendheid Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Permeabiliteit_(materiaal) Joostdevree.nl www.joostdevree.nl/shtmls/permeabiliteit.shtml www.joostdevree.nl/shtmls/k-waarde.shtml www.joostdevree.nl/shtmls/porositeit.shtml www.smartgeotherm.be/achtergrond-waterdoorlatendheid/ ● Verwante term: bodemporie + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waterdoorlatendheid waterdruk wā•ter•druk
█ Zelfstandig naamwoord Druk die stromend water uitoefent op een boom of struik tijdens overstroming. Veewerende Maasheggen zijn op zodanige wijze gemaakt dat ze weerstand bieden aan de druk van het stromende water.
█ Naamwoorden van handeling: (het) wateren, (de) watering
1. Hout in water leggen. Doel: - om het hout te verduurzamen door logen - om het hout gemakkelijker te kunnen zagen met als bijkomstigheid verduurzaming en houtopslag zonder rot, insectenvraat, ... - om hout soepel te maken voor gebruik (vlechtroeden en -banden klaar maken om te vlechten of om een steel in vorm te buigen logen www.restauratieambacht.be/index.php?option=com_content&task=view&id=274&Itemid=462 Rapport: Effect van wateren op de duurzaamheid en technologische eigenschappen van grenen https://homepage.tudelft.nl/f2n51/03_Hout%20in%20Gevels.pdf Hout dat gevlot werd is gewaterd.
● Verwante termen bij 1:
www.duden.de/rechtschreibung/waessern ● Engelse term bij 1: pond. Naamwoord van handeling: ponding 2. Water gericht voeren, 2.a. over een gebied (bv. hooiland), bevloeien, irrigeren. 2.b. water afvoeren. https://nl.wiktionary.org/wiki/irrigeren Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Irrigatie www.neerlandistiek.nl/2015/11/etymologie-wetering-en-wateren/ ● Verwante termen bij 2:
www.duden.de/rechtschreibung/bewaessern https://de.wikipedia.org/wiki/Wiesenbewässerung ● Engelse termen bij 2: drowning, floating www.farm-direct.co.uk/farming/history/watermeadow/index.html https://en.wikipedia.org/wiki/Water-meadow 3. Van water voorzien, te drinken geven.
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M084063
● Verwante termen bij 3: ● Duitse term bij 3: wässern. Naamwoorden van handeling: Wässern, Wässerung www.duden.de/rechtschreibung/waessern https://de.wiktionary.org/wiki/wässern + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wateren waterend dood hout wā•ter•end dood hout █ Woordgroep [bijvoeglijk naamwoord + bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord] ■
Synoniem: aquatisch dood hout
Dood hout dat zich in het water bevindt. Het dode hout watert.
waterend, https://nl.wiktionary.org/wiki/waterend
Document: Afwegingen bij het plaatsen van rivierhout door Rijkswaterstaat. https://staticresources.rijkswaterstaat.nl/binaries/Rivierhout%2C%20afwegingen%20bij%20plaatsing%20en%20beheer_tcm21-98704.pdf ● Verwante termen: Een Duitse webstede over waterend dood hout: www.totholz.de + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waterend-dood-hout waterhuishouding wā•ter•huis•hou•ding
1. █ Zelfstandig naamwoord De wijze waarop water in een bepaald gebied wordt opgenomen, zich verplaatst, gebruikt, verbruikt en afgevoerd wordt. In de meeste gevallen wordt dit beïnvloed door menselijk handelen. Bron: Encyclo.nl www.encyclo.nl/begrip/Waterhuishouding Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Waterhuishouding Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=A015772 2. █ Zelfstandig naamwoord Het opnemen, verwerken en weer afgeven van water door een plant. Bron: Guy De Kinder www.houtwal.be/vakjargon/_vaktaal_index.htm Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=A015772 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waterhuishouding watering wā•te•ring 1. █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: wetering Naamwoord van handeling van wateren. Het wateren (in verschillende betekenissen); en in direct hierbij aansluitend gebruik. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M084085 ● Verwante term bij 1: 2. █ Zelfstandig naamwoord
■ Wisselvorm: wetering ■ Synoniem: vloeiweide Weide die zodanig is aangelegd dat zij (kunstmatig) bevloeid kan worden. Vloeiweide. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M084085 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Vloeiweide www.neerlandistiek.nl/2015/11/etymologie-wetering-en-wateren/ ● Duitse termen bij 2: Schwemmwiese, Wässerwiese
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#watering● Engelse term bij 2: water meadow https://en.wikipedia.org/wiki/Water-meadow 3. █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: wetering Natuurlijke of aangelegde (meestal langgestrekte) waterloop. Ook in benamingen van waterlopen. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M084085 wetering http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085747 www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/wetering www.leestekensvanhetlandschap.nl/wetering ● Verwante termen bij 3: watererosie wā•ter•ēro•sie █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Erosie#Watererosie ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#watererosie waterleiding wā•ter•lei•ding
█ Zelfstandig naamwoord a. Gegraven waterweg die dient om water naar een bestemde plaats te leiden, kanaal. b. Gegraven waterweg dienende voor den afvoer van overtollig water dat zich in een bep. gebied, inz. binnen een waterkering, bevindt; afwateringskanaal, afvoersloot, greppel. c. Natuurlijke of gegraven waterloop in algemenere zin, stroom, sloot, beek. Bron: artikel 1, bewerkte tekstovername: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M084098
Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/waterleiding Wikipedia. Wikipedia beschrijft waterleiding enkel als een netwerk van buizen. https://nl.wikipedia.org/wiki/Waterleiding ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waterleiding Engelse term waterlogged █ Bijvoeglijk naamwoord
wā•ter•loop
█ Zelfstandig naamwoord Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M084105 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Watergang_(wateroppervlak) water + loop. Kijk ook bij loop.
● Verwante termen: ● Duitse term: Wasserlauf www.duden.de/rechtschreibung/Wasserlauf https://de.wiktionary.org/wiki/Wasserlauf + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waterloop ■
Wisselvorm: waterlot
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Waterlot ● Verwante termen: ● Duitse termen: Wasserlode, Wasserreis, Wasserreisser, Wasserschoss https://de.wikipedia.org/wiki/Wasserreis_(Pflanzenmorphologie) https://de.wikipedia.org/wiki/Wasserschoss https://de.wikipedia.org/wiki/Angsttrieb ● Franse term: drageon of gourmand? https://fr.wikipedia.org/wiki/Gourmand_(botanique) https://fr.wikipedia.org/wiki/Drageon + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waterloot watermerkziekte wā•ter•merk•ziekt•e █ Zelfstandig naamwoord Ziekte die verschillende wilgensoorten kan aantasten (Salix alba en Salix fragilis in het bijzonder), veroorzaakt door de bacterie Brenneria salicis. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Watermerkziekte ● Verwante termen: ● Duitse term: Wasserzeichenkrankheit ● Franse term: coloration bactérienne? ● Engelse term: watermark disease + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#watermerkziekte watermolen wā•ter•mo•len
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: beekmolen Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Watermolen_(door_water_aangedreven_molen) ● Verwante termen: ● Duitse term: Wassermühle https://de.wikipedia.org/wiki/Wassermühle ● Franse term: moulin à eau https://fr.vikidia.org/wiki/Moulin_à_eau ● Engelse term: water mill https://en.wikipedia.org/wiki/Watermill + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#watermolen Het opnemen van water door planten.
wā•ter•po•rie
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: hypathode, waterklier Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Waterporie Wisiwis, UGent Plantentuin www.wisiwis.ugent.be/glossary.php#hydathode ● Verwante termen: ● Duitse term: ● Franse term: ● Engelse term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waterporie waterput wā•ter•put
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Waterput https://nl.wikipedia.org/wiki/Welput ● Verwante termen:
● Duitse term: ● Franse term: ● Engelse term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waterput waterverspreider wā•ter•ver•sprei•der
█ Zelfstandig naamwoord dat degene/datgene noemt die/dat een handeling verricht (nomen agentis) Plant waarvan de diasporen verspreid worden door water. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waterverspreider waterverspreiding wā•ter•ver•sprei•ding █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van (door) water verspreiden Verspreiding van diasporen door het water. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#waterverspreiding wē•de
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: wer, wide, wie, wieje, wijde 1. Hout, bos. (hout in de betekenis van bepaalde harde stof, als boomindividu en als bos) 1.bis. Wilg. Een veronderstelling: Omdat wilgen veel aanwezig waren in het vroegere landschap werd dit geslacht in de loop der tijd vereenzelvigd met hout. Wede en woud zijn woordverwant.
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M084263 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085923 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086167 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M084441 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086132 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=71056 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=71057 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085441 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=73025 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22wede%22 www.taaldacht.nl/vergeten-woorden-w/ wiedauw (wede + ouw)
● Duitse term bij 1: Weide
https://de.wikipedia.org/wiki/Weiden_(Botanik) www.dwds.de/wb/Weide#1 ● Engelse termen bij 1, etymologisch verwant: withe, withy www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=withy 2. Isatis tinctoria. Uit deze plant haalde men blauwe kleurstof. Vroeger hier gecultiveerd, nu zeldzaam.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wede Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/wede Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22wede%22 ● Verwante term bij 2: ● Engelse term bij 2: woad www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=woad + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wede wederkerend beheer wē•der•kē•rend be•heer ■ Synoniem: regelmatig beheer weel █ Zelfstandig naamwoord 1. Land begroeid met wilgentwijgen. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M084518 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085241 welie http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085241 ● Verwante termen bij 1: 2. Weel is hier een wisselvorm van wiel. Ronde oftewel wielvormige diepe waterplas, gevormd door een dijkdoobraak. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M084517 www.leestekensvanhetlandschap.nl/weel weer █ Zelfstandig naamwoord 1. Visweer. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M084553 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4997 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID62372 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Weervisserij ● Verwante termen bij 1: ● Duitse term bij 1: Wehr https://de.wikipedia.org/wiki/Fischwehr www.duden.de/rechtschreibung/Wehr_Anlage_Einrichtung_Stauwehr ● Engelse term bij 1: weir https://en.wikipedia.org/wiki/Fishing_weir www.merriam-webster.com/dictionary/weir www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=weir 2. Verdedigingswerk. Wisselvorm: were
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=72475 Artikel 12: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=72475 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M084556 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/weer2 www.etymologiebank.nl/trefwoord/weer7 landweer
Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22landweer%22 weerd █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: waard
weer•haag
█ Zelfstandig naamwoord Werende, beschermende haag. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?wdb=VMNW&actie=article&uitvoer=HTML&id=ID37212 ● Verwante termen: ● Duitse term: Wehrhecke www.uni-goettingen.de/de/brauchtum/56553.html + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#weerhaag weervissen weer•vissen
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) weervissen, (de) weervisserij
Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Weervisserij
https://nl.wiktionary.org/wiki/weervisserij https://nl.wiktionary.org/wiki/visserij ● Verwante term: weer + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#weervissen wegel wē•gel
█ Zelfstandig naamwoord weg + -el
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M084881
De uitgang -el is een diminutiefsuffix. ● Verwante term: zandweg ● Duitse term: Wegel www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PW01277 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wegel wegkwijnen weg•kwij•nen
Kijk bij kwijnen.█ Werkwoord ■ Synoniem: kwijnen. wei █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: weide Artikel 1 en 2: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085062
● Verwante term bij 1: mast ● Duitse term: Weide www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Lexer&lemid=LW01357 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/startGlobalSearch.tcl?stichwort=weide 2. Grasland dat beweid wordt.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Weiland Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/weide1 Kijk ook bij wis.
● Verwante termen bij 2: ● Duitse term: Weide, Nederlands wede https://de.wikipedia.org/wiki/Weide_(Grünland) www.dwds.de/wb/Weide#2 www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=Meyers&lemid=IW01750 ● Luxemburgse term: wêd http://engelmann.uni.lu:8080/portal/WBB2009/WLM/wbgui_py?lemid=MW00269 ● Franse termen: pâture, prairie, pré https://fr.wikipedia.org/wiki/Pâture https://fr.wikipedia.org/wiki/Prairie_(agriculture) ● Engelse term: pasture https://en.wikipedia.org/wiki/Pasture + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#weide weidebloem wei•de•bloem █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: weidekruid. Kijk weidekruid.
weideboom wei•de•boom █ Zelfstandig naamwoord Boom die in een weide staat. ● Verwante termen: ● Duitse term: Hutebaum https://de.wikipedia.org/wiki/Hutebaum + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#weideboom weidegang wei•de•gang █ Zelfstandig naamwoord 1. Het (doen) gaan naar en (laten) begrazen door het vee van de weide, inz. beschouwd als voedingswijze tgov. (zomer)stalvoedering. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085062.re.35 2. Recht van weidegang, het recht tot beweiding van gronden anders dan krachtens eigendom of overeenkomst (zie verder weiderecht). Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085062.re.35 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#weidegang weidehaag wei•de•haag
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: weideheg
Veewerende haag aan of rondom een weide. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#weidehaag wei•de•kruid
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: weidebloem Kruid dat groeit in bouwland dat niet geploegd of gespit wordt, bouwland dat we kennen als weide. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085062.re.67 ● Verwante termen:
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#weidekruid weiden wei•den █ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) weiden
■ Synoniemen: grazen, hoeden
1. Vee op een weide laten grazen. www.vandale.be/opzoeken?pattern=weiden&lang=nn http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085068 2. Grazen.
www.vandale.be/opzoeken?pattern=weiden&lang=nn http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085068 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#weiden weiderecht wei•de•recht █ Zelfstandig naamwoord Het recht zijn vee te laten grazen op de gemeenschappelijke weiden. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085071 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#weiderecht weidevogel wei•de•vo•gel
█ Zelfstandig naamwoord http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085062.re.117&article=weidevogel www.sovon.nl/nl/content/bmp-w-bmp-weide-en-akkervogels ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#weidevogel weit █ Zelfstandig naamwoord Tarwe. Zoals in boekweit. Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/weit Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22weit%22 ● Verwante termen: ■ Wisselvormen: wals, welle
■ Synoniemen: landrol, pletrol, rolblok, veldrol, welblok, welboom, welhout http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=72205 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085148 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=72080 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=72174 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Gladde_rol ● Verwante term: wellen ● Duitse termen: Ackerwalze, Holzwalze, Walle, Walze http://wiki-de.genealogy.net/Walze_(Landwirtschaft https://de.wikipedia.org/wiki/Walze_(Landtechnik) www.wntwoerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=RhWB&lemid=RW00614 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wel wel•len
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) wellen, (de) welling
■ Wisselvorm: walsen
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085284 ● Verwante term: wel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wellen werend maken wē•rend mā•ken
█ Werkwoordelijke woordgroep Van omheiningen zoals heggen en tuinen. Door bepaalde handelingen ervoor zorgen dat de omheining weert oftwel de toegang verhindert. werend https://nl.wiktionary.org/wiki/werend ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#werend-maken werend vermogen Mate waarin een heg mensen of vee doorgang kan beletten.
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#werend-vermogen werf █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: werft
1. Wilg.
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085510
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/werf3 2. Verhoogde plaats.
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085506 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WFT&id=114426 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/werf1
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#werf werkbank werk•bank █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Werkbank ● Verwante termen: ● Duitse termen: Hobelbank, Werkbank ● Franse term: établi ● Engelse term: work bench + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#werkbank werken wer•ken
● Verwante term: scheluw█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) werken, (de) werking Van hout: Krimpen of zwellen (en daardoor kromtrekken); barsten of scheuren. Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085534 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#werken werkhout werk•hout
● Duitse term: Nutzholz. Bauholz.█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: gebruikshout Hout dat na de velling verwerkt wordt en niet bestemd is als brandhout. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?wdb=WNT&actie=article&uitvoer=HTML&id=M085543 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#werkhout wet•hout
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: wetlat Stuk hout om een zeis mee te wetten. Wetstrekel. Kijk ook bij strekel. ● Verwante termen: ● Duitse term: Wetzholz + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wethout wetlat wet•lat █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: wethout Kijk bij wethout. wetsteen wet•steen █ Zelfstandig naamwoord Steen die dient om messen en scherpe gereedschappen scherp te maken, het zogenaamde wetten. Slijpsteen. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085774 ● Verwante termen:
● Franse term: pierre à aiguiser. In de context van een zeis: pierre à faux + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wetsteen wetsteenschede wet•steen•schē•de █ Zelfstandig naamwoord Koker die aan broeksriem gedragen wordt waarin een wetsteen in water geplaatst kan worden. Wordt gebruikt bij het maaien met de zeis.
strekelbus
● Verwante termen: ● Franse term: coffin www.larousse.fr/dictionnaires/francais/coffin/16963?q=coffin#16832 Étui contenant de l'eau, dans lequel le faucheur met la pierre à aiguiser. + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wetsteenschede wetstreek wet•streek █ Zelfstandig naamwoord Kijk bij strekel. wetstrekel wet•stre•kel █ Zelfstandig naamwoord Kijk bij strekel. wetten wet•ten
█ Werkwoord
█ Naamwoord van handeling: (het) wetten
● Verwante termen:Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/wetten Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22wetten%22 ● Duitse term: wetzen ● Franse term: aguiser https://fr.wiktionary.org/wiki/aiguiser ● Engelse term: whet https://en.wiktionary.org/wiki/whet + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wetten wied █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: wiet
■ Synoniem: onkruid
Onkruid. Kruidachtige wilde gewassen op plaatsen waar het de mens niet past. Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/wied Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085919 ● Engelse term: weed
https://en.wikipedia.org/wiki/Weed
www.etymonline.com/word/weed + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wied wie•den
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) wieden
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085926
● Verwante termen: ● Duitse termen: jäten, wieten https://de.wikipedia.org/wiki/Jäten www.dwds.de/wb/jäten www.duden.de/rechtschreibung/wieten www.dwds.de/wb/wieten ● Franse termen: sarcler, désherber https://fr.wikipedia.org/wiki/Sarclage https://fr.wikipedia.org/wiki/Désherbage ● Engelse term: weed + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wieden wiek █ Zelfstandig naamwoord Bundel ineengedraaid, gezwingeld (gedraaid) vlas; ben. van zaken die uit een stuk katoen of linnen bestaan, en daarvan afgeleide bet. Veroud., maar nog gewest. Bron: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M085945&article=houtskool ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wiek wiel █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: waal, weel ■ Synoniem: kolk Waterhoudende kom in de bodem die ontstaan is door een dijkdoorbraak. Later in overdrachtelijke betekenis synoniem voor (molen)vijver. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kolk_(water) Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/wiel2 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=71743 www.neerlandistiek.nl/2014/08/addenda-ewn-waal-en-wiel/ www.leestekensvanhetlandschap.nl/wiel Plaatsnaam: Oosterweel
https://nl.wikipedia.org/wiki/Oosterweel ● Verwante term: kolk + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wiel wiep █ Zelfstandig naamwoord Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/wiep Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22wiep%22 ● Verwante term: mutsaard ● Verwante Duitse termen: Wiepe, Wiepen www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GW20241 www.wallhecke.de/Niederdeutsch/niederdeutsch.html woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GW20243 ● Engelse term: whip https://en.wiktionary.org/wiki/whip#Etymology www.etymonline.com/word/whip + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wiep ■ Enkelvoud en meervoud (collectivum): wier
■ Meervoud: wieren
■ Synoniemen, enkelvoud: alg, alge
■ Synoniem, meervoud: algen 1. In het algemeen spraakgebruik: Benaming voor verschillende (maar niet onderscheiden), meestal draad- of lintvormige waterplanten, die groeien op waardgronden, oevers en op den bodem van zeeën en rivieren, waarbij zij ook het wateroppervlak kunnen bedekken. Ook zeegras en zeewier genoemd. Bron, artikel 1.a.: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086009 2. Benaming voor een familie van waterplanten (Algae), waarbinnen zeer veel, in onderafdelingen gegroepeerde soorten onderscheiden worden en die behoort tot de loofplanten (Thallophyten) als onderklasse van de klasse der sporeplanten (Cryptogamen). Ook als benaming voor een bepaalde onderafdeeling of soort daarvan. Bron, artikel 1.b.: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086009 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wier ■ Wisselvorm: weg
■ Synoniem: kijl
■ Synoniem voor kleine wig: spie http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086087 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wig_(gereedschap) www.neerlandistiek.nl/2017/09/etymologie-wegge-wig/ Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/wig Kijk ook bij spie.
● Verwante termen:
https://de.wikipedia.org/wiki/Keil ● Franse term: coin https://fr.wikipedia.org/wiki/Coin_(machine_simple) ● Engelse term: wedge https://en.wikipedia.org/wiki/Wedge_(mechanical_device) www.etymonline.com/word/wedge + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wig wijer wij•er █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: vijver, weier, weiert, wijert 1. Bekken, plas met stilstaand water. Werd veel gebruikt om vis in te kweken.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Vijver Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/wijer2 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22wijer%22
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086186 wijert
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086186&article=wijert ● Verwante term bij 1: ● Duitse term bij 1: Weiher https://de.wikipedia.org/wiki/Weiher_(Gewässer) www.dwds.de/wb/Weiher 2. Spaarbekken, plas voor een watermolen. Molenvijver, stuwvijver
Plaatsnaam: de Molenvijvers, Genk. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wijer_(watermolen) http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086186 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/wijer2 www.leestekensvanhetlandschap.nl/wijerd www.leestekensvanhetlandschap.nl/molenvijver ● Verwante termen bij 2: ● Duitse termen bij 2: Mühlenteich, Mühlenweiher, Mühlteich https://de.wikipedia.org/wiki/Mühlenteich ● Engelse term: mill pond https://en.wikipedia.org/wiki/Mill_pond + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wijer wijm █ Zelfstandig naamwoord www.neerlandistiek.nl/2015/12/etymologie-wijme/ Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22wijm%22 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/wijm ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wijm wijnbouw wijn•bouw █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wijnbouw ● Verwante termen: ● Duitse term: Weinbau https://de.wikipedia.org/wiki/Weinbau ● Franse term: viticulture https://fr.wikipedia.org/wiki/Viticulture ● Engelse term: viticulture https://en.wikipedia.org/wiki/Viticulture + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wijnbouw wijngaard wijn•gaard █ Zelfstandig naamwoord Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/wijngaard
Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22wijngaard%22
● Duitse term: Weinberg
https://de.wikipedia.org/wiki/Weinberg ● Franse term: vignoble https://fr.wikipedia.org/wiki/Vignoble ● Engelse term: vineyard https://en.wikipedia.org/wiki/Vineyard + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wijngaard wild █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wild ● Verwante termen: ● Duitse term: Wild https://de.wikipedia.org/wiki/Wild ● Engelse term: game https://en.wikipedia.org/wiki/Game_(food) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wild wildbaan wild•baan █ Zelfstandig naamwoord http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086399 ● Verwante termen: ● Duitse term: Wildbahn https://de.wikipedia.org/wiki/Wildbahn www.dwds.de/wb/Wildbahn ● Engelse term: forest https://en.wikipedia.org/wiki/Forest#Etymology + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wildbaan wildban wild•ban
█ Zelfstandig naamwoord Het recht in een bangebied over de jacht, de visserij en soms bij uitbreiding het watergebruik.
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086397&article=wildbann http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID850 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=73661 bannen
https://nl.wiktionary.org/wiki/bannen#Nederlands Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/bannen ● Verwante term: banwoud ● Duitse term: Wildbann + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wildban wilde peer wil•de peer █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wilde_peer ● Verwante term: doornstuik ● Duitse termen: Dornenbirne, Dornbirne, Holzbirne, Wildbirne https://de.wikipedia.org/wiki/Wildbirne + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wilde-peer wilderd wil•derd ■ Wisselvorm: wildert Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22wilderd%22 ● Verwante term:
+ Bladwijzer: Duitse term Wildheu
■ Synoniem: Bergheu
In de natuur oftewel wild gegroeid hooi. Dit hooi wordt geoogst in de Alpen op steile hellingen (Heubergen, Bergwiesen). De graslanden waarop geoogst wordt hebben een hoge biodiversiteit.
wildschade wild•scha•de █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wildschade ● Verwante termen: ● Duitse termen: Wildschaden, Wildverbiss https://de.wikipedia.org/wiki/Wildschaden https://de.wikipedia.org/wiki/Verbiss#Wildverbiss + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wildschade wildwal wild•wal █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wildwal ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wildwal wilg █ Zelfstandig naamwoord ■ Oud synoniem: wede Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wilg Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/wilg ● Verwante termen: ● Duitse term: Weide https://de.wikipedia.org/wiki/Weiden_(Botanik) ● Franse term: saule https://fr.wikipedia.org/wiki/Saule ● Engelse term: https://en.wikipedia.org/wiki/Willow www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=willow + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wilg Teen van wilg.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wilgenteen ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wilgenteen wilgenwater wil•gen•wa•ter █ Zelfstandig naamwoord Loog van wilgenscheuten. Wilgenwater bevat de plantenhormonen salicine en indool-3-boterzuur. Met wilgenwater wordt de beworteling van stekken gestimuleerd. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Indool-3-boterzuur https://nl.wikipedia.org/wiki/Salicine ● Verwante termen: ● Duitse term: Weidenwasser http://horti.wikia.com/wiki/Weidenwasser ● Franse term: eau de saule https://fr.wikipedia.org/wiki/Eau_de_saule ● Engelse term: willow water https://en.wikipedia.org/wiki/Willow_water www.bluestem.ca/willow-article1.htm + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wilgenwater windas wind•as
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Windas Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086510 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/windas Het Virtuele Land www.hetvirtueleland.be/items/show/36524/ "kaapstander" in Wikipedia
Kijk ook bij winde.
● Engelse term: windlass
www.etymonline.com/word/windlass + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#windas windbestuiving wind•be•stui•ving █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van (door de) wind bestuiven ■ Synoniem: anemofolie, van Grieks anemos; wind Bestuiving door wind. ● Verwante termen: ● Verwante termanemophily https://en.wiktionary.org/wiki/anemophily + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#windbestuiving windbreker wind•bre•ker █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: windscherm Kijk bij windscherm.
windbreuk wind•breuk █ Zelfstandig naamwoord Breuk veroorzaakt door winddruk. Een inwendige of volledige breuk. ● Verwante termen: ● Duitse term: Windbruch ● Engelse termen: wind breakage, wind fracture ● Engelse term, Noord-Amerika: windsnap + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#windbreuk windbreukboom wind•breuk•boom █ Zelfstandig naamwoord Een boom waarvan de stam gebroken is door wind of storm.
● Verwante termen: ● Franse term: volis https://fr.wiktionary.org/wiki/volis https://fr.wiktionary.org/wiki/volins + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#windbreukboom winddruk wind•druk █ Zelfstandig naamwoord Druk die de wind uitoefent op delen van een boom of struik. ● Verwante termen: ● Franse term: pression du vent ● Engelse term: wind blow + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#winddruk winde win•de █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvormen: win, wing
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086535 www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/41942 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Windas Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/winde1 Domme kracht.
Kijk ook bij windas.
● Verwante termen:
● Duitse term: Winde ● Nederduitse term: Winn https://de.wikipedia.org/wiki/Winde_(Mechanik) www.dwds.de/wb/Winde Winn www.plattmakers.de/nl/2650/Winn ● Engelse term: winch www.etymonline.com/word/winch + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#winde winderosie wind•ēro•sie █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Erosie#Winderosie ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#winderosie windgroeivorm wind•groei•vorm █ Zelfstandig naamwoord Groeivorm van een boom of stuik die gevormd is door aanhoudende winddruk uit één richting.
www.bildarchivaustria.at/Pages/ImageDetail.aspx?p_iBildID=8398872 Beeld: www.bildarchivaustria.at/Preview/8398872.jpg ● Verwante termen: ● Duitse term: Windwuchsform + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#windgroeivorm windmolen wind•mo•len
█ Zelfstandig naamwoord Een molen die aangedreven wordt door wind.
● Verwante term: molen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#windmolen windschade wind•scha•de
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: stormschade
Schade aan planten veroorzaakt door sterke wind.
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#windschade windscherm wind•scherm █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: windbreker Lichaam dat een windstroom breekt. ● Verwante termen: ● Duitse term: Windschutz ● Franse termen: abri du vent, brise-vent ● Engelse term: windbreak + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#windscherm windscheur wind•scheur █ Zelfstandig naamwoord Scheur in hout die ontstaan is door winddruk. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#windscheur windsingel wind•sin•gel █ Zelfstandig naamwoord Windscherm van hoge bomen. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#windsingel windval wind•val
■ Synoniem, indien het om fruit gaat: valfruit Datgene wat door de wind op de grond gewaaid is: bomen, takken, vruchten. Bron, bewerkt tekst: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086615
windvang wind•vang █ Zelfstandig naamwoord Het opvangen van de wind. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Windvang http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086616 Vang, naamwoord van handeling van vangen. Weetje: Met achtervoegsel -st: vangst.
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/vang Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22vang%22
● Verwante termen: ● Franse term: brise-vent https://fr.wiktionary.org/wiki/brise-vent ● Engelse termen: sail area, wind fetch + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#windvang windvanger wind•van•ger █ Zelfstandig naamwoord dat degene/datgene noemt die/dat een handeling verricht (nomen agentis) Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Windvanger ● Verwante term: windvang ● Duitse term: ● Franse term: ● Engelse term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#windvanger windverspreider wind•ver•sprei•der █ Zelfstandig naamwoord dat degene/datgene noemt die/dat een handeling verricht (nomen agentis) Plant waarvan de zaden verspreid worden door wind.
● Verwante termen: ● Duitse term: Windstreuer https://de.wikipedia.org/wiki/Windstreuer + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#windverspreider windverspreiding wind•ver•sprei•ding
█ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van (door de) wind verspreiden Verspreiding van zaden/diasporen door wind.
● Verwante termen: windworp wind•worp █ Zelfstandig naamwoord www.encyclo.nl/begrip/Windworp ● Verwante termen: ● Duitse term, vertaalequivalent: Windwurf ● Duitse term: Entwurzelung ● Franse term: ● Engelse term: windthrow https://en.wikipedia.org/wiki/Windthrow + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#windworp windworpboom wind•worp•boom █ Zelfstandig naamwoord Boom die ontworteld of gebroken is door wind.
● Verwante termen: ● Duitse term: Windwurfbaum ● Franse term: chablis https://fr.wikipedia.org/wiki/Chablis_(arbre) ● Engelse term: windthrown tree + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#windworpboom winkel win•kel █ Zelfstandig naamwoord Hoek, bocht. Alleen als toponymisch element overgeleverd. Bron: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=ONW&id=ID4809
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/winkel2 www.etymologiebank.nl/trefwoord/winkel Plaatsnaam: Maaswinkel
www.cartogiraffe.com/belgi%C3%AB+-+belgique+-+belgien/vlaanderen/limburg/tongeren/maasmechelen/maaswinkel/ Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Maaswinkel Nederlands winkel, Duits Winkel. www.vandale.nl/opzoeken?pattern=Winkel&lang=dn
winterannuel win•ter•an•nuel █ Zelfstandig naamwoord Plant die in het najaar kiemt, de winter als bladrozet doorbrengt, vroeg in het voorjaar bloeit en de zomer in zaadvorm overleeft. Bron: Sectie Thijsse (bewerkte tekst): www.nev.nl/thijsse/woordenlijst.html www.annetanne.be/kruidenklets/2008/02/08/winterannuellen/ www.annetanne.be/kruidenklets/2007/03/19/vroegeling/ annuel https://nl.wiktionary.org/wiki/annuel ● Engelse term: winter annuel
https://en.wikipedia.org/wiki/Annual_plant#Winter + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#winterannuel winterbed win•ter•bed
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Winterbed http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086703 ● Verwante termen: ● Verwante Franse term: lit majeur https://fr.wikipedia.org/wiki/Lit_majeur + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#winterbed win•ter•beek
█ Zelfstandig naamwoord http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086699.re.39 sauwe (zouw) op hasel.be: www.hasel.be/node/289890 Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Spreng ● Verwante termen:
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#winterbeek
winterbevloeiing win•ter•be•vloei•ing █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van (in de) winter bevloeien
Van wateringen: Bevloeien in de winter.
Plant die in de winter bloeit.
Gele kornoelje, hazelaar en forsythia zijn winterbloeiers. Bijvoeglijk naamwoord: winterbloeiend
win•ter•bo•de
█ Zelfstandig naamwoord Verschijning die de winter aankondigt. http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086699.re.64 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#winterbode winterdijk win•ter•dijk
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Winterdijk ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#winterdijk wintergast win•ter•gast █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wintergast ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wintergast wintergewas win•ter•ge•was
█ Zelfstandig naamwoord Gewas dat in de winter op het veld staat en in de winter of in het voorjaar wordt geoogst. Bron: Algemeen Nederlands Woordenboek http://anw.inl.nl/article/wintergewas Winterrogge.
Wintergroen duidt aan dat de boom of struik in de winter bladeren draagt.
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wintergroen
winterhard win•ter•hard █ Bijvoeglijk naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Winterhard winterharde plant, plante vivace ● Verwante termen: ● Duitse term: winterhart ● Franse term: résistant au froid ● Engelse termen: hardy, winter hardy https://en.wiktionary.org/wiki/hardy + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#winterhard Mate waarin een plant winterhard is.
wintervastheid ● Verwante termen: ● Duitse term: Winterhärte https://de.wikipedia.org/wiki/Winterhärte ● Engelse termen: hardiness, winter hardiness https://en.wikipedia.org/wiki/Hardiness_(plants) https://en.wiktionary.org/wiki/vivace + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#winterhardheid winterinteressant win•ter•in•te•res•sant
█ Bijvoeglijk naamwoord In de winter: Planten die textuur, kleur of andere visuele effecten bieden door bladkleur, vruchten, schorsbeeld en andere verschijnselen en die het winterbeeld opfleuren zijn winterinteressant.
● Verwante
termen:
Plants that provide texture, color or other visual effects through leaves, fruit, bark charecteristics and other means that enliven the winter. + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#winterinteressant winterkaal win•ter•kaal
█ Bijvoeglijk naamwoord
Van bepaalde planten. In de winter geen bladeren dragend. Wikipedia win•ter•punt
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: kortste dag ■ Antoniemen: zomerpunt, langste dag Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Kortste_dag ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#winterpunt win•ter•op•slag
█ Zelfstandig naamwoord 1. Het opslaan van gewassen in de winter.
2. Plaats waar gewassen in de winter opgeslagen worden. Wintervoorraad.
■ Synoniem: rustperiode
https://nl.wikipedia.org/wiki/WinterrustWikipedia Kijk ook bij groeirust. ● Verwante termen: ● Duitse term: Winterruhe https://de.wikipedia.org/wiki/Winterruhe ● Franse termen: repos l'hiver, repos végétatif ● Engelse term: winter rest https://en.wikipedia.org/wiki/Winter_rest + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#winterrust wintersnoei win•ter•snoei
█ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van winter snoeien
Snoei die men in de winter uitvoert.
wintertooi win•ter•tooi █ Zelfstandig naamwoord Het geheel aan bladeren en voortplantingsorganen van bomen en struiken in de winter en hoe dat eruitziet. Wat bomen en struiken in de winter dragen. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wintertooi wintertuin win•ter•tuin █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wintertuin www.leestekensvanhetlandschap.nl/wintertuin https://toerisme.mechelen.be/wintertuin-ursulinen ● Verwante termen: ● Duitse term: Wintergarten https://de.wikipedia.org/wiki/Wintergarten ● Franse term: jardin_d'hiver https://fr.wikipedia.org/wiki/Jardin_d'hiver ● Engelse term: winter garden https://en.wikipedia.org/wiki/Winter_garden + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wintertuin wintervoedsel win•ter•voed•sel
█ Zelfstandig naamwoord Voedsel dat dieren in de winter eten. win•ter•voor•raad
█ Zelfstandig naamwoord www.ethologie.nl/voorbeelden/eekhoorn.htm ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wintervoorraad winterwater win•ter•wa•ter
█ Zelfstandig naamwoord http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086739 ● Verwante term: winterbeek + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#winterwater wipdraaibank wip•draai•bank █ Zelfstandig naamwoord Draaibank die aangedreven wordt door een lange, smalle buigzame stam op en neer te laten bewegen door een pedaal. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Wippendrehbank, Wippdrechselbank ● Franse term: tour à perche ● Engelse term: pole lathe https://en.wikipedia.org/wiki/Pole_lathe + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wipdraaibank wis █ Zelfstandig naamwoord ■ Fries: wispe
1. Vlechtroede, meestal van wilg. Wisselvormen: viets*, wits. (*Voeren)
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/wis2 Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22wis%22 Spreekwoorden:
Iemand is wissen snijden: iemand is ervandoor
Een band en een wis, die haalt men waar die is: een band en een wis neemt men waar men ze vindt, ook op andermans eigendom. Plaatsnaam: Vissenakker (vis = wis)
● Verwante termen bij 1: ● Luxemburgse (Duitse) term bij 1: Fitsch "kleine biegsame Gerte", bron: http://engelmann.uni.lu:8080/portal/WBB2009/LWB/wbgui_py?lemid=HF02545 ● Waalse term bij 1: fèsse, bron: Dictionnaire liégeois
● Waalse term bij 1: fèce, bron: Bulletin de la Société liégeoise de littérature wallonne 2. Onderlegger voor gebak, gemaakt van een wis in de betekenis van 1. Voluit: koekenwis. De latere metalen onderliggers worden plaatselijk ook wis genoemd.
● Verwante term bij 2:: koekenwis 3. Weide: wisch, Wiese (Duits)
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086780 - Plaatsnaam: Wis, Wins, plaats bij Blendeke (verfranst tot Blendecques), Noord-Frankrijk (verfranst Vlaanderen). - Plaatsnaam: Wis, plaats bij Doetinchem, provincie Gelderland, Nederland. - Plaatsnaam: Wijshagen (B) Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wijshagen#Toponymie https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/121940 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=73938&article=wisch ● Verwante term bij 3: weide ● Duitse termen bij 3: Wiese, Wisch www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GW23872 4. Bundel, zoals in vrijwis.
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086804
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086779 https://li.wikipedia.org/wiki/Wis www.dootmeriets.com/html/material/thumbnai/wis/wis.htm http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=71056
● Verwante termen bij 4:
● Duitse term bij 4: Wisch www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=PfWB&lemid=PW03221 ● Engelse woordverwante term bij 4: withe ● Engelse termen bij 4: bolt, withe, withy www.thefreedictionary.com/withe https://en.wikipedia.org/wiki/Withy ● Oud-Noorse term bij 4: visk
Heggstad gamalnorsk ordbok 812), halmvisk 'strohwisch', sefvisk 'rohrwisch' (nur einmal belegt, s. Heggstad gamalnorsk ordbok 812), halmvisk 'strohwisch', sefvisk 'rohrwisch' Bron: Deutsches Wörterbuch von Jacob Grimm und Wilhelm Grimm via Woerterbuchnetz, www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GW23868 wis•sen
█ Bijvoeglijk naamwoord Gemaakt van wissen. Een wissen mand.
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wissen wissenhout wis•sen•hout █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: roedenhout ■ Contextueel synoniem: rijs of rijshout (indien het over rijs van wilgen gaat) Hout dat geoogst werd of geoogst kan worden in de vorm van wissen; vlechtroeden. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wissenhout wissenmes █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: wissenwapen ■ In Stokkem (B), voormalig vlechtcenrum: kapmes, wissenkapmes Elk snoeimes dat geschikt is om wissen mee te oogsten, in het bijzonder een werktuig dat de vorm heeft van een sikkelvormig kapmes. http://blogimages.seniorennet.be/mandenmaken/35-3ba89db621a32532e252cc91c03579b1.jpg MOT www.mot.be/resource/Tool/griendhakmes?lang=nl "rijszicht" in Middelnederlandsch Woordenboek, 1300-1500, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=46453 Handwerktuig om hardere grassoorten en wissen te kappen. Bron: Erfgoedinzicht.be https://erfgoedinzicht.be/collecties/detail/7c6f1432-074d-5060-8517-6b9ec0a4923d/media/7f23ab4d-6764-d13f-3c22-439a2bcc73cf witrot wit•rot █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Witrot Ecopedia www.ecopedia.be/274/encyclopedie/ ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#witrot woelmuizen woel•mui•zen
█ Zelfstandig naamwoord Bepaalde onderfamilie van de Cricetidae. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Woelmuizen ● Verwante termen:
woelriek woel•riek
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: woelvork Kijk bij woelvork.
woelschade woel•scha•de
█ Zelfstandig naamwoord Schade die zoogdieren zoals evers en mollen al woelend aan de bodem aangericht hebben.
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#woelschad● Verwante termen: woel•vork
█ Zelfstandig naamwoord ■ Kortweg: woest, woeste
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Woeste_grond http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086986 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086983 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#woeste-grond woestijn woes•tijn █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: wastine, woeste, woestine
Oorspronkelijke betekenis: Grote dorre vlakte met weinig vegetatie. Woeste grond. Hedendaagse betekenis: Grote dorre vlakte, met weinig neerslag en weinig vegetatie. De uitgang -tine, zoals in woestine en wastine, werd in de loop der tijd -tijn.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Woestijn https://nl.wikipedia.org/wiki/Lommelse_Sahara https://nl.wiktionary.org/wiki/woestijn bijvoeglijk naamwoord: woest
Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/woest Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal ● Verwante termen:
● Duitse term: Wüste (Nederlands woeste) ● Engelse term: waste www.etymonline.com/word/waste ● Engelse term, woordverwant: vast www.etymonline.com/word/vast + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#woestijn █ Achtervoegsel, wisselvorm van woud
Achtervoegsel in plaatsnamen.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/-wolde ● Verwante termen:
wolf Op een graanzeis: Gestel van houten latten dat dient als toejacht. Het gestel lijkt op de tanden van een wolf. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wolf Tekening in hout die op wolkjes lijkt. Wolkjesfiguratie. Wolkjesesdoorn.
● Verwante termen: ● Franse term: (érable) ondé ● Engelse termen: curly, quilt, quilted https://en.wikipedia.org/wiki/Quilt_maple wolk•jes•boom
█ Zelfstandig naamwoord ● Verwante termen:
● Engelse term: bonsai cloud tree + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wolkjesboom wolkjesvorm wolk•jes•vorm █ Zelfstandig naamwoord Snoei in de vorm van een wolkje.
█ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: wonde
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M087085 http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=74318 Wond of wonde?: www.taaladvies.net/taal/advies/vraag/1733/ ● Verwante termen: ● Duitse term: Wunde
● Engelse term: wound www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=wound
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wond wondafgrendeling wond•af•gren•de•ling █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van wond afgrendelen Het mechanisme waardoor de boom beschadigingen geneest en waarbij door diverse fysiologische processen in de boom het beschadigde weefsel zodanig wordt overgroeid en afgegrendeld (ingekapseld) van het nog gezonde hout dat de bedreiging van het gezonde hout (door bijvoorbeeld rot veroorzakende microrganismen) wordt geminimaliseerd. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wondafgrendeling wondheling wond•he•ling █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van wond helen Overgroeien van de snoei- of breukwond.
● Verwante termen: ● Engelse term: wound occlusion Occlusion is the process of trees forming callus and clearwood over wounds. (www.escholarship.org/uc/item/2nh227fr#) + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wondheling wondhout wond•hout █ Zelfstandig naamwoord Wondparenchym, wondweefsel. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Parenchym ● Verwante termen: ● Engelse term: callus tissue + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wondhout wormsteek worm•steek
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: wormgat
Gat of gang in een gewas of vrucht veroorzaakt door wormen; wormgat.
Bron: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M087216 ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wormsteek worm•ste•kig
█ Bijvoeglijk naamwoord
Door wormen aangetast.
● Verwante term: wormsteek ● Duitse term: wurmstichig www.duden.de/rechtschreibung/wurmstichig + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wormstekig wormvraat worm•vraat █ Zelfstandig naamwoord Vraat door wormen. ● Verwante termen: ● Duitse termen: Wurmfrass, Wurmstich + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wormvraat worp █ Zelfstandig naamwoord Naamwoord van handeling van werpen. https://nl.wiktionary.org/wiki/worp 1. Ondergronds gedeeld van een plant.
2. Bepaalde groente.
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wortel_(groente)
● Verwante termen: ● Duitse term: Wurzel https://de.wikipedia.org/wiki/Wurzel_(Pflanze) ● Franse term: racine https://fr.wikipedia.org/wiki/Racine_(botanique) ● Engelse term: root https://en.wikipedia.org/wiki/Root + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortel wortelaanloop wor•tel•aan•loop
█ Zelfstandig naamwoord Deel van de stam dat bovengronds uitloopt in de gestelwortel.
aanloop http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M000549 ● Verwante termen: ● Duitse term: Wurzelanläuf https://de.wikipedia.org/wiki/Wurzelanlauf wortelaanzet wor•tel•aan•zet █ Zelfstandig naamwoord Het punt waar een hoofdwortel uit de stronk of een zijwortel uit een hoofdwortel groeit. ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelaanzet wortelademhaling wor•tel•a•dem•ha•ling █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van ademen door de wortels Zuurstofopname door de wortels.
● Engelse term: root
respiration
https://en.wikipedia.org/wiki/Respiration https://en.wikipedia.org/wiki/Gas_diffusion_in_soil + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelademhaling wortelbed wor•tel•bed █ Zelfstandig naamwoord Afgeperkt deel in een tuin waarin wortelen worden geteeld.
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelbedBron: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M087254.re.45 wo•rte•lbei•tel
█ Zelfstandig naamwoord Grote beitel die beslagen wordt met de sleg om wortels te doorsnijden. Komt van pas bij het rooien met de rooilier.
wor•tel•be•reik
█ Zelfstandig naamwoord Met voorzetsel binnen: binnen wortelbereik.
Binnen wortelreikwijdte, deel van de ruimte waarin wortels voedingsstoffen kunnen opnemen.
● Duitse term: Wurzelbereich
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelbereik wortelconcurrentie wor•tel•con•cur•ren•tie
█ Zelfstandig naamwoord www.encyclo.nl/begrip/Wortelconcurrentie ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelconcurrentie Van planten: Onderlinge aanraking van wortels van verschillende individuen.
www.hbvl.be/limburg/provincie-helpt-fruitsector-in-strijd-tegen-kersenvirus-video.aspx Little Cherry Virus iepenziekte
worteleinde wor•tel•ein•de █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: worteltop 1. Uiteinde van een wortel.
2. De kant van een stuk hout waar vroeger de wortels zaten.
Worteleinde; de onderkant van een stam <> krooneinde ● Verwante termen: ● Duitse term: Wurzelende + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#worteleinde wortelen wor•te•len
█ Werkwoord █ Naamwoorden van handeling: (het) wortelen, (de) worteling █ Werkwoordelijke werkgroep: wortel schieten
wortelent wor•tel•ent █ Zelfstandig naamwoord Een door mensenhand geplaatste ent op een wortel. Wordt toegepast in Bonsai en bij de veredeling van iepen. ● Verwante termen: ● Engelse term: root gafting
http://dictionary.reference.com/browse/root+graft http://treephys.oxfordjournals.org/content/31/6/575.full + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelent wortelexsudaat wor•tel•ex•su•daat
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: wortelafscheiding, wortelafscheidsel ■ Synoniemen, letterlijke vertaling van exsudaat: worteluitzweetsel, worteluitzweting Stof die wortels afscheiden. Meer bij exsudaat.
Wortelexudatie: Het afscheiden door wortels.
● Verwante termen: ● Duitse term: Wurzelexudat ● Franse term: exsudat racinaire ● Engelse term: root exudate + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelexsudaat wor•tel•gang
█ Zelfstandig naamwoord Ruimte die de wortel al groeiend maakt in de bodem. Als de wortel wegrot, kan de gemaakte ruimte leeg blijven. www.goedbodembeheer.nl/beheer/akkerbouw/flevoland/146-geheim-flevoland-de-ondergrond ● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelgang wortelgestel wor•tel•ge•stel █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: wortelstelsel Het geheel van wortels van een plant, boom en dergelijke. Bron: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M087254.re.81 (hoofdwortel, gestelwortel, zijwortel) ● Verwante term: wortel ● Duitse termen: Wurzelsystem, Wurzelgeflecht, Wurzelwerk ● Engelse term: root system + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelgestel wortelhaar wor•tel•haar
█ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wortelhaar ● Verwante termen: ● Duitse term: Faserwurzel ● Franse term: poil racinaire https://fr.wikipedia.org/wiki/Poil_racinaire ● Engelse term: root hair https://en.wikipedia.org/wiki/Root_hair + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelhaar wortelhals wor•tel•hals █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: wortelkraag De overgang tussen de stengel en de wortel van een plant. Bij een boom: Waar de stam overgaat naar de stronk/wortelgestel. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wortel_(plant)#Algemeen ● Verwante termen: ● Engelse term: root collar The transition zone between stem and root at the ground line of a tree or seedling. + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelhals wortelhout wor•tel•hout █ Zelfstandig naamwoord 1. ■ Synoniem: stronkhout Het hout van een boom dat onder de grond groeit. 2. ■ Synoniem: wortelknolhout Houtige verdikking in een in het wortelstelsel. Heeft een onregelmatig draadverloop wat resulteert in gefigureerd hout. Voorbeelden van gefigureerd wortelhout zijn: - Bruyère-hout van wortelknollen van Boomhei (Erica arborea). (Fr. bruyère = Erica, hei) - Walnoot (waarschijnlijk vooral van de zwarte walnoot)
● Verwante termen bij 2: ● Duitse term bij 2: Wurzelholz https://de.wikipedia.org/wiki/Wurzelholz 3. Een vaak gebruikte, maar foute benaming voor gefigureerd stamhout. Het houtbeeld lijkt opeen, vandaar de verwarring. ● Verwante termen bij 3: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelhout wortelhuid wor•tel•huid █ Zelfstandig naamwoord Opperhuid van de wortel. Epidermis. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Epidermis https://nl.wikipedia.org/wiki/Rhizodermis ● Verwante term: wortel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelhuid wortelkap, wortelkapping 1. Het kappen van wortels op zich. Wortelsnoei. 2. Het vellen van een boom of struik d.m.v. de wortels door te kappen en de boom of struik dan om te trekken of duwen. ● Verwante term: wortel wortelkapje wor•tel•kap•je █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: wortelmutsje Kijk bij wortelmutsje. wortelkluit wor•tel•kluit █ Zelfstandig naamwoord Wiktionary https://nl.wiktionary.org/wiki/wortelkluit
● Verwante termen:
● Duitse term: Wurzelklumpen + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelkluit wortelknol wor•tel•knol █ Zelfstandig naamwoord 1.1. Opgezwollen bijwortel met reservevoedsel. Uit de knolletjes ontstaan nieuwe planten. Klaverzuring, dahlia en speenkruid zijn voorbeelden van planten die wortelknollen vormen. 1.2. Knolvormig opgezwollen wortel, kan autogeen zijn zoals bij zoete aardappel, Ipomoea batatas, of allogeen zoals bij veel vlinderbloemigen onder invloed van de bacterie Rhizobia. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wortel_%28plant%29#Wortelknol 2. Houtige uitwas aan een wortelstelsel. Heeft een onregelmatig draadverloop wat resulteert in gefigureerd hout. Wortelhout. Een bekend voorbeeld van gefigureerd wortelhout is Bruyère-hout van wortelknollen van Boomheide (Erica arborea). (Fr. bruyère = Erica, hei) ● Verwante termen: ● Duitse term: Wurzelknolle ● Engelse termen: burl, nodule www.backyardnature.net/roottype.htm + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelknol wortelkraag wor•tel•kraag █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: wortelhals Kijk bij wortelhals. wortelmutsje wor•tel•muts•je █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniemen: calyptra, wortelkapje Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wortelmutsje ● Verwante termen: ● Duitse term: Wurzelhaube https://de.wikipedia.org/wiki/Wurzelhaube ● Franse term: coiffe terminale ● Engelse term: root cap https://en.wikipedia.org/wiki/Root_cap + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelmutsje wortelporie wor•tel•po•rie █ Zelfstandig naamwoord Porie in de wortelhuid.
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelporie wortelrot wor•tel•rot █ Zelfstandig naamwoord Rot in wortels. ● Verwante termen: ● Duitse term: Wurzelbefall ● Franse term: pourriture racinaire https://fr.wikipedia.org/wiki/Pourriture_racinaire ● Engelse term: root rot https://en.wikipedia.org/wiki/Root_rot https://en.wikipedia.org/wiki/Laminated_root_rot + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelrot wortelschade wor•tel•scha•de █ Zelfstandig naamwoord 1. Schade aan wortels.
2. Schade veroorzaakt door wortels.
● Verwante termen:
● Duitse term: Wurzelschaden ● Franse term: endommagement des racines ● Engelse term: root damage + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelschade wortelschimmels wor•tel•schim•mels
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: mycorrhiza Kijk bij mycorrhiza.
De schors die zich ontwikkelt op wortels.
● Verwante termen: ● Engelse term: root bark https://en.wiktionary.org/wiki/rootbark + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelschors wortelschotel wor•tel•scho•tel █ Zelfstandig naamwoord ● Duitse term: Wurzelteller
www.waldwissen.net/dossier/wsl_dossier_sturm_windwurf_DE + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelschotel wortels dompelen wortelsnoei wor•tel•snoei █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: wortelkap www.hoogstamboomgaard.be/wortelsnoei.html Ook in Bonsai worden wortels gesnoeid.
● Verwante termen: ● Duitse term: Wurzelschnitt http://quagga-illustrations.de/produkt/h0013688/ ● Franse term: taille des racines ● Engelse term: root pruning
wor•tel•snoei•en
█ Werkwoord
█ Naamwoorden van handeling: (de) wortelsnoei, (het) wortelsnoeien
Bijsnijden of geheel wegnemen van wortels van met name vruchtbomen, om de vruchtbaarheid te bevorderen.
Bron, bewerkte tekstovername: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M087254.re.189
● Verwante termen:
● Duitse term: das Wurzelschneiten ● Franse term: tailler des racines De wortelsteker wordt tegenwoordig nog gemaakt of aangeboden door DeWit in Groningen en Orit in Tilburg.
www.dewit.eu/nl/assortiment/stootijzers/boomwortelsteker-1200-x-28mm-knop www.orit.nl/index.php?route=product/product&path=61_66&product_id=50 wor•tel•ge•stel
█ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: wortelgestel Het geheel of samenstel van wortels van een plant. Bron: http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M087254.re.200 ● Verwante term: wortel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelstelsel wortelstok wor•tel•stok █ Zelfstandig naamwoord ■ Synoniem: rizoom. Oude schrijfwijze: rhizoom Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wortelstok Wisiwis, UGent Plantentuin www.wisiwis.ugent.be/glossary.php#wortelstok ● Verwante termen: ● Franse term: drageon https://fr.wikipedia.org/wiki/Drageon www.larousse.fr/dictionnaires/francais/drageon/ + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelstok wortelontwikkeling wor•tel•ont•wik•ke•ling █ Zelfstandig naamwoord █ Naamwoord van handeling van wortels ontwikkelen
Wortelvorming.
(ook kunstmatige wortelontwikkeling (lucht en bodem))
● Verwante termen: ● Engelse termen: layering (air layering), root development
+ Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelontwikkeling De opwaartse druk die wortels veroorzaken aan de oppervlakte.
● Verwante term: wortel + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelopdruk wortelopname wor•tel•op•na•me █ Zelfstandig naamwoord Opname van voedingsstoffen en water door wortels.
wortelopslag wor•tel•op•slag █ Zelfstandig naamwoord Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wortel_(plant)#Wortelopslag ● Verwante termen: ● Duitse term: Wurzelbrut https://de.wikipedia.org/wiki/Wurzelbrut ● Engelse term: basal shoot https://en.wikipedia.org/wiki/Basal_shoot + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelopslag wortelvoet wor•tel•voet
█ Zelfstandig naamwoord Deel van de gestelwortel dat zich boven de grond bevindt, gehecht aan de stam.
Het vormen van de wortels.
● Verwante termen: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wortelvorming woud █ Zelfstandig naamwoord Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/woud Geïntegreerde Taal-Bank, Instituut voor de Nederlandse Taal http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=results&wdb=wnt%2Cvmnw%2Conw%2Cmnw&uitvoer=HTML&lemmodern=%22woud%22 Plaatsnaam: Waltwilder, Bilzen (B). Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Waltwilder#Etymologie ● Verwante termen: ● Duitse term: Wald https://de.wikipedia.org/wiki/Wald https://de.wikipedia.org/wiki/Wald_(Begriffsklärung) https://de.wiktionary.org/wiki/Wald www.dwds.de/wb/Wald www.wissen.de/wortherkunft/wald ● Engelse term: weald, wold www.etymonline.com/word/weald www.etymonline.com/word/wold https://en.wikipedia.org/wiki/The_Wolds + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#woud wouw █ Zelfstandig naamwoord Plant uit het Middellandse Zeegebied die hier geteeld werd om er verfstof van te maken. Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wouw_(plant) www.neerlandistiek.nl/2018/01/wouw-plant/ Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/wouw2 ● Verwante term: + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wouw wrakhout wrak•hout █ Zelfstandig naamwoord Hout van een wrak. ● Verwante termen: ● Duitse term: Wrackholz ● Franse term: bois d'épave ● Engelse term: wreckwood + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wrakhout wrang █ Zelfstandig naamwoord ■ Wisselvorm: vrang Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Wrang Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M087382 Etymologiebank.nl www.etymologiebank.nl/trefwoord/wrang3 www.debinnenvaart.nl/binnenvaarttaal/woord.php?woord=wer#wrang ● Verwante termen: ● Duitse term: Wrang, Wrange "gebogenes holz, krummholz im schiffsbau". Bron: www.woerterbuchnetz.de/cgi-bin/WBNetz/wbgui_py?sigle=DWB&lemid=GW27516 + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wrang wrat•tig
█ Bijvoeglijk naamwoord
De gelijkenis met wratten hebbend. Bijvoorbeeld wrattige schors van vlier en beuk. Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M087398.re.4 wrik•ken
█ Werkwoord █ Naamwoord van handeling: (het) wrikken "Een klein vaartuig, sloep of boot door middel van een enkele riem bewegen, door deze in een dol op het hek te leggen en snel heen en weder te draaien." Bron, bewerkte tekst: Militair woordenboek, H.M.F. Landolt, (1861). www.dbnl.org/tekst/land016mili01_01/land016mili01_01_0024.php#a3426 Als term in de scheepvaart, ter aanduiding van die roeiwijze
waarbij ter voortstuwing van een klein vaartuig slechts met één, aan de
achterzijde in het water bewegenden riem gewerkt wordt."
Bron: Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank Artikel 4, http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M087488 wring•baar
█ Bijvoeglijk naamwoord
Gezegd van een houten roede die men door wringen buigbaarder kan maken. De vezels laten hierbij in de lengterichting los. Wringbare bindwissen kan men oogsten van wilgen, inlandse eik, hazel en berk.
"wringen" in Woordenboek der Nederlandsche Taal, 1500-1976, Geïntegreerde Taal-Bank http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M087494 "-baar" in Wiktionary
● Verwante termen:
● Engelse term: wringable
https://en.wiktionary.org/wiki/wringable https://en.wiktionary.org/wiki/wring www.etymonline.com/word/wring + Bladwijzer: www.termenvanboheest.org/w#wringbaar |
